Britney Spears er á allra vörum þessa dagana í kjölfar nýju heimildamyndarinnar Framing Britney Spears, sem framleidd er af New York Times. Myndin rekur ris og fall Britney í linsu fjölmiðla og augum heimsbyggðar fram að stærsta vendipunktinum í lífi hennar, þegar hún var svipt sjálfræði aðeins 26 ára að aldri. Faðir hennar, sem vann á þeim tíma við veisluþjónustu, tók við völdunum yfir lífi hennar og fjárræði yfir stórveldinu sem hún hafði byggt.
Markaðsvöruvæðing Lólítunnar
Fyrsta plata Britney Spears, ...Baby One More Time, kom út árið 1999 og toppaði fljótlega vinsældalista um allan heim. Platan samanstóð að mestu af angurværum og örvæntingarfullum dægurlögum um ást, sambandsslit og eftirsjá. Leið hinnar sautján ára Britney upp á stjörnuhimininn var greið og skjót, en líf táningsins tók drastískum breytingum í kjölfarið. Britney var orðin opinber persóna, hagsmunaeining fjölmiðla, stórfyrirtækja og eigin foreldra.
Titillag plötunnar, ...Baby One More Time, og myndbandið sem fylgdi því stimplaði hana inn sem kynþokkafulla skólastúlku. Hún var Lolita og heimurinn var Humbert Humbert. David LaChapelle myndaði Britney í barnaherberginu hennar fyrir Rolling Stone, fáklædda og umkringda barnaleikföngum. Það var skýrt frá fyrsta degi hvers konar menningartákn hin sextán ára Britney átti að vera.
Myndir LaChapelle stimpluðu Britney inn í menningarsöguna sem ákveðinn hugmyndafræðilegan ómöguleika. Rétt eins og í Lolitu eftir Nabokov var henni teflt fram sem báðum pólum af tvíhyggju kvenleikans; hún var barnung, hrein og tær, en í senn kynferðisleg og kynþokkafull vera. Skilaboðin voru skýr. Menningarleg þráhyggja fyrir hinni barnungu Britney Spears var hafin. Hún var skærasta stjarna aldamótanna. Karlmenn þurftu ekki að skammast sín fyrir að girnast hana. Konur áttu að vera hún. Þetta er þröngur vegur að feta fyrir allra augum. Almenningsálitið er viðkvæmt og brigðult, frægðin tvíeggja sverð. Ímynd Britney sem stórstjörnu sáði fræjum eyðileggingar hennar. Heimurinn var hugfanginn, en beið í senn eftir því að hún myndi misstíga sig.
Ímyndin innibar eyðilegginguna
Stefna ofurkynferðislegrar vöruvæðingar Britney Spears hélt áfram í næstu plötu hennar, Oops!... I did it again, sem kom út árið 2000. Titillagið er eins og óður til menningarinnar og samfélagsins sem hafði kyngert hana frá bernsku. Hún gengur inn í hlutverk kynþokkafullrar geimveru sem tælir menn að gamni sínu. „Oops, you think I'm in love. That I'm sent from above. I'm not that innocent.“ Hún axlar ábyrgð á eigin kyngervingu og fríar okkur henni um leið.
Markaðsvæðing Britney Spears krafðist þess að báðum pólum menningarlegrar tvíhyggjuandstæðu kvenleikans væri pakkað saman í einni unglingsstúlku. Britney var hlutgerð og markaðsvöruvædd sem kynferðisleg vera en í senn kröfðust menningarlegar afstæður þess að hún væri óspjölluð meyja, hin fullkomna fyrirmynd fyrir allar stúlkur í hinum vestræna heimi. Það er ef til vill vegna þessa hugmyndafræðilega ómöguleika að heimurinn beið eftir því að Britney myndi falla. Þversögnin gat ekki lifað í samlyndi við sjálfa sig til lengri tíma.
Almenningsálitið snýst gegn Britney
Ofurfjölmiðluð sambandsslit Britney og Justin Timberlake voru upphafið af hruni orðspors hennar. Tónlistarmyndband Timberlake stjórnaði narratívunni sem var borin ofan í almenning. Það málaði hana sem svikulan kvendjöful sem traðkaði á hjartaknúsaranum. Í fjölmiðlum fullyrti hann að hún væri ekki óspjölluð meyja. Hann var ekki aðeins búinn með hana, heldur hafði hún haldið framhjá honum. Forsendur ímyndar hennar voru brostnar. Britney var orðin drusla.
Fjölmiðlar urðu sífellt óvægnari í garð Britney og hún byrjaði að brotna undan álaginu. Slúðurblöð lögðu fúlgur fjár undir til að fá ljósmyndir sem sýndu hana í slæmu ljósi. Eftir röð fjölmiðlaðra áfalla var Britney svipt forræði yfir börnunum sínum. Hún var nauðungarvistuð á geðdeild og missti að lokum sjálfræði. Hún er 39 ára gömul og ósjálfráða, en Free Britney-hreyfingin berst fyrir frelsi hennar.
Athugasemdir