Knattspyrnumaðurinn Ched Evans var í dag sýknaður af nauðgun á 19 ára gamalli stúlku, eftir að mál hans var endurupptekið og leyft að nota forsögu kynhegðunar þolandans í mati á trúverðugleika nauðgunarkærunnar.
Talið er að dómurinn og meðferð dómstólsins á málinu valdi fælingaráhrifum og komi í veg fyrir að konur sæki rétt sinn vegna nauðgana.
Evans hafði áður verið dæmdur í fangelsi á grundvelli þess að stúlkan hafi verið of ölvuð til að veita samþykki sitt fyrir kynmökum. Hann hefur setið í fangelsi í tvö og hálft ár eftir dóminn 2012.
Fór út um neyðarútganginn
Stúlkan lýsti því hvernig hún vaknaði nakin á hótelherbergi í bænum Rhyl, í norðurhluta Wales, í maí 2011, minnislaus og óttaslegin um að sljóvgandi lyfi hafi verið komið fyrir í drykk hennar. Vinir hennar hvöttu hana til að leita til lögreglu, sem komst á snoðir um að það hefði verið Evans sem bókaði hótelherbergið, sem hann yfirgaf svo um neyðarútgang eftir atburðina.
Evans hafði lýst því fyrir dómi hvernig hann beitti lygum til að fá lykil að hótelherberginu. Hann hafi opnað dyrnar að herberginu og séð þar liðsfélaga sinn, Clayton McDonald, í kynmökun með stúlkunni. Hann hafi spurt hvort hann mætti taka þátt. Að hans sögn talaði hann ekki við stúlkuna fyrir, eftir eða á meðan kynmökunum stóð. Öryggismyndavélar sýndu hann fara út um neyðarútgang herbergisins í kjölfarið.
Evans hefur leikið með Sheffield United, verið hluti af liði Manchester City og spilað með landsliði Wales, en er nú leikmaður Chesterfield í annarri deild ensku deildakeppninnar.
Kynhegðun notuð gegn þolanda
Notað var gegn konunni fyrir rétti að tveir menn stigu fram og lýstu kynlífi sínu með henni, að hún hefði hvatt þá eindregið til kynlífs með sér og að það hefði átt sér stað sömu helgi, annars vegar, og tveimur vikum síðar, hins vegar. Í áfrýjun málsins var tekin skýrsla af konunni fyrir dómi. Hún var yfirheyrð fyrir dómi um hverjum hún hefði stundað kynlíf með, hvaða kynlífsstellingar hún vildi og orðanotkun hennar á meðan kynlífi stæði. Óttast er að meðferð málsins og niðurstaða þess hafi fælingaráhrif og letji konur frá því að kæra nauðgun.
Í breskum lögum er ekki heimilt að nota fortíð þolanda í kynferðisbrotamáli gegn viðkomandi, nema í algerum undantekningartilfellum.
Polly Neate, framkvæmdastjóri Women's Aid, varar við því að fælingaráhrif hafi nú þegar komið fram vegna málsins og konur sæki ekki rétt sinn vegna nauðgana. „Það er auðvelt að sjá hvers vegna. Það kynlíf sem kona hefur stundað hefur ekkert að gera með hvort hún hefur orðið fyrir nauðgun eða ekki. Það þarf að berjast gegn þeim þrálátu ályktunum að setja samasemmerki á milli fyrri kynhegðunar hennar og líkindi þess að henni sé nauðgað.“
Þá hefur verið bent á aðstöðumun gerandans og þolandans; gerandinn auðugur knattspyrnumaður sem naut frægðar og víðtæks stuðnings, en þolandinn 19 ára gömul gengilbeina sem bjó hjá foreldrum sínum.
Fjölskylda Evans hafði auglýst að þeir sem gætu fært fram sannanir fyrir sakleysi hans fengju jafngildi um 10 milljóna króna í verðlaun. Þá var unnusta Evans, Natasha Massey, gagnrýnd af sækjandanum í málinu fyrir að hafa reynt að múta lykilvitni í málinu, en dómari vísaði kvörtuninni frá.
Þakklátur fyrir stuðninginn
Evans þakkaði fjölskyldu sinni fyrir stuðninginn á meðan málinu stóð, en „sérstaklega unnustu minni, Natöshu, sem valdi, kannski ótrúlega, að styðja mig á mínum myrkustu stundum“.
„Við getum núna öll haldið áfram og einbeitt okkur að fótbolta.“
„Nú þegar sakleysi mitt hefur verið staðfest langar mig að koma skýrt á framfæri að ég bið, af öllu hjarta, alla þá afsökunar sem kunna að hafa orðið fyrir áhrifum af atburðum þeirrar nætur sem um ræðir,“ sagði Evans eftir sýknu sína.
Evans er leikmaður Chesterfield. Framkvæmdastjóri knattspyrnuklúbbsins fagnaði niðurstöðu dómsins. „Við getum núna öll haldið áfram og einbeitt okkur að fótbolta.“
Konan hefur hins vegar verið ítrekað nafngreind á samfélagsmiðlum.
Athugasemdir