Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

Kominn af þingmönnum í báðar ættir

Báð­ir af­ar Gísla Rafns Ólafs­son­ar sátu á þingi, fyr­ir flokka sitt hvoru meg­in á hinu póli­tíska lit­rófi. Sjálf­ur var hann lengi vel mjög passa­sam­ur með að lýsa ekki póli­tísk­um skoð­un­um sín­um, starfa sinna vegna.

Kominn af þingmönnum í báðar ættir
Þurfti að passa að sýna hlutleysi Gísli Rafn starfaði við mannúðar- og hjálparstarf víða erlendis áður en hann settist á þing. Í þeim störfum var mikilvægt að tjá sig ekki mikið um pólitík. Mynd: Bára Huld Beck

Þriðjungur sitjandi alþingismanna eru annað hvort náskyldir eða mægðir fólki sem setið hefur á alþingi, ýmist sem aðal- eða varamenn. Þá er enn fleiri þingmenn tengdir fólki sem hefur stýrt sveitarfélögum eða leitt framboð í sveitarstjórnarkosningum.

Gunnar Helgi Kristinsson stjórnmálafræðiprófessor hefur rannsakað elítur og valdakerfi í íslensku samfélagi og meðal annars kannaði hann ættartengsl íslenskra þingmanna á árabilinu 1990 til 2020. Hans niðurstaða er að um þriðjungur þingmanna hafi á þessu tímabili haft ættartengsl við fyrrverandi þingmenn.

„Íslenska kerfið hefur viss einkenni sem ættu að ýta undir ættartengsl, og þau koma vissulega fyrir hér, en ég myndi ekki halda að þau væru megin áhrifaþáttur á framabrautir í stjórnmálum hér á landi,“ segir Gunnar Helgi og bendir á að svipuð mynstur megi greina í öðrum starfsgreinum eða þjóðfélagshópum, innan íþróttahreyfingarinnar eða í listalífi til að mynda.

Þeir þingmenn sem Heimildin ræddi við í samhengi við úttekt á ættartengslum töluðu flestir á svipuðum nótum og Gunnar Helgi. Það er að segja, að ættartengsl þeirra kannski ekki ráðið úrslitum um að þeir hafi lagt fyrir sig pólitík. Það hafi frekar verið að virk umræða um stjórnmál og samfélagsmál sem fram hafi farið inni á heimilinum hafi þar haft meira að segja.

Kominn af sjálfstæðismönnum og sósíalistum

Gísli Rafn Ólafsson, þingmaður Pírata, er kominn af þingmönnum í báðar ættir. Móðir hans, Jóhanna Axelsdóttir, er dóttir Axels Jónssonar sem var þingmaður Sjálfstæðisflokksins árin 1965-1967, 1969-1971 og 1974-1978, og einnig bæjarfulltrúi í Kópavogi árin 1962-1979. Faðir Gísla Rafns var Ólafur Rafn Einarsson, sonar Einars Olgeirssonar, formanns Sósíalistaflokksins og þingmanns í 30 ár, fyrir Kommúnistaflokkinn, Sósíalistaflokkinn og Alþýðubandalagið.

Þá tók Magnús Jón Árnason, fósturfaðir Gísla, lengi þátt í sveitarstjórnarmálum fyrir Alþýðubandalagið. Hann var bæjarfulltrúi um tólf ára skeið í Hafnarfirði og bæjarstjóri þar um tveggja ára skeið, auk þess sem hann var í framboði til Alþingis fyrir Samfylkinguna árið 1999.

Gísli sjálfur er með BS-próf í tölvunarfræði og efnafræði frá Kaupmannahafnarháskóla og diplómu í þróunarfræði frá Háskóla Íslands. Hann vann ýmis störf, flest tengd stafrænni tækni og á síðari árum einkum hjá erlendum fyrirtækjum. Þá var Gísli virkur í björgunarsveitarstarfi, til að mynda var hann stjórnandi Íslensku alþjóðabjörgunarsveitarinnar og fulltrúi Íslands við stórslysastofnun Sameinuðu þjóðanna, auk þess sem hann sat í nefnd utanríkisráðuneytis Bandaríkjanna um alþjóðlegt hjálparstarf um fimm ára skeið.

„Ef maður segir að Trump sé slæmur forseti getur það haft áhrif á fjármögnun samtakanna sem maður vinnur fyrir“

Gísli segist ekki vita hvort ætternið hafi haft þau áhrif að hann hafi orðið pólitískari en ella. „Ég ólst upp við að afi minn Axel var á þingi þegar ég var lítill, Einar afi var hins vegar hættur áður en ég fæddist. Ég var samt ennþá krakki þegar Axel afi hætti á þingi. Ég held það hafi frekar haft áhrif að hafa alist upp á heimili þar sem pólitík var rædd.“

Um langt skeið varaði Gísli sig þó á því að tengja sig á nokkurn hátt við pólitík. „Ég var að starfa við mannúðar- og hjálparstarf víða um heim, og í þeim geira þarf að passa upp á að halda miklu hlutleysi. Ef maður segir að Trump sé slæmur forseti getur það haft áhrif á fjármögnun samtakanna sem maður vinnur fyrir. Það er mikið lagt upp úr því að maður sé ekki að tjá sig mikið pólitískt svo ég ákvað að vera bara mjög passívur hvað þetta varðar. Svo bjó ég mikið til erlendis á árunum 2011 til 2021 svo ég var dálítið fjarlægur öllu hér heima. Ég tók hins vegar ákvörðun um að gefa mig að þessu vegna þess að mér fannst vera svo margt sem mætti betur fara og mér fannst að reynsla mín úr hjálparstarfi, af því að díla við krísur úti um allan heim og fá fólk til að starfa saman, gæti nýst. Það var það sem dró mig í pólitík.“

Spurður hvort hann telji þá að nú, eftir að hann hóf þátttöku í pólitík, veiti uppvöxturinnn honum forskot umfram aðra vill Gísli ekki leggja mat á það. „Ég veit ekki hvort það hefur veitt mér forskot en það að hafa komið frá heimili þar sem ákveðin gildi voru innprentuð í mann, að hjálpa öðrum og berjast fyrir þeim sem minna mega sín, ég tel að það hafi haft áhrif.“

Kjósa
8
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Sjá meira

Þingmennska reynist nátengd ætterni
ÚttektErfðavöldin á Alþingi

Þing­mennska reyn­ist ná­tengd ætt­erni

Af nú­ver­andi al­þing­is­mönn­um er þriðj­ung­ur tengd­ur nán­um fjöl­skyldu­bönd­um við fólk sem áð­ur hef­ur set­ið á Al­þingi. Fimm þing­menn eiga feð­ur sem sátu á Al­þingi og fjór­ir þing­menn eiga afa eða ömmu sem einnig voru al­þing­is­menn. Þessu til við­bót­ar eru tólf þing­menn ná­tengd­ir fólki sem hef­ur ver­ið virkt í sveit­ar­stjórn­um eða hef­ur ver­ið áhrifa­fólk í stjórn­mála­flokk­um.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Erfðavöldin á Alþingi

Mest lesið

Hélt að hún myndi höndla álagið betur
1
ViðtalÍ leikskóla er álag

Hélt að hún myndi höndla álag­ið bet­ur

Að vinna með börn­um er það skemmti­leg­asta sem Gunn­hild­ur Gunn­ars­dótt­ir barna­sál­fræð­ing­ur ger­ir. Þeg­ar hún tók að sér tíma­bund­ið starf á leik­skóla til að tryggja syni sín­um leik­skóla­pláss hélt hún að hún myndi höndla álag­ið en það kom henni á óvart hversu krefj­andi starfs­um­hverf­ið er. „Stund­um þeg­ar ég kom heim eft­ir lang­an dag vildi ég bara að eng­inn tal­aði við mig, ég var svo ótrú­lega þreytt.“
Síðasta hálmstráið að vinna á leikskóla — en dýrmætt
2
FréttirÍ leikskóla er álag

Síð­asta hálmstrá­ið að vinna á leik­skóla — en dýr­mætt

Vil­hjálm­ur Þór Svans­son, lög­fræð­ing­ur og starfs­mað­ur á leik­skól­an­um Nóa­borg, bjóst ekki við að hefja störf á leik­skóla til að koma dótt­ur sinni að á leik­skóla. Hann seg­ir það hollt fyr­ir for­eldra að stíga að­eins út fyr­ir þæg­ind­aramm­ann og dýr­mætt að fylgj­ast með dætr­um sín­um vaxa og dafna í leik­skóla­starf­inu.
Aðalsteinn Kjartansson
6
Leiðari

Aðalsteinn Kjartansson

Að teygja sig of langt

Á sama tíma og ann­ars stað­ar er reynt að verja fjöl­miðla, vill formað­ur stjórn­skip­un­ar- og eft­ir­lits­nefnd­ar að þing­menn rann­saki þá. Ekki dug­ir þriggja ára rann­sókn lög­regl­unn­ar sem leiddi ekk­ert ann­að í ljós en það að rétt var haft eft­ir þeim sem lýstu sér sem „skæru­liða­deild“ Sam­herja, þeg­ar það tal­aði frjáls­lega um að ná sér nið­ur á þeim sem ljóstr­aði upp um stór­felld­ar mútu­greiðsl­ur út­gerð­ar­inn­ar.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Frá endurlífgun á bráðamóttökunni í umönnun leikskólabarna
2
ViðtalÍ leikskóla er álag

Frá end­ur­lífg­un á bráða­mót­tök­unni í umönn­un leik­skóla­barna

Líf Auð­ar Ólafs­dótt­ur hjúkr­un­ar­fræð­ings og fjöl­skyldu tók stakka­skipt­um síð­asta haust þeg­ar hún sagði skil­ið við Bráða­mót­töku Land­spít­al­ans eft­ir átta ára starf og hóf störf á leik­skóla barn­anna sinna til að koma yngra barn­inu inn á leik­skóla. „Ég fór úr því að vera í end­ur­lífg­un einn dag­inn yf­ir í að syngja Kalli litli kóngu­ló hinn dag­inn.“
Foreldrar vinna á leikskóla til að brúa bilið
4
FréttirÍ leikskóla er álag

For­eldr­ar vinna á leik­skóla til að brúa bil­ið

Veru­leiki barna­fjöl­skyldna í Reykja­vík ein­kenn­ist af því að börn eru orð­in alltof göm­ul til að telja ald­ur í mán­uð­um þeg­ar þau loks kom­ast inn á leik­skóla. Ár­um sam­an hef­ur öll­um 12 mán­aða göml­um börn­um ver­ið lof­að leik­skóla­plássi en raun­in er að mán­uði barna sem fá pláss er hægt að telja í tug­um. For­eldr­ar hafa grip­ið til sinna ráða, með­al ann­ars með því að starfa á leik­skóla til að fá for­gang að leik­skóla­plássi.

Mest lesið í mánuðinum

Einn og hálfur tími á bráðamóttöku: Sjálfsskaði, hjartastopp og hnífstunga
6
Á vettvangi

Einn og hálf­ur tími á bráða­mót­töku: Sjálfsskaði, hjarta­stopp og hnífstunga

Eitt orð má aldrei nota á bráða­mót­töku Land­spít­al­ans og það er orð­ið ró­legt. Nán­ast um leið og Jón Ragn­ar Jóns­son bráða­lækn­ir hef­ur orð á að það sé óvenju ró­legt á næt­ur­vakt eina helg­ina dynja áföll­in á. Hann hef­ur rétt kom­ið manni til lífs þeg­ar neyð­ar­bjall­an hring­ir á ný. Síð­an end­ur­tek­ur sama sag­an sig.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár