Bjarni segir Íslendinga aldrei hafa haft það eins gott: „Ekkert efni í eitthvert rifrildi hér“
Bjarni Benediktsson, starfandi fjármálaráðherra, varaði Íslendinga við þegar hann kynnti nýtt fjárlagafrumvarp í Kastljósi í gær. Hann óttast kröfur fólks um kjarabætur og segir hættu á að Íslendingar „kunni sér ekki hóf þegar vel árar“. Æðstu ráðamenn þjóðarinnar fengu nýlega mikla launahækkun, kennarar hætta vegna kjarabaráttu og börn í Breiðholti alast upp til varanlegrar fátæktar.
„Ef maður skoðar stöðuna heilt yfir þá er í raun og veru hægt að segja að við höfum aldrei haft það jafn gott eins og í dag,“ sagði Bjarni Benediktsson, starfandi fjármálaráðherra, í Kastljósi í gær þar sem hann kynnti nýtt fjárlagafrumvarp. Um leið varaði hann við því að óróleiki á vinnumarkaði, kröfur fólks um kjarabætur, gæti ógnað stöðugleika. „Mín skoðun er sú að mestu hættumerkin hvað varðar óstöðugleika séu þróun gengisins, annars vegar og hins vegar, staðan á vinnumarkaði. Að það sé friður á vinnumarkaði.“
Mikil reiði varð á almennum vinnumarkaði þegar kjararáð tilkynnti ákvörðun sína um 45% launahækkun alþingismanna og um hálfrar milljóna króna launahækkun ráðherra og forseta, rétt eftir Alþingiskosningarnar.
Með ákvörðun kjararáðs á kjördag hækkuðu grunnlaun þingmanna um meira en sem nemur lægstu launum í landinu, eða um 338 þúsund krónur á mánuði, úr 762.940 krónum á mánuði í 1.101.104 krónur á mánuði. Lágmarkslaun í landinu eru 260 þúsund krónur á mánuði.
Laun forsætisráðherra og forseta hækkuðu um hálfa milljón á mánuði, eða um tvöföld lágmarkslaun. Forsetinn gagnrýndi ákvörðun kjararáðs og lýsti þeirri skoðun sinni að Alþingi ætti að breyta henni. Sjálfur sagðist hann ekki þurfa þessa hækkun og ætlaði því að gefa hana til góðgerðarmála. Bjarni hefur hins vegar sagt að hann sé ekki spenntur fyrir því að breyta úrskurði kjararáðs, sagt að kjararáð sé hálfgerður dómstóll og hann vilji síður að Alþingi skipti sér af úrskurði þeirra með beinum hætti. Hins vegar heyri óþarflega margir undir kjararáð að hans mati. Bæði formaður og varaformaður kjararáðs koma frá Sjálfstæðisflokknum. Af fimm kjararáðsmönnum eru þrír skipaðir af Alþingi og einn af fjármálaráðherranum.
Hækkunin eykur ójöfnuð
Ákvörðun kjararáðs var harðlega gagnrýnd, meðal annars af VR sem sagði að ef hún stæði óbreytt væri hið opinbera að senda íslensku launafólki skýr skilaboð og hafna samvinnu um kjarasamningslíkan sem stefnir að stöðugleika og auknum kaupmætti. Forseti Alþýðusambandsins sagði að í kjölfarið mætti búast við því að einstakir hópar færu fram á leiðréttingu á sínum kjörum. „Það verður ekki þannig að þeir tekjuhæstu í þessu samfélagi fái einhverja sérstaka meðferð. Við ætlumst til þess að þessir aðilar deili kjörum með almenningi í þessu landi. Ef ekki þá munum við deila kjörum með þeim,“ sagði Gylfi Arinbjörnsson.
Mynd: Stundin
„Við ætlumst til þess að þessir aðilar deili kjörum með almenningi í þessu landi. Ef ekki þá munum við deila kjörum með þeim“
BSRB mótmælti ákvörðuninni einnig harðlega og benti á að álag á aðra starfsmenn almannaþjónustunnar hefði aukist verulega með miklum niðurskurði, auknum verkefnum og fækkun starfsmanna: „Með ákvörðun kjararáðs er verið að draga út afmarkaðan hóp hálaunafólks og hækka laun þessara starfsmanna langt umfram það sem aðrir hópar launafólks í landinu hafa fengið,“ sagði í yfirlýsingu frá þeim. Launahækkun þessara tilteknu starfsmanna ríkisins væru ekki í neinu samræmi við almennan vinnumarkað og aðeins til þess fallin að auka á ójöfnuð í samfélaginu.
Börn föst í fátækt
Kennarar hafa háð kjarabaráttu undanfarnar vikur og nú þegar hafa margir ákveðið að hætta kennslu, en á einum degi sögðu tólf kennarar við Norðlingaskóla starfi sínu lausu, svo dæmi sé tekið. Sumir hafa sett þá ákvörðun í samhengi við ákvörðun kjararáðs. Guðbjörg Pálsdóttir er ein þeirra sem steig fram í því samhengi. Eftir ellefu ár sem kennari sagði hún starfi sínu lausu daginn eftir að kjararáð kynnti ákvörðun sína.
Guðbjörg er einstæð móðir með tvö börn og samhliða kennslunni var hún að vinna þrjú aukastörf til að framfleyta fjölskyldunni. Sem grunnskólakennari var hún með 465 þúsund krónur í mánaðarlaun.„Kjararáð hækkaði laun alþingismanna um 350 þúsund krónur í gær, en þeir fengu líka launahækkun fyrr á þessu ári. Samkvæmt samningi sem kennarar felldu hefði ég fengið um 40 þúsund króna hækkun samtals á tímabilinu október 2016 - mars 2019. Hver er sanngirnin í því?“
Á sama tíma og þingmenn hafa hækkað um 75 prósent í launum hafa almenn laun aðeins hækkað um 29 prósent. Á tíu árum hafa þingmenn hækkað rúmlega 28 prósentum meira en almenningur. Ef krónutöluhækkun þingmanna væri yfirfærð á láglaunafólk þá yrðu lægstu laun í landinu 590 þúsund krónur. Ef prósentuhækkunin yrði látin ráða þá myndu lægstu laun hækka upp í 364 þúsund krónur á mánuði.
Nýlega sendi Rauði krossinn frá sér skýrslu þar sem fram kom að hundruð barna eru alin upp til varanlegrar fátæktar í Reykjavík. Í skýrslunni kemur fram að þessi börn búa flest hjá ungum, ómenntuðum og einstæðum mæðrum sem njóta fjárhagsaðstoðar borgarinnar eða eru á atvinnuleysisbótum. Þessi börn fara síður á leikskóla, taka síður þátt í íþrótta- og tómstundastarfi, stunda ekki tónlistarnám og hafa almennt takmarkaðri aðgang að félagslegu tengslaneti og eru líklegri til þess að eiga erfitt uppdráttar í framtíðinni vegna stöðu sinnar í samfélaginu. Ástandið var sagt sérstaklega slæmt í Breiðholti en víða um borg eru börn föst í fáktæktargildru.
Vonbrigði á Landspítalanum
Bjarni var spurður að því í Kastljósi í gærkvöld hvernig stæði á því að hann talar með svo jákvæðum hætti um stöðuna á meðan aðrir hópar virðast ekki upplifa þessi jákvæðu teikn sem hann vísar í og grafalvarlegt ástand að myndast víða, eins og í heilbrigðiskerfinu, þar sem forstjóri Landspítalans hefur lýst yfir verulegum áhyggjum og líkt fjárlagafrumvarpinu sem Bjarni kynnti við hamfarir.
Forsvarsmenn spítalans hafa sagt að 12 milljarða innspýtingar í reksturinn sé þörf. Í fjárlagafrumvarpinu sem Bjarni kynnti í gær er gert ráð fyrir 7,3 milljörða aukningu í heilbrigðismál en hluti af því fer annað, í heilsugæsluna og víðar, svo eftir stendur um 3,9 milljarða aukning á milli ára til Landspítalans. María Heimisdóttir, framkvæmdastjóri fjármálasviðs Landspítalans, lýsti því yfir vonbrigðum með frumvarpið þegar það var kynnt og benti á að fyrir kosningar hefðu allir flokkar verið á einu máli um að mikilvægt væri að hefja uppbyggingu á heilbrigðiskerfinu og veita meira fé til spítalans, sem er kominn að þolmörkum. Um þetta sagði Bjarni:
„Við erum öll mannleg í þessu og hver hefur sinn mælikvarða á það hvort hann hafi nóg. Það gerir forstjóri stofnunar ríkissins og það gerir eflaust hver einasta fjölskylda. Fólk hefur upplifun af samfélaginu sem enginn er í stöðu til þess að, í sjálfu sér, gagnrýna. Það hefur hver sitt leyfi til þess að hafa sína skoðun á því. Ef við skoðum mælingarnar, það sem tölurnar eru að segja, þá er ekkert efni í eitthvert rifrildi hér.
„Við erum öll mannleg í þessu og hver hefur sinn mælikvarða á það hvort hann hafi nóg.“
Kaupmáttur hefur einfaldlega stórvaxið, ár frá ári, er að fara upp í tíu prósent á þessu ári. Við erum að skila yfir 400 milljarða afgangi á þessu ári og kannski er það hluti af þessari umræðu að fólk sér að það er meira til skiptanna, þetta hafa fyrir mjög marga verið dálítið erfið ár að undanförnu og þegar fólk sér að það eru eitthvað bjartari tímar framundan þá var kannski ekki við öðru að búast en að menn segðu: Ja, það er eins gott að vera ekki skilinn eftir núna þegar því sem er til skiptana er skipt,“ svaraði Bjarni og bætti því við að í þessu frumvarpi væri reynt að ráðast á málaflokka eins og heilbrigðismál, almannatryggingar og menntamál.
Mikilvægt að sýna aðhald
Þá var bent á að í frumvarpinu væri gert ráð fyrir töluvert minni útgjöldum til samgöngumála en gert er ráð fyrir í nýrri samgönguáætlun. Bjarni sagði hins vegar mikilvægt að sýna aðhald, í þessum efnum og öðrum. „Við höfum aldrei haft jafn miklar tekjur, kaupmáttur launafólks hefur aldrei verið meiri, við höfum alrei verið með meira til ráðstöfunar inn í almannatryggingar, heilbrigðismál og víðar.
Það er við þær aðstæður sem fólk segir: Nei, það þarf að gera svo miklu miklu meira. Þessu er ég bara ósammála.
Ég held að það sé varasamt að gera það. Ég held að við gætum með því verið að feta okkur inn á braut sem við höfum áður þrætt, sem er að kunna okkur ekki hóf þegar vel árar. Þá þurfum við aðeins að búa í haginn fyrir framtíðina, fyrir erfiðari tíma.“
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Mest lesið
1
Það sem ég hef lært
1
Sigurvin Lárus Jónsson
Að standa með strákum
Sigurvin Lárus Jónsson á tápmikla drengi en reynslan hefur kennt honum að grunnskólakerfið mæti þörfum drengja ekki nægilega vel. Hann hefur setið skólafundi þar sem styrkleikar sona hans eru sagðir veikleikar, og reynt að leysa vanda með aðferðum sem gera meira ógagn en gagn.
2
Pistill
1
Sif Sigmarsdóttir
Húsverðir eigna sinna
Það er þrotlaus vinna að gæta eigna sinna. Því meira sem maður á því lengri eru vaktir húsvarðarins.
3
Leiðari
1
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Að jarða konur
Á meðan konur eru raunverulega myrtar af mönnum er áherslan í umræðunni á meint mannorðsmorð gegn mönnum.
4
Nærmynd
3
Amman í Grjótaþorpinu: „Hún var barnavernd“
„Hún var félagsþjónusta, hún var barnavernd, hún var alvöru,“ segir skáldkonan Didda um Laufeyju Jakobsdóttur, sem var gjarnan kölluð amman í Grjótaþorpinu. Didda var ein af þeim sem áttu athvarf hjá Laufeyju þegar annað skjól var hvergi að finna. Krakkarnir gátu alltaf komið eins og þeir voru, en að sögn Diddu var styrkur Laufeyjar sá að hún viðurkenndi fólk, sama hvaða stétt og stöðu það hafði.
5
Viðtal
2
„Ég hélt alltaf að þetta væri svo tímabundið“
Una Rúnarsdóttir festi vextina á húsnæðisláninu sína fyrir tveimur árum síðan og á því von á því að þeir losni vorið 2024. Fram til þessa, nýjustu frétta um stýrivaxtahækkanir, upplifði hún vaxtahækkanir og verðbólguna sem tímabundið ástand og hélt því að væri búið að leysa úr stöðunni þegar vextirnir myndu losna. Nú er hún ekki svo viss um að svo verði raunin og hræðist því að þurfa selja heimilið næsta vor.
6
ViðtalLífskjarakrísan
Það kostar að fara út úr dyrunum
Edda Þöll Kentish upplifir breyttan veruleika í verðbólgu og vaxtaþenslu sem staðið hefur síðustu misseri. Hún og maðurinn hennar reyndu að sýna varkárni og spenna bogann ekki um of þegar þau keyptu sér íbúð en þurfa nú að hugsa sig tvisvar um áður en nokkuð er keypt eða nokkurt er keyrt.
7
Vettvangur
„Hvar er Kristrún?“
Blaðamaður Heimildarinnar fylgdist með fundi Samfylkingarinnar um heilbrigðismál á Egilsstöðum.
Mest lesið
1
Það sem ég hef lært
1
Sigurvin Lárus Jónsson
Að standa með strákum
Sigurvin Lárus Jónsson á tápmikla drengi en reynslan hefur kennt honum að grunnskólakerfið mæti þörfum drengja ekki nægilega vel. Hann hefur setið skólafundi þar sem styrkleikar sona hans eru sagðir veikleikar, og reynt að leysa vanda með aðferðum sem gera meira ógagn en gagn.
2
Pistill
1
Sif Sigmarsdóttir
Húsverðir eigna sinna
Það er þrotlaus vinna að gæta eigna sinna. Því meira sem maður á því lengri eru vaktir húsvarðarins.
3
Leiðari
1
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Að jarða konur
Á meðan konur eru raunverulega myrtar af mönnum er áherslan í umræðunni á meint mannorðsmorð gegn mönnum.
4
Nærmynd
3
Amman í Grjótaþorpinu: „Hún var barnavernd“
„Hún var félagsþjónusta, hún var barnavernd, hún var alvöru,“ segir skáldkonan Didda um Laufeyju Jakobsdóttur, sem var gjarnan kölluð amman í Grjótaþorpinu. Didda var ein af þeim sem áttu athvarf hjá Laufeyju þegar annað skjól var hvergi að finna. Krakkarnir gátu alltaf komið eins og þeir voru, en að sögn Diddu var styrkur Laufeyjar sá að hún viðurkenndi fólk, sama hvaða stétt og stöðu það hafði.
5
Viðtal
2
„Ég hélt alltaf að þetta væri svo tímabundið“
Una Rúnarsdóttir festi vextina á húsnæðisláninu sína fyrir tveimur árum síðan og á því von á því að þeir losni vorið 2024. Fram til þessa, nýjustu frétta um stýrivaxtahækkanir, upplifði hún vaxtahækkanir og verðbólguna sem tímabundið ástand og hélt því að væri búið að leysa úr stöðunni þegar vextirnir myndu losna. Nú er hún ekki svo viss um að svo verði raunin og hræðist því að þurfa selja heimilið næsta vor.
6
ViðtalLífskjarakrísan
Það kostar að fara út úr dyrunum
Edda Þöll Kentish upplifir breyttan veruleika í verðbólgu og vaxtaþenslu sem staðið hefur síðustu misseri. Hún og maðurinn hennar reyndu að sýna varkárni og spenna bogann ekki um of þegar þau keyptu sér íbúð en þurfa nú að hugsa sig tvisvar um áður en nokkuð er keypt eða nokkurt er keyrt.
7
Vettvangur
„Hvar er Kristrún?“
Blaðamaður Heimildarinnar fylgdist með fundi Samfylkingarinnar um heilbrigðismál á Egilsstöðum.
8
Fréttir
3
Samherji dregur Odee fyrir dómara í Bretlandi
Samherji fékk lögbann á vefsíðu sem er hluti af listaverkinu „We‘re Sorry“ eftir Odd Eystein Friðriksson, Odee. „Þetta er að mínu mati hrein og bein ritskoðun á íslenskri myndlist og listaverkinu mínu. Ég fordæmi það,“ segir listamaðurinn.
9
FréttirLífskjarakrísan
Býr sig undir „skell fasteignaeigenda á næsta ári“
Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara, segir að embættið sé að búa sig undir fjölda umsókna frá fasteignaeigendum í fjárhagsvanda. Greina megi aukinn óróleika og jafnvel kvíða hjá fólki sem þiggur símaráðgjöf hjá embættinu. Flest sem fá aðstoð eru öryrkjar og láglaunafólk á leigumarkaði og segir Ásta Sigrún að ríkisstjórnin verði að bregðast við vanda þess hóps.
10
Viðtal
1
Endurnýtir heilu byggingarnar
„Þið þurfið ekki að flytja inn efni úr öllum heimshornum, þið þurfið bara að fókusera á það sem þið hafið hér,“ segir danski arkitektinn Anders Lendager. Lendager var frummælandi á málstofu um sjálfbærni í mannvirkjagerð á vegum Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar. Hann hefur endurnýtt heilu byggingarnar og aðferðir hans hafa vakið töluverða athygli.
Mest lesið í vikunni
1
Allt af létta
1
Hafa keypt varnarbúnað af Veiðihúsinu Sakka fyrir 46 milljónir frá áramótum
Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri vann langt fram á kvöld við tryggja öryggi gesta á leiðtogafundi Evrópuráðsins. Hún vill ekki svara hvaða skotvopn hafi verið keypt fyrir fundinn né hvað verður af þeim.
2
Það sem ég hef lært
1
Sigurvin Lárus Jónsson
Að standa með strákum
Sigurvin Lárus Jónsson á tápmikla drengi en reynslan hefur kennt honum að grunnskólakerfið mæti þörfum drengja ekki nægilega vel. Hann hefur setið skólafundi þar sem styrkleikar sona hans eru sagðir veikleikar, og reynt að leysa vanda með aðferðum sem gera meira ógagn en gagn.
3
Spurt & svaraðElítusamfélagið á Nesinu
Íbúar á Nesinu um samfélagið: „Fólkið hérna á pening og það sést“
Blaðamaður Heimildarinnar tók fólk tali á Eiðistorgi á Seltjarnarnesi og spurði það spurninga um samfélagið. Í svörum fólksins kemur meðal annars fram að eitthvað sé um stéttaskiptingu í sveitarfélaginu og að það sé samfélag fólks sem á peninga.
4
Pistill
1
Sif Sigmarsdóttir
Húsverðir eigna sinna
Það er þrotlaus vinna að gæta eigna sinna. Því meira sem maður á því lengri eru vaktir húsvarðarins.
5
Leiðari
1
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Að jarða konur
Á meðan konur eru raunverulega myrtar af mönnum er áherslan í umræðunni á meint mannorðsmorð gegn mönnum.
6
Nærmynd
3
Amman í Grjótaþorpinu: „Hún var barnavernd“
„Hún var félagsþjónusta, hún var barnavernd, hún var alvöru,“ segir skáldkonan Didda um Laufeyju Jakobsdóttur, sem var gjarnan kölluð amman í Grjótaþorpinu. Didda var ein af þeim sem áttu athvarf hjá Laufeyju þegar annað skjól var hvergi að finna. Krakkarnir gátu alltaf komið eins og þeir voru, en að sögn Diddu var styrkur Laufeyjar sá að hún viðurkenndi fólk, sama hvaða stétt og stöðu það hafði.
7
Spottið
Gunnar Karlsson
Spottið 19. maí 2023
Mest lesið í mánuðinum
1
Menning
2
Þóra Dungal fallin frá
Þóra Dungal, sem varð táknmynd X-kynslóðarinnar á Íslandi skömmu fyrir aldamótin þegar hún fór með aðalhlutverk í kvikmyndinni Blossa árið 1997, er fallin frá.
2
GreiningElítusamfélagið á Nesinu
1
Rík elíta sem býr í einbýlishúsum, er með húshjálp og keyrir um á Teslu
Elítur og valdakjarnar á Íslandi eru líklegri til að hreiðra um sig í tveimur sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu en öðrum búsetukjörnum landsins, á Seltjarnarnesi og í Garðabæ. Hagtölur sýna svart á hvítu að þar eru áherslur, stjórnmálaskoðanir og samsetning íbúa allt önnur en í nágrannasveitarfélögunum.
3
Það sem ég hef lært
5
Sigmundur Ernir Rúnarsson
Líf mitt að framanverðu
Sigmundur Ernir Rúnarsson rifjar upp hvernig krakkarnir í grunnskólanum hans voru flokkaðir eins og rusl, í þá sem voru nothæfir og hentuðu til endurvinnslu – og hina sem máttu missa sín, og áhrif þess á líf þeirra til fullorðinsára. Jafnvel til endalokanna.
4
Viðtal
1
Alkóhólismi rændi heilsu hennar vegna meðvirkni
Helga Óskarsdóttir var þjökuð af andlegri og líkamlegri vanlíðan vegna alkóhólisma. Samt var það ekki hún sem misnotaði áfengi eða önnur vímuefni, heldur var hún orðin virkilega veik af meðvirkni. Hún var ekki nema fertug en leið eins og gamalli konu. Hún leitaði sér hjálpar, náði bata og hefur aldrei verið frískari, 73 ára, þriggja barna móðir og sex barna amma.
5
Fréttir
5
Lögreglumaður villti á sér heimildir vegna Samherjagjörningsins
Rannsóknarlögreglumaðurinn Gísli Jökull Gíslason hélt því fram að hann væri sjálfstætt starfandi blaðamaður þegar hann reyndi að komast að því hver stæði á bak við „We‘re Sorry“ gjörninginn. Tölvupóstana sendi hann úr vinnunetfangi sínu en greindi ekki frá því að hann væri lögreglumaður.
6
FréttirLaxeldi
Eigandi Arnarlax óttast að tími sjókvía sé senn á enda á Íslandi
Norska laxeldisfyrirtækið Salmar AS, stærsti hluthafi Arnarlax á Bíldudal, hefur áhyggjur af því að tími sjókvía á Íslandi kunni senn að vera á enda. Á sama tíma þróar fyrirtækið aflandslausnir í laxeldi sem flytja eiga iðnaðinn út á rúmsjó.
7
Fréttir
3
Borgaði 2 milljónir fyrir sögufrægt hús á Flateyri sem metið er á 20
Sögufrægt timburhús á Flateyri var selt til einkaaðila í fyrra fyrir 1/10 af fasteignamati. Í húsinu er rekin bóka- og gjafavöruverslun. Minjasjóður Önundarfjarðar réði ekki við að fjármagna endurbætur á húsinu og reyndi að gefa Ísafjarðarbæ það. Þegar það gekk ekki bauðst eiganda verslunarinnar, 'Ágústu Guðmundsdóttur, tækifæri á að kaupa það fyrir yfirtöku skulda.
Mest lesið í mánuðinum
1
Menning
2
Þóra Dungal fallin frá
Þóra Dungal, sem varð táknmynd X-kynslóðarinnar á Íslandi skömmu fyrir aldamótin þegar hún fór með aðalhlutverk í kvikmyndinni Blossa árið 1997, er fallin frá.
2
GreiningElítusamfélagið á Nesinu
1
Rík elíta sem býr í einbýlishúsum, er með húshjálp og keyrir um á Teslu
Elítur og valdakjarnar á Íslandi eru líklegri til að hreiðra um sig í tveimur sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu en öðrum búsetukjörnum landsins, á Seltjarnarnesi og í Garðabæ. Hagtölur sýna svart á hvítu að þar eru áherslur, stjórnmálaskoðanir og samsetning íbúa allt önnur en í nágrannasveitarfélögunum.
3
Það sem ég hef lært
5
Sigmundur Ernir Rúnarsson
Líf mitt að framanverðu
Sigmundur Ernir Rúnarsson rifjar upp hvernig krakkarnir í grunnskólanum hans voru flokkaðir eins og rusl, í þá sem voru nothæfir og hentuðu til endurvinnslu – og hina sem máttu missa sín, og áhrif þess á líf þeirra til fullorðinsára. Jafnvel til endalokanna.
4
Viðtal
1
Alkóhólismi rændi heilsu hennar vegna meðvirkni
Helga Óskarsdóttir var þjökuð af andlegri og líkamlegri vanlíðan vegna alkóhólisma. Samt var það ekki hún sem misnotaði áfengi eða önnur vímuefni, heldur var hún orðin virkilega veik af meðvirkni. Hún var ekki nema fertug en leið eins og gamalli konu. Hún leitaði sér hjálpar, náði bata og hefur aldrei verið frískari, 73 ára, þriggja barna móðir og sex barna amma.
5
Fréttir
5
Lögreglumaður villti á sér heimildir vegna Samherjagjörningsins
Rannsóknarlögreglumaðurinn Gísli Jökull Gíslason hélt því fram að hann væri sjálfstætt starfandi blaðamaður þegar hann reyndi að komast að því hver stæði á bak við „We‘re Sorry“ gjörninginn. Tölvupóstana sendi hann úr vinnunetfangi sínu en greindi ekki frá því að hann væri lögreglumaður.
6
FréttirLaxeldi
Eigandi Arnarlax óttast að tími sjókvía sé senn á enda á Íslandi
Norska laxeldisfyrirtækið Salmar AS, stærsti hluthafi Arnarlax á Bíldudal, hefur áhyggjur af því að tími sjókvía á Íslandi kunni senn að vera á enda. Á sama tíma þróar fyrirtækið aflandslausnir í laxeldi sem flytja eiga iðnaðinn út á rúmsjó.
7
Fréttir
3
Borgaði 2 milljónir fyrir sögufrægt hús á Flateyri sem metið er á 20
Sögufrægt timburhús á Flateyri var selt til einkaaðila í fyrra fyrir 1/10 af fasteignamati. Í húsinu er rekin bóka- og gjafavöruverslun. Minjasjóður Önundarfjarðar réði ekki við að fjármagna endurbætur á húsinu og reyndi að gefa Ísafjarðarbæ það. Þegar það gekk ekki bauðst eiganda verslunarinnar, 'Ágústu Guðmundsdóttur, tækifæri á að kaupa það fyrir yfirtöku skulda.
8
Viðtal
4
Fóru tómhent heim af fæðingardeildinni
Særós Lilja Tordenskjöld Bergsveinsdóttir var gengin 23 vikur með sitt fyrsta barn þegar ógæfan skall á. Hún lýsir hér aðdragandanum að barnsmissi, dvölinni á spítalanum og sorginni.
9
Pistill
4
Sif Sigmarsdóttir
Ósjálfbjarga óvitar
Disneyland hafði frá opnun árið 1955 þótt skemmtigarður í hæsta gæðaflokki þar sem ýtrustu öryggiskröfum var framfylgt. Hvað fór úrskeiðis?
10
Pistill
4
Hrafn Jónsson
Ég á þetta ekki en má þetta víst
Ísland er löngu búið að gefa sjálfsákvörðunarrétt og auðlindir þjóðarinnar til gamalla frekra kalla. Landið þarf ekki að hafa áhyggjur af framsali til Evrópusambandsins.
Nýtt efni
Bíó Tvíó#239
Volaða land
Í síðasta þætti Bíó Tvíó í bili ræða Andrea og Steindór kvikmynd Hlyns Pálmasonar frá 2022, Volaða land. Fleiri þættir eru í boði á Patreon síðu Bónus Tvíó: www.patreon.com/biotvio
Sérfræðingur og framkvæmdastjóri hjá Þroskahjálp segja að samtökin hafi áhyggjur af rafbyssuvæðingu lögreglunnar. Þroskahjálp hefur fundað með embætti ríkislögreglustjóra vegna þessa. Ástæðan er sú að lögreglan hafi ekki nægilega þekkingu á stöðu fólks með fötlun sem hún kann að þurfa að hafa afskipti af.
FréttirLaxeldi
1
Kjartan hættir sem stjórnarformaður
Kjartan Ólafsson er hættur sem stjórnarformaður Arnarlax eftir að hafa leitt félagið um árabil. Stofnandi stærsta hluthafa Arnarlax, Gustav Witzoe, kemur inn í stjórnina.
Fréttir
Hækkanir á afborgunum valda magaverk
Afborganir á húsnæðisláni sex manna fjölskyldu á höfuðborgarsvæðinu hafa hækkað um 116 þúsund krónur á 18 mánuðum. Fjölskyldan hefur þurft að ganga á sparnað til að ráða við regluleg útgjöld og er nú í því ferli að breyta láninu úr óverðtryggðu í verðtryggt til að ráða við afborganirnar.
Fréttir
„Ég hef ekki einu sinni fengið boð í atvinnuviðtöl“
Rafaela Georgsdóttir hefur um langt skeið leitað að störfum þar sem menntun hennar gæti nýst en án árangurs. Rafaela er menntaður lögfræðingur frá Brasilíu með sérhæfingu í umhverfisvernd.
Fréttir
Hvað kostar lítri af mjólk?
Þingmenn þjóðarinnar giskuðu á verð á einum lítra af mjólk og svöruðu öðrum spurningum um verðtilfinningu sína.
PistillHvalveiðar
1
Ingi Freyr Vilhjálmsson
Hvalveiðar Kristjáns sem djúpleikur
Hvalveiðar Kristjáns Loftssonar snúast um annað og meira en peninga þar sem þær eru órökréttar út frá fjárhagslegu sjónarmiði. Mannfræðingurinn Clifford Greetz rannsakaði hanaat á Balí fyrir meira en hálfri öld en þar má finna skýringar sem geta hjálpað til við að skilja ástríðu Kristjáns fyrir hvalveiðum.
Aðsent
Stefán Ólafsson
Verðbólgan er meira hagnaðar- en launadrifin
Það er beint samband milli aukins hlutar fyrirtækja af þjóðarkökunni og aukinnar verðbólgu, en neikvætt samband milli hlutar launafólks og verðbólgu.
Fréttir
Ísland situr á vannýttum mannauði meðal innflytjenda
Hlutfall innflytjenda sem lokið hafa háskólanámi er nærri því tvöfalt á við innfædda Íslendinga meðal félagsmanna í aðildarfélögum ASÍ og BSRB. Rannsóknir sýna að innflytjendur, einkum konur, eru oft og tíðum ofmenntaðar fyrir þau störf sem þær sinna.
Greining
1
Bensínverð það sama og fyrir ári en hlutur olíufélaga hefur tvöfaldast
Viðmiðunarverð á bensínlítra er tæplega 308 krónur nú en var 307 krónur fyrir ári. Í maí í fyrra tóku olíufélögin sem selja Íslendingum bensín 31,24 krónur af hverjum seldum lítra. Nú taka þau 62,67 krónur af hverjum seldum lítra.
Flækjusagan
5
Friður hins heilaga refs?
Hefðu Bretar átt að semja frið við Hitler árið 1940 til að koma í veg fyrir frekara mannfall?
Aðsent
1
Þorvaldur Örn Árnason
Vald óttans – og virði friðsemdar
Lýðræði, réttarríki og mannréttindi – gott og blessað. Evrópuráðið stendur vörð um það. Vestræn ríki stæra sig af þessu – en eru samt á valdi óttans.
Mest lesið undanfarið ár
1
Rannsókn
8
Jón Baldvin við nemanda: „Viltu hitta mig eftir næsta tíma“
Fimmtán ára stúlka í Hagaskóla hélt dagbók vorið 1970 þar sem hún lýsir kynferðislegum samskiptum við Jón Baldvin Hannibalsson sem þá var 31 árs gamall kennari hennar. Í bréfi sem hann sendi stúlkunni segist hann vilja stinga af frá öllu og liggja í kjöltu hennar.
2
Viðtal
2
Þar sem ósýnilega fólkið býr í borginni
„Þetta var öruggasti staðurinn minn,“ segir Alma Lind Smáradóttir þegar hún opnar inn í ruslageymslu í bílakjallara í Reykjavík. Þarna bjó hún hluta þeirra þriggja ára sem hún þvældist um götur bæjarins. Borgin sést í öðru ljósi þegar hún er séð með augum heimilislausra, ósýnilega fólksins, þeirra sem flestir líta fram hjá eða hrekja burt. Ítarlegt og einlgæt viðtal við Ölmu Lind birtist í 162. tölublaði Stundarinnar og má lesa í heild á slóðinni: https://stundin.is/grein/16051/
3
Viðtal
4
„Ég get ekki lifað við þessa lygi“
Sigurlaug Hreinsdóttir segir lögregluna hafa brugðist þegar dóttir hennar hvarf fyrir fimm árum síðan. Nefnd um eftirlit með störfum lögreglu gerir fjölmargar athugasemdir við framgöngu lögreglu í málinu og beinir tilmælum um úrbætur til ríkislögreglustjóra. „Ég biðst einlægrar afsökunar,“ skrifar Grímur Grímsson, sem var hampað sem hetju og tók á móti viðurkenningu sem maður ársins. „Það var ótrúlega sárt,“ segir Sigurlaug. Sér hafi verið fórnað fyrir ímynd lögreglunnar.
4
Fréttir
14
„Hann hefur ekki beðist afsökunar“
Tónlistarmaðurinn Auðunn Lúthersson, sem kallar sig Auður, hefur viðurkennt að hafa farið „yfir mörk“ í samskiptum við konur. Konur lýsa ágengni og meiðandi framkomu sem hann hafi aldrei axlað ábyrgð á.
5
Viðtal
10
Lifði af þrjú ár á götunni
Alma Lind Smáradóttir endaði á götunni eftir að hún missti son sinn frá sér. Þar þvældist hún um í þrjú ár með sár sem náðu aldrei að gróa. Þegar hún varð barnshafandi á ný mætti barnavernd á fæðingardeildina og fór fram á að hún myndi afsala sér barninu.
6
Menning
2
Þóra Dungal fallin frá
Þóra Dungal, sem varð táknmynd X-kynslóðarinnar á Íslandi skömmu fyrir aldamótin þegar hún fór með aðalhlutverk í kvikmyndinni Blossa árið 1997, er fallin frá.
7
Afhjúpun
3
„Hann var ekki að kaupa aðgengi að mér þegar hann lánaði mér pening“
Katrín Lóa Kristrúnardóttir þóttist heppin þegar henni var tjáð af vinnuveitanda sínum, Helga Vilhjálmssyni í Góu, að hann gæti lánað henni fyrir útborgun í íbúð. Hún hefði þó aldrei þegið slíkt lán ef hún hefði vitað hvað það hefði í för með sér en Katrín Lóa lýsir því að eftir lánveitinguna hafi hún þurft að sitja undir kynferðislegri áreitni Helga svo mánuðum skipti. Helgi biður Katrínu Lóu afsökunar á framferði sínu.
8
Úttekt
8
Mata-veldið: Skattaundanskot og samkeppnisbrot í skjóli ríkisins
Mata-systkinin og fyrirtæki þeirra hafa ítrekað verið gerð afturreka með viðskiptafléttur sem fólu í sér að koma mörg hundruð milljóna hagnaði undan skatti. Á sama tíma og fyrirtæki fjölskyldunnar byggja hagnað sinn á sölu matvæla undir tollvernd, hafa þau greitt háar sektir fyrir samkeppnisbrot og lagst í ómælda vinnu við að komast undan því að greiða skatta hér á landi, með viðskiptafléttum í gegnum þekkt skattaskjól.
9
Viðtal
Skutlað sextán ára til fanga á Litla-Hrauni: „Ég var alltaf hrædd“
Ingibjörg Lára Sveinsdóttir var sextán ára þegar henni var ekið á Litla-Hraun í heimsóknir til manns sem afplánaði átta ára dóm fyrir fullkomna amfetamínverksmiðju. Hún segir sorglegt að starfsfólk hafi ekki séð hættumerkin þegar hún mætti. Enginn hafi gert athugasemd við aldur hennar, þegar henni var vísað inn í herbergi með steyptu rúmi þar sem hennar beið töluvert eldri maður með hættulegan afbrotaferil.
10
Fréttir
10
Eigandi Mandi ákærður fyrir líkamsárás: „Hann sparkaði í magann á mér og sló mig í höfuðið, ítrekað“
Hlal Jarah, eigandi veitingastaðarins Mandi hefur verið ákærður fyrir að ráðast með barsmíðum á Kefsan Fatehi á annan dag jóla 2020. Upptökur sýna Hlal slá Kefsan í höfuðið og sparka í hana. Sjálf lýsir hún ógnunum, morðhótunum og kynferðislegri áreitni af hendi Hlal og manna honum tengdum.
Þín áskrift hefur áhrif
Almenningur hefur viðhaldið Stundinni og Kjarnanum með áskriftum og styrkjum síðan 2013. Með því að kaupa áskrift að Heimildinni styrkir þú sjálfstæða rannsóknarblaðamennsku.
Athugasemdir