Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 10 árum.

Falskur fiskur úr sjó

Þorsk­ur kom á land sem ýsa eða aðr­ar teg­und­ir. Þýf­ið breytt­ist í var­an­lega eign.

Falskur  fiskur úr sjó

Saga kvótakerfisins er mörkuð furðulegum gjörningum sem menn hefðu talið að gætu ekki átt sér stað í réttaríki. Fiski hefur verið landað í skjóli nætur, framhjá vigt. Ótal dæmi eru um að þorski hefur verið landað sem löngu, keilu, lýsu og steinbít. Þannig var komist framhjá kvóta með miklum ávinningi þar sem kvótaverðið var á köflum jafnhátt því verði sem fæst fyrir fiskinn á land kominn. 

Við upphaf kvótakerfisins var aðeins þorskur í kvóta. Þá stunduðu nokkrar útgerðir það að landa þorski sem ýsu eða öðrum tegundum. Þetta gerðist í höfnum sem í gríni voru kallaðar fríhafnir. Þá voru allir með í ráðum. Allt frá sjómönnunum að vigtarmanninum og fiskverkandanum. Sumar hafnir stóðu öðrum framar í þessum efnum. Þar var gríðarlegt magn af þorski sem skipti um nafn með tilheyrandi gróða fyrir þá sem stóðu að svindlinu. Í þeim þorpum sem áttu í hlut var gjarnan litið þannig á að það væri eðlilegt og sjálfsagt að landa undir fölsku flaggi. Litið var á kvótakerfið sem óvinveitt íbúunum. Sá sem svindlaði var einskonar Hrói Höttur að berjast við fógetann í Nottingham. Þannig þögðu allir um brallið. Ævintýralegt magn af fiski fór bakdyramegin inn í fiskvinnslur. Og svindlið náði stundum alla leið til útlanda þegar ferskur fiskur var sendur út í gámum eða frystur fiskur fluttur beint út. Samráðið náði alla leið. 

Kvótinn fylgdi skipstjóranum 

Þegar fisktegundir voru settar í kvóta var reiknað út frá veiðireynslu undanfarinna þriggja ára. Kvóti í þorski var upphaflega reiknaður með þessum hætti þótt aðrar aðferðir væru einnig þekktar svo sem skipstjórakvótinn. Þar var um það að ræða að aflasælir skipstjórar sem höfðu skipt um skip á viðmiðunartímanum fengu sama kvóta og á gamla skipinu. Frægasta dæmið um þetta var þegar Þorsteinn Vilhelmsson hætti á

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Átröskun á jólunum: „Ég borðaði mandarínu á aðfangadag“
1
Viðtal

Átrösk­un á jól­un­um: „Ég borð­aði manda­rínu á að­fanga­dag“

„Þetta er sjúk­dóm­ur sem fer ekki í jóla­frí,“ seg­ir El­ín Ósk Arn­ars­dótt­ir, sem hef­ur glímt við átrösk­un í þrett­án ár. Hún seg­ir jóla­há­tíð­ina einn erf­ið­asta tíma árs­ins fyr­ir fólk með sjúk­dóm­inn þar sem mat­ur spil­ar stórt hlut­verk og úr­ræð­um fækk­ar fyr­ir sjúk­linga. El­ín er nú á bata­vegi og hvet­ur fólk til að tala hlut­laust um mat og sleppa því að refsa sér.
Leitin að upprunanum
4
GagnrýniSilfurgengið

Leit­in að upp­run­an­um

ÁÁr­ið er 2022 og kór­óna­veirufar­ald­ur­inn er loks í rén­un. Sig­ríð­ur Lei, eða Sirrý­lei eins og hún er köll­uð, fær gamla silf­ur­nælu í 15 ára af­mæl­is­gjöf frá ömmu sinni. Á bak­hlið næl­unn­ar er nafn­ið Sig­ríð­ur áletr­að en Sirrý­lei heit­ir í höf­uð­ið á ömmu sinni, Dí­dí, sem heit­ir í höf­uð­ið á ömmu sinni, Siggu, sem hét í höf­uð­ið á ömmu sinni, Sig­ríði....

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Sif Sigmarsdóttir
2
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
3
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár