Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.

Spítalanum tókst ekki að vernda þá viðkvæmustu

Gauti Krist­manns­son missti föð­ur sinn vegna hóp­sýk­ing­ar­inn­ar sem varð á Landa­koti í fyrra. Hann reidd­ist snögg­lega þeg­ar hann las nið­ur­stöð­ur úr rann­sókn embætt­is land­lækn­is á því hvað or­sak­aði það ófremd­ar­ástand sem varð á Landa­koti.

Spítalanum tókst ekki að vernda þá viðkvæmustu
Mjög alvarlegt tilfelli Helmingur allra sem dóu á Íslandi í Covid- 19 faraldrinum dóu sökum hópsýkingarinnar á Landakoti. Meðal þeirra var faðir Gauta Kristmannsonar. Mynd: Heiða Helgadóttir

Gauti Kristmannsson segir að sér hafi hitnað í hamsi við að lesa niðurstöður úr rannsókn embættis landlæknis á hópsýkingunni sem varð á Landakoti síðastliðinn októbermánuð. Faðir Gauta var einn þeirra sjúklinga sem lést úr Covid á Landakoti í kjölfar hópsýkingarinnar. „Ég reiddist þarna þegar ég sá fréttirnar og las niðurstöðurnar en svo varð ég mest sorgmæddur,“ segir Gauti.

Tókst ekki að vernda þá viðkvæmustu 

Þegar hópsýkingin kom upp í október og sömuleiðis í kjölfar hennar, segist Gauti hafa upplifað hana sem slys en tilfinningin sé örlítið önnur núna þegar embætti landlæknis hafi farið í saumana á því hvað gerðist þessa örlagaríku daga á Landakoti. „Eins og maður sér í skýrslunni voru tæplega hundrað manns sem smituðust, þar af 57 starfsmenn og 15 sjúklingar sem deyja. Það er einn af hverjum tíu sem smitaðist á Landakoti og helmingur allra dauðsfalla í landinu vegna faraldursins. Þannig að þetta er mjög alvarlegt tilfelli.“ Af tölunum að dæma segir Gauti að spítalanum hafi ekki tekist að vernda viðkvæmasta hópinn, fólkið á Landakoti.

Að einhverju leyti segir Gauti að líkja megi hópsýkingunni við slys, að því leyti að þetta var engum að kenna, það ætlaði sér enginn að þetta myndi fara svona. „En miðað við þá reynslu og þekkingu sem er á sóttvörnum á Landspítalanum þá hefði mátt tryggja að þessi sóttvarnarhólf hefðu verið betur einangruð hvert frá öðru. Auðvitað veit ég ekki hvað var hægt í þeim efnum en í ljósi þess að þeir höfðu glímt við aðra hópsýkingu í mars þá finnst mér þetta svolítið mikið slysalegt,“ segir Gauti og bætir við að við lesturinn hafi honum einnig þótt undarlegt hve stopular sýnatökurnar voru á Landakoti í aðdraganda og meðan á hópsýkingunni stóð, sérstaklega í ljósi þess hve viðkvæmir einstaklingar dvöldu þar. 

Faðir Gauta var skimaður fyrir veirunni eftir að ljóst var í hvað stefndi, eða um 23. október. Fjölskyldan fékk hins vegar þær fregnir aðeins þremur dögum síðar að hann væri smitaður. Þau höfðu þá tök á því að heimsækja hann í „fullum sóttvarnarskrúða,“ eins og Gauti lýsir því en þrjátíu tímum síðar var faðir hans látinn, fjórum dögum eftir að ástandið kom upp. 

Upplýsingagjöf ábótavant  

Við lestur skýrslunnar voru það einkum tvö atriði sem stungu Gauta. Annars vegar það að sóttvarnarhólf hafi ekki verið nægilega einangruð og svo það, að samkvæmt skýrslunni hafi upplýsingagjöf til starfsmanna af erlendu bergi brotnu, verið virkilega ábótavant. „Það verða allir að fá upplýsingar um sóttvarnir og hvernig þeir eigi að haga sér á tungumáli sem þeir skilja. Það er ekki nóg að vera með ensku. Þetta starfsfólk kemur að hluta til frá fjarlægum heimshlutum og það hefur allt annað samband við enska tungumálið en við Íslendingar.“

Gauti er prófessor í þýðingafræðum og er því sérfræðingur í þeim málefnum er snúa að því að koma skilaboðum til skila á tungumáli sem þarf hverju sinni. Hann segir það vandamál sem komi fram í skýrslunni vera almennt vandamál í íslensku heilbrigðiskerfi. „Fimmtán prósent af landsmönnum eru af erlendu bergi brotnir og enska dugar þeim ekki í öllum tilfellum. Ástandið á túlkunarþjónustu í heilbrigðiskerfinu er hæpið. Það eru oft ekki kallaðir til túlkar og maður hefur heyrt sögur um það að Google translate hafi verið notað til að koma skilaboðum til sjúklinga sökum tungumálaörðugleika. Allt þetta er vandamál og það er í lögum um réttindi sjúklinga að þeir eigi rétt á túlkun en það virðist ekki alltaf verið farið eftir því í einhverju sparnaðarskyni. Svo er það hin hliðin á peningnum, þetta með að starfsfólk á sömuleiðis rétt á því að fá upplýsingar er varðar starf sitt og skyldur á því tungumáli sem það skilur.“ 

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Hvað gerðist á Landakoti?

Aðstæður á Landakoti aldrei ræddar í ríkisstjórn
FréttirHvað gerðist á Landakoti?

Að­stæð­ur á Landa­koti aldrei rædd­ar í rík­is­stjórn

Svandís Svavars­dótt­ir heil­brigð­is­ráð­herra seg­ir að al­mennt megi full­yrða að ráð­herra beri ekki refs­ábyrgð á at­höfn­um und­ir­manna sinna. Verði nið­ur­staða at­hug­un­ar land­lækn­is á hópsmit­inu á Landa­koti sú að van­ræksla stjórn­enda Land­spít­al­ans hafi vald­ið hópsmit­inu tel­ur Svandís því ekki að hún beri ábyrgð þar á.
Svandís segir stjórnendur Landspítala bera ábyrgðina á Landakoti
FréttirHvað gerðist á Landakoti?

Svandís seg­ir stjórn­end­ur Land­spít­ala bera ábyrgð­ina á Landa­koti

Það er ekki á ábyrgð heil­brigð­is­ráð­herra að stýra mönn­un inn­an heil­brigðis­kerf­is­ins né held­ur ber ráð­herra ábyrgð á starfs­um­hverfi starfs­fólks spít­al­ans, seg­ir í svari Svandís­ar Svavars­dótt­ur heil­brigð­is­ráð­herra við fyr­ir­spurn Stund­ar­inn­ar. Ábyrgð­in sé stjórn­enda Land­spít­al­ans.

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Ég var bara glæpamaður“
2
Viðtal

„Ég var bara glæpa­mað­ur“

„Margt af því sem ég hef gert mun ég aldrei geta bætt fyr­ir,“ seg­ir Kristján Hall­dór Jens­son, sem var dæmd­ur fyr­ir al­var­leg­ar lík­ams­árás­ir. Hann var mjög ung­ur að ár­um þeg­ar ljóst var í hvað stefndi og fann ekki leið­ina út fyrr en ára­tug­um síð­ar. Í dag fer hann inn í fang­els­in til þess að hjálpa öðr­um, en það er eina leið­in sem hann sér færa til þess að bæta fyr­ir eig­in brot.
Þakklátur fyrir að vera á lífi
3
Viðtal

Þakk­lát­ur fyr­ir að vera á lífi

Þor­lák­ur Mort­hens, Tolli, hef­ur marga fjör­una sop­ið í lífs­ins ólgu­sjó. Æsku­ár­in höfðu sín áhrif en þá byrj­aði hann að teikna og var ljóst að dreng­ur­inn væri gædd­ur hæfi­leik­um. Óregla og veik­indi lit­uðu fjöl­skyldu­líf­ið og á unglings­ár­un­um sá hann um sig sjálf­ur. Um ára­bil var hann sjómað­ur, verka­mað­ur og skóg­ar­höggs­mað­ur. Eft­ir mynd­list­ar­nám hef­ur hann lif­að af mynd­list­inni. Nú er Tolli far­inn að mála í ljós­ari tón­um. Hann gaf nýra, greind­ist síð­an með krabba­mein og sigr­aði.
Guðlaug Svala Steinunnar Kristjánsdóttir
4
Það sem ég hef lært

Guðlaug Svala Steinunnar Kristjánsdóttir

Mér renn­ur blóð­ið til skyld­unn­ar

Guð­laug Svala Stein­unn­ar Kristjáns­dótt­ir seg­ir að stærsta lexía lífs síns sé lík­lega að upp­götva um miðj­an ald­ur að hún er ein­hverf. Hún hafi átt­að sig á sjálfri sér með hjálp ann­ars ein­hverfs fólks sem þá hafði þeg­ar oln­bog­að sig áfram í heimi ráð­andi tauga­gerð­ar, misst lík­am­lega, and­lega, fé­lags­lega og starfstengda heilsu áð­ur en það átt­aði sig á sjálfu sér.

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var bara glæpamaður“
4
Viðtal

„Ég var bara glæpa­mað­ur“

„Margt af því sem ég hef gert mun ég aldrei geta bætt fyr­ir,“ seg­ir Kristján Hall­dór Jens­son, sem var dæmd­ur fyr­ir al­var­leg­ar lík­ams­árás­ir. Hann var mjög ung­ur að ár­um þeg­ar ljóst var í hvað stefndi og fann ekki leið­ina út fyrr en ára­tug­um síð­ar. Í dag fer hann inn í fang­els­in til þess að hjálpa öðr­um, en það er eina leið­in sem hann sér færa til þess að bæta fyr­ir eig­in brot.
Íslendingar vísa trans konu á flótta frá Bandaríkjunum úr landi
6
Fréttir

Ís­lend­ing­ar vísa trans konu á flótta frá Banda­ríkj­un­um úr landi

Kona sem er á flótta frá Banda­ríkj­un­um með son sinn sótti um al­þjóð­lega vernd á Ís­landi. Fyr­ir Út­lend­inga­stofn­un lýsti hún því hvernig hat­ur hafi far­ið vax­andi þar í landi gagn­vart kon­um eins og henni – trans kon­um – sam­hliða að­gerð­um stjórn­valda gegn trans fólki. Sjálf hafi hún orð­ið fyr­ir að­kasti og ógn­un­um. „Með hverj­um deg­in­um varð þetta verra og óhugn­an­lega.“

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár