Íslenska líftæknifyrirtækið Kerecis hefur verið keypt á 1,3 milljarð Bandaríkjadala, rúmlega 175 milljarða króna. Kaupandinn er danska fyrirtækið Coloplast sem ætlar að fjármagna kaupin með hlutabréfaútgáfu. Hluthafar sem hafa yfir að ráða yfir 2/3 af heildarhlutafé félagsins hafa þegar undirritað samninga um kaup og sölu hlutafjárins og búist er við að aðrir hluthafar félagsins gerist aðilar að samningnum á næstu vikum. 

Kerecis, sem er stað­sett á Ísa­firði og sér­hæfir sig í fram­leiðslu á lækn­ing­avörum úr þorskroði, hefur vaxið tölu­vert á síð­ustu miss­erum, en sölu­tekjur þeirra námu tæpum millj­arði króna árið 2019 sam­kvæmt sam­stæðu­reikn­ingi félags­ins. Á síðasta uppgjörsári, sem lauk í september í fyrra, voru tekjurnar hins vegar 10,7 milljarðar króna.

Stærsti einstaki eigandi Kerecis samkvæmt síðasta birta ársreikningi, sem var fyrir árið 2022, er félagið Omega ehf. Það er í eigu Andra Sveinssonar, stjórnarformanns Kerecis, og Birgis Más Ragnarssonar fjárfestingafélaga hans. Þeir eru þekktastir fyrir að hafa verið samstarfsmenn Björgólfs Thors Björgólfssonar í Novator árum saman. Omega ehf. átti 12,6 prósent hlut í Kerecis í september í fyrra og miðað við það fær félagið um 22 milljarða króna í sinn hlut við söluna. 

Íslenskt hugvitKerecis er stað­sett á Ísa­firði og sér­hæfir sig í fram­leiðslu á lækn­ing­a­vörum úr þorskroði.

Mynd: Kerecis

Næst stærsti eigandinn er lúxembúrgíska félagið CuraeLab SARL með 11,4 prósent eignarhlut og félagið BBL 34 ehf., sem er að mestu í eigu stofnenda Kerecis, Guðmundar Fertram Sigurjónssonar forstjóra sem á 37,2 prósent hlut, og Birgis Bjarnar Haraldssonar, varamanns í stjórn félagsins sem á 26,6 prósent hlut í BBL 34. ehf. BBL 34 á 11 prósent hlut í Kerecis sem ætti að skila því rúmlega 19 milljörðum króna.

Aðrir stórir hluthafar eru meðal annars hið danska KIRKBI A/S, eigandi Lego, sem á 6,8 prósent hlut og Emerson Collective LLC, í eigu Laurene Powell Jobs, ekkju Steve Jobs, sem á 6,5 prósent hlut. Ólafur Ragnar Grímsson, fyrrverandi forseti Íslands, situr í stjórn Kerecis fyrir hennar hönd. 

Hluthafar Kerecis við söluna eru alls um 400 talsins. Auk ofangreindra eru flestir starfsmenn Kerecis þeirra á meðal ásamt vestfirskum frumkvöðlum og sprotafjárfestum.

Á listanum hér að neðan má sjá yfirlit yfir tíu stærstu hluthafa Kerecis í fyrrahaust, en auk þeirra liggur fyrir að tryggingafélögin Sjóvá og VÍS áttu hlut. Þau tilkynntu til Kauphallar Íslands um samþykkt á fyrirliggjandi yfirtökutilboði í gærkvöldi.

Mynd: Skjáskot

Í tilkynningu sem send var út vegna kaupanna kemur fram að Kerecis verði rekið sem sjálfstæð eining innan Coloplast en fær aðgang að innviðum og söluneti Coloplast um allan heim. Þannig munu á næstu árum opnast markaðir fyrir vörur Kerecis í yfir 140 löndum, en hingað til hafa tekjurnar að stærstum hluta komið frá sölu í Bandaríkjunum.

Með sölu á fleiri mörkuðum mun eftirspurn aukast og störfum fjölga í hátæknisetri Kerecis á Ísafirði, þar sem vörurnar eru framleiddar úr íslensku þorskroði.

Skipulag fyrirtækisins verður óbreytt og Guðmundur Fertram Sigurjónsson, forstjóri og stofnandi Kerecis, heldur áfram sem forstjóri félagsins.

Hann segir að sinn draumur með stofnun Kerecis hafi verið tvíþættur – að þróa aðferðir til að fækka aflimunum og græða sár, samhliða því að efla atvinnuþróun á Vestfjörðum. „Hvoru tveggja hefur tekist og þessi samningur er sögulegur, þar sem vestfirskt sprotafyrirtæki er orðið eitt verðmætasta félag Íslandssögunnar. Sáraroðið hefur gert stórkostlegt gagn í Bandaríkjunum og nú munu margfalt fleiri sjúklingar fá tækifæri til að nota vöruna um heim allan, auk þess sem framleiðsluumsvif á Ísafirði aukast. Þannig hefur draumurinn ræst.“

Coloplast er alþjóðlegt lækningavörufyrirtæki með höfuðstöðvar í Kaupmannahöfn. Á sviði sárameðhöndlunar hefur fyrirtækið sterka stöðu á mörkuðum í Evrópu og Asíu, þar sem öflugt sölunet hefur tryggt því umtalsverða markaðshlutdeild. Umsvif Coloplast í Bandaríkjunum á sviði sárameðhöndlunar eru hinsvegar hverfandi en þar hefur Kerecis lagt megináherslu á uppbyggingu á öflugu söluneti. Með kaupunum styrkir því Coloplast umsvif sín í Bandaríkjunum.

Guðmundur Fertram segir í tilkynningunni að einn af hornsteinum samningsins sé að Kerecis og Coloplast eigi margt sameiginlegt:. „Bæði félögin eru norræn í grunninn og stofnuð til að lækna fólk með erfiða sjúkdóma og auka lífsgæði þess. Við deilum bæði gildum og framtíðarsýn, en vegum hvort annað upp með ólíku vöruframboði og markaðssvæðum. Saman myndum við sterka heild. Ég er afar bjartsýnn á framhaldið.“