Sautján dagar liðu þar til Stefan Ólafur Guðjón fékk inni á Vogi, þrátt fyrir að hafa verið verulega illa haldinn eftir að hafa misnotað kvíðastillandi lyf og áfengi um langt skeið. Móðir hans, Kristín Ólafsdóttir neyddist til að vakta son sinn heima hjá sér allan þann tíma, í skelfilegu ástandi að hennar sögn.
Eftir afeitrun og meðferð á Vogi fór Stefan í eftirmeðferð á Vík en var vísað þaðan síðastliðinn þriðjudag sökum þess að þvagprufa sem hann skilaði var ófullkomin. Þrátt fyrir það mældust ekki nein fíkniefni í þvaginu. Engin úrræði eru fyrir Stefan önnur en þau að fara aftur á Vog, í meðferð sem hann hefur þegar lokið, en þar fær hann ekki pláss fyrr en 25. ágúst næstkomandi. Á meðan biður móðir hans milli vonar og ótta um að Stefani takist að berjast gegn fíkninni.
26 látist í bið eftir innlögn á Vog
Eins og Stundin greindi frá í gær létust 15 manns á síðasta ári á meðan þeir biðu eftir því að komast að á Vogi og 11 manns árið 2016. Á árunum 2015 til og með 2018 skiluðu á bilinu 27 til 33 prósent þeirra sem voru á biðlista eftir meðferð á Vogi sér ekki í meðferðina.
Kristín Ólafsdóttir birti í gær Facebook-status þar sem hún greindi frá því hvernig Stefan sonur hennar hefði leiðst út í neyslu áfengis og farið að misnota kvíðastillandi lyf. Hún hafi í júlí síðastliðnum sótt hann heim til sín þar sem hann hafi legið í skítugu rúmi og ekki í neinu sambandi. Kristín hafi skráð Stefan í innlögn á Vog en bið eftir meðferð þar hafi verið sautján dagar. „Var með hann heima í skelfilegu ástandi, vaktaði hann í 17 daga. Elti hann. Fylgdist með honum. Greip hann við lyfjakaup. Hélt utan um hann, sat bara og beið þegar hann vildi ekki tala.“
Rekin frá Vík án ástæðu
Stefan fór í meðferð á Vogi og gekk hún vel. Hann féllst á að fara í eftirmeðferð á Vík og útlitið var gott, hann var tilbúinn að takast á við verkefnið. En Stefani var hins vegar vísað frá Vík síðastliðinn þriðjudag. „Ástæða fyrir brottrekstri Stefans var sú að þvagprufan hans hafi verið ófullnægjandi, eða að saltmagn hafi þótt óeðlilega lágt í þvaginu. Læknir á Vogi staðfesti engu að síður í gær að engin fíkniefni hafi fundist og að það geti verið margar ástæður fyrir lágu saltmagni,“ segir Kristín í samtali við Stundina og bætir því við að henni þyki fullkomlega ófært að Stefani sé ekki hleypt aftur inn í eftirmeðferðina á Vík í því ljósi.
En það er staðan. Stefan fær ekki inn á Vík aftur í þessari atrennu heldur er eina úrræði hans að fara aftur í meðferð á Vogi. Biðin eftir að komast þangað inn er hins vega býsna löng, þar fær Stefan ekki inni fyrr en 25. ágúst. „Hann er ekkert til í að fara inn á Vog aftur, og ég skil það svo sem en vona að það breytist. Hann er búinn að fara í afeitrun, hann er búinn að fara í meðferð á Vogi og byrjaður í öðru. Hann á pantaða þar 25. ágúst en ef hann kýs að fara ekki þá eru 500 manns að bíða. Þetta er langur tími að bíða og á meðan er ekkert fyrir hann að gera, enginn stuðningur. Göngudeild er lokuð þar til í byrjun næstu viku og þetta er bara allt of brothætt. Nú bíðum við bara. Þetta er upp á guð og lukkuna komið. Drengurinn er í góðu jafnvægi núna en hvað verður á morgun, eða á hinn daginn,“ segir Kristín móðir hans.
Biðin óásættanleg
Kristín segir að hún hafi fengið mikil viðbrög við Facebook-færslu sinni en engin þó frá aðilum innan heilbrgiðisgeirans eða stjórnvöldum. Það verði hins vegar eitthvað að gerast í málum þeirra sem glími við fíkn, sérstaklega ungs fólks. „Ég skil að það þurfi að fylgja einhverju verklagi eða einhverjum reglum en þarna erum við með strák sem ekki er kominn í þessi hefðbundu, hörðu fíkniefni. Stefan er ungur maður sem er að taka það sem kallast kannski „go-to drug“ núna. Hann er þarna í fyrstu meðferðinni, fer inn á Vog fyrir mig, mömmu sína, og biður síðan sjálfur um áframhaldandi hjálp. Hann er að eflast þarna á Vík en er vísað þaðan fyrir eitthvað sem síðan var ekki neitt. Það þarf að endurskoða reglur og verklag í starfinu. Ég skil að aðilum sem mælast fíkniefni í sé vísað út en það var ekki tilfellið hjá mínum dreng.
Það er líka öll þessi bið sem ég vil ekki kyngja. Ég var hér heima í sautján daga með hann í ruglinu, þar til hann komst inn á Vog. Það geta það ekki allir. Það eiga ekki allir skilningsríka vinnuveitendur sem gefa frí. Það eiga ekki allir einhverja að sem koma með mat, sem hugsa um að allir fari í bað, sem grípa boltann þegar allt heimilislífið lamast. Það er síðan ekki boðlegt að það sé ekki hægt að veita þeim aðstoð strax, að meðferðarstofnanir loki vegna sumarleyfa. Vogur var eina stofnunin sem ekki var lokuð þarna í sumar og þar er alltaf fullt út úr dyrum. Úrræðin þurfa að vera opin alltaf og aðgengi að þeim fyrir þá sem á þurfa að halda.“
Aðstandendum haldið í myrkrinu
Kristín gagnrýnir líka skort á upplýsingum en hún fær litlar sem engar upplýsingar um stöðu mála hjá syni sínum, sökum þess að hann er orðinn 22 ára. „Vogur er sjúkrahús og þar gildir þagnarskylda um málefni sjúklinga. Ég skil það svo sem, en ég furða mig samt á því að sumu leyti. Ég gekk í gegnum krabbameinsmeðferð með bestu vinkonu minni og þá fékk ég alls kyns upplýsingar um stöðuna. Ég fékk að vita á hvaða lyfjum hún var og hver staðan á krabbameininu væri. Nú er eins og ég sé að keyra sjúkling í krabbameinsmeðferð á hverjum degi en fái ekki að vita hvort hann sé að taka krabbameinslyfin sín eða ekki. Mér finnst þetta skrýtið vegna þess að ég ber ábyrgð á drengnum. Hann býr hjá mér, ég sé fyrir honum. Mér finnst furðulegt að stuðningsnetinu sé haldið í myrkrinu og mér finnst að það verði að endurskoða þetta eitthvað, ekki síst hjá þessu unga fólki sem er að leita sér aðstoðar í fyrsta sinn. Um leið og maður nær að grípa þessi börn, ef maður er svo heppinn að geta það, þá verður að vera hægt að treysta því að þeim sé veitt aðstoð og ekki hent út út af einhverjum misskilningi, krökkum sem vilja hjálp.“
Athugasemdir