Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.
Spurningaþrautin

640. spurningaþraut um Katrínu miklu keisaraynju!

640. spurningaþraut um Katrínu miklu keisaraynju!
Illugi Jökulsson
skrifar

Það er komið að þemaspurningum og því snúast spurningar dagsins allar um Katrínu miklu, keisaraynju í Rússlandi.

Myndin hér að ofan sýnir leikkonu í hlutverki Katrínar í myndinni The Scarlet Empress frá 1934. Hver er leikkonan?

***

Aðalspurningar:

1.  Á hvaða öld var Katrín uppi?

2.  Katrín var keisaraynja í Rússlandi, vissulega, en hún var ekki rússnesk, heldur var hún í allar ættir ... hverrar þjóðar?

3.  Langafi hennar í móðurætt hafði þó verið kóngur. Það var samt í öðru landi. Sá hét Friðrik og yfir hvaða landi hafði hann ríkt?

4.  Katrín giftist svo til Rússlands og inn í rússnesku keisaraættina sem kallaðist ... hvað?

5.  Hver var höfuðborg Rússlands á dögum Katrínar miklu?

6.  Katrín var að ýmsu leyti upplýstur þjóðhöfðingi miðað við sína tíma og átti til dæmis í heilmiklum bréfaskriftum við einn helsta frömuð hinnar svokölluðu Upplýsingar. Hvað hét þessi franski pennavinur keisaraynjunnar?

7. Þegar Katrín var við völd höfðu Rússar þegar lagt undir sig mikil svæði í Síberíu, Mið-Asíu og víðar, auk landa sinna í Evrópu. En hún varð fyrst rússneskra leiðtoga til að næla í nýlendu utan Asíu eða Evrópu. Hvaða landsvæði var það?

8.  Undir lok stjórnartíðar sinnar í Rússlandi átti Katrín þátt í því, ásamt Þjóðverjum og Austurríkismönnum, að lima sundur ríki eitt á svæðinu, sem fyrrum hafði verið í hópi stórvelda. Nú hvarf þetta stóra ríki af landakortinu í meira en heila öld uns það var sjálfstætt á ný eftir fyrri heimsstyrjöld. Hvaða ríki var þetta?

9.  Miklar og tilhæfulausar kjaftasögur voru sagðar af kynlífsfíkn Katrínar og því var meira að segja haldið fram að hún hefði dáið, beinlínis sprungið, þegar hún átti sín síðustu mök. Sagan er illkvittinn þvættingur, en með hverjum átti hún að hafa verið að eðla sig?

10.  Einn helsti ráðgjafi Katrínar, og elskhugi um tíma, hann var gjarnan sagður hafa látið snyrta framhliðina á húsum í þeim þorpum, sem Katrín átti leið um í vagni sínum, svo hún héldi að þar væri allt í blóma. Slík „leiktjöld“ til að fegra raunverulegt ástand eru síðan kennd við þennan ráðgjafa. Hvað hét hann?  

***

Seinni aukaspurning:

Hver leikur Katrínu hér í nýlegri sjónvarpsseríu?

***

Svör við aðalspurningum:

1.  Átjándu öld.

2.  Þýsk.

3.  Danmörku.

4.  Romanov.

5.  Sánkti Pétursborg.

6.  Voltaire.

7.  Alaska.

8.  Pólland.

9.  Hesti.

10.  Potemkin.

***

Svör við aukaspurningum:

Á efri myndinni er Marlene Dietrich í hlutverki Katrínar.

Á neðri myndinni hefur Helen Mirren brugðið sér í hlutverk hennar.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Tengdar greinar

Spurningaþrautin

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Sif Sigmarsdóttir
1
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...
Skyndiréttur með samviskubiti
6
GagnrýniTál

Skyndirétt­ur með sam­visku­biti

Tál er 29. bók­in sem Arn­ald­ur Ind­riða­son gef­ur út á 29 ár­um. Geri aðr­ir bet­ur. Bæk­urn­ar hans hafa selst í bíl­förm­um úti um all­an heim og Arn­ald­ur ver­ið stjarn­an á toppi ís­lenska jóla­bóka­flóðs­ins frá því fyrstu bæk­urn­ar um Er­lend og fé­laga komu út. Það er erfitt að halda uppi gæð­um þeg­ar af­köst­in eru svona mik­il – en jafn­vel miðl­ungs­bók eft­ir...

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Sif Sigmarsdóttir
3
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
3
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Af hvítum bjargvættum
GagnrýniMzungu

Af hvít­um bjarg­vætt­um

Mzungu eft­ir Þór­unni Rakel Gylfa­dótt­ur, höf­und bók­ar­inn­ar Akam, ég og Annika, og Simon Okoth Aora, kom eins og storm­sveip­ur inn í ís­lenska jóla­bóka­flóð­ið, klædd æp­andi, app­el­sínu­gulri kápu. Þar er fjall­að um Huldu, ís­lenska konu sem held­ur til Ken­ía til að starfa á mun­að­ar­leys­ingja­hæli hins ís­lenska Skúla, fyrr­um fíkils sem hef­ur snú­ið við blað­inu. Ásamt Huldu á ferða­lag­inu eru Dag­ur, 18...
Draugar fortíðar ganga aftur
GagnrýniFranski spítalinn

Draug­ar for­tíð­ar ganga aft­ur

Franski spít­al­inn er sjálf­stætt fram­hald Reykja­vík­ur (2022) eft­ir glæpa­sagnatvíeyk­ið Ragn­ar Jónas­son og Katrínu Jak­obs­dótt­ur. Les­end­ur end­ur­nýja kynn­in við Sunnu sem starfar nú sem blaða­mað­ur á Morg­un­blað­inu eft­ir að hafa leyst ráð­gátu fyrri bók­ar­inn­ar. Sunna hef­ur áhuga á að af­hjúpa aðra stór­frétt en er þess í stað beð­in um að fara aust­ur á land að vinna greina­bálk um sjáv­ar­út­vegs- og sam­göngu­mál...
Átröskun á jólunum: „Ég borðaði mandarínu á aðfangadag“
Viðtal

Átrösk­un á jól­un­um: „Ég borð­aði manda­rínu á að­fanga­dag“

„Þetta er sjúk­dóm­ur sem fer ekki í jóla­frí,“ seg­ir El­ín Ósk Arn­ar­dótt­ir, sem hef­ur glímt við átrösk­un í þrett­án ár. Hún seg­ir jóla­há­tíð­ina einn erf­ið­asta tíma árs­ins fyr­ir fólk með sjúk­dóm­inn þar sem mat­ur spil­ar stórt hlut­verk og úr­ræð­um fækk­ar fyr­ir sjúk­linga. El­ín er nú á bata­vegi og hvet­ur fólk til að tala hlut­laust um mat og sleppa því að refsa sér.
Jólaskammturinn, laufabrauð og mandarínuát
Þjóðhættir#73

Jóla­skammt­ur­inn, laufa­brauð og manda­rínu­át

Þátt­ur­inn verð­ur með há­tíð­legu sniði því nú nálg­ast jól­in þar sem allskon­ar kræs­ing­ar og lystisemd­ir verða á borð­um lands­manna. Við ferð­umst aft­ur í tím­ann og heyr­um hvað fólk, sem fætt var um alda­mót­in nítj­án­hundruð, borð­aði í sinni æsku, for­vitn­umst um laufa­brauð í sam­tíð og for­tíð og velt­um fyr­ir okk­ur ógæti­legu manda­rínu­áti. Gest­ir þátt­ar­ins er mikl­ir mat­gæð­ing­ar, þjóð­fræð­ing­arn­ir Guð­rún Gígja Jóns­dótt­ir og Áki Guðni Karls­son. Þau segja okk­ur frá sín­um mat­ar­hefð­um yf­ir há­tíð­arn­ar og hvort það er eitt­hvað sem alls ekki má vanta á mat­ar­disk­inn. Þetta er síð­asti þátt­ur Þjóð­hátta á þessu ári og við segj­um því að lok­um: Gleði­leg jól! Þjóð­hætt­ir er hlað­varp sem fjall­ar um nýj­ar rann­sókn­ir og fjöl­breytta miðl­un í þjóð­fræði. Um­sjón hafa dr. Dagrún Ósk Jóns­dótt­ir og Sig­ur­laug Dags­dótt­ir, kenn­ar­ar í þjóð­fræði við Há­skóla Ís­lands.

Mest lesið undanfarið ár