Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 6 árum.

Vilja opna umræðuna um kynlíf manna með dýrum

Að mati Dýra­vernd­ar­sam­bands­ins eru kyn­lífs­at­hafn­ir manna með dýr­um órétt­læt­an­leg­ar með öllu, en ný­út­skrif­að­ur mann­fræð­ing­ur sem skrif­aði loka­rit­gerð um „dýrkyn­hneigð“ seg­ir „ekki rétt að slá því föstu að all­ir sem gera þetta séu níð­ing­ar“.

Vilja opna umræðuna um kynlíf manna með dýrum
Höfundur ritgerðar um „dýrkynhneigð“ óttast ekki jaðarsetningu eða fordæmingu vegna umræðu um að kynlíf með dýrum sé ekki endilega siðferðilega rangt, enda hafi samfélagsumræðan opnast undanfarin ár.

Er það lítilsvirðing við dýr að gera ráð fyrir að þau séu ófær um að veita samþykki fyrir kynmökum við fólk? Þetta er á meðal spurninganna sem Kristín Björg Björnsdóttir glímdi við í lokaritgerð sinni við mannfræðideild Háskóla Íslands í vetur. 

Hún bendir á að menn hafi stundað kynlíf með dýrum frá örófi alda og enn finnist samfélög og samfélagskimar þar sem slík hegðun sé félagslega viðurkennd. Þá veltir hún því upp hvort rannsóknir á framleiðslu oxítósins, svokallaðra tilfinningasameinda, muni í framtíðinni geta varpað ljósi á hvenær og hvort dýr séu samþykk kynlífi með manneskjum.

Misbeiting á valdi„Maðurinn nýtur yfirburðastöðu gagnvart öðrum dýrum og kynmök fólks með dýrum er misbeiting á því valdi,“ segir Hallgerður Hauksdóttir, formaður Dýraverndarsambandsins.

Hallgerður Hauksdóttir, formaður Dýraverndarsambands Íslands, er alfarið mótfallin því að manneskjur hafi samfarir við dýr. „Afstaða sambandsins gagnvart slíkum verknaði er skýr. Við teljum kynlíf með dýrum óréttlætanlegt, óháð því hvaða dýrategund er um að ræða, óháð því hvaða atferli dýrið sýnir og alveg sama hvaða hneigðir menn hafa,“ segir hún. „Maðurinn nýtur yfirburðastöðu gagnvart öðrum dýrum og kynmök fólks með dýrum er misbeiting á því valdi.“ Hallgerður telur þó mikilvægt að fram fari opin umræða um kynferðislegt samneyti manna við dýr, enda verði aðeins þannig hægt að varpa ljósi á vandann.

Skrif Kristínar Bjargar eru framlag til slíkrar umræðu. „Hugmyndin kviknaði þegar ég fór í skiptinám til Englands og sat áfanga sem hét Gender and Sexuality. Þar lásum við grein um mann sem er ástfanginn af hestinum sínum,“ segir Kristín í samtali við Stundina. „Mér fannst greinin svo merkileg, því það var ekkert ógeðslegt við lýsingar mannsins. Ég fékk enga klígju því þetta virtist vera hrein ást með samþykki hans og merarinnar. Þetta opnaði augu mín fyrir því að það eru ekki endilega allir ógeð sem stunda kynlíf með dýrum.“ Úr varð að Kristín skrifaði BA-ritgerð undir yfirskriftinni „Meira en bara besti vinur mannsins?“ þar sem sjónum er beint að sambandi manna og dýra, kynferðislegu samneyti og menningarlegum tabúum. 

Bannið nær ekki til allra dýra

Sjónarmið Kristínar, Hallgerðar og fræðimanna sem fjallað hafa um viðfangsefnið eru  allrar athygli verð og verða rakin hér á eftir. Fyrst er þó vert að líta aðeins á lagagrundvöllinn á Íslandi og nágrannalöndunum að því er varðar samræði manna og dýra. 

Samræði manna við dýr var löglegt á Íslandi allt til ársins 2014 þegar ný heildarlög um velferð dýra tóku gildi. Þar er meðal annars kveðið á um bann við því að „hafa samræði eða önnur kynferðismök við dýr“ en bannið gildir einvörðungu um hryggdýr, tífætlukrabba, smokkfiska og býflugur, enda nær gildissvið dýravelferðarlaga einungis til þeirra. Engin lög banna mönnum að áreita dýr kynferðislega eða særa blygðunarsemi þeirra með lostugu athæfi.

Að því er fram kom í athugasemdum sem fylgdu frumvarpinu sem síðar varð að dýravelferðarlögum var ákvæðinu um kynlíf manna með dýrum bætt inn vegna mála sem komið höfðu upp á Íslandi og erlendis. Borið hafði á því að dýr væru notuð í kynferðislegum tilgangi gegn greiðslu, einkum í Danmörku þar sem löggjöfin var frjálslegri en annars staðar og sprottið hafði upp eins konar ferðamannaiðnaður í kringum dýravændishús. Í kjölfar háværrar umræðu og þrýstings dýraverndarsinna samþykkti danska þingið lög þar sem lagt var blátt bann við samræði manna og dýra. 

Dýrasiðaráð til varnar dýragirnd

Bannið í Danmörku var umdeilt. Frjálslyndi flokkurinn lagðist gegn því og Dýrasiðaráð Danmerkur varaði við því. Dan Jorgensen, þáverandi landbúnaðarráðherra Danmerkur, lagði hins vegar áherslu á að dýr væru ófær um að segja nei og því bæri að láta þau njóta vafans.

 

Frjálslyndur DaniPeter Sandøe, prófessor í dýrasiðfræði og fyrrverandi formaður Dýrasiðaráðs Danmerkur, hefur tekið frjálslynda afstöðu gagnvart kynmökum manna við dýr.

Peter Sandøe, formaður Dýrasiðaráðsins, prófessor við Kaupmannahafnarháskóla og annar af höfundum bókarinnar Ethics of Animal Use, gaf lítið fyrir þau rök sem lágu að baki banninu og sagði í viðtali við Berlingske Tidende að með þeim væru menn að eigna dýrum tilfinningar og hugmyndir um kynlíf og kynferðismál sem engar vísbendingar væru um að þau hefðu. Auk þess benti ekkert til þess að kynferðismök ein og sér hefðu skaðleg áhrif á dýr og fremur ætti að leggja kapp á að sporna gegn raunverulegum líkamsmeiðingum manna á dýrum. 

Dýrin eiga sinn eigin veruleika

Hallgerði Hauksdóttur hjá Dýraverndarsambandinu finnst þessi sjónarmið Peter Sandøe afar mannhverf, þ.e. lykta af tilhneigingu mannsins til að líta á sjálfan sig og sína hugsun sem miðpunt og kjarna tilverunnar og dýraríkisins.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Tugir sjúklinga dvöldu á bráðamóttökunni lengur en í 100 klukkustundir
2
Á vettvangi

Tug­ir sjúk­linga dvöldu á bráða­mót­tök­unni leng­ur en í 100 klukku­stund­ir

Vegna pláss­leys­is á legu­deild­um Land­spít­al­ans er bráða­mót­tak­an oft yf­ir­full og því þurftu 69 sjúk­ling­ar að dvelja á bráða­mót­tök­unni leng­ur en í 100 klukku­stund­ir í sept­em­ber og októ­ber. Þetta kem­ur fram í þáttar­öð­inni Á vett­vangi sem Jó­hann­es Kr. Kristjáns­son vinn­ur fyr­ir Heim­ild­ina. Í fjóra mán­uði hef­ur hann ver­ið á vett­vangi bráða­mótt­tök­unn­ar og þar öðl­ast ein­staka inn­sýni í starf­sem­ina, þar sem líf og heilsa fólks er und­ir.
Mataræði er vanræktur þáttur í svefnvanda
3
Viðtal

Mataræði er van­rækt­ur þátt­ur í svefn­vanda

Góð­ur svefn er seint of­met­inn en vanda­mál tengd svefni eru al­geng á Vest­ur­lönd­um. Tal­ið er að um 30 pró­sent Ís­lend­inga sofi of lít­ið og fái ekki end­ur­nær­andi svefn. Ónóg­ur svefn hef­ur áhrif á dag­legt líf fólks og lífs­gæði. Svefn er flók­ið fyr­ir­bæri og margt sem get­ur haft áhrif á gæði hans, má þar nefna lík­am­lega og and­lega sjúk­dóma, breyt­inga­skeið, álag, kvíða, skort á hreyf­ingu og áhrif sam­fé­lags­miðla á svefn­gæði. Áhrif nær­ing­ar og neyslu ákveð­inna fæðu­teg­unda á svefn hafa hins veg­ar ekki vak­ið at­hygli þar til ný­lega.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Hann sagðist ekki geta meir“
1
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Síðasta tilraun Ingu Sæland
3
ViðtalFormannaviðtöl

Síð­asta til­raun Ingu Sæ­land

Flokk­ur fólks­ins var stofn­að­ur til að út­rýma fá­tækt á Ís­landi, sem Inga Sæ­land, formað­ur flokks­ins, þekk­ir af eig­in raun. Hún boð­ar nýtt hús­næð­is­kerfi með fyr­ir­sjá­an­leika og nið­ur­skurð í öllu því sem heita að­gerð­ir gegn lofts­lags­breyt­ing­um. Græn­asta land í heimi eigi að nota pen­ing­ana í heil­brigðis­kerfi og aðra inn­viði sem standi á brauð­fót­um.
Svanhildur Hólm með áberandi minnsta reynslu af utanríkismálum
5
Fréttir

Svan­hild­ur Hólm með áber­andi minnsta reynslu af ut­an­rík­is­mál­um

Ljóst er að Svan­hild­ur Hólm, sendi­herra í Banda­ríkj­un­um, sker sig úr hópi koll­ega sinna frá Norð­ur­lönd­un­um hvað varð­ar tak­mark­aða reynslu á vett­vangi ut­an­rík­is­mála. Stjórn­skip­un­ar- og eft­ir­lits­nefnd bíð­ur enn svara frá ut­an­rík­is­ráðu­neyt­inu um vinnu­brögð ráð­herra við skip­un á sendi­herr­um í Banda­ríkj­un­um og Ítal­íu.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
3
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
4
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár