Ríkisstjórn Íslands hefur komist að þeirri niðurstöðu að klukkan á Íslandi verði óbreytt, eftir tveggja ára umfjöllun um málið. Ekki hafi verið færð nægilega sterk rök fyrir því að breyta klukkunni. Staðartími á Íslandi verður því óbreyttur og áfram miðað við Greenwich-tíma.
Um langa hríð hefur farið fram umræða hérlendis um kosti þess að færa staðartíma á Íslandi nær sólartíma, með því að seinka klukkunni um eina klukkustund. Tilgangur slíkrar breytingar væri að bæta lýðheilsu með auknum svefntíma landsmanna sem auka myndi vellíðan, auka framleiðni og bæta námsárangur og draga úr brottfalli úr skólum.
Í janúar á síðasta ári var málið sett inn í samráðsgátt stjórnvalda til umfjöllunar og leitað eftir áliti þar. Lagðir voru fram þrír valkostir sem fólki var taka mætti afstöðu til; að klukkan yrði áfram óbreytt en fólk hvatt til þess að fara fyrr að sofa; að klukkunni yrði seinkað um eina klukkustund; eða að klukkan yrði áfram óbreytt en skólar og jafnvel fyrirtæki og stofnanir hefðu starfsemi sína síðar að morgninum. Tæplega 1.600 umsagnir bárust um málið, sem var metþáttaka, og niðurstöður þess samráðs birtar í desember síðastliðnum.
Birtustundum myndi fækka um 13 prósent
Í rökum umsagnaraðila með breytingunni var bent á mikilvægi þess að staðartími ætti að vera í takt við líkamsklukku og að aukin morgunbirta myndi hafa í för með sér að börn og unglingar sæktu skóla í dagsbirtu nær allt skólaárið. Seinkuð líkamsklukka hefði í för með sér neikvæða heilsufarslegar afleiðingar vegna skorts á nætursvefni.
Helstu rök gegn breytingunni voru þau að birtustundum milli klukkan sjö að morgni og ellefu að kvöldi myndu fækkka um 13 prósent yfir árið. Með því myndi dagsbirta skerðast seinnipart dags, sem valda myndi minni útiveru og fela í sér aukna slysahættu. Þá myndi slík breyting sérstaklega skerða lífsgæði þeirra sem búa á stöðum sem eru umluktir háum fjöllum, svo sem á Austfjörðum og Vestfjörðum. Þá myndi aukinn tímamunur milli Íslands og meginlands Evrópu hafa neikvæð áhrif á viðskiptalíf, á flug og ferðaþjónustu.
Þessi rök vega þyngst í ákvörðun ríkisstjórnarinnar nú. Hins vegar telur ríkisstjórnin mikilvægt að bregðast við misræmi staðartíma og líkamsklukku og er því heilbrigðisráðherra falið að ráðast í fræðsluátak um mikilvægi svefns og kanna svefntíma landsmanna. Þá var mennta- og menningarmálaráðherra falið að taka saman árangur þeirra verkefna þar sem upphafi skóladags hefur verið frestað og leggja mat á. Ennfremur á að ráðast í fleiri slík tilraunaverkefni þar sem fylgst yrði með svefntíma barna og unglinga með slíkum breytingum.
Athugasemdir