„Þarna frá hofinu hljóp faðir minn undan sprengiregninu og upp í fjöllin hérna hinum megin,“ sagði fararstjórinn og benti upp í skógi þakta hlíðina sem við efstu tinda var hulin draumkenndu mystri. Kyrrðarfegurð lá yfir ægifögru svæðinu og sólin hafði nýbrotist fram og yljaði okkur sem snemma á rjóðum nýársmorgni stóðum við nokkuð afskekkt hindúahof í My Son-hofþyrpingunni um miðbik Víetnam. „Sprengjan sem grandaði megninu af herfylkinu hans lenti þarna,“ sagði hann og benti á stóran gíg í gróðursælli jörðinni. Hermennirnir höfðu leitað skjóls í yfir þúsund ára gömlum hindúahofum sem UNESCO telur á meðal merkustu menningarminja jarðar. Bandaríkjaher lét rigna yfir þau sprengjum og brenndi með napalmi. „Sem betur fer komst hann undan og náði saman við félaga í hernum suður í Cu Chi þar sem hann hélt til neðan jarðar næstu fimm árin á milli þess sem þeir spruttu upp úr holum sínum og gerðu árásir á bandaríska …
Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 7 árum.
Óbærileg endurtekning sögunnar
Eiríkur Bergmann, prófessor í stjórnmálafræði, reynir á för um Víetnam að finna glóru í átakasögu heimsins en hnýtur þó einkum um það hve örlagasagan á til að verða hryssingslega kaldhæðin.
ritstjorn@heimildin.is
Mest lesið
1
„Þarna verður maður áþreifanlega var við hvað það er stutt á milli lífs og dauða“
Jóhannes Kr. Kristjánsson hefur verið á vettvangi bráðamóttökunnar í Fossvogi að fylgjast með starfseminni í nokkra mánuði. Hann segir að ástandið sem þar ríki gangi ekki til lengdar. „Það eru engin pláss til að koma inn sjúklingum sem eru að koma inn með sjúkrabílum.“
2
Svona yrði ferð með Borgarlínunni
Umhverfismatsskýrsla um fyrstu lotu Borgarlínu felur í sér nokkur tíðindi um hvernig göturnar breytast samfara gerð sérrýmis fyrir strætisvagna á rúmlega 14 kílómetra kafla í Reykjavík og Kópavogi. Umferðarskipulag í miðborg Reykjavíkur gæti breyst mikið og tvær nýjar brýr yfir Elliðaár um mitt Geirsnef yrðu samtals 185 metra langar.
3
Lifandi kappræður og lýðræðishátíð
Vikan fram að alþingiskosningum verður viðburðarík á vettvangi Heimildarinnar. Leiðtogakappræður miðilsins fara fram í Tjarnarbíói 26. nóvember og sama kvöld verður blásið til lýðræðisveislu sem allir geta tekið þátt í. Kosningapróf Heimildarinnar er orðið aðgengilegt á vefnum.
4
Skrípi og eftirmyndir
Aðdáendur Ófeigs verða ekki sviknir að sögn Páls Baldvins Baldvinssonar sem rýnir í skáldsöguna Skrípið.
5
Níu þúsund milljarðar í flóðavarnir
Í Danmörku gætu 90 þúsund heimili, 60 þúsund sumarhús og tugir þúsunda verksmiðjubygginga farið undir vatn á næstu áratugum vegna hækkandi yfirborðs sjávar. Varnaraðgerðir eru taldar kosta nálægt 460 milljörðum danskra króna en dugi þó ekki til að bjarga öllum landsvæðum sem eru í hættu.
6
Tími jaðranna er ekki núna
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir er sá stjórnmálamaður sem miðað við fylgismælingar og legu flokksins á hinum pólitíska ás gæti helst lent í lykilstöðu í stjórnarmyndunarviðræðum að loknum þingkosningum. Þorgerður boðar fækkun ráðuneyta, frekari sölu á Íslandsbanka og sterkara geðheilbrigðiskerfi. Hún vill koma að ríkisstjórn sem mynduð er út frá miðju og segir nóg komið af því að ólíkir flokkar reyni að koma sér saman um stjórn landsins.
Mest lesið
-
1„Þarna verður maður áþreifanlega var við hvað það er stutt á milli lífs og dauða“
Jóhannes Kr. Kristjánsson hefur verið á vettvangi bráðamóttökunnar í Fossvogi að fylgjast með starfseminni í nokkra mánuði. Hann segir að ástandið sem þar ríki gangi ekki til lengdar. „Það eru engin pláss til að koma inn sjúklingum sem eru að koma inn með sjúkrabílum.“ -
2
Svona yrði ferð með Borgarlínunni
Umhverfismatsskýrsla um fyrstu lotu Borgarlínu felur í sér nokkur tíðindi um hvernig göturnar breytast samfara gerð sérrýmis fyrir strætisvagna á rúmlega 14 kílómetra kafla í Reykjavík og Kópavogi. Umferðarskipulag í miðborg Reykjavíkur gæti breyst mikið og tvær nýjar brýr yfir Elliðaár um mitt Geirsnef yrðu samtals 185 metra langar. -
3
Lifandi kappræður og lýðræðishátíð
Vikan fram að alþingiskosningum verður viðburðarík á vettvangi Heimildarinnar. Leiðtogakappræður miðilsins fara fram í Tjarnarbíói 26. nóvember og sama kvöld verður blásið til lýðræðisveislu sem allir geta tekið þátt í. Kosningapróf Heimildarinnar er orðið aðgengilegt á vefnum. -
4
Skrípi og eftirmyndir
Aðdáendur Ófeigs verða ekki sviknir að sögn Páls Baldvins Baldvinssonar sem rýnir í skáldsöguna Skrípið. -
5
Níu þúsund milljarðar í flóðavarnir
Í Danmörku gætu 90 þúsund heimili, 60 þúsund sumarhús og tugir þúsunda verksmiðjubygginga farið undir vatn á næstu áratugum vegna hækkandi yfirborðs sjávar. Varnaraðgerðir eru taldar kosta nálægt 460 milljörðum danskra króna en dugi þó ekki til að bjarga öllum landsvæðum sem eru í hættu. -
6
Tími jaðranna er ekki núna
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir er sá stjórnmálamaður sem miðað við fylgismælingar og legu flokksins á hinum pólitíska ás gæti helst lent í lykilstöðu í stjórnarmyndunarviðræðum að loknum þingkosningum. Þorgerður boðar fækkun ráðuneyta, frekari sölu á Íslandsbanka og sterkara geðheilbrigðiskerfi. Hún vill koma að ríkisstjórn sem mynduð er út frá miðju og segir nóg komið af því að ólíkir flokkar reyni að koma sér saman um stjórn landsins. -
7
Dauði andlega veikrar konu vekur áleitnar spurningar
Grímur Atlason, framkvæmdastjóri Geðhjálpar, segir sögu konu sem lést á geðdeild Landspítalans draga fram vanda geðheilbrigðiskerfisins sem hann segir alvarlega undirfjármagnað. Hjúkrunarfræðingur sætir ákæru fyrir að hafa orðið konunni að bana með valdi. -
8
„Til dýrðar guði“
Íbúar á Bikini höfðu í 3.000 ár lifað tilbreytingarlitlu og rólegu lífi en í janúar 1946 birtist þar flugvél, út steig vörpulegur karl og flutti mikilvæg skilaboð. -
9
„Ég er að leggja allt undir“
Kristrún Frostadóttir, formaður Samfylkingarinnar, stefnir með flokk sinn í ríkisstjórn. „Auðvitað hef ég brugðist sem formaður í þessum flokki ef við endum með hægri stjórn,“ segir hún. Það hafi skort virka pólitíska stefnu alveg frá hruni, pólitískri ábyrgð hafi verið útvistað en nú sé tækifæri til alvöru breytinga. -
10
Kókómjólk og Óli K.
Rithöfundurinn og blaðamaðurinn Sólveig Jónsdóttir svamlar í jólabókaflóðinu og segir frá því.
Mest lesið í vikunni
1
Almar les upp úr nýrri bók
Almar Steinn Atlason varð þjóðþekktur árið 2015 sem Almar í kassanum eftir að hann dvaldi nakinn í heila viku inni í glerkassa í Listaháskólanum. Hann var að senda frá sér skáldsöguna Mold er mold - Litla systir mín fjöldamorðinginn. Hann les upp úr bókinni í beinu streymi sem hefst um klukkan 18 í dag.
2
Kvöldvakt á bráðamóttökunni
Í fjóra mánuði hefur Jóhannes Kr. Kristjánsson verið á vettvangi bráðamóttöku Landspítalans í Fossvogi. Í þáttaröðinni Á vettvangi sem unnin er fyrir Heimildina veitir hann einstaka innsýn inn í starfsemi bráðamóttökunnar, þar sem líf og heilsa einstaklinga er undir.
3
Snörp orðaskipti í réttarsal: „Þú hefur ekki orðið!“
Annar dagur aðalmeðferðar í manndrápsmáli gegn hjúkrunarfræðingi fór fram í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag. Þar áttu sér stað snörp orðaskipti á milli dómara og lögmanns þegar nýjar upplýsingar komu upp. Málið hefur verið lagt í dóm í annað skiptið í héraði.
4
„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
Kona sem situr á biðstofu með fleira fólki er að greinast með heilaæxli og það þarf að tilkynna henni það. En það er enginn staður sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í annan stað er rætt við aðstandendur frammi, fyrir framan sjálfsalann en þá fer neyðarbjallan af stað og hamagangurinn er mikill þegar starfsfólkið hleypur af stað. Í fjóra mánuði hefur blaðamaður verið á vettvangi bráðamóttökunnar á Landspítalanum og fylgst með starfinu þar.
5
Harmleikur á deild 33A
Steina Árnadóttir sat aftur í réttarsal í dag vegna ákæru um að hafa orðið sjúklingi á geðdeild að bana. Samstarfskonur hennar voru viðstaddar þegar konan dó, og lýsa aðstæðum með afar ólíkum hætti en Steina. Ein þeirra er með áfallastreitu og atvikið hefur haft víðtæk áhrif á líf hennar.
6
Jón Trausti Reynisson
Lærdómur um syndir íslenskra stjórnmálamanna
Umboðsvandi hefur umleikið formenn þriggja af fjórum fylgismestu stjórnmálaflokkunum fyrir alþingiskosningarnar. Hvernig gerum við upp við bresti og brot?
Mest lesið í mánuðinum
1
Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
Sonur og viðskiptafélagi Jóns Gunnarssonar þingmanns fullyrðir í upptökum sem teknar voru af manni sem sagðist vera fjárfestir að Jón hafi samþykkt beiðni Bjarna Benediktssonar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón komist í aðstöðu til veita veiðileyfi til Hvals hf. Það verði arfleifð Jóns að tryggja Kristjáni Loftssyni nánum vini sínum leyfið. Það sé hins vegar eitthvað sem eigi að fara leynt.
2
„Hann sagðist ekki geta meir“
„Ég gat ekki bjargað barnabarninu mínu. En ef það verður til þess að ég geti kannski bjargað einhverjum, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okkar,“ segir Þórhildur Helga Þorleifsdóttir kennsluráðgjafi. Sonarsonur hennar, Patrekur Jóhann Kjartansson Eberl, fannst látinn miðvikudaginn 12. maí 2021, aðeins fimmtán ára gamall. Hann hafði svipt sig lífi.
3
Grunaði að það ætti að reka hana
Vigdís Häsler var rekin úr starfi framkvæmdastjóra Bændasamtakanna eftir að nýr formaður tók þar við fyrr á árinu. Hún segir kosningavél Framsóknarflokksins hafa verið gangsetta til að koma honum að. Vigdís ræðir brottreksturinn og rasísk ummæli sem formaður Framsóknarflokksins hafði um hana. Orðin hafi átt að smætta og brjóta hana niður. Hún segist aldrei munu líta Sigurð Inga Jóhannsson sömu augum eftir það.
4
Ósmekklegt bréf frá eiganda sem áreitti hana
Sigríður Lárusdóttir er ein fjölmargra kvenna sem hefur orðið fyrir kynferðislegri áreitni á vinnustað. Eftir að hún kvartaði undan framkomu yfirmanns í garð starfsfólks var henni sagt upp og segir hún að sá sem hafði áreitt hana hafi skrifað henni ósmekklegt bréf með rökstuðningi fyrir uppsögninni.
5
Þórdís Kolbrún afskrifaði Gunnar Smára á opnum fundi
Gunnar Smári Egilsson, frambjóðandi Sósíalista, segir mestu ógn Íslendinga vera að styðja Úkraínumenn gegn innrás Rússa og fullyrðir að „vel mætti enda stríðið“. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir brást illa við hugmyndum hans.
6
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
Lögreglu var heimilt að senda myndir sem teknar voru af Guðnýju S. Bjarnadóttur á neyðarmóttöku fyrir þolendur kynferðisofbeldis á verjanda manns sem hún kærði fyrir nauðgun. Þetta er niðurstaða Persónuverndar. Guðný segir ótækt að gerendur í kynferðisafbrotamálum geti með þessum hætti fengið aðgang að viðkvæmum myndum af þolendum. „Þetta er bara stafrænt kynferðisofbeldi af hendi lögreglunnar.“
Mest lesið í mánuðinum
-
1
Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
Sonur og viðskiptafélagi Jóns Gunnarssonar þingmanns fullyrðir í upptökum sem teknar voru af manni sem sagðist vera fjárfestir að Jón hafi samþykkt beiðni Bjarna Benediktssonar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón komist í aðstöðu til veita veiðileyfi til Hvals hf. Það verði arfleifð Jóns að tryggja Kristjáni Loftssyni nánum vini sínum leyfið. Það sé hins vegar eitthvað sem eigi að fara leynt. -
2
„Hann sagðist ekki geta meir“
„Ég gat ekki bjargað barnabarninu mínu. En ef það verður til þess að ég geti kannski bjargað einhverjum, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okkar,“ segir Þórhildur Helga Þorleifsdóttir kennsluráðgjafi. Sonarsonur hennar, Patrekur Jóhann Kjartansson Eberl, fannst látinn miðvikudaginn 12. maí 2021, aðeins fimmtán ára gamall. Hann hafði svipt sig lífi. -
3
Grunaði að það ætti að reka hana
Vigdís Häsler var rekin úr starfi framkvæmdastjóra Bændasamtakanna eftir að nýr formaður tók þar við fyrr á árinu. Hún segir kosningavél Framsóknarflokksins hafa verið gangsetta til að koma honum að. Vigdís ræðir brottreksturinn og rasísk ummæli sem formaður Framsóknarflokksins hafði um hana. Orðin hafi átt að smætta og brjóta hana niður. Hún segist aldrei munu líta Sigurð Inga Jóhannsson sömu augum eftir það. -
4
Ósmekklegt bréf frá eiganda sem áreitti hana
Sigríður Lárusdóttir er ein fjölmargra kvenna sem hefur orðið fyrir kynferðislegri áreitni á vinnustað. Eftir að hún kvartaði undan framkomu yfirmanns í garð starfsfólks var henni sagt upp og segir hún að sá sem hafði áreitt hana hafi skrifað henni ósmekklegt bréf með rökstuðningi fyrir uppsögninni. -
5
Þórdís Kolbrún afskrifaði Gunnar Smára á opnum fundi
Gunnar Smári Egilsson, frambjóðandi Sósíalista, segir mestu ógn Íslendinga vera að styðja Úkraínumenn gegn innrás Rússa og fullyrðir að „vel mætti enda stríðið“. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir brást illa við hugmyndum hans. -
6
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
Lögreglu var heimilt að senda myndir sem teknar voru af Guðnýju S. Bjarnadóttur á neyðarmóttöku fyrir þolendur kynferðisofbeldis á verjanda manns sem hún kærði fyrir nauðgun. Þetta er niðurstaða Persónuverndar. Guðný segir ótækt að gerendur í kynferðisafbrotamálum geti með þessum hætti fengið aðgang að viðkvæmum myndum af þolendum. „Þetta er bara stafrænt kynferðisofbeldi af hendi lögreglunnar.“ -
7
Áttaði sig ekki á vægi skilaboðanna frá Kristrúnu
Tryggvi Rafn Tómasson, íbúi í Grafarvogi, áttaði sig ekki á því að skilaboð Kristrúnar Frostadóttur, formanns Samfylkingarinnar, til sín myndu vekja eins mikla athygli og þau gerðu. Hann segir að hann hefði ekki dreift þeim hefði hann gert sér grein fyrir því. -
8
Mögulegt að hætta að vinna um fimmtugt
Georg Lúðvíksson, sem hefur unnið við heimilisfjármál og fjármálaráðgjöf um árabil, segir að með reglulegum sprnaði frá þrítugu geti meðaltekjufólk hætt að vinna um fimmtugt, en það fari þó eftir aðstæðum. Ef spara á til langs tíma þá hafi það sögulega reynst best að fjárfesta í vel dreifðu verðbréfasafni. Grundvallarreglan er einfaldlega að eyða minna en maður aflar. -
9
Pólverjar æfir vegna ólígarkans okkar
Áhrifamiklir pólskir stjórnmálamenn brugðust í vikunni harkalega við fréttum af því að ólígarki frá Belarús, sem ítrekað hefur verið reynt að beita viðskiptaþvingunum, vegna tengsla hans við einræðisstjórnina í Minsk, hefði komið sér fyrir í Varsjá. Um er að ræða íslenska kjörræðismanninn í Belarús, sem fer allra sinna ferða í skjóli verndar sem sendifulltrúi Belarús. Óásættanlegt er að hann sé fulltrúi Íslands, segir sérfræðingur. -
10
Bjarni bað um útilokun Jóns daginn sem upptökunni var dreift
Bjarni Benediktsson forsætisráðherra beindi því til ráðuneytisstjóra matvælaráðuneytis að útiloka Jón Gunnarsson frá vinnslu umsókna Hvals um nýtt veiðileyfi sama dag og leyniupptökur sem lýsa samkomulagi þeirra fóru í dreifingu.
Athugasemdir