Þessi grein birtist fyrir rúmlega 6 mánuðum.

SFS gagnrýnir breytingu á gjafakvóta í laxeldi og talar um hann eins og eign

Sam­tök fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi hafa skil­að gagn­rýnni um­sögn um laga­frum­varp mat­væla­ráð­herra um lagar­eldi. Einn af rauðu þráð­un­um hjá SFS er að rekstr­ar­leyf­in í grein­inni séu eign lax­eld­is­fyr­ir­tækj­anna og að ef breyta eigi hug­mynd­inni um ótíma­bund­in leyfi í frum­varp­inu þurfi að draga úr og milda margt ann­að í því.

SFS gagnrýnir breytingu á gjafakvóta í laxeldi og talar um hann eins og eign
Gagnrýna fyrirhugaðar breytingar Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi gagnrýna fyrirhugaðu breytingu á frumvarpi matvælaráðherra um lagareldi þar sem gera á rekstrarleyfin í greininni tímabundin. Heiðrún Lind Marteinsdóttir er framkvæmdastjóri SFS. Mynd: Heiða Helgadóttir

Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) gagnrýna fyrirhugaða breytingu á lagafrumvarpi matvælaráðherra um lagareldi sem felur í sér að tímabinda á rekstrarleyfin í greininni. Eins og frumvarpið var lagt fram af matvælaráðherra áttu rekstrarleyfin í laxeldinu að vera ótímabundin. Þetta hefur mætt harðri andstöðu og Bjarkey Gunnarsdóttir matvælaráðherra hefur dregið í land með þessa grein frumvarpsins. Í stað ótímabundinna rekstrarleyfa eiga þau að gilda í 16 ár. 

Samanburðurinn við kvótakerfið í sjávarútvegi

Frumvarpið hefur verið borið saman við gjafakvótann í sjávarútveginum, í veiðum á villtum fiski, á níunda áratugnum. Munurinn á kvótakerfinu í sjávarútvegi og þessu kvótakerfi í laxeldi er hins vegar sá að einn helsti tilgangur kvótakerfisins í sjávarútvegi var visfræðilegur og sneríst um að verja villta fiskistofna gegn ofveiði og að gera ætti fiskveiðar sjálfbærar til framtíðar. 

Þetta er óumdeildi hluti kvótakerfisins í sjávarútvegi, sá umdeildi er hvernig gæðunum var dreift og á hvaða forsendum. Þessu vistfræðilega sjónarmiði er ekki til að dreifa í sama hætti í laxeldinu þar sem ekki er um villta tegund að ræða. Vandamálið við laxeldisfrumvarpið er hins vegar það sama og í tilfelli kvótakerfisins: Að gefa eigi laxeldisfyrirtækjum varanlegan, ótímabundinn kvóta í laxeldi. 

Eignarrétturinn sagður brotinn

 Í umsögn um frumvarpið sem SFS sendi til atvinnuveganefndar Alþingis þann 16. maí síðastliðinn kemur ítrekað fram að samtökin telja að of mikil og íþyngjandi afskipti ríkisvaldsins af laxeldisfyrirtækjunum geti farið gegn eignarréttarákvæðum stjórnarskrárinnar, líkt og rekstrarleyfin í laxeldinu séu í reynd eign eða ígildi eignar hjá sjókvíaeldisfyrirtækjunum.

Um þetta segir meðal annars í umsögn SFS að ef breyta eigi þessu atriði, sem hingað til hefur verið umdeildasta atriði frumvarpsins, þá þurfi að milda það á annan hátt samhliða: „Samtökin benda þó á að eftil álita kemur að breyta frumvarpinu á þá leið að rekstarleyfum verði áfram markaður tiltekinn gildistími verður ekki framhjá því litið að fjöldamörg íþyngjandi ákvæði frumvarpsins eru mótuð með tilliti til varanleika rekstrarleyfa. Samhliða slíkum breytingum verður því að fara fram endurskoðun til mildunar á samhangandi heimildum til eignaskerðinga, stjórnsýsluviðurlaga og áformum um aukna gjaldtöku.“

Á öðrum stað í umsögninni er gagnrýnt að ríkisvaldið eigi að geta tekið kvóta í af laxeldisfyrirtækjum ef brot eiga sér stað í starfsemi þeirra,  eins og til dæmis slysasleppingar. Samtökin segja að slíkar aðgerðir ríkisins feli sér í skerðingu á eignarréttindum. „Slík ákvæði fela í sér skerðingu á eignarréttindum og atvinnuréttindum sem njóta verndar 72. og 75. gr. stjórnarskrárinnar.

„Við slíkan samanburð skiptir höfuðmáli að öll leyfi til fiskeldis í Noregi eru veitt til varanlegrar eignar sem leyfishafa er heimilt að framselja á opnum markaði.“
Úr umsögn SFS

Tímabundin leyfi leiði til minna íþyngjandi regluverks

Í umsögn SFS kemur einnig ítrekað fram að ef rekstrarleyfin í laxeldinu verða tímabundin þá eigi það að leiða til minni gjaldtöku, sekta, eftirlits og í reynd minni afskipta ríkisvaldsins af rekstri laxeldisfyrirtækjanna þar sem verðmætin sem þau eru með í höndunum verði minni. Þau telja að bæði gjaldtaka og eftirlit með laxeldinu séu „óhófleg

Um gjaldtöku ríkisins af laxeldisfyrirtækjunum segir um þetta: „Það gefur auga leið að forsendur frumvarpsins að þessu leyti grundvallast á því að verðmæti varanlegra rekstrarleyfa eru í eðli sínu meiri en þar sem þeim er úthlutað í formi afnotaréttar til afmarkaðs tíma.

Samtökin benda á að í samanburði við gjaldtöku af laxeldisfyrirtækjunum í Noregi þá séu leyfin þar í landi varanleg og að ef þau eigi ekki að vera ótímabundin á Íslandi þá þurfi að horfa til þess við gjaldtöku á sjávarútvegsfyrirtækin. „Við slíkan samanburð skiptir höfuðmáli að öll leyfi til fiskeldis í Noregi eru veitt til varanlegrar eignar sem leyfishafa er heimilt að framselja á opnum markaði.“

Almennt séð segir um þessa gagnrýni samtakanna að endurskoða þurfi stóran hluta frumvarpsins í reynd ef breyta á ótímabundnum rekstrarleyfum í tímabundin.

Kjósa
31
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir (6)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Peninga guðinn er þarnadyrkaðuri sinnitærustumynd og dansinnikringum gullkálfinn um leið
    1
  • SG
    Snorri Gestsson skrifaði
    Það er eðlilegt að Katrín forsetaframbjóðandi tjái sig ekki um þetta mál, þetta gæti orðið fyrsta mál (lög til undirritunar) sem kæmi inn á hennar borð og þá er gott að geta slegið úr og í.
    1
  • Kári Jónsson skrifaði
    Þessi álit SFS eru vart svaraverð slíkur er þvættingurinn, það er enginn eignarréttur til staðar í kvótakerfinu og þ.a.l. enginn skaðabótarréttur = úthlutun aflaheimilda myndar ekki eignarétt eða óafturkallanlegt forræði, hvað er það sem Heiðrún Lind skilur ekki í þessu ágæta ákvæði í lögum um stjórn fiskveiða ? NKL sama gildir um úthlutun nýtingarleyfa í sameiginlegum fjörðum þjóðarinnar fyrir sjókvíaeldi, ef svo illa tekst til á alþingi að úthlutun verður varanleg og framseljanleg í sjókvíaeldi, þá verður lágmarksgjaldið fyrir nýtinguna að sjálfsögðu 30-40-milljarðar fyrir hvert ár líkt og í Noregi og auðlindar-RENTAN í sjávarútvegi verður 50-milljarðar frá og með næsta fiskveiðiári.
    5
  • SH
    Sveinbjörn Halldórsson skrifaði
    Þetta er háalvarlegt mál. Katrín Jakobsdóttir átti aðkomu að því frumvarpi sem hér um ræðir, en eftir að hún bauð sig fram til forseta hefur hún neitað að tjá sig um efni þess. Henni er varla stætt á því að gera það lengur. Hún vissi full vel af ákvæðinu um "ótímabundin" leyfi til norskra laxeldisfyrirtækja. Nú segja SFS að rekstarleyfi í laxeldinu séu í raun ígildi eignar. Hér er einhver blekkingarleikur í gangi. Katrín sem fyrrverandi forsætisráðherra og ráðherra í matvælaráðuneytinu verður að tjá sig undanbragðalaust um röksemdir SFS, áður en gengið er til kosninga.
    13
  • EGT
    Einar G Torfason skrifaði
    Ógeð!
    10
  • Edda Ögmundsdóttir skrifaði
    Ekki spyrja að græðginni hjá þessum "sjávarútvegsfyrirtækjum".
    Þau fá aldrei nóg, en þjóðin ræður engu!
    12
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Laxeldi

Umdeilt frumvarp matvælaráðherra um lagareldi bíður líklega næsta þings
FréttirLaxeldi

Um­deilt frum­varp mat­væla­ráð­herra um lagar­eldi bíð­ur lík­lega næsta þings

Gísli Rafn Ólafs­son, þing­mað­ur Pírata og vara­formað­ur at­vinnu­vega­nefnd­ar, seg­ir að enn sé ver­ið að ræða við hags­mun­að­ila út af lagar­eld­is­frum­varp­inu. Hann seg­ir lík­legra en ekki að frum­varp­ið bíði næsta þings. Frum­varp­ið er um­deilt og hafa mat­væla­ráð­herr­ar Vinstri grænna ver­ið gagn­rýnd­ir fyr­ir það.
Búið að ráða nýjan mann í starfið hjá MAST eftir innanhúsátök
FréttirLaxeldi

Bú­ið að ráða nýj­an mann í starf­ið hjá MAST eft­ir inn­an­húsátök

Mat­væla­stofn­un hef­ur ákveð­ið að Eg­ill Stein­gríms­son dýra­lækn­ir verði nýr sviðs­stjóri yf­ir með­al ann­ars lax­eldi hjá stofn­un­inni. Átök urðu inn­an­húss hjá stofn­un­inni eft­ir að Þor­leif­ur Ág­ústs­son var ráð­inn í starf­ið en hann hafði með­al ann­ars skrif­að grein­ar þar sem hann lýsti yf­ir stuðn­ingi við sjókvía­eldi sem at­vinnu­grein.
Umhverfistofnun telur bæði ótímabundinn kvóta og veðsetningu hans umdeilanlegar breytingar
FréttirLaxeldi

Um­hverfi­stofn­un tel­ur bæði ótíma­bund­inn kvóta og veð­setn­ingu hans um­deil­an­leg­ar breyt­ing­ar

Rík­is­stofn­un­in Um­hverf­is­stofn­un ger­ir at­huga­semd­ir við tíma­lengd rekstr­ar­leyfa í sjókvía­eldi hér á landi. Nu þeg­ar hafa borist 54 um­sagn­ir við frum­varp­ið um lagar­eldi eft­ir að það var lagt fram á Al­þingi í lok apríl. Frum­varp­ið er af­ar um­deilt og hef­ur um­ræða um það ver­ið hluti af kosn­inga­bar­átt­unni til embætt­is for­seta Ís­lands.

Mest lesið

Kosningavaka Miðflokksins: Ungir karlmenn, MAGA og fyrstu tölur
1
Vettvangur

Kosn­inga­vaka Mið­flokks­ins: Ung­ir karl­menn, MAGA og fyrstu töl­ur

Blaða­mað­ur Heim­ild­ar­inn­ar var við­stadd­ur kosn­inga­vöku Mið­flokks­ins í Vals­heim­il­inu í gær­kvöldi. Þar var sam­an kom­inn mik­ill fjöldi ung­menna, einkum karl­kyns. „Ég veit ekki hvort að Sig­mund­ur Dav­íð er anti-esta­blis­ment, en ég trúi því að hann ætli að­eins að hrista upp í hlut­un­um,“ sagði einn gest­ur­inn, sem bar rauða MAGA-der­húfu.
„Ég kæri mig ekki um að sveitin mín sé eyðilögð“
3
ViðtalVindorka á Íslandi

„Ég kæri mig ekki um að sveit­in mín sé eyði­lögð“

Í sjö ár hef­ur Stein­unn M. Sig­ur­björns­dótt­ir háð marg­ar orr­ust­ur í bar­áttu sinni gegn vind­myll­um sem til stend­ur að reisa allt um­hverf­is sveit­ina henn­ar. Hún hef­ur tap­að þeim öll­um. „Ég er ekki bú­in að ákveða hvort ég hlekki mig við jarð­ýt­urn­ar, það fer eft­ir því hvað ég verð orð­in göm­ul,” seg­ir hún glettn­is­lega. En þó með votti af al­vöru. Hún ætli að minnsta kosti ekki að sitja hjá og „horfa á þetta ger­ast”.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Ný ógn við haförninn rís á Íslandi
2
Vindorkumál

Ný ógn við haförn­inn rís á Ís­landi

Hafern­ir falla blóð­ug­ir og vængja­laus­ir til jarð­ar í vindorku­ver­um Nor­egs sem mörg hver voru reist í og við bú­svæði þeirra og helstu flug­leið­ir. Hætt­an var þekkt áð­ur en ver­in risu og nú súpa Norð­menn seyð­ið af því. Sag­an gæti end­ur­tek­ið sig á Ís­landi því mörg þeirra fjöru­tíu vindorku­vera sem áform­að er að reisa hér yrðu á slóð­um hafarna. Þess­ara stór­vöxnu rán­fugla sem ómæld vinna hef­ur far­ið í að vernda í heila öld.
Kosningavaka Miðflokksins: Ungir karlmenn, MAGA og fyrstu tölur
3
Vettvangur

Kosn­inga­vaka Mið­flokks­ins: Ung­ir karl­menn, MAGA og fyrstu töl­ur

Blaða­mað­ur Heim­ild­ar­inn­ar var við­stadd­ur kosn­inga­vöku Mið­flokks­ins í Vals­heim­il­inu í gær­kvöldi. Þar var sam­an kom­inn mik­ill fjöldi ung­menna, einkum karl­kyns. „Ég veit ekki hvort að Sig­mund­ur Dav­íð er anti-esta­blis­ment, en ég trúi því að hann ætli að­eins að hrista upp í hlut­un­um,“ sagði einn gest­ur­inn, sem bar rauða MAGA-der­húfu.
Fólkið sem nær kjöri - samkvæmt þingmannaspá
5
ÚttektAlþingiskosningar 2024

Fólk­ið sem nær kjöri - sam­kvæmt þing­manna­spá

Þing­manna­spá dr. Bald­urs Héð­ins­son­ar og Heim­ild­ar­inn­ar bygg­ir á fylgi fram­boða á landsvísu í nýj­ustu kosn­inga­spá Heim­ild­ar­inn­ar, auk þess sem til­lit er tek­ið til styrks fram­boða í mis­mun­andi kjör­dæm­um. Fram­kvæmd­ar eru 100 þús­und sýnd­ar­kosn­ing­ar þar sem flökt er á fylgi og fyr­ir hverja nið­ur­stöðu er þing­sæt­um út­hlut­að, kjör­dæma- og jöfn­un­ar­þing­sæt­um.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
2
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
4
FréttirKynferðisbrot

Mynd­ir af neyð­ar­mót­töku send­ar áfram: „Ekki mynd­ir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“

Lög­reglu var heim­ilt að senda mynd­ir sem tekn­ar voru af Guðnýju S. Bjarna­dótt­ur á neyð­ar­mót­töku fyr­ir þo­lend­ur kyn­ferð­isof­beld­is á verj­anda manns sem hún kærði fyr­ir nauðg­un. Þetta er nið­ur­staða Per­sónu­vernd­ar. Guðný seg­ir ótækt að gerend­ur í kyn­ferð­isaf­brota­mál­um geti með þess­um hætti feng­ið að­gang að við­kvæm­um mynd­um af þo­lend­um. „Þetta er bara sta­f­rænt kyn­ferð­isof­beldi af hendi lög­regl­unn­ar.“
Mögulegt að hætta að vinna um fimmtugt
5
Viðtal

Mögu­legt að hætta að vinna um fimm­tugt

Georg Lúð­víks­son, sem hef­ur unn­ið við heim­il­is­fjár­mál og fjár­mála­ráð­gjöf um ára­bil, seg­ir að með reglu­leg­um sprn­aði frá þrí­tugu geti með­al­tekju­fólk hætt að vinna um fimm­tugt, en það fari þó eft­ir að­stæð­um. Ef spara á til langs tíma þá hafi það sögu­lega reynst best að fjár­festa í vel dreifðu verð­bréfa­safni. Grund­vall­ar­regl­an er ein­fald­lega að eyða minna en mað­ur afl­ar.
„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
6
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár