Árni Oddur Þórðarson, sem hætti í gær sem forstjóri Marels eftir að hafa setið sem slíkur í áratug, hefur fengið samþykkta greiðslustöðvun. Þetta kemur fram í tilkynningu frá honum. Þar segir hann að greiðslustöðvunin sé vegna „þeirrar réttaróvissu sem skapast hefur vegna aðgerða Arion banka, sem leyst hefur til sín hluta hlutabréfa minna í Eyri Invest, leiðandi fjárfestis í Marel, þrátt fyrir að ákvæðum langtímalánasamnings við bankann hafi verið fullnægt.“ 

Alls átti Árni Oddur 18,1 prósent í Eyri Invest þangað til nýverið og var næst stærsti eigandi félagsins, sem er stærsti hluthafi Marel með tæplega fjórðungshlut. Eini hluthafinn sem á stærri hlut í Eyri Invest er Þórður Magnússon, faðir Árna Odds, með 20,7 prósent.

Í tilkynningu til Kauphallar Íslands um viðskipti stjórnenda í Marel sem send var út í gær kom fram að 31. október síðastliðinn hafi Arion banki, sem lánveitandi og veðhafi, tilkynnt Árna Oddi „að bankinn hefði ákveðið að taka til sín 44.000.000 hluti í Eyri Invest hf., eða sem nemur 4,87 prósent hlutafjár í Eyri Invest hf., sem stóðu til tryggingar láni Árna Odds Þórðarsonar hjá bankanum.“ 

Eignatilfærslan á hlutabréfunum í Eyri fór fram á genginu 34,2 kr. á hlut. Í tilkynningunni segir að ágreiningur sé á milli Árna Odds og Arion banka um lögmæti og útfærslu á þessari ráðstöfun bankans. Eftir viðskiptin á Árni Oddur, beint og óbeint, 13,03 prósent hlutafjár í Eyri Invest hf.

Árni Oddur telur að aðgerð bankans sé hvorki í samræmi við samninga, lög né viðteknar venjur. „Fyrir liggur að eignir eru vel umfram skuldbindingar þrátt fyrir lækkun á markaðsverði hlutabréfa Marel að undanförnu. Ég hef nú fengið samþykkta greiðslustöðvun til að fá tíma og rúm til að vinna að farsælli og sanngjarnri lausn.“

Markaðsvirðið lækkaði mikið í dag

Rekstur Marel hefur verið undir væntingum á síðustu árum og markaðsvirði félagsins lækkaði um 43,9 prósent á árinu 2022, þegar það fór úr 663,5 millj­örðum króna í tæp­lega 367 millj­arða króna. Markaðsvirðið hefur lækkað um 23,4 prósent það sem af er árinu 2023 og var 264,5 milljarðar króna við lok viðskipta í dag eftir 6,4 prósent lækkun frá því að viðskipti hófust í morgun. Það þýðir að markaðsvirðið lækkaði um rúmlega 18 milljarða króna í dag og hefur alls lækkað um 399 milljarða króna frá byrjun árs í fyrra. 

Árni Oddur hefur verið einn hæst launaði forstjóri landsins undanfarin ár. Laun hans voru um 11,2 millj­ónir króna á mán­uði í fyrra að með­al­tali og lækk­uðu um 14 pró­sent milli ára. Þar munar mestu um 30 milljóna króna bónusgreiðslu sem hann fékk á árinu 2021, en Árni Oddur fékk enga slíka í fyrra. Til við­­bótar við þessi laun þá vann Árni Oddur sér inn umtals­verða kaup­rétti sem metnir voru á 426 þús­und evr­­­ur, um 64,3 millj­­ónir króna, á síð­­asta ári.

Neikvætt eigið fé

Eftir veðkallið á Árni Oddur um 13,2 prósent hlut í Eyri Invest. Eignarhlutir hans í félaginu hafa verið í hans eigin nafni og í einkahlutafélagi sem ber nafn hans, Árni Oddur Þórðarson ehf. Það félag hélt á 1,3 prósent hlut í Eyri Invest í lok síðasta árs en virði þess hlutar var bókfært á um 703 milljónir króna. Það hafði þá rýrnað um rúmlega einn milljarð króna á einu ári. Miðað við lækkun á virði bréfa í Marel það sem af er þessu ári má gera ráð fyrir að virði þess hlutar sé nú um hálfur milljarður króna. 

Í síðasta birta ársreikningi félagsins segir að skuld þess við lánastofnun, sem var upp á 936 milljónir króna, væri í íslenskum krónum með einni afborgun höfuðstóls á árinu 2025. „Vextir eru breytilegir og greiðast árlega. Eigandi félagsins hefur sett tryggingar fyrir láninu með handveði í eignarhlutum í öðru félagi og sjáfsskuldarábyrgð.“

Fall á virði Marels í fyrra gerði það að verkum að eigið fé félagsins fór frá því að vera jákvætt um 529 milljónir króna í lok árs 2021 í að vera neikvætt um 593 milljónir króna um síðustu áramót. Sú staða hefur versnað á þessu ári. 

Árni Oddur sagði í tilkynningu sem hann sendi frá sér í gær að Arion banki hafi gripið til veðkalls, og leyst til sín eignarhluti sem eru umfram þá sem vistaðir voru inni í ofangreindu félagi, þrátt fyrir að ákvæðum langtímalánasamnings hans við bankann hafi verið fullnægt. „Ég hef átt í viðræðum við bankann síðustu vikur, sem ég taldi vera í fullu trausti, og gekk svo langt að leggja allar mínar eigur undir til að tryggja að veðhlutfall lánsins næmi tvöfaldri fjárhæð í lánasamningi. Á síðustu stundu bætti bankinn við óaðgengilegum kröfum umfram skilmála lánasamnings, hafnaði innágreiðslu upp á 335 milljónir króna og kaus að leysa bréfin til sín frekar en að efna lánasamninginn. Bréfin leysti bankinn til sín á undirliggjandi virði eigna skv. lánasamningi 31.október, gjaldfelldi lánið en hefur enn ekki skilað umframvirði eigna.“