Þessi grein birtist fyrir rúmlega 8 mánuðum.

Ráðuneyti Willums þrýsti á Persónuvernd

Ráðu­neyti Will­ums Þórs Þórs­son­ar heil­brigð­is­ráð­herra bað Per­sónu­vernd, und­ir stjórn Helgu Þór­is­dótt­ur, að end­ur­skoða um­sögn um breyt­ing­ar á lög­um um vís­indi og rann­sókn­ir á heil­brigð­is­sviði í vet­ur. Helga varð ekki við beiðn­inni.

Helga Þórisdóttir forsetaframbjóðandi og forstjóri Persónuverndar fékk beiðni frá heilbrigðisráðuneytinu um að endurskoða viðbótarumsögn um breytingar á lögum um vísindi og rannsóknir á heilbrigðissviði í vetur. „Við náttúrulega endurskoðum ekki umsögn, við erum að fara að lögum,“ sagði Helga um afskipti ráðuneytisins í þjóðmælaþættinum Pressu sem var í beinni útsendingu á vefsíðu Heimildarinnar á föstudag. 

„Það er grafalvarlegt,“ sagði Helgi Seljan, annar þáttastjórnenda. 

„Þess vegna er ég að segja það, við erum búin að þurfa að taka hverja ákvörðunina á fætur annarri sem fólk hefur þurft að finna fyrir. Þá gerast hlutir. Þá er fólk ekki sátt af því að það er þannig að maður fer með vald, maður þarf að passa að hafa ekki valdhroka,“ sagði Helga. 

Umsögnin sem um ræðir snýr að frumvarpi til laga um breytingu á lögum um vísindarannsóknir á heilbrigðissviði sem sett voru 2014. Frumvarpið var birt í samráðsgátt í 17. nóvember. Umsögn Persónuverndar var hins vegar aldrei birt. Raunar hafa engar umsagnir verið birtar en átta aðilum var boðið að senda inn umsögn: Embætti landlæknis, Íslenskri erfðagreiningu, Landspítala, Persónuvernd, Sjúkrahúsinu á Akureyri, Siðanefnd Landspítala, Vísinda- og tækniráði og Vísindasiðanefnd.  

„Rétt er rétt og rangt er rangt“

Umræðan um umsögnina kom í framhaldi af spurningu Margrétar Marteinsdóttur, annars þáttastjórnanda Pressu, sem spurði Helgu um yfirlýsingar hennar um að hún standi fyrir heiðarleika og festu. „Það er nú bara það eina sem ég kann að gera í lífinu. Það er að koma vel fram við annað fólk. Rétt er rétt og rangt er rangt,“ sagði Helga.  

Aðspurð hvort þetta væri svona skýrt hélt Helga áfram. „Allaveganna fyrir mér. Eins og þessi vegferð sem ég fór í, að gefa kost á mér í forsetaframboð, það var í rauninni bara heiðarleiki minn og festa, ef þú skoðar allt sem ég hef gert í lífinu. Lögfræðingur í almannahagsmunum, alltaf að reyna að hugsa um hagsmuni almennings og gera betra samfélag.“

Helga segist hafa lent í ýmsum ólgusjó sem forstjóri Persónuverndar í þau rúmu átta ár sem hún hefur gegnt starfi forstjóra, meðal annars að takast á við sterk öfl í íslensku samfélagi, til að mynda heilbrigðisráðuneytið í vetur. „Ég hef þurft að takast á við sterka forstjóra í einkafyrirtækjum, ég hef þurft að takast á við ráðuneyti, við höfum þurft að sekta stofnanir, sekta ráðuneyti, sekta fyrirtæki.“

„En ertu ekki að fara að lögunum?“ spurði Helgi. 

„Jú, en trúðu mér, að hafa dug og þor til að fara að lögunum, það eru ekkert allir sem fara þá leið. Það er miklu auðveldara að líta framhjá og segja: Já við skulum hafa slaka,“ svaraði Helga.  

Helgi spurði í framhaldinu hvort þessir aðilar hafi reynt að hafa áhrif á hana. „Það hafa komið upp stundir,“ svaraði Helga, sem var beðin um að nefna dæmi. „Það hafa komið símtöl á minni starfstíð og það hafa komið bréfsefni, svona ábendingar um það hvort Persónuvernd ætli ekki að breyta umsögn sinni og svo framvegis.“

„Trúðu mér, að hafa dug og þor til að fara að lögunum, það eru ekkert allir sem fara þá leið.“
Helga Þórisdóttir,
forstjóri Persónuverndar og forsetaframbjóðandi

Helga var ekki á því að nefna dæmi í beinni útsendingu. En hún vildi vera heiðarleg. Aðspurð hvort ráðherrann, sem í þessu tilfelli er Willum Þór Þórsson, hefði hringt sagði Helga að „það er alltaf einhver sem hringir fyrir hönd einhvers“.  

„Það var gengið dálítið fast að okkur um það að endurskoða umsögn um breytingar á lögum um vísindi og rannsóknir á heilbrigðissviði,“ hélt Helga áfram.  

„Var það Decode?“ spurði Helgi og átti þá við Íslenska erfðagreiningu undir stjórn Kára Stefánssonar. Helga sagði heilbrigðisráðuneytið hafa krafist þess að Persónuvernd myndi endurskoða ákveðna umsögn. „Við náttúrulega endurskoðum ekki umsögn, við erum að fara að lögum.“ 

„Það var heilbrigðisráðuneytið sem gerði það?“ ítrekaði Helgi.  

„Við vorum beðin um að endurskoða umsögn,“ svaraði Helga. Hún sagðist hafa lent í því að verða forstjóri stofnunar sem fær gríðarlegar heimildir. „Við fáum tveggja milljarðar heimildir til að sekta stjórnvöld og fyrirtæki, við þurfum að fara vel með það.“ 

Helga sagðist vera heiðarleg og yfirveguð og í starfi sínu sem forstjóri Persónuverndar hafi hún tekið málefnalegar ákvarðanir og þorað að sýna festu og standa í fæturna. „Ég hef ekki gert neitt annað alla mína hunds- og kattartíð. Og það er kannski erfitt og sjaldan sem fólki finnst svona á götunni en bara fyrirgefið, hér er ég, þess vegna fór ég líka í þetta forsetaframboð.“

„Þessi afskipti heilbrigðisráðuneytisins af þessari umsögn urðu ekki til þess að þið breyttuð umsögninni,“ spurði Helgi. 

„Nei,“ svaraði Helga, sem er nú í leyfi frá störfum sem forstjóri Persónuverndar á meðan hún er í framboð til forseta Íslands.

Hér má horfa á Pressu þar sem forsetaframbjóðendurnir Arnar Þór Jónsson, Helga Þórisdóttir og Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir mættust. Fyrri hluti þáttarins er öllum aðgengilegur en áskrifendur geta horft á þáttinn í heild sinni: 

Kjósa
35
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir (1)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Guðmundur Ásgeirsson skrifaði
    Hmmmm... núna er búið að birta umsagnir Persónuverndar og ÍE á samráðsgáttinni. Það brýtur í bága við góða stjórnsýsluhætti og viðmið um opið samráð að "fela" umsagnir.
    0
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Forsetakosningar 2024

Katrín niðurstaða flestra í Kosningaprófi Heimildarinnar
FréttirForsetakosningar 2024

Katrín nið­ur­staða flestra í Kosn­inga­prófi Heim­ild­ar­inn­ar

Katrín Jak­obs­dótt­ir lenti oft­ast í fyrsta sæti hjá þeim sem þreyttu Kosn­inga­próf Heim­ild­ar­inn­ar fyr­ir for­seta­kosn­ing­arn­ar 2024. Um fjórð­ung­ur þátt­tak­enda var oft­ast sam­mála fyrr­ver­andi for­sæt­is­ráð­herr­an­um. Yf­ir 8.000 tóku próf­ið en svör bár­ust ekki frá Vikt­ori Trausta­syni eða Ást­þóri Magnús­syni.

Mest lesið

Öld „kellingabókanna“
4
Greining

Öld „kell­inga­bók­anna“

„Síð­asta ára­tug­inn hafa bæk­ur nokk­urra kvenna sem fara á til­finn­inga­legt dýpi sem lít­ið hef­ur ver­ið kann­að hér áð­ur flot­ið upp á yf­ir­borð­ið,“ skrif­ar Sal­vör Gull­brá Þór­ar­ins­dótt­ir og nefn­ir að í ár eigi það sér­stak­lega við um bæk­ur Guð­rún­ar Evu og Evu Rún­ar: Í skugga trjánna og Eldri kon­ur. Hún seg­ir skáld­kon­urn­ar tvær fara á dýpt­ina inn í sjálf­ar sig, al­gjör­lega óhrædd­ar við að vera gagn­rýn­ar á það sem þær sjá.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Ráðuneyti keypti danska hönnunarsófa fyrir 5,9 milljónir
1
Viðskipti

Ráðu­neyti keypti danska hönn­un­ar­sófa fyr­ir 5,9 millj­ón­ir

Há­skóla-, ný­sköp­un­ar- og iðn­að­ar­ráðu­neyt­ið hef­ur und­an­farna mán­uði keypt hús­gögn úr hönn­un­ar­versl­un, sem þar til ný­lega hét Norr11, að and­virði rúm­lega tíu millj­óna króna. Um er að ræða sam­sett­an sófa, kaffi­borð, borð­stofu­borð og fleiri hús­gögn að and­virði 10,2 millj­óna króna. Þar af er 1,3 millj­óna króna sófi inni á skrif­stofu ráð­herra.
Rak 90 prósent starfsfólks fyrir að skrópa á morgunfund
3
Fréttir

Rak 90 pró­sent starfs­fólks fyr­ir að skrópa á morg­un­fund

Bald­vin Odds­son, ung­ur ís­lensk­ur at­hafna­mað­ur, rat­aði ný­ver­ið í frétt­ir í Banda­ríkj­un­um fyr­ir að reka 99 starfs­menn úr sprota­fyr­ir­tæki sem hann stofn­aði og rek­ur. Fram­kvæmda­stjór­inn mun hafa ver­ið ósátt­ur við slaka mæt­ingu á morg­un­fund, þar sem að­eins ell­efu af 110 starfs­mönn­um meld­uðu sig, og til­kynnti þeim sem voru fjar­ver­andi að þau væru rek­in.
Ísrael og Palestína: „Stjórnvöld sem líkja má við mafíur“
6
Viðtal

Ísra­el og Palestína: „Stjórn­völd sem líkja má við mafíur“

Dor­rit Moussai­eff er með mörg járn í eld­in­um. Hún ferð­ast víða um heim vegna starfs síns og eig­in­manns­ins, Ól­afs Ragn­ars Gríms­son­ar, þekk­ir fólk frá öll­um heims­horn­um og hef­ur ákveðna sýn á við­skipta­líf­inu og heims­mál­un­um. Hún er heims­kona sem hef­ur í ára­tugi ver­ið áber­andi í við­skipta­líf­inu í Englandi. Þessi heims­kona og fyrr­ver­andi for­setafrú Ís­lands er elsku­leg og elsk­ar klón­aða hund­inn sinn, Sam­son, af öllu hjarta.

Mest lesið í mánuðinum

Við erum ekkert „trailer trash“
1
VettvangurHjólhýsabyggðin

Við er­um ekk­ert „trailer trash“

Lilja Kar­en varð ólétt eft­ir gla­sa­frjóvg­un þeg­ar hún bjó á tjald­svæð­inu í Laug­ar­daln­um og á dög­un­um fagn­aði dótt­ir henn­ar árs af­mæli. Af­mæl­is­veisl­an var hald­in í hjól­hýsi litlu fjöl­skyld­unn­ar á Sæv­ar­höfða, þar sem þær mæðg­ur búa ásamt hinni mömm­unni, Frið­meyju Helgu. „Okk­ar til­finn­ing er að það hafi ver­ið leit­að að ljót­asta staðn­um fyr­ir okk­ur,“ seg­ir Frið­mey, og á þar við svæð­ið sem Reykja­vík­ur­borg fann fyr­ir hjól­hýsa­byggð­ina.
Ráðuneyti keypti danska hönnunarsófa fyrir 5,9 milljónir
2
Viðskipti

Ráðu­neyti keypti danska hönn­un­ar­sófa fyr­ir 5,9 millj­ón­ir

Há­skóla-, ný­sköp­un­ar- og iðn­að­ar­ráðu­neyt­ið hef­ur und­an­farna mán­uði keypt hús­gögn úr hönn­un­ar­versl­un, sem þar til ný­lega hét Norr11, að and­virði rúm­lega tíu millj­óna króna. Um er að ræða sam­sett­an sófa, kaffi­borð, borð­stofu­borð og fleiri hús­gögn að and­virði 10,2 millj­óna króna. Þar af er 1,3 millj­óna króna sófi inni á skrif­stofu ráð­herra.
„Þetta er eins og að búa í einbýlishúsi“
4
VettvangurHjólhýsabyggðin

„Þetta er eins og að búa í ein­býl­is­húsi“

Berg­þóra Páls­dótt­ir, Bebba, hef­ur un­un af því að fá gesti til sín í hjól­hýs­ið og finnst þetta svo­lít­ið eins og að búa í ein­býl­is­húsi. Barna­börn­in koma líka í heim­sókn en þau geta ekki far­ið út að leika sér í hjól­hýsa­byggð­inni í Sæv­ar­höfð­an­um: „Þau skilja ekki af hverju við vor­um rek­in úr Laug­ar­daln­um og sett á þenn­an ógeðs­lega stað.“
Tilnefnd sem framúrskarandi ungur Íslendingur en verður send úr landi
5
Fréttir

Til­nefnd sem framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur en verð­ur send úr landi

Til stend­ur að hin sýr­lenska Rima Charaf Eddine Nasr verði send úr landi. Hún var á dög­un­um ein af tíu sem til­nefnd voru til verð­laun­anna Framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur í ár. Til­nefn­ing­una fékk hún fyr­ir sjálf­boða­liða­störf sem hún hef­ur unn­ið með börn­um. Hér á hún for­eldra og systkini en ein­ung­is á að vísa Rimu og syst­ur henn­ar úr landi.
Ný ógn við haförninn rís á Íslandi
6
Vindorkumál

Ný ógn við haförn­inn rís á Ís­landi

Hafern­ir falla blóð­ug­ir og vængja­laus­ir til jarð­ar í vindorku­ver­um Nor­egs sem mörg hver voru reist í og við bú­svæði þeirra og helstu flug­leið­ir. Hætt­an var þekkt áð­ur en ver­in risu og nú súpa Norð­menn seyð­ið af því. Sag­an gæti end­ur­tek­ið sig á Ís­landi því mörg þeirra fjöru­tíu vindorku­vera sem áform­að er að reisa hér yrðu á slóð­um hafarna. Þess­ara stór­vöxnu rán­fugla sem ómæld vinna hef­ur far­ið í að vernda í heila öld.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Ópera eða þungarokk? - Áhrif smekks á viðhorf annarra til okkar
Samtal við samfélagið#8

Ópera eða þung­arokk? - Áhrif smekks á við­horf annarra til okk­ar

Hef­ur smekk­ur okk­ar áhrif á hvernig aðr­ir meta okk­ur? Mads Meier Jæ­ger, pró­fess­or við Kaup­manna­hafn­ar­skóla, svar­aði þeirri spurn­ingu á fyr­ir­lestri sem hann flutti ný­lega á veg­um fé­lags­fræð­inn­ar og hann ræddi rann­sókn­ir sín­ar í spjalli við Sigrúnu í kjöl­far­ið. Því hef­ur oft ver­ið hald­ið fram að meiri virð­ing sé tengd smekk sem telst til há­menn­ing­ar (t.d. að hlusta á óper­ur eða kunna að meta ostr­ur) en lægri virð­ing smekk sem er tal­inn end­ur­spegla lág­menn­ingu (t.d. að hlusta á þung­arokk eða vilja bara ost­borg­ara). Á svip­að­an hátt er fólk sem bland­ar sam­an há- og lág­menn­ingu oft met­ið hærra en þau sem hafa ein­ung­is áhuga á öðru hvoru form­inu. Með meg­in­d­leg­um og eig­ind­leg­um að­ferð­um sýn­ir Mads fram á að bæði sjón­ar­horn­in skipta máli fyr­ir hvernig fólk er met­ið í dönsku sam­fé­lagi. Dan­ir álíta til dæm­is að þau sem þekkja og kunna að meta hluti sem tengj­ast há­menn­ingu fær­ari á efna­hags­svið­inu og fólk ber meiri virð­ingu fyr­ir slík­um ein­stak­ling­um en þau sem að geta bland­að sam­an há-og lág­menn­ingu eru tal­in áhuga­verð­ari og álit­in hafa hærri fé­lags­lega stöðu. Þau Sigrún ræða um af hverju og hvernig slík­ar skil­grein­ing­ar hafa áhuga á mögu­leika okk­ar og tæki­færi í sam­fé­lag­inu. Þau setja nið­ur­stöð­urn­ar einnig í sam­hengi við stefnu­mót­un, en rann­sókn­ir Mads hafa með­al ann­ars ver­ið not­að­ar til að móta mennta­stefnu í Dan­mörku.

Mest lesið undanfarið ár