Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.
Flækjusagan

„Drepið svikarana!“

Þeg­ar hinn tíu ára Pét­ur var val­inn til keis­ara í Moskvu 1682 varð allt vit­laust. Skytt­urn­ar gerðu upp­reisn. En var það Soffía Al­ex­eiévna, syst­ir hins unga keis­ara, sem stóð fyr­ir æð­inu sem nú greip um sig í Kreml?

„Drepið svikarana!“
Skyttur spyrja niður­lútan Ívan hvort hann sé virkilega Ívan en Pétur stendur fjær og lætur sér fátt um finnast. Jóakim patríarki reynir að stilla múginn, en Matveiév stendur bláklæddur til vinstri og býst til að taka til máls. Verkið málaði Nikolai Dmitritév-Orenburgskí á ofanverðri 19. öld.
Illugi Jökulsson
skrifar

Þar var komið sögu Soffíu Alexeiévu, sem ég hóf að segja í síðustu Stund, að hún hafði brotið af sér ótrúlega marga af þeim þungu hlekkjum sem fjötruðu konur í Rússlandi á ofanverðri 17. öld. Þá var siður að konur í keisarafjölskyldunni í Moskvu voru lokaðar inni í Kremlarkastala, nánast í fangelsi eða kvennabúri („terem“), enda voru konur taldar algjörir eftirbátar karlmanna, bæði vitsmunalega og siðferðilega.

Soffía Alexeiévna

Meðan Fjodor, bróðir Soffíu, var keisari 1676 til 1682 fór hún að gera sig nokkuð gildandi – enda viðurkenndu karlarnir við hirðina, nokkuð nauðugir, að hún væri leiftursnjöll og gáfuð – en þegar Fjodor dó barnlaus sá systir hans fram á verri daga og jafnvel að verða lokuð inni í kvennabúrinu aftur.

Fatlaður keisari? Má það?

Þannig var að Alexei, faðir hennar (keisari 1645-1676), hafði eignast tvo syni, auk Fjodors. Ívan hét sonur Alexeis af fyrra hjónabandi, albróðir Soffíu, hann var 16 …

Kjósa
1
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Flækjusagan

Mest lesið

„Ég var lifandi dauð“
1
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.
Ungu fólki í blóma lífsins er allt í einu kippt út úr samfélaginu
2
ÚttektME-faraldur

Ungu fólki í blóma lífs­ins er allt í einu kippt út úr sam­fé­lag­inu

Þó svo að ME-sjúk­dóm­ur­inn hafi senni­lega ver­ið til í ald­ir hef­ur hann lengi far­ið hljótt og ver­ið lítt við­ur­kennd­ur. Ástæða þess er vænt­an­lega sú að þar til nú hef­ur ver­ið erfitt að skilja mein­gerð sjúk­dóms­ins. Þrátt fyr­ir að mjög skert lífs­gæði og að byrði sjúk­dóms­ins sé meiri en hjá sjúk­ling­um með aðra al­var­lega sjúk­dóma er þjón­usta við þá mun minni en aðra sjúk­linga­hópa.
Eini sjúkdómurinn sem kenndur er við Ísland
3
ViðtalME-faraldur

Eini sjúk­dóm­ur­inn sem kennd­ur er við Ís­land

„Þeg­ar hann sá pass­ann henn­ar hróp­aði hann upp yf­ir sig: Ice­land, Icelandic disea­se! og hún sagði hon­um að hún hefði sjálf veikst af sjúk­dómn­um,“ seg­ir Ósk­ar Þór Hall­dórs­son, sem skrif­aði bók um Ak­ur­eyr­ar­veik­ina þar sem ljósi er varp­að á al­var­leg eftir­köst veiru­sýk­inga. Áhugi vís­inda­manna á Ak­ur­eyr­ar­veik­inni sem geis­aði á miðri síð­ustu öld hef­ur ver­ið tölu­verð­ur eft­ir Covid-far­ald­ur­inn.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Ég var lifandi dauð“
3
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
4
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár