Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 8 árum.

Fimmtán konur lagðar inn á geðdeild í kjölfar fæðingar í fyrra

Sér­fræð­ing­um inn­an geð­heil­brigðis­kerf­is­ins ber sam­an um að það skorti með­vit­und um hversu víð­tækt vanda­mál geð­ræn­ir kvill­ar í tengsl­um við með­göngu og barns­burð eru. Tengslarösk­un sé ein birt­ing­ar­mynd þeirra en hún geti haft var­an­leg áhrif á heila­þroska barns og þar með á líf þess til fram­búð­ar.

Fimmtán konur lagðar inn á geðdeild í kjölfar fæðingar í fyrra
Veruleikinn ekki alltaf svona Andleg veikindi foreldra geta haft alvarleg áhrif á möguleika þeirra til tengslamyndunar við barnið. Þess vegna ber sérfræðingum saman um að nauðsynlegt sé að grípa inn í veikindin sem fyrst, helst strax á meðgöngu. Mynd: Shutterstock

Erlendar rannsóknir gefa til kynna að um 1 prósent kvenna verði fyrir geðrofi eftir barnsfæðingu, fái svokallaða fæðingarsturlun, sem er alvarlegasta form geðröskunar í kjölfar fæðingar og lýsir sér meðal annars í hegðunartruflunum, ranghugmyndum eða ofskynjunum. Ef hlutfallið væri sambærilegt hér á landi mætti gera ráð fyrir að um 40 konur á ári fari í geðrof eftir fæðingu. Ekki eru til samræmdar tölur fyrir Ísland en í Reykjavík hafa á undanförnum árum 1 til 2 nýbakaðar mæður verið lagðar inn á ári í geðrofi. Þó verstu tilfellin virðist fá hér á landi, í samanburði við erlendu rannsóknirnar, veikjast margar konur andlega í kringum meðgöngu og fæðingu. „Það eru til að mynda 50 prósent líkur á að konur sem greinst hafa með geðhvörf veikist ef þær eru ekki í meðferð í kringum meðgöngu og fæðingu,“ bendir Anna María Jónsdóttir geðlæknir á, sem starfaði um árabil á Landspítalanum en er í dag hjá Miðstöð foreldra og barna. „Það birtist ekki endilega í geðrofi en getur verið mjög alvarlegt engu að síður, jafnvel birst í djúpu þunglyndi og sjálfsvígshættu.“

Henni og öðrum sérfræðingum ber saman um að mikilvægt sé að grípa inní vandann sem fyrst, helst strax á meðgöngu, enda berist vanlíðan móður til barns í móðurkviði í gegnum streitukerfi hennar og hefur þannig bein áhrif á það. Heilbrigðiskerfið hefur ýmsar leiðir til að skima fyrir þeim konum sem eiga við andleg veikindi að stríða og veita þeim aðstoð. Fyrst ber að nefna heimilislækna, ljósmæður og hjúkrunarfræðinga á heilsugæslustöðvum, auk þess að sálfræðiþjónusta er þar veitt í vaxandi mæli. Langstærstum hluta kvenna sem þurfa aðstoð er sinnt á þessu stigi. Um 10-15 prósent af þeim fjölskyldum sem eru í vanda þurfa meiri þjónustu en heilsugæslan getur veitt og er þeim þá vísað í sérhæfðari úrræði, oft á Miðstöð foreldra og barna, þar sem markvisst er unnið að því að efla geðheilsu foreldra og tengsl foreldra og barna. Um tvö hundruð fjölskyldum var vísað þangað í fyrra og voru flestar tilvísanirnar frá Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Í alvarlegustu tilvikunum er fjölskyldunum vísað á FMB teymi Landspítalans.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Safnar fyrir útborgun í bílskúr foreldra sinna
2
Viðtal

Safn­ar fyr­ir út­borg­un í bíl­skúr for­eldra sinna

Hjálm­ar Snorri Jóns­son inn­rétt­aði í sum­ar bíl­skúr for­eldra sinna en hann býr í hon­um ásamt kær­ustu sinni. Hann seg­ir auð­veld­ara að geta safn­að fyr­ir íbúð þannig held­ur en að fara fyrst inn á leigu­mark­að­inn. „Það er svo­lít­ið hugs­un­in að í stað þess að vera á leigu­mark­aði get ég bara ver­ið hér og safn­að pen­ing­um,“ seg­ir Hjálm­ar.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Safnar fyrir útborgun í bílskúr foreldra sinna
4
Viðtal

Safn­ar fyr­ir út­borg­un í bíl­skúr for­eldra sinna

Hjálm­ar Snorri Jóns­son inn­rétt­aði í sum­ar bíl­skúr for­eldra sinna en hann býr í hon­um ásamt kær­ustu sinni. Hann seg­ir auð­veld­ara að geta safn­að fyr­ir íbúð þannig held­ur en að fara fyrst inn á leigu­mark­að­inn. „Það er svo­lít­ið hugs­un­in að í stað þess að vera á leigu­mark­aði get ég bara ver­ið hér og safn­að pen­ing­um,“ seg­ir Hjálm­ar.
Brotthvarf að meðaltali hærra úr íslenskum háskólum en í OECD-ríkjum
5
Fréttir

Brott­hvarf að með­al­tali hærra úr ís­lensk­um há­skól­um en í OECD-ríkj­um

Nið­ur­stöð­ur nýrr­ar skýrslu OECD um há­skóla­mál sýna að brott­hvarf er hærra á Ís­landi en að með­al­tali í OECD-ríkj­um. Þá seg­ir að tryggja þurfi að ís­lensk­ir há­skól­ar standi jafn­fæt­is öðr­um OECD há­skól­um. „Þess­ar nið­ur­stöð­ur stað­festa að há­skóla­mál­in þurfa að njóta sér­stakr­ar at­hygli,“ seg­ir Logi Ein­ars­son menn­ing­ar-, ný­sköp­un­ar- og há­skóla­ráð­herra.

Mest lesið í mánuðinum

„Ég er mjög stolt af því að hafa tekið þennan slag“
3
Fréttir

„Ég er mjög stolt af því að hafa tek­ið þenn­an slag“

Mann­rétt­inda­dóm­stóll Evr­ópu komst í dag að þeirri nið­ur­stöðu að ís­lenska rík­ið hefði ekki brot­ið á Bryn­dísi Ásmunds­dótt­ur. Hún seg­ir skrít­ið að tala um tap þeg­ar Mann­rétt­inda­dóm­stóll Evr­ópu veitti henni áheyrn. Nú geti hún loks náð and­an­um. Mark­mið­um um að vekja máls á brota­löm­um í ís­lensku rétt­ar­kerfi hafi náðst, ekki síst þeg­ar sig­ur vannst í öðru mál­inu.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár