Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.

Svart álit erlendra sérfræðinga: „Staðan á bráðamóttökunni er krónísk katastrófa“

Sænsk­ir lækn­ar í átaks­hópi heil­brigð­is­ráð­herra segja gam­alt fólk þjást vegna stöð­unn­ar á bráða­mót­töku Land­spít­al­ans. Páll Matth­ías­son, for­stjóri Land­spít­al­ans, er sagð­ur hafa ranga for­gangs­röð­un og að hann þurfi að grípa til að­gerða. Vand­inn sé „af risa­vax­inni stærð­ar­gráðu“.

Svart álit erlendra sérfræðinga: „Staðan á bráðamóttökunni er krónísk katastrófa“
Páll Matthíasson Sænsku læknarnir segja forstjóra Landspítalans bera ábyrgð á að hrinda nauðsynlegum breytingum í framkvæmd. Mynd: Kristinn Magnússon

„Forstjóri Landspítalans þarf að taka stefnumótandi ákvörðun um það að sjúklingar á leið af bráðamóttökunni séu í algjörum forgangi. Allar aðrar spurningar sem varða ekki þennan hóp sjúklinga þurfa að vera aftar í forgangsröðinni. Þessa ákvörðun þarf að taka strax og skýrt og koma áleiðis innan stofnunarinnar í heild.“

Þetta segir í harðorðu áliti erlendra sérfræðinga til Svandísar Svavarsdóttur heilbrigðisráðherra um ástand bráðamóttöku Landspítalans sem Stundin hefur undir höndum. Álitið skrifa Johan Permert, skurðlæknir og prófessor við Karolinska sjúkrahúsið í Stokkhólmi og Markus Castegren, sérfræðingur á sviði svæfinga- og gjörgæslulækninga við Karolinska, sem báðir voru skipaðir í átakshóp heilbrigðisráðherra um lausnir á vanda bráðamóttökunnar.

Í álitinu kemur fram að 20 til 40 sjúklingar á dag bíða í meira en sólarhring á bráðamóttökunni eftir að komast inn á deild. „Að vera fastur á bráðamóttökunni í bið eftir sjúkrarými er sjúklingunum hættulegt,“ segir í álitinu. „Slíkir sjúklingar eru í aukinni lífshættu, smithættu og eru líklegri til að dvelja lengi á sjúkrahúsinu. Kostnaðurinn vegna þessara sjúklinga er hár, bæði fyrir sjúkrahúsið og samfélagið. Á Landspítalanum eru þessir sjúklingar oft viðkvæmt eldra fólk með fjölda kvilla og flóknar þarfir. Lengd þessa biðtíma eykst með árunum. Því eldri sem sjúklingarnir eru, því lengur bíða þeir!“

„Því eldri sem sjúklingarnir eru, því lengur bíða þeir!“

Læknarnir bæta því við að þessi vandi sé þekktur utan Íslands og Landspítalans. „En það verður að leggja áherslu á það að stærð vandans og fjöldi þeirra sjúklinga sem bíða á bráðadeild Landspítalans eftir rúmum, er af risavaxinni stærðargráðu, sem leiðir til þjáningar og líklega alvarlegra fylgikvilla fyrir einstaka sjúklinga. Það veldur áhyggjum að vísbendingar eru um að vandamálið sé að vaxa. Þar af leiðandi er aðkallandi að gripið verði til aðgerða til að bæta ástandið.“

Permert og Castegren leggja áherslu á að vandamálið liggi ekki hjá starfsemi bráðadeildarinnar sjálfrar eða starfsfólks hennar. Forstjóri Landspítalans, Páll Matthíasson, þurfi að breyta um forgangsröðun. „Jafnvel þó vandamálið og ástandið á spítalanum hafi legið ljóst fyrir í lengri tíma og sé forstjóra Landspítalans vel kunnugt, þá hafa engar augljósar aðgerðir komið fram til að leysa vandann,“ segir í álitinu. „Aðgerðirnar hafa frekar beinst að afleiddum áhrifum, frekar en rót vandans. Skilaboð stjórnenda Landspítalans hafa verið að vandinn sé meira samfélagslegur vandi en vandamál sem Landspítalinn sjálfur getur leyst eða haft áhrif á.“

„Sjúklingar, gamlir og viðkvæmir, þjást upp til hópa vegna núverandi ástands“

Segja þeir að þrátt fyrir að stjórnendur Landspítalans geti ekki leyst vandann einir og sér þá þurfi þeir að leiða veginn. „Staðan á bráðamóttökunni er krónísk katastrófa og hún á sér stað innan spítalans. Sjúklingar, gamlir og viðkvæmir, þjást upp til hópa vegna núverandi ástands.“

Bráðamóttaka LandspítalansSænsku læknarnir eru afgerandi í áliti sínu um ábyrgð stjórnenda Landspítalans hvað varðar lausn vandans.

Loks segja Permert og Castegren að stjórnendur Landspítalans þekki þær tillögur sem liggi fyrir og séu kunnugir þeim hugmyndum sem komið hafa upp innan Landspítalans og heilbrigðisráðuneytisins til að vinna á vandanum. Þeir leggja fram 10 skrefa áætlun til að bæta úr ástandinu.

„Að breyta stöðunni og koma á varanlegum breytingum í þágu sjúklinganna er fyrst og fremst áskorun fyrir stjórnendur sem Landspítalinn þarf að mæta hratt“

„Augljóslega hafa stjórnendur valið aðra leið til að koma á breytingum og aðra forgangsröðun,“ segir í álitinu. „Að okkar mati þurfa forstjórinn og aðrir stjórnendur að setja ástandið í forgang, taka nauðsynlegar ákvarðanir og standa með þeim þar til staðan batnar. Stjórnendur þurfa að tryggja það með öllum leiðum að Landspítalinn taki virkan og leiðandi þátt í kerfinu í heild með það að markmiði að bæta stöðuna fyrir hóp viðkvæmra sjúklinga sem nú bera byrðarnar vegna ófullnægjandi umönnunar innan spítalans. Að breyta stöðunni og koma á varanlegum breytingum í þágu sjúklinganna er fyrst og fremst áskorun fyrir stjórnendur sem Landspítalinn þarf að mæta hratt.“

Tekið skal fram að álitinu var skilað á ensku. Þýðingar eru blaðamanns. 

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Mataræði er vanræktur þáttur í svefnvanda
1
Viðtal

Mataræði er van­rækt­ur þátt­ur í svefn­vanda

Góð­ur svefn er seint of­met­inn en vanda­mál tengd svefni eru al­geng á Vest­ur­lönd­um. Tal­ið er að um 30 pró­sent Ís­lend­inga sofi of lít­ið og fái ekki end­ur­nær­andi svefn. Ónóg­ur svefn hef­ur áhrif á dag­legt líf fólks og lífs­gæði. Svefn er flók­ið fyr­ir­bæri og margt sem get­ur haft áhrif á gæði hans, má þar nefna lík­am­lega og and­lega sjúk­dóma, breyt­inga­skeið, álag, kvíða, skort á hreyf­ingu og áhrif sam­fé­lags­miðla á svefn­gæði. Áhrif nær­ing­ar og neyslu ákveð­inna fæðu­teg­unda á svefn hafa hins veg­ar ekki vak­ið at­hygli þar til ný­lega.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Hann sagðist ekki geta meir“
1
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Síðasta tilraun Ingu Sæland
3
ViðtalFormannaviðtöl

Síð­asta til­raun Ingu Sæ­land

Flokk­ur fólks­ins var stofn­að­ur til að út­rýma fá­tækt á Ís­landi, sem Inga Sæ­land, formað­ur flokks­ins, þekk­ir af eig­in raun. Hún boð­ar nýtt hús­næð­is­kerfi með fyr­ir­sjá­an­leika og nið­ur­skurð í öllu því sem heita að­gerð­ir gegn lofts­lags­breyt­ing­um. Græn­asta land í heimi eigi að nota pen­ing­ana í heil­brigðis­kerfi og aðra inn­viði sem standi á brauð­fót­um.
Svanhildur Hólm með áberandi minnsta reynslu af utanríkismálum
6
Fréttir

Svan­hild­ur Hólm með áber­andi minnsta reynslu af ut­an­rík­is­mál­um

Ljóst er að Svan­hild­ur Hólm, sendi­herra í Banda­ríkj­un­um, sker sig úr hópi koll­ega sinna frá Norð­ur­lönd­un­um hvað varð­ar tak­mark­aða reynslu á vett­vangi ut­an­rík­is­mála. Stjórn­skip­un­ar- og eft­ir­lits­nefnd bíð­ur enn svara frá ut­an­rík­is­ráðu­neyt­inu um vinnu­brögð ráð­herra við skip­un á sendi­herr­um í Banda­ríkj­un­um og Ítal­íu.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
3
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
4
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár