Greiðsla af dæmigerðu 50 milljóna króna óverðtryggðu húsnæðisláni hækkar um 50 þúsund krónur við vaxtahækkun Landsbankans í dag. Með hækkuninni um 1,25%, sem jafngildir hækkun peningastefnunefndar Seðlabankans á stýrivöxtum í síðustu viku, eru húsnæðislánavextir komnir yfir 10% mörkin, í 10,25%.
Ef dæmi er tekið af slíku óverðtryggðu húsnæðisláni til 40 ára, með breytilegum vöxtum, má sjá að greiðslubyrðin hefur meira en tvöfaldast á tveimur árum. Þetta gerist meðan húsnæðislánavextir hafa tæplega þrefaldast, úr 3,5% í júní 2021 í 10,25% í dag. Árið 2021 var þannig mánaðarleg greiðsla af láninu um 194 þúsund krónur á mánuði. Eftir daginn í dag verður greiðslan 435 þúsund krónur, sem er hækkun um 241 þúsund krónur á mánuði á tímabilinu.
Vextir af húsnæðislánum sveifluðust verulega niður á við árið 2021 þegar Seðlabankinn lækkaði stýrivexti snarlega í tilraun til að draga úr kólnun hagkerfisins í Covid-faraldrinum. Þeir vextir voru því ekki dæmigerðir. Tveimur árum áður voru dæmigerðir óverðtryggðir húsnæðislánavextir 6,1%, rétt eins og tveimur árum þar áður, árið 2017. Afborgun af sams konar láni þá er þó 156 þúsund krónum lægri en hún yrði í dag, eða 279 þúsund krónum lægri. Það gerir tæplega 1,9 milljón króna á ársgrundvelli í greiðslur vegna húsnæðisláns frá venjulegu árferði til núverandi vaxtaumhverfis á Íslandi.
Þess ber að geta að fasteignaverð hefur hækkað verulega frá árinu 2021, hvað þá 2019, og því fara lánsfjárhæðir hækkandi.
Frá því á morgun er Landsbankinn ekki í hættu á að fá neikvæða raunvexti á útlánin sín, það er að segja að vextirnir séu lægri en verðbólga. Verðbólgan mældist síðast 9,5% og er henni spáð lækkun. Næsta vaxtaákvörðun Seðlabanka Íslands er 23. ágúst og er þar spáð enn meiri stýrivaxtahækkun.
Einungis húsnæðislán á breytilegum vöxtum taka breytingum, en stór hluti húsnæðislána Landsbankans á föstum vöxtum uppfærast í ríkjandi vaxtastig árin 2024 og 2025. Lilja Björk Einarsdóttir, bankastjóri Landsbankans, greindi frá því að vanskil hjá bankanum væru aðeins um 0,1%. Vextir bankans á húsnæðislánum hafa hins vegar hækkað á þessu ári úr 7,5% í 10,25% og greiðsla af 50 milljóna króna láni um 105 þúsund krónur á mánuði.
Athugasemdir