Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 6 árum.

Vilja opna umræðuna um kynlíf manna með dýrum

Að mati Dýra­vernd­ar­sam­bands­ins eru kyn­lífs­at­hafn­ir manna með dýr­um órétt­læt­an­leg­ar með öllu, en ný­út­skrif­að­ur mann­fræð­ing­ur sem skrif­aði loka­rit­gerð um „dýrkyn­hneigð“ seg­ir „ekki rétt að slá því föstu að all­ir sem gera þetta séu níð­ing­ar“.

Vilja opna umræðuna um kynlíf manna með dýrum
Höfundur ritgerðar um „dýrkynhneigð“ óttast ekki jaðarsetningu eða fordæmingu vegna umræðu um að kynlíf með dýrum sé ekki endilega siðferðilega rangt, enda hafi samfélagsumræðan opnast undanfarin ár.

Er það lítilsvirðing við dýr að gera ráð fyrir að þau séu ófær um að veita samþykki fyrir kynmökum við fólk? Þetta er á meðal spurninganna sem Kristín Björg Björnsdóttir glímdi við í lokaritgerð sinni við mannfræðideild Háskóla Íslands í vetur. 

Hún bendir á að menn hafi stundað kynlíf með dýrum frá örófi alda og enn finnist samfélög og samfélagskimar þar sem slík hegðun sé félagslega viðurkennd. Þá veltir hún því upp hvort rannsóknir á framleiðslu oxítósins, svokallaðra tilfinningasameinda, muni í framtíðinni geta varpað ljósi á hvenær og hvort dýr séu samþykk kynlífi með manneskjum.

Misbeiting á valdi„Maðurinn nýtur yfirburðastöðu gagnvart öðrum dýrum og kynmök fólks með dýrum er misbeiting á því valdi,“ segir Hallgerður Hauksdóttir, formaður Dýraverndarsambandsins.

Hallgerður Hauksdóttir, formaður Dýraverndarsambands Íslands, er alfarið mótfallin því að manneskjur hafi samfarir við dýr. „Afstaða sambandsins gagnvart slíkum verknaði er skýr. Við teljum kynlíf með dýrum óréttlætanlegt, óháð því hvaða dýrategund er um að ræða, óháð því hvaða atferli dýrið sýnir og alveg sama hvaða hneigðir menn hafa,“ segir hún. „Maðurinn nýtur yfirburðastöðu gagnvart öðrum dýrum og kynmök fólks með dýrum er misbeiting á því valdi.“ Hallgerður telur þó mikilvægt að fram fari opin umræða um kynferðislegt samneyti manna við dýr, enda verði aðeins þannig hægt að varpa ljósi á vandann.

Skrif Kristínar Bjargar eru framlag til slíkrar umræðu. „Hugmyndin kviknaði þegar ég fór í skiptinám til Englands og sat áfanga sem hét Gender and Sexuality. Þar lásum við grein um mann sem er ástfanginn af hestinum sínum,“ segir Kristín í samtali við Stundina. „Mér fannst greinin svo merkileg, því það var ekkert ógeðslegt við lýsingar mannsins. Ég fékk enga klígju því þetta virtist vera hrein ást með samþykki hans og merarinnar. Þetta opnaði augu mín fyrir því að það eru ekki endilega allir ógeð sem stunda kynlíf með dýrum.“ Úr varð að Kristín skrifaði BA-ritgerð undir yfirskriftinni „Meira en bara besti vinur mannsins?“ þar sem sjónum er beint að sambandi manna og dýra, kynferðislegu samneyti og menningarlegum tabúum. 

Bannið nær ekki til allra dýra

Sjónarmið Kristínar, Hallgerðar og fræðimanna sem fjallað hafa um viðfangsefnið eru  allrar athygli verð og verða rakin hér á eftir. Fyrst er þó vert að líta aðeins á lagagrundvöllinn á Íslandi og nágrannalöndunum að því er varðar samræði manna og dýra. 

Samræði manna við dýr var löglegt á Íslandi allt til ársins 2014 þegar ný heildarlög um velferð dýra tóku gildi. Þar er meðal annars kveðið á um bann við því að „hafa samræði eða önnur kynferðismök við dýr“ en bannið gildir einvörðungu um hryggdýr, tífætlukrabba, smokkfiska og býflugur, enda nær gildissvið dýravelferðarlaga einungis til þeirra. Engin lög banna mönnum að áreita dýr kynferðislega eða særa blygðunarsemi þeirra með lostugu athæfi.

Að því er fram kom í athugasemdum sem fylgdu frumvarpinu sem síðar varð að dýravelferðarlögum var ákvæðinu um kynlíf manna með dýrum bætt inn vegna mála sem komið höfðu upp á Íslandi og erlendis. Borið hafði á því að dýr væru notuð í kynferðislegum tilgangi gegn greiðslu, einkum í Danmörku þar sem löggjöfin var frjálslegri en annars staðar og sprottið hafði upp eins konar ferðamannaiðnaður í kringum dýravændishús. Í kjölfar háværrar umræðu og þrýstings dýraverndarsinna samþykkti danska þingið lög þar sem lagt var blátt bann við samræði manna og dýra. 

Dýrasiðaráð til varnar dýragirnd

Bannið í Danmörku var umdeilt. Frjálslyndi flokkurinn lagðist gegn því og Dýrasiðaráð Danmerkur varaði við því. Dan Jorgensen, þáverandi landbúnaðarráðherra Danmerkur, lagði hins vegar áherslu á að dýr væru ófær um að segja nei og því bæri að láta þau njóta vafans.

 

Frjálslyndur DaniPeter Sandøe, prófessor í dýrasiðfræði og fyrrverandi formaður Dýrasiðaráðs Danmerkur, hefur tekið frjálslynda afstöðu gagnvart kynmökum manna við dýr.

Peter Sandøe, formaður Dýrasiðaráðsins, prófessor við Kaupmannahafnarháskóla og annar af höfundum bókarinnar Ethics of Animal Use, gaf lítið fyrir þau rök sem lágu að baki banninu og sagði í viðtali við Berlingske Tidende að með þeim væru menn að eigna dýrum tilfinningar og hugmyndir um kynlíf og kynferðismál sem engar vísbendingar væru um að þau hefðu. Auk þess benti ekkert til þess að kynferðismök ein og sér hefðu skaðleg áhrif á dýr og fremur ætti að leggja kapp á að sporna gegn raunverulegum líkamsmeiðingum manna á dýrum. 

Dýrin eiga sinn eigin veruleika

Hallgerði Hauksdóttur hjá Dýraverndarsambandinu finnst þessi sjónarmið Peter Sandøe afar mannhverf, þ.e. lykta af tilhneigingu mannsins til að líta á sjálfan sig og sína hugsun sem miðpunt og kjarna tilverunnar og dýraríkisins.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Grein um hópnauðgun byggð á Facebookfærslu: Athugaði „hvort þetta væri alvöru manneskja“
2
Fréttir

Grein um hópnauðg­un byggð á Face­book­færslu: At­hug­aði „hvort þetta væri al­vöru mann­eskja“

Mar­grét Frið­riks­dótt­ir, rit­stjóri Frétt­in.is, stend­ur við grein um hópnauðg­un hæl­is­leit­enda og stað­fest­ir að grunn­ur­inn að grein­inni sé Face­book-færsla sem kona birti um helg­ina. Önn­ur kona er merkt í færsl­unni – hún teng­ist mál­inu ekki neitt en hef­ur heyrt í fólki sem tel­ur að hún hafi orð­ið fyr­ir hópnauðg­un.
Veiktist í kjölfar morðhótana:„Ekki lengur óttalausa stúlkan með sterku röddina“
5
Viðtal

Veikt­ist í kjöl­far morð­hót­ana:„Ekki leng­ur ótta­lausa stúlk­an með sterku rödd­ina“

Najmo Fiya­sko Finn­boga­dótt­ir, ís­lensk-sómölsk bar­áttu­kona og fyrr­ver­andi sam­fé­lags­miðla­stjarna, hef­ur í kjöl­far ótal morð­hót­ana dreg­ið sig í hlé frá bar­átt­unni fyr­ir bætt­um rétt­ind­um stúlkna og kvenna í Sómal­íu. Najmo býr nú í Sómal­íu það­an sem hún flúði 13 ára göm­ul. Hún seg­ir að langvar­andi streita af völd­um ótta við hót­an­irn­ar hafi á end­an­um brot­ið hana nið­ur. „Ég tap­aði átt­um og vildi bara kom­ast heim til mömmu.“

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Taxý Hönter bannaður á leigubílastæðinu:  „Þeir lugu upp á mig rasisma“
2
Fréttir

Taxý Hön­ter bann­að­ur á leigu­bíla­stæð­inu: „Þeir lugu upp á mig ras­isma“

Með­al þeirra leigu­bíl­stjóra sem hef­ur ver­ið mein­að­ur að­gang­ur að leigu­bíla­stæð­inu á Kefla­vík­ur­flug­velli er Frið­rik Ein­ars­son eða Taxý Hön­ter. Hann seg­ir ástæð­una vera upp­logn­ar kvart­an­ir, með­al ann­ars um að hann sé ras­isti. Karim Ask­ari, leigu­bíl­stjóri og fram­kvæmda­stjóri Stofn­un­ar múl­isma á Ís­landi, seg­ir Frið­rik hafa áreitt sig og aðra bíl­stjóra.

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var bara glæpamaður“
2
Viðtal

„Ég var bara glæpa­mað­ur“

„Margt af því sem ég hef gert mun ég aldrei geta bætt fyr­ir,“ seg­ir Kristján Hall­dór Jens­son, sem var dæmd­ur fyr­ir al­var­leg­ar lík­ams­árás­ir. Hann var mjög ung­ur að ár­um þeg­ar ljóst var í hvað stefndi og fann ekki leið­ina út fyrr en ára­tug­um síð­ar. Í dag fer hann inn í fang­els­in til þess að hjálpa öðr­um, en það er eina leið­in sem hann sér færa til þess að bæta fyr­ir eig­in brot.
Íslendingar vísa trans konu á flótta frá Bandaríkjunum úr landi
4
Fréttir

Ís­lend­ing­ar vísa trans konu á flótta frá Banda­ríkj­un­um úr landi

Kona sem er á flótta frá Banda­ríkj­un­um með son sinn sótti um al­þjóð­lega vernd á Ís­landi. Fyr­ir Út­lend­inga­stofn­un lýsti hún því hvernig hat­ur hafi far­ið vax­andi þar í landi gagn­vart kon­um eins og henni – trans kon­um – sam­hliða að­gerð­um stjórn­valda gegn trans fólki. Sjálf hafi hún orð­ið fyr­ir að­kasti og ógn­un­um. „Með hverj­um deg­in­um varð þetta verra og óhugn­an­lega.“
Júlía Margrét Alexandersdóttir
6
Það sem ég hef lært

Júlía Margrét Alexandersdóttir

Ekki hlusta á allt sem heil­inn seg­ir þér

Júlía Mar­grét Al­ex­and­ers­dótt­ir hef­ur lif­að með geð­hvörf­um í 15 ár. Hún hef­ur kljáðst við dekksta lit þung­lynd­is og fund­ið fyr­ir und­ur­vellíð­an í man­íu. Í ferl­inu hef­ur Júlía lært að stund­um á hvorki hjart­að né heil­inn at­kvæð­is­rétt. „Stund­um eru það annarra manna heil­ar og annarra manna hjörtu sem vita best.“

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár