Gangi áætlanir eftir verður Rakning C-19, app sem geymir upplýsingar um staðsetningu fólks, og nýtist við rakningu á COVID-19 smitum, virkjað í dag. Áþekk forrit hafa verið notuð í mörgum öðrum löndum, en í íslensku útgáfunni er gengið talsvert skemur í gagnaöflun en víðast hvar.
Þetta segir Ingi Steinar Ingason teymisstjóri hjá Embætti landlæknis, en appið er á ábyrgð sóttvarnalæknis sem heyrir undir embættið. „Appið er tilbúið og við erum að bíða eftir að app-búðirnar hjá Apple og Android samþykki það. Þær fara nú yfir öryggismál og persónuverndarskilmála, við höfum óskað eftir flýtimeðferð þar og umsókninni fylgdi bréf frá heilbrigðisráðherra þar sem óskað er eftir því að afgreiðslan verði eins hröð og mögulegt er.“
Ingi Steinar segir að öpp af þessu tagi hafi verið þróuð og notuð víða um heim, meðal annars í Noregi, Singapore og Kína. Mismunandi sé hversu miklum upplýsingum þau safni, en ákveðið hafi verið hér á landi að í fyrstu útgáfunni, sem verður virkjuð í dag, verði eingöngu staðsetningar þess, sem hefur hlaðið appinu niður í síma sinn, vistaðar. Þær eru síðan geymdar í símanum.
„Gagnasendingin er algerlega háð samþykki fólks“
„Eftir að fólk hleður appinu niður fær það sms til að staðfesta að það sé með þennan síma. Síðan safnar appið upplýsingum um staðsetningu viðkomandi og ef hann eða hún greinist með COVID-19, þá er viðkomandi beðinn um að senda gögnin sín til smitrakningateymis Almannavarna. Gagnasendingin er algerlega háð samþykki fólks.“
Útgáfa tvö er með bluetooth-virkni
Í útgáfu tvö, sem hugsanlega verður virkjuð síðar, er einnig bluetooth-virkni. Þar eru ferðir fólks, sem er með appið í símum sínum, sömuleiðis skráðar, en ef það hittir aðra sem einnig eru með appið skráir það að þeir hafi hist. Greinist viðkomandi með COVID-19 gerist það sama og í útgáfu 1 - viðkomandi er beðin/n um að senda upplýsingar um ferðir sínar.
„Í Kína er virkni appsins þannig að ef fólk, sem hefur hlaðið því niður, er í námunda við einhvern sem hefur greinst, þá hringir síminn og skipar fólki í sóttkví“
„Það er engum upplýsingum safnað á neinn stað nema í símum fólks sem hefur hlaðið appinu niður,“ segir Ingi Steinar. „Og fólk getur ekki sent neinar upplýsingar nema það hafi greinst með COVID-19.“
Persónuvernd með frá upphafi
Hann segir að Persónuvernd hafi verið með í þróun appsins frá upphafi, en fjölmörg íslensk tölvu-, hugbúnaðar- og öryggisfyrirtæki hafa komið að þróun þess og hafa allir unnið í sjálfboðavinnu við það. Hann segir appið talsvert frábrugðið þeim sem notuð hafi verið í öðrum löndum. „Til dæmis safna Norðmenn ferðum allra þeirra sem eru með appið í gagnagrunn, burtséð frá því hvort þeir séu greindir eða ekki. Til þess að geta gert þetta þurfti að breyta lögum í Noregi. Og í Kína er virkni appsins þannig að ef fólk, sem hefur hlaðið því niður, er í námunda við einhvern sem hefur greinst, þá hringir síminn og skipar fólki í sóttkví.“
Á vefsíðu Embættis landlæknis segir að tilgangur vinnslu persónuupplýsinga við notkun á Rakning C-19 smáforritinu sé að hefta útbreiðslu COVID-19 sjúkdómsins í samræmi við skyldur sóttvarnalæknis samkvæmt sóttvarnalögum. Notkun smáforritins sé ætlað að tryggja hraða og árangursríka smitrakningu og auðvelda þannig smitrakningateyminu að hafa upp á einstaklingum sem kunni að hafa verið útsettir fyrir COVID-19 smiti.
Athugasemdir