Þegar reikningsskilin úr framboðum til forseta eru skoðuð má loks sjá hver þeirra kostuðu mest og hver minnst. Sé þetta borið saman við fjölda greiddra atkvæða kemur í ljós nokkuð athygliverð tölfræði – nefnilega hvað hver forsetaframbjóðandi greiddi fyrir hvert atkvæði sem hann fékk.
Þess er þó vert að geta að tölurnar eru ekki alnákvæmar fyrir þrjú framboðanna. Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir hefur ekki skilað sínum reikningsskilum enn. Þá þurftu Viktor Traustason og Eiríkur Ingi Jóhannesson ekki að gera grein fyrir reikningum sínum vegna þess að hvorki heildartekjur né heildarkostnaður framboða þeirra fór yfir 550 þúsund krónur.
Hægt er að taka reikningsskilin saman nú vegna þess að skil Baldurs Þórhallssonar voru samþykkt og birt fyrr í dag.
Eiríks framboð ódýrast en Katrínar dýrast
Frambjóðendur höfðu úr gríðarlega mismiklum fjármunum að moða í kosningabaráttum sínum.
Ódýrasta framboðið var framboð Eiríks Inga Jóhannssonar, sem kostaði 66 þúsund krónur. Langdýrasta framboðið var Katrínar Jakobsdóttur, fyrrverandi forsætisráðherra. Kostnaðurinn við það var 57,3 milljónir.
Næstdýrast var framboð framboð Höllu Hrundar Logadóttur, fyrrverandi orkumálastjóra, sem kostaði 27,4 milljónir. Útgjöld Höllu Hrundar var þó talsvert nær þriðja dýrasta framboðinu, sem var 26 milljóna framboð nöfnu hennar Tómasdóttur, en því dýrasta.
Framboðið sem eyddi minnstum fjármunum í hvert atkvæði var framboð Viktors Traustasonar, en hann áætlaði á sínum tíma að kostnaðurinn við framboðið væri um 80 þúsund krónur. Það gera 204 krónur fyrir hvert atkvæði þegar upp er staðið.
Næstminnst greiddi forseti Íslands, Halla Tómasdóttir, fyrir hvert atkvæði sem hún hlaut. Það er ef til vill ekki að undra – Halla var afgerandi sigurvegari kosninganna og hlaut rúm 73 þúsund atkvæði í júní. Fyrir hvert þeirra greiddi framboðið 355 krónur.
Sjálf reiddi Halla fram rúmar þrjár og hálfa milljón úr eigin vasa til framboðsins. Það mætti því segja að hún hafi persónulega greitt 48 krónur fyrir hvert atkvæði.
Helga og Arnar Þór greiddu mest úr eigin vasa
Langmestu eyddi Helga Þórisdóttir, forstjóri Persónuverndar, í hvert atkvæði. Hún greiddi tæp 65 þúsund fyrir hvert þeirra. Framboð hennar kostaði 17,7 milljónir, þar af voru tæpar 17 úr eigin vasa. Hún hlaut 275 atkvæði í heildina.
Á eftir Helgu greiddi Arnar Þór Jónsson mestu úr eigin vasa í heildina, eða tæpum 10,3 milljónum. Hann greiddi 2.353 krónur fyrir hvert atkvæði, en úr eigin vasa 946 krónur fyrir hvert þeirra.
Jón Gnarr og Ásdís Rán Gunnarsdóttir lögðu ekkert fjármagn til framboða sinna. Þau greiddu því hlutfallslega minnst úr eigin vasa, eða nákvæmlega ekki neitt. Heildarkostnaður framboða fyrir hvert atkvæði var þó hærra hjá Ásdísi, eða um 1.963 krónur. Hjá Jóni var upphæðin 492 krónur.
Athygli vekur að gamli stjórnmálaflokkur Jóns, Björt framtíð í Reykjavík, lét 400 þúsund krónur renna til framboðs hans. Björt framtíð var að hluta stofnuð af meðlimum Besta flokksins, þar á meðal Jóns. Hann yfirgaf þó Bjarta framtíð árið 2017.
Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði, greiddi tæpar fimm milljónir sjálfur til framboðsins. Þess er þó vert að geta að fyrirtækið Hellarnir við Hellu sem er í 25% eigu hans sjálfs, styrkti framboðið um 400 þúsund krónur.
Athugasemdir (1)
Forsetakosningar 2024
Halla Tómasdóttir sótti fylgi sitt til þeirra ungu og þeirra ríku
Hvítklæddir mormónar í tónlistarmyndbandi Ástþórs
Hvað greiddu frambjóðendur mikið fyrir hvert atkvæði?
Katrín niðurstaða flestra í Kosningaprófi Heimildarinnar
Kosningamyndband forsetans vekur undrun og umtal
Þá er mikilvægt að átta sig á þeirri staðreynd að hagsmunasamtök og aðilar að þeim hafa til þessa styrkt ákveðin pólitísk framboð sem forsetaframboð er svo sannarlega. Það er einnig ljóst að verulegir styrkir fara leynt, þ.e.a.s. svartir fjármunir sem fara eftir leyndum leiðum.