Ólíkt hinum Norðurlöndunum jókst salan á ópíóðum á Íslandi milli 2020 og 2022, þar sem dróst úr sölu ópíóða. Það er sambærileg þróun of hefur átt sér stað undanfarna áratugi. Þetta kemur fram í svari heilbrigðisráðherra við fyrirspurn Diljá Mist Einarsdóttur, þingmanni Sjálfstæðisflokksins. 

Rekja má aukningu á úttektum á ópíóðalyfjum til COVID-faraldursins þar sem lyf í flokki kódeíns og parasetamóls voru notuð til hóstastillingar í faraldrinum. Ópíóðalyf eru notuð til verkjastillinga við slæmum verkjum. Lyfið er ávísunarskylt og er eingöngu skrifað upp á 30 daga í senn. 

Í Talnabrunni, fréttabréfi landlæknis, sem kom út fyrr á þessu ári kom fram að „ríflega 69 þúsund einstaklingar hafi leyst út að minnsta kosti eina ávísun á ópíóíða á árinu 2022 samanborið við ríflega 57 þúsund árið 2020. Árið 2021 leystu tæplega 61.500 einstaklingar út lyf í þessum flokki. Parkódín er lang algengasta lyfið sem afgreitt er.“

Árið 2022 var aukning á úttektum á ópíóðalyfjum á Íslandi. Það ár fengu lyfjafræðingar í apótekum „tímabundna heimild til að afgreiða 10 stykkja pakkningar af Parkódín án ávísunar frá lækni en Parkódín inniheldur parasetamól og ópíóíðann kódeín.“ Um 5.600 af þeim 69 þúsund einstaklingum sem leystu út ópíóða á árinu 2022 leystu út tíu stykkja pakkningu af Parkódín. Engin aukning hefur orðið á fjölda útleystra lyfja í flokki sterkari ópíóíða, svo sem óxýkódon eða morfín, sem eru ætlaðir til verkjastillingar við miklum og langvarandi verkjum. Notkun þeirra  er raunar minni hérlendis en annars staðar á Norðurlöndunum.

Í svari heilbrigðisráðherra kemur fram að „Lyfjastofnun hefur unnið að umbótum vegna lyfsölu ávana- og fíknilyfja, í samráði við heilbrigðisráðuneytið, sem miða að því að setja upplýsingaskyldu um ávanaáhættu og fræðslu þegar slík lyf eru afhent í lyfjabúðum.” Landspítalinn leitast eftir því að nota önnur lyf sem eru minna ávanabindandi við vægum verkjum. Ekki eru allir sjúklingar skimaðir fyrir fíknisjúkdómi þar sem um bráðaaðstæður oft á tíðum að ræða. Fyrri sjúkrasaga er þó alltaf könnuð.