Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

„Tímabil hins sjóðheita heims er runnið upp“

Tíma­bil hlýn­un­ar jarð­ar er á enda og „tíma­bil hins sjóð­heita heims“ er runn­ið upp, seg­ir fram­kvæmda­stjóri Sam­ein­uðu þjóð­anna. Ljóst þyk­ir að júlí verð­ur heit­asti mán­uð­ur frá upp­hafi mæl­inga. „Það er enn mögu­legt að tak­marka hækk­un hita­stigs,“ seg­ir fram­kvæmda­stjór­inn enn­frem­ur.

„Tímabil hins sjóðheita heims er runnið upp“
Eldhaf Gróðureldar á grísku paradísareyjunni Ródos hafa á síðustu dögum orðið til þess að þúsundir hafa þurft að flýja undan þeim. Neyðarástandi hefur verið lýst yfir. Mynd: AFP

Gróðureldar sem loga beggja vegna Miðjarðarhafsins hafa kostað tugi mannslífa. Neyðarástandi hefur verið lýst yfir á grísku eyjunni Ródos. Eldar loga nú í Grikklandi, Ítalíu, Frakklandi, Króatíu, Tyrklandi, Alsír og Túnis. Í gær fundust hjón á áttræðisaldri látin í brunarústum heimilis síns á Sikiley. Meira en fjörutíu manns hafa farist í eldunum í Alsír þar sem mannfall vegna hamfaranna er mest.

Á Ítalíu loguðu í vikunni eldar á um 1.400 stöðum. Hitabylgjan sem legið hefur yfir suðurhluta Ítalíu og orðið til þess að hitinn hefur náð hátt í 50 gráðum, er nú á undanhaldi, að minnsta kosti um sinn. Enn er þó „rauð viðvörun“ stjórnvalda í gildi í tveimur borgum, þar á meðal Cataniu á Sikiley.

Í nýrri skýrslu World Weather Attribution, samtaka vísindamanna á sviði veður- og loftslagsfræða, segir að hitabylgjur þær sem gengið hafa yfir Evrópu og Bandaríkin í sumar hefðu verið „nær óhugsandi“ ef loftslagsbreytingar af mannavöldum hefðu ekki komið til. Alþjóða veðurstofnunin hefur gefið út að með hækkandi hitastigi vegna loftslagsbreytinga muni hitabylgjur verða tíðari og standa lengur en áður hefur þekkst.

50 gráðu hiti mældist í Írak í dag og var það hæsti hiti sem mældist á norðurhveli jarðar. Í Alsír fór hann yfir 49 gráðurnar. Phoenix-borg í Bandaríkjunum hefur verið brennandi heit vikum saman. Í dag fór hiti þar upp í 47,8 gráður. Í Grikklandi mældust yfir 44 gráður og sömu sögu er að segja frá Tyrklandi.

Þannig hefur þetta verið undanfarna daga og vikur, sjóðandi heitt og þurrt.

Tímabil hlýnunar jarðar er á enda og tímabil „hins sjóðheita heims er runnið upp,“ sagði António Guterres, framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna í dag eftir að vísindamenn höfðu lýst því að fátt gæti komið í veg fyrir að júlí verði heitasti mánuður á jörðinni frá upphafi mælinga. „Loftslagsbreytingar hafa orðið. Það er hræðilegt. Og þetta er aðeins byrjunin,“ sagði framkvæmdastjórinn.

Í ljósum logumÍbúi á Sikiley reynir að slökkva eld sem læsti sig í heimili hans.

Hann ítrekaði þó að vonin væri ekki úti – það væri enn mögulegt að koma í veg fyrir að hitastig á jörðinni verði 1,5 stigum hærra en fyrir iðnbyltingu líkt og stefnir hraðbyri í. Þannig mætti enn koma í veg fyrir hrikalegustu afleiðingar loftslagsbreytinga af mannavöldum. „En það er aðeins hægt með stórtækum aðgerðum þegar í stað.“

Framkvæmdastjóri Alþjóða veðurfræðistofnunarinnar (WMO) segir að þörfin á að draga úr útblæstri gróðurhúsalofttegunda sé meira áríðandi nú en nokkru sinni. „Loftslagsaðgerðir eru ekki eitthvað sem hægt er að leyfa sér heldur eitthvað sem verður að ráðast í.“

Úr loftiSlökkviflugvél á vegum kanadíska hersins aðstoðar við slökkvistörf á Ítalíu.

Loftslagssérfræðingar hafa komist að því að júlí í ár hafi þegar verið 1,5 gráðum heitari á heimsvísu en að meðaltali í sama mánuði fyrir iðnbyltingu.

Hitatölur víðs vegar um jörðina í júlí hafa verið „út úr kortinu“ og því óhætt að spá því að hitametið sem enginn var að bíða eftir muni falla; að júlí verði sá heitasti hingað til.

Menga minnst en munu þjást mest

Líkt og oftsinnis hefur verið tekið fram af vísindamönnum þegar kemur að því að spá fyrir um áhrif loftslagsbreytinga verða þau, og eru þegar orðin, verst í fátækustu ríkjum heims. „Þetta sumar hlýtur að vekja okkur öll til umhugsunar og aðgerða,“ hefur The Guardian eftir Joyce Mimutai, loftslagsfræðingi við Grantham-stofnunina í Bandaríkjunum.

Leiðtogar heimsins munu hittast í Sameinuðu arabísku furstadæmunum í nóvember í þeim tilgangi að komast að samkomulagi um aðgerðir gegn áframhaldandi hlýnun jarðar. Á fundinum verður einnig rætt um hvernig ríki sem verst hafa orðið úti nú geti aðlagast þessum nýja og brennheita veruleika. Þá verður einnig, enn og aftur, reynt að komast að sanngjörnu samkomulagi um bætur til fátækari ríkja sem loftslagsbreytingar bitna mest á en hafa minnst gert til að valda þeim.

Kjósa
11
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Pörusteikin skemmtilegasti jólamaturinn
3
Matur

Pöru­steik­in skemmti­leg­asti jóla­mat­ur­inn

Karl Roth Karls­son kokk­ur starfar á Fisk­fé­lag­inu sem hann seg­ir lengi hafa ver­ið draumastað­inn. Hann hef­ur starf­að lengst á Mat­ar­kjall­ar­an­um, en einnig á Von, Humar­hús­inu, Sjáv­ar­grill­inu og svo er­lend­is. Hann var fljót­ur til svars þeg­ar hann var spurð­ur hver væri upp­á­hald­sjó­la­mat­ur­inn. Það er pöru­steik­in þó svo að hann hafi ekki al­ist upp við hana á jól­um. Karl gef­ur upp­skrift­ir að pöru­steik og sósu ásamt rauð­káli og Waldorfs-sal­ati.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Ráðuneyti keypti danska hönnunarsófa fyrir 5,9 milljónir
1
Viðskipti

Ráðu­neyti keypti danska hönn­un­ar­sófa fyr­ir 5,9 millj­ón­ir

Há­skóla-, ný­sköp­un­ar- og iðn­að­ar­ráðu­neyt­ið hef­ur und­an­farna mán­uði keypt hús­gögn úr hönn­un­ar­versl­un, sem þar til ný­lega hét Norr11, að and­virði rúm­lega tíu millj­óna króna. Um er að ræða sam­sett­an sófa, kaffi­borð, borð­stofu­borð og fleiri hús­gögn að and­virði 10,2 millj­óna króna. Þar af er 1,3 millj­óna króna sófi inni á skrif­stofu ráð­herra.
Rak 90 prósent starfsfólks fyrir að skrópa á morgunfund
3
Fréttir

Rak 90 pró­sent starfs­fólks fyr­ir að skrópa á morg­un­fund

Bald­vin Odds­son, ung­ur ís­lensk­ur at­hafna­mað­ur, rat­aði ný­ver­ið í frétt­ir í Banda­ríkj­un­um fyr­ir að reka 99 starfs­menn úr sprota­fyr­ir­tæki sem hann stofn­aði og rek­ur. Fram­kvæmda­stjór­inn mun hafa ver­ið ósátt­ur við slaka mæt­ingu á morg­un­fund, þar sem að­eins ell­efu af 110 starfs­mönn­um meld­uðu sig, og til­kynnti þeim sem voru fjar­ver­andi að þau væru rek­in.
Selja aðgang að bílastæðum við Laugardalshöll á 5.990 krónur
6
Fréttir

Selja að­gang að bíla­stæð­um við Laug­ar­dals­höll á 5.990 krón­ur

Bíla­stæð­in næst Laug­ar­dals­höll­inni verða frá­tek­in fyr­ir þau sem eru til­bú­in að borga hátt í 6 þús­und krón­ur fyr­ir að leggja bíl­um sín­um þar á með­an tón­leik­arn­ir Jóla­gest­ir Björg­vins fara fram á laug­ar­dags­kvöld. Hluti stæð­anna sem Sena sel­ur að­gang að standa á landi Reykja­vík­ur­borg­ar við Engja­veg, ut­an lóð­ar­marka Laug­ar­dals­hall­ar­inn­ar.

Mest lesið í mánuðinum

Við erum ekkert „trailer trash“
1
VettvangurHjólhýsabyggðin

Við er­um ekk­ert „trailer trash“

Lilja Kar­en varð ólétt eft­ir gla­sa­frjóvg­un þeg­ar hún bjó á tjald­svæð­inu í Laug­ar­daln­um og á dög­un­um fagn­aði dótt­ir henn­ar árs af­mæli. Af­mæl­is­veisl­an var hald­in í hjól­hýsi litlu fjöl­skyld­unn­ar á Sæv­ar­höfða, þar sem þær mæðg­ur búa ásamt hinni mömm­unni, Frið­meyju Helgu. „Okk­ar til­finn­ing er að það hafi ver­ið leit­að að ljót­asta staðn­um fyr­ir okk­ur,“ seg­ir Frið­mey, og á þar við svæð­ið sem Reykja­vík­ur­borg fann fyr­ir hjól­hýsa­byggð­ina.
Ráðuneyti keypti danska hönnunarsófa fyrir 5,9 milljónir
2
Viðskipti

Ráðu­neyti keypti danska hönn­un­ar­sófa fyr­ir 5,9 millj­ón­ir

Há­skóla-, ný­sköp­un­ar- og iðn­að­ar­ráðu­neyt­ið hef­ur und­an­farna mán­uði keypt hús­gögn úr hönn­un­ar­versl­un, sem þar til ný­lega hét Norr11, að and­virði rúm­lega tíu millj­óna króna. Um er að ræða sam­sett­an sófa, kaffi­borð, borð­stofu­borð og fleiri hús­gögn að and­virði 10,2 millj­óna króna. Þar af er 1,3 millj­óna króna sófi inni á skrif­stofu ráð­herra.
Tilnefnd sem framúrskarandi ungur Íslendingur en verður send úr landi
4
Fréttir

Til­nefnd sem framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur en verð­ur send úr landi

Til stend­ur að hin sýr­lenska Rima Charaf Eddine Nasr verði send úr landi. Hún var á dög­un­um ein af tíu sem til­nefnd voru til verð­laun­anna Framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur í ár. Til­nefn­ing­una fékk hún fyr­ir sjálf­boða­liða­störf sem hún hef­ur unn­ið með börn­um. Hér á hún for­eldra og systkini en ein­ung­is á að vísa Rimu og syst­ur henn­ar úr landi.
„Þetta er eins og að búa í einbýlishúsi“
5
VettvangurHjólhýsabyggðin

„Þetta er eins og að búa í ein­býl­is­húsi“

Berg­þóra Páls­dótt­ir, Bebba, hef­ur un­un af því að fá gesti til sín í hjól­hýs­ið og finnst þetta svo­lít­ið eins og að búa í ein­býl­is­húsi. Barna­börn­in koma líka í heim­sókn en þau geta ekki far­ið út að leika sér í hjól­hýsa­byggð­inni í Sæv­ar­höfð­an­um: „Þau skilja ekki af hverju við vor­um rek­in úr Laug­ar­daln­um og sett á þenn­an ógeðs­lega stað.“

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár