Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.
Spurningaþrautin

214. spurningaþraut: Katrín af Aragóníu, Margaríta af Savoy og Ugla að norðan

214. spurningaþraut: Katrín af Aragóníu, Margaríta af Savoy og Ugla að norðan
Illugi Jökulsson
skrifar

Hér er þrautin frá í gær.

***

Fyrri aukaspurning:

Hver er karlinn á myndinni hér að ofan? Hann var listamaður og sjálft nafn hans hans er nú orðið eins konar tákn fyrir flókna og illviðráðanlega þætti, bæði í samfélaginu og sálarlífinu.

***

Aðalspurningar:

1.   Katrín hét kona og jafnan kennd við ættland sitt Aragóníu. En hún varð hins vegar drottning í öðru landi. Í hvaða landi varð Katrín af Aragóníu drottning?

2.   Árið 1195 kom Páll Jónsson til Íslands, nývígður biskup í Skálholti. Hann þótti höfðingi mikill og lagði sig fram um að bæta og skreyta kirkjuna í Skálholti. Þar á meðal hafði hann með sér til landsins hluti sem hann, eða öllu heldur kirkjan, hafði fengið að gjöf frá Absalon biskup á Sjálandi. Þetta voru dýrir og torfengnir hlutir í þá daga og höfðu aldrei sést á Íslandi áður, og urðu reyndar ekki algengir fyrr en löngu seinna. Hvaða hlutir voru þetta?

3.   The Boring Company heitir fyrirtæki eitt í Bandaríkjunum og nafnið vísar ekki til þess að fyrirtækið sé leiðinlegt, heldur er hlutverk þess ekki síst að bora jarðgöng af öllu tagi, og reyndar byggja allskonar fleiri samgöngumannvirki. Stofnandi og eigandi fyrirtækisins er einn hugmyndaríkasti en um leið umdeildasti viðskiptajöfur samtímans, en hann hefur gífurlegan áhuga á samgöngumálum – bæði um skemmri og ekki síður lengri (mun lengri) vegalengdir. Hvað heitir þessi eigandi The Boring Company?

4.   Hvað heitir höfuðborgin á Kúbu?

5.   Í hvaða skáldsögu segir frá Uglu, bóndadóttur að norðan sem kemur til Reykjavíkur?

6.   Hvað heitir langstærsta stöðuvatn heims, sem er reyndar brimsalt?

7.   Hvaða ár hófst heimsstyrjöldin síðari?

8.   Í hvaða borg er hið upprunalega Circus Maximus?

9.   Hver lék aðalkvenhlutverkið í bandarísku kvikmyndinni Pretty Woman frá 1990?

10.   Árið 1889 komu Umberto Ítalíukonungur og drottning hans, Margaríta af Savoy, í heimsókn til Napólí-borgar. Þeim var tekið með kostum og kynjum. Drottningin var þá tæplega fertug og naut virðingar fyrir góðgerðastörf og þess háttar. Að einu leyti hafði þessi heimsókn Margarítu til Napólí mjög óvæntar og afdrifaríkar afleiðingar. Hverjar voru þær?

***

Seinni aukaspurning:

Hver leikstýrði þeirri kvikmynd frá 1971 sem sjá má skjáskot úr hér að neðan? Sá átti nú aldeilis eftir að láta að sér kveða næstu áratugina og er enn að.

***

Svör við aðalspurningum:

1.   Á Englandi. Hún var fyrsta eiginkona Hinriks 8.

2.   Glergluggar.

3.   Musk.

4.   Havana.

5.   Atómstöð Halldórs Laxness.

6.   Kaspíhaf.

7.   1939.

8.   Róm.

9.   Julia Roberts.

10.   Helsti pizzagerðarmaður Napólí fann upp á nýrri pizzategund í ítölsku fánalitunum sem hann nefndi eftir drottningu. Pizza Margaríta hefur æ síðan verið vinsælasta pizza heims.

***

Aukaspurningar:

Á efri myndinni er rithöfundurinn Franz Kafka.

Neðri myndin er úr kvikmyndinni Duel, sem Steven Spielberg leikstýrði.

***

Og hlekkur á þrautina gærdaxins.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Tengdar greinar

Spurningaþrautin

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Átröskun á jólunum: „Ég borðaði mandarínu á aðfangadag“
2
Viðtal

Átrösk­un á jól­un­um: „Ég borð­aði manda­rínu á að­fanga­dag“

„Þetta er sjúk­dóm­ur sem fer ekki í jóla­frí,“ seg­ir El­ín Ósk Arn­ar­dótt­ir, sem hef­ur glímt við átrösk­un í þrett­án ár. Hún seg­ir jóla­há­tíð­ina einn erf­ið­asta tíma árs­ins fyr­ir fólk með sjúk­dóm­inn þar sem mat­ur spil­ar stórt hlut­verk og úr­ræð­um fækk­ar fyr­ir sjúk­linga. El­ín er nú á bata­vegi og hvet­ur fólk til að tala hlut­laust um mat og sleppa því að refsa sér.
Skyndiréttur með samviskubiti
3
GagnrýniTál

Skyndirétt­ur með sam­visku­biti

Tál er 29. bók­in sem Arn­ald­ur Ind­riða­son gef­ur út á 29 ár­um. Geri aðr­ir bet­ur. Bæk­urn­ar hans hafa selst í bíl­förm­um úti um all­an heim og Arn­ald­ur ver­ið stjarn­an á toppi ís­lenska jóla­bóka­flóðs­ins frá því fyrstu bæk­urn­ar um Er­lend og fé­laga komu út. Það er erfitt að halda uppi gæð­um þeg­ar af­köst­in eru svona mik­il – en jafn­vel miðl­ungs­bók eft­ir...

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Sif Sigmarsdóttir
2
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
3
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Viðhorf til jólanna skiptir máli
Viðtal

Við­horf til jól­anna skipt­ir máli

Í huga margra eru jól­in æv­in­týra­leg­ur tími, en fyr­ir aðra geta há­tíð­arn­ar reynst erf­ið­ar. Sorg, sökn­uð­ur og miss­ir af því sem var get­ur haft áhrif, sem og fleiri þætt­ir sem hafa áhrif á líð­an. Álag­ið get­ur lagst þungt á fólk, en Sig­ríð­ur Björk Þormar, doktor í sál­fræði, seg­ir að jól­in geti líka ver­ið tæki­færi til að hlúa að sér og sín­um. Oft sé þetta góð­ur tími til að styrkja rof­in tengsl, því fólk sé gjarn­an opn­ara en ella.
Leitin að upprunanum
GagnrýniSilfurgengið

Leit­in að upp­run­an­um

ÁÁr­ið er 2022 og kór­óna­veirufar­ald­ur­inn er loks í rén­un. Sig­ríð­ur Lei, eða Sirrý­lei eins og hún er köll­uð, fær gamla silf­ur­nælu í 15 ára af­mæl­is­gjöf frá ömmu sinni. Á bak­hlið næl­unn­ar er nafn­ið Sig­ríð­ur áletr­að en Sirrý­lei heit­ir í höf­uð­ið á ömmu sinni, Dí­dí, sem heit­ir í höf­uð­ið á ömmu sinni, Siggu, sem hét í höf­uð­ið á ömmu sinni, Sig­ríði....
Af hvítum bjargvættum
GagnrýniMzungu

Af hvít­um bjarg­vætt­um

Mzungu eft­ir Þór­unni Rakel Gylfa­dótt­ur, höf­und bók­ar­inn­ar Akam, ég og Annika, og Simon Okoth Aora, kom eins og storm­sveip­ur inn í ís­lenska jóla­bóka­flóð­ið, klædd æp­andi, app­el­sínu­gulri kápu. Þar er fjall­að um Huldu, ís­lenska konu sem held­ur til Ken­ía til að starfa á mun­að­ar­leys­ingja­hæli hins ís­lenska Skúla, fyrr­um fíkils sem hef­ur snú­ið við blað­inu. Ásamt Huldu á ferða­lag­inu eru Dag­ur, 18...
Draugar fortíðar ganga aftur
GagnrýniFranski spítalinn

Draug­ar for­tíð­ar ganga aft­ur

Franski spít­al­inn er sjálf­stætt fram­hald Reykja­vík­ur (2022) eft­ir glæpa­sagnatvíeyk­ið Ragn­ar Jónas­son og Katrínu Jak­obs­dótt­ur. Les­end­ur end­ur­nýja kynn­in við Sunnu sem starfar nú sem blaða­mað­ur á Morg­un­blað­inu eft­ir að hafa leyst ráð­gátu fyrri bók­ar­inn­ar. Sunna hef­ur áhuga á að af­hjúpa aðra stór­frétt en er þess í stað beð­in um að fara aust­ur á land að vinna greina­bálk um sjáv­ar­út­vegs- og sam­göngu­mál...
Átröskun á jólunum: „Ég borðaði mandarínu á aðfangadag“
Viðtal

Átrösk­un á jól­un­um: „Ég borð­aði manda­rínu á að­fanga­dag“

„Þetta er sjúk­dóm­ur sem fer ekki í jóla­frí,“ seg­ir El­ín Ósk Arn­ar­dótt­ir, sem hef­ur glímt við átrösk­un í þrett­án ár. Hún seg­ir jóla­há­tíð­ina einn erf­ið­asta tíma árs­ins fyr­ir fólk með sjúk­dóm­inn þar sem mat­ur spil­ar stórt hlut­verk og úr­ræð­um fækk­ar fyr­ir sjúk­linga. El­ín er nú á bata­vegi og hvet­ur fólk til að tala hlut­laust um mat og sleppa því að refsa sér.
Jólaskammturinn, laufabrauð og mandarínuát
Þjóðhættir#73

Jóla­skammt­ur­inn, laufa­brauð og manda­rínu­át

Þátt­ur­inn verð­ur með há­tíð­legu sniði því nú nálg­ast jól­in þar sem allskon­ar kræs­ing­ar og lystisemd­ir verða á borð­um lands­manna. Við ferð­umst aft­ur í tím­ann og heyr­um hvað fólk, sem fætt var um alda­mót­in nítj­án­hundruð, borð­aði í sinni æsku, for­vitn­umst um laufa­brauð í sam­tíð og for­tíð og velt­um fyr­ir okk­ur ógæti­legu manda­rínu­áti. Gest­ir þátt­ar­ins er mikl­ir mat­gæð­ing­ar, þjóð­fræð­ing­arn­ir Guð­rún Gígja Jóns­dótt­ir og Áki Guðni Karls­son. Þau segja okk­ur frá sín­um mat­ar­hefð­um yf­ir há­tíð­arn­ar og hvort það er eitt­hvað sem alls ekki má vanta á mat­ar­disk­inn. Þetta er síð­asti þátt­ur Þjóð­hátta á þessu ári og við segj­um því að lok­um: Gleði­leg jól! Þjóð­hætt­ir er hlað­varp sem fjall­ar um nýj­ar rann­sókn­ir og fjöl­breytta miðl­un í þjóð­fræði. Um­sjón hafa dr. Dagrún Ósk Jóns­dótt­ir og Sig­ur­laug Dags­dótt­ir, kenn­ar­ar í þjóð­fræði við Há­skóla Ís­lands.

Mest lesið undanfarið ár