Þessi grein birtist fyrir meira en mánuði.

Sérðu púka í stað fólks? Dularfullur taugasjúkdómur rannsakaður

Banda­rísk­ir lækn­ar birta í fyrsta sinn mynd­ir af því hvernig sjúk­ling­ar með prosopometamorp­hopsiu sjá ann­að fólk.

Sérðu púka í stað fólks? Dularfullur taugasjúkdómur rannsakaður
Tölvumynd af raunverulegum manni sem sjúklingurinn var beðinn að horfa á. Til vinstri er maðurinn eins og hann lítur út í raun en til hægri eins og sjúklingurinn sér hann.

Ímyndið ykkur að þið gangið út og á fjölfarna göngugötu. Þið mætið fjölda fólks en í stað þess að kinka vingjarnlega kolli til þeirra sem gefa færi á því, þá fyllist þið skelfingu því fólkið er satt að segja ansi skuggalegt.

Það líktist helst púkum úr miðaldaritum eða þá hryllingsmyndum nútímans.

Hver einasta manneskja er ferlega kjaftvíð, með mjög ílöng augu og eyru og djúpar hrukkur í kinnum og á enni. Og allir, undantekningarlaust, eru heldur illskulegir á svip.

Þetta henti hálfsextugan karl í Bandaríkjunum fyrir skömmu. Allt í einu fór allt fólk í kringum hann að líta svona út, líka fólk sem hann þekkti mjög vel, svo sem fjölskylda og vinir.

Breska læknaritið Lancet greinir frá raunum mannsins í nýrri grein í vefútgáfu sinni. Antonio Mello segir þar frá niðurstöðum lækna sem maðurinn leitaði til.

Maðurinn var 58 þegar hann leitaði til lækna og hafði þá upplifað „púkafésin“ í tæp þrjú ár. Hann lýsti því svo að öll andlit, undantekningarlaust, væru svona „aflöguð“ en aðeins andlit — engir hlutir og ekki aðrir líkamshlutar.

Og þegar hann sá myndir af sama fólki, hvort heldur á blaði eða á skjá, þá var allt í lagi og andlitin í alla staði eðlileg.

Þótt andlitin væru aflöguð átti maðurinn samt ekki í neinum vandræðum með að þekkja aftur fólk sem hann þekkti fyrir, og hann fékk engar ranghugmyndir um að fólkið væri orðið annað eða öðruvísi en það var.

Hann ímyndaði sér sem sagt ekki að það hefði í rauninni breyst í púka eða neitt þess háttar, það var bara farið að líta svona skringilega út.

Maðurinn reyndist hafa sögu um geðhvarfasýki (bípólar) og áfallastreitu, hann hafði fengið alvarlegt höfuðhögg fyrir 15 árum og 55 ára kann hann að hafa orðið fyrir koltvísýrings eitrun. Fjórum mánuðum eftir þann atburð fóru andlit fólks að breytast fyrir augum hans.

Manninum leið í rauninni ágætlega og hann þjáðist ekki af ofskynjunum eða ranghugmyndunum, hvorki um fólk né annað.

Eftir miklar rannsóknir varð niðurstaða læknanna að ástand hans væri til marks um mjög sjaldgæfan taugasjúkdóm sem kallast prosopometamorphopsia, hvorki meira né minna, og lýsir sér í þessum aflöguðu andlitum en hefur eftir því sem best er vitað engar aðrar skaðlegar afleiðingar.

Flestöll þau sem þjást af prosopometamorphopsiu sjá aflögun andlit ekki aðeins á fólki í raun og veru, heldur líka á skjá og myndum, og þess vegna hefur reynst erfitt að átta sig á nákvæmlega hvernig sjúkdómurinn aflagar andlit í heila sjúklinga.

Þar sem þessi sjúklingar sér andlit hins vegar á venjulegan hátt á myndum, þá reyndist hægt að fá hann til að lýsa því nákvæmlega hvaða mun hann sæi á myndum af fólki og svo fólkinu sjálfum.

Læknarnir sem skrifuðu greinina í Lancet — Mello, Krzysztof Bujarski og Brad Duchaine — segja að þetta sé í fyrsta sinn sem hægt sé að sjá hvernig prosopometamorphopsiu-sjúklingar upplifa annað fólk. Á meðfylgjandi myndum sjá hvernig hinn ónefndi sjúklingur sér nokkra einstaklinga. Engin lækning við þessum dularfulla sjúkdómi en enn í augsýn og sennilega verður sjúklingurinn einfaldlega að sætta sig við að sjá hálfgerða púka í hvert sem hann fer út fyrir hússins dyr.

Antonio Mello útskýrir heilasjúkdóminn í myndbandi sem fylgir greininni í Lancet.
Kjósa
16
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Fékk ekki að segja bless við eiginmann sinn
1
Fréttir

Fékk ekki að segja bless við eig­in­mann sinn

Sara Sig­ur­björg Guð­munds­dótt­ir, eig­in­kona Precious Fel­ix Tani­mola sem var send­ur úr landi til Níg­er­íu í nótt, seg­ist ekki hafa feng­ið að kveðja hann: „Sím­inn var tek­inn af hon­um og ég fékk ekki að segja bless.“ Precious flúði til Ís­lands frá Úkraínu vegna stríðs­ins. Hon­um hafði ári áð­ur ver­ið boð­ið að spila þar fót­bolta með úkraínsku fé­lagsliði.
Katrín eini matvælaráðherra VG sem tekur ekki afstöðu gegn gjafakvótanum í laxeldinu
5
FréttirLaxeldi

Katrín eini mat­væla­ráð­herra VG sem tek­ur ekki af­stöðu gegn gjafa­kvót­an­um í lax­eld­inu

Bæði Bjarkey Gunn­ars­dótt­ir og Svandís Svavars­dótt­ir hafa lýst því yf­ir að þær vilji tíma­binda rekstr­ar­leyf­in í sjókvía­eld­inu. Eini mat­væla­ráð­herra VG á síð­asta og yf­ir­stand­andi kjör­tíma­bili sem ekki hef­ur gert slíkt hið sama er Katrín Jak­obs­dótt­ir for­setafram­bjóð­andi. Hún vann tals­vert að frum­varp­inu, fund­aði með hag­að­il­um um það og lét breyta ein­staka grein­um þess.
„Finnst ég vera að heyja dauðastríð“
7
Fréttir

„Finnst ég vera að heyja dauða­stríð“

Níg­er­ísku kon­urn­ar þrjár sem flúðu til Ís­lands und­an man­sali fyr­ir nokkr­um ár­um verða send­ar úr landi í kvöld. Þær eru í fang­els­inu á Hólms­heiði og ræddu við Heim­ild­ina í síma síð­deg­is. Ein kvenn­anna er al­var­lega veik og seg­ist líða eins og hún sé að heyja dauða­stríð. Þær segja að lækn­ir verði með í för þeg­ar þær verða flutt­ar úr landi. „Lækn­ir á að sjá til þess að hún andi út fyr­ir loft­helgi Ís­lands,“ seg­ir ís­lensk vin­kona kvenn­anna þriggja.
Halda Blessing á lífi svo lengi sem hún er í íslenskri lögsögu
8
Fréttir

Halda Bless­ing á lífi svo lengi sem hún er í ís­lenskri lög­sögu

Brott­vís­un þriggja kvenna var mót­mælt í Leifs­stöð í gær­kvöldi. Ein þeirra, Bless­ing, er lífs­hættu­lega veik og þol­andi man­sals. Í lækn­is­vott­orði frá sér­fræð­ingi á Land­spít­al­an­um er skrif­að að það sé lífs­nauð­syn­legt fyr­ir hana að hafa greið­an að­gang að bráða­þjón­ustu sér­hæfðra kvenna­deilda á sjúkra­húsi. „Þannig er ljóst að brott­vís­un mun stefna lífi sjúk­lings­ins í al­var­lega hættu komi hún til fram­kvæmd­ar á nú­ver­andi tíma­marki.“
Ari Trausti Guðmundsson
9
Aðsent

Ari Trausti Guðmundsson

Nám­ur í sjó?

Ari Trausti Guð­munds­son, jarð­vís­inda­mað­ur og fyrr­um þing­mað­ur Vinstri grænna, skrif­ar um námu­rekst­ur á hafs­botni og áhrif­un­um sem slík­ur iðn­að­ur gæti haft á vist­kerf­in til lengri og skemmri tíma. Áhugi stjórn­valda og stór­fyr­ir­tækja á slíkri auð­linda­nýt­ingu hef­ur auk­ist á und­an­förn­um ár­um en Ari var­ar við því að slík starf­semi kunni að vera ósjálf­bær.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Fékk ekki að segja bless við eiginmann sinn
2
Fréttir

Fékk ekki að segja bless við eig­in­mann sinn

Sara Sig­ur­björg Guð­munds­dótt­ir, eig­in­kona Precious Fel­ix Tani­mola sem var send­ur úr landi til Níg­er­íu í nótt, seg­ist ekki hafa feng­ið að kveðja hann: „Sím­inn var tek­inn af hon­um og ég fékk ekki að segja bless.“ Precious flúði til Ís­lands frá Úkraínu vegna stríðs­ins. Hon­um hafði ári áð­ur ver­ið boð­ið að spila þar fót­bolta með úkraínsku fé­lagsliði.
Samsæriskenningar um forsetaframbjóðendur
4
FréttirForsetakosningar 2024

Sam­særis­kenn­ing­ar um for­setafram­bjóð­end­ur

Sam­særis­kenn­ing­ar um fram­bjóð­end­ur til for­seta Ís­lands hafa lát­ið á sér kræla, sér­stak­lega hvað varð­ar tengsl við Al­þjóða­efna­hags­ráð­ið og meint­ar fyr­ir­ætlan­ir þess um heims­yf­ir­ráð. Stjórn­mála­sál­fræð­ing­ur seg­ir kenn­ing­arn­ar ekki eiga við rök að styðj­ast þótt vissu­lega sitji valda­mik­ið fólk í ráð­inu.
Skuldir á hvern íbúa í Garðabæ og Hafnarfirði nálgast tvær milljónir króna
7
Greining

Skuld­ir á hvern íbúa í Garða­bæ og Hafnar­firði nálg­ast tvær millj­ón­ir króna

Mik­ið er skegg­rætt um fjár­hags­stöðu sveit­ar­fé­laga á höf­uð­borg­ar­svæð­inu. Þeg­ar horft er á skulda­stöðu þess hluta rekst­urs þeirra sem er fjár­magn­að­ur með skatt­tekj­um er stað­an skást í Kópa­vogi og Reykja­vík en versn­ar hrað­ast í Garða­bæ og á Seltjarn­ar­nesi, þar sem veltu­fé frá rekstri var nei­kvætt í fyrra. Hafn­ar­fjörð­ur er eina sveit­ar­fé­lag­ið á höf­uð­borg­ar­svæð­inu sem var með veltu­fjár­hlut­fall, sem seg­ir til um getu sveit­ar­fé­lags til að borga skuld­ir sín­ar, um­fram það sem æski­legt er. Heim­ild­in rýndi í árs­reikn­inga sveit­ar­fé­lag­anna.

Mest lesið í mánuðinum

Skólastjórinn hættir eftir áralanga óánægju foreldra
1
Fréttir

Skóla­stjór­inn hætt­ir eft­ir ára­langa óánægju for­eldra

Móð­ir á Kirkju­bæj­arklaustri ætl­ar að flytja með börn­in sín úr bæn­um þar sem hún tel­ur ástand­ið í Kirkju­bæj­ar­skóla óvið­un­andi. Son­ur henn­ar hef­ur lít­ið mætt í skól­ann í á ann­að ár eft­ir at­vik í skól­an­um sem for­eldr­arn­ir kærðu til lög­reglu. Mál­ið var lát­ið nið­ur falla. Skóla­stjór­inn er nú á för­um en sveit­ar­stjór­inn seg­ir það „eng­um ein­um að kenna þeg­ar tveir deila“.
Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
2
ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúll­etta Ró­berts og vitn­is­burð­ir starfs­fólks: „Þetta er bara rosa­lega mik­ið álag“

Starfs­menn Al­votech lýsa vinnu­álag­inu sem ómann­eskju­legu og hafa leit­að til stétt­ar­fé­laga út af ógreiddri yf­ir­vinnu og fleiri mál­um. Vinnu­að­stæð­urn­ar hafa ver­ið svona út af því að Al­votech hef­ur unn­ið að því að fá mark­aðs­leyfi fyr­ir sam­heita­lyf Humira í Banda­ríkj­un­um. Fyr­ir­tæk­ið hef­ur veðj­að öllu á þetta lyf en sala á því hef­ur dreg­ist sam­an og sam­heita­lyfj­um þess hef­ur alls ekki geng­ið eins vel í Banda­ríkj­un­um og reikn­að var með.
Ákveðið að saksækja þrjá í Lindsor-málinu rúmum 15 árum síðar
7
Skýring

Ákveð­ið að sak­sækja þrjá í Lindsor-mál­inu rúm­um 15 ár­um síð­ar

Sama dag og Geir H. Haar­de flutti ræðu til þjóð­ar­inn­ar þar sem hann bað guð um að blessa Ís­land veitti Kaupþing af­l­ands­fé­lagi lán sem not­að var til að kaupa verð­lít­il skulda­bréf af starfs­mönn­um og vild­ar­við­skipta­vini bank­ans. Nú, 15 og hálfu ári eft­ir að lán­ið var veitt, stend­ur til að sak­sækja þrjá ein­stak­linga í Lúx­em­borg vegna þess.
Fékk ekki að segja bless við eiginmann sinn
9
Fréttir

Fékk ekki að segja bless við eig­in­mann sinn

Sara Sig­ur­björg Guð­munds­dótt­ir, eig­in­kona Precious Fel­ix Tani­mola sem var send­ur úr landi til Níg­er­íu í nótt, seg­ist ekki hafa feng­ið að kveðja hann: „Sím­inn var tek­inn af hon­um og ég fékk ekki að segja bless.“ Precious flúði til Ís­lands frá Úkraínu vegna stríðs­ins. Hon­um hafði ári áð­ur ver­ið boð­ið að spila þar fót­bolta með úkraínsku fé­lagsliði.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár