Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.

Ísland styður ekki bann við kjarnorkuvopnum

Sátt­máli Sam­ein­uðu þjóð­anna um bann við kjarn­orku­vopn­um verð­ur full­gilt­ur á morg­un. Ís­land snið­gekk ráð­stefn­una þar sem hann var sam­inn og skip­ar sér á bekk með kjarn­orku­veld­un­um. Stein­unn Þóra Árna­dótt­ir, þing­kona VG, vill að Ís­land hafi kjark til að standa á eig­in fót­um og sam­þykki sátt­mál­ann.

Ísland styður ekki bann við kjarnorkuvopnum
Vill að Ísland hafi kjark til að standa á eigin fótum Steinunn Þóra segir að fullgilding sáttmálann verði minnst sem tímamótaviðburðar. Ísland eigi að hafa þor til að standa á eigin fótum og gerast aðili. Mynd: Úr einkasafni

Sáttmáli Sameinuðu þjóðanna um bann við kjarnaorkuvopnum verður fullgiltur í New York á morgun og verður þar með að alþjóðasáttmála. Ísland er ekki eitt þeirra ríkja sem styður sáttmálann heldur hefur skipað sér á bekk með kjarnorkuveldunum og NATO-þjóðum. Þingkona Vinstri grænna segir Ísland eiga að þora að standa á eigin fótum og fullgilda sáttmálann, sem muni vonandi verða til þess að þessum vítisvopnum verði útrýmt.

Upphaf málsins má rekja til ársins 2016 en á ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna það ár og árið eftir var saminn sáttmáli þess efnis að fortakslaust ætti að banna kjarnorkuvopn. Ýmsir samningar voru þegar í gildi í heiminum sem fólu í sér takmarkanir á framleiðslu og meðferð kjarnorkuvopna. Þeirra mikilvægastur er NPT-sáttmálinn frá 1968, sáttmálinn um bann við útbreiðslu kjarnorkuvopna sem gjarnan er vísað til þegar ríki sem ekki eru þegar kjarnorkuveldi reyna að koma sér upp kjarnorkuvopnum. Í þeim sáttmála eru ákvæði sem setja skyldur á herðar kjarorkuveldanna um að vinna að útrýmingu slíkra vopna en þau ákvæði hafa litla þýðingu haft.

„Við eigum að þora að standa á eigin fótum í þessum málum“
Steinunn Þóra Árnadóttir

Nokkur fjöldi ríkja ásamt samtökum friðarsinna töldu því að fullreynt væri að þrýsta á um afvopnun með vísan til NTP-sáttmálans og hófu því vinnu við að semja nýjan sáttmála, þann sem verður fullgiltur á morgun. Alþjóðasamtökin ICAN þrýstu hvað mest á um það og hlutu Friðarverðlaun Nóbels árið 2017 fyrir vikið.

Sáttmálinn um bann við kjarnorkuvopnum var samþykktur á ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í New York í júlí 2017 af 122 ríkjum. Ísland var ekki þar á meðal heldur sniðgekk ráðstefnuna þegar að sáttmálinn var saminn. Kjarnorkuveldin og NATÓ-ríkin studdu þá ekki sáttmálann.

Nú hafa 86 ríki samþykkt sáttmálann og 51 ríki fullgilt hann og í ljósi þess að 100 dagar eru liðnir síðan að 50. ríkið fullgilti sáttmálann mun hann öðlast gildi að alþjóðlögum á morgun.  Meðal ríkja sem hafa fullgilt samninginn má nefna Austurríki, Írland, Möltu og Nýja-Sjáland.

Steinunn Þóra Árnadóttir, þingmaður Vinstri-grænna, vakti athygli á málinu í umræðum um störf þingsins í gær. Steinunn Þóra hefur áður lagt fram þingsályktunartillögu um að Ísland undirriti og fullgildi samninginn, síðast í október 2020. „Þetta er sáttmálinn sem mun útrýma kjarnorkuvopnum í veröldinni og hans verður minnst í framtíðinni sem tímamótaviðburðar. [...] Við eigum að þora að standa á eigin fótum í þessum málum.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Bráðafjölskylda á vaktinni
5
Á vettvangi

Bráða­fjöl­skylda á vakt­inni

Starfs­fólk bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um á það til að líkja starfs­hópn­um við fjöl­skyldu, þar sem teym­ið vinn­ur þétt sam­an og þarf að treysta hvert öðru fyr­ir sér, ekki síst and­spæn­is erf­ið­leik­um og eftir­köst­um þeirra. Þar starfa líka fjöl­skyld­ur og nán­ir að­stand­end­ur lenda jafn­vel sam­an á vakt. Hér er rætt við með­limi einn­ar fjöl­skyld­unn­ar.

Mest lesið í mánuðinum

Sælukot hagnast um tugi milljóna en starfsfólk og foreldrar lýsa skorti
4
Rannsókn

Sælu­kot hagn­ast um tugi millj­óna en starfs­fólk og for­eldr­ar lýsa skorti

Einka­rekni leik­skól­inn Sælu­kot, sem hef­ur feng­ið millj­arð króna í op­in­ber fram­lög síð­asta ára­tug, hef­ur hagn­ast vel og nýtt pen­ing­ana til að kaupa fast­eign­ir fyr­ir stjórn­ar­for­mann­inn. Stjórn­end­ur leik­skól­ans segja mark­mið­ið vera að ávaxta rekstr­araf­gang, en fyrr­ver­andi starfs­menn og for­eldr­ar nem­enda kvarta und­an langvar­andi skorti. Skól­an­um var ný­lega lok­að tíma­bund­ið vegna óþrifn­að­ar og mein­dýra.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár