Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 8 árum.

Fimmtán konur lagðar inn á geðdeild í kjölfar fæðingar í fyrra

Sér­fræð­ing­um inn­an geð­heil­brigðis­kerf­is­ins ber sam­an um að það skorti með­vit­und um hversu víð­tækt vanda­mál geð­ræn­ir kvill­ar í tengsl­um við með­göngu og barns­burð eru. Tengslarösk­un sé ein birt­ing­ar­mynd þeirra en hún geti haft var­an­leg áhrif á heila­þroska barns og þar með á líf þess til fram­búð­ar.

Fimmtán konur lagðar inn á geðdeild í kjölfar fæðingar í fyrra
Veruleikinn ekki alltaf svona Andleg veikindi foreldra geta haft alvarleg áhrif á möguleika þeirra til tengslamyndunar við barnið. Þess vegna ber sérfræðingum saman um að nauðsynlegt sé að grípa inn í veikindin sem fyrst, helst strax á meðgöngu. Mynd: Shutterstock

Erlendar rannsóknir gefa til kynna að um 1 prósent kvenna verði fyrir geðrofi eftir barnsfæðingu, fái svokallaða fæðingarsturlun, sem er alvarlegasta form geðröskunar í kjölfar fæðingar og lýsir sér meðal annars í hegðunartruflunum, ranghugmyndum eða ofskynjunum. Ef hlutfallið væri sambærilegt hér á landi mætti gera ráð fyrir að um 40 konur á ári fari í geðrof eftir fæðingu. Ekki eru til samræmdar tölur fyrir Ísland en í Reykjavík hafa á undanförnum árum 1 til 2 nýbakaðar mæður verið lagðar inn á ári í geðrofi. Þó verstu tilfellin virðist fá hér á landi, í samanburði við erlendu rannsóknirnar, veikjast margar konur andlega í kringum meðgöngu og fæðingu. „Það eru til að mynda 50 prósent líkur á að konur sem greinst hafa með geðhvörf veikist ef þær eru ekki í meðferð í kringum meðgöngu og fæðingu,“ bendir Anna María Jónsdóttir geðlæknir á, sem starfaði um árabil á Landspítalanum en er í dag hjá Miðstöð foreldra og barna. „Það birtist ekki endilega í geðrofi en getur verið mjög alvarlegt engu að síður, jafnvel birst í djúpu þunglyndi og sjálfsvígshættu.“

Henni og öðrum sérfræðingum ber saman um að mikilvægt sé að grípa inní vandann sem fyrst, helst strax á meðgöngu, enda berist vanlíðan móður til barns í móðurkviði í gegnum streitukerfi hennar og hefur þannig bein áhrif á það. Heilbrigðiskerfið hefur ýmsar leiðir til að skima fyrir þeim konum sem eiga við andleg veikindi að stríða og veita þeim aðstoð. Fyrst ber að nefna heimilislækna, ljósmæður og hjúkrunarfræðinga á heilsugæslustöðvum, auk þess að sálfræðiþjónusta er þar veitt í vaxandi mæli. Langstærstum hluta kvenna sem þurfa aðstoð er sinnt á þessu stigi. Um 10-15 prósent af þeim fjölskyldum sem eru í vanda þurfa meiri þjónustu en heilsugæslan getur veitt og er þeim þá vísað í sérhæfðari úrræði, oft á Miðstöð foreldra og barna, þar sem markvisst er unnið að því að efla geðheilsu foreldra og tengsl foreldra og barna. Um tvö hundruð fjölskyldum var vísað þangað í fyrra og voru flestar tilvísanirnar frá Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Í alvarlegustu tilvikunum er fjölskyldunum vísað á FMB teymi Landspítalans.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Indriði Þorláksson
1
Pistill

Indriði Þorláksson

Veiði­gjöld, hagn­að­ur og raun­veru­leg af­koma

Sam­tök fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi hafa mót­mælt hækk­un veiði­gjalda með röng­um for­send­um og áróðri. Al­menn­ing­ur styð­ur hins veg­ar að hlut­ur þjóð­ar­inn­ar í arði af fisk­veiðiauð­lind­inni verði auk­inn. Reikn­uð auð­lindar­enta end­ur­spegl­ar raun­veru­lega af­komu bet­ur en bók­halds­leg­ur hagn­að­ur, sem get­ur ver­ið skekkt­ur með reikn­ings­færsl­um og eigna­tengsl­um.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Indriði Þorláksson
5
Pistill

Indriði Þorláksson

Veiði­gjöld, hagn­að­ur og raun­veru­leg af­koma

Sam­tök fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi hafa mót­mælt hækk­un veiði­gjalda með röng­um for­send­um og áróðri. Al­menn­ing­ur styð­ur hins veg­ar að hlut­ur þjóð­ar­inn­ar í arði af fisk­veiðiauð­lind­inni verði auk­inn. Reikn­uð auð­lindar­enta end­ur­spegl­ar raun­veru­lega af­komu bet­ur en bók­halds­leg­ur hagn­að­ur, sem get­ur ver­ið skekkt­ur með reikn­ings­færsl­um og eigna­tengsl­um.

Mest lesið í mánuðinum

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg
2
Fréttir

Forsprakki úti­fund­ar ját­aði fjár­drátt á leik­skól­an­um Kletta­borg

Sig­fús Að­al­steins­son, stofn­andi hóps­ins Ís­land - þvert á flokka, sem stend­ur fyr­ir úti­fund­um um hæl­is­leit­end­ur, ját­aði á sig fjár­drátt frá leik­skól­an­um Kletta­borg þeg­ar hann var for­stöðu­mað­ur þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu al­var­leg til að inn­flytj­end­ur sem gerð­ust sek­ir um þau ætti að senda úr landi.
Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
6
Úttekt

Dreng­ir kvört­uðu und­an kenn­ara og var mein­að að sitja kennslu­stund­ir

Tólf ára gaml­ir dreng­ir leit­uðu til skóla­stjóra vegna meints of­beld­is af hálfu kenn­ara. Í kjöl­far­ið var þeim mein­að að sitja kennslu­stund­ir hjá kenn­ar­an­um. Ann­ar baðst af­sök­un­ar eft­ir tvær vik­ur og fékk þá að koma aft­ur í tíma. Hinn sætti út­skúf­un í tvo mán­uði, áð­ur en skól­an­um var gert að taka dreng­inn aft­ur inn í tíma. For­eldr­ar drengs­ins segja kerf­ið hafa brugð­ist barn­inu og leit­uðu að lok­um til lög­reglu.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár