Barátta Frans páfa gegn íhaldsöflum innan kirkjunnar

Frans páfi stóð frammi fyr­ir harðri and­stöðu íhaldsafla inn­an kirkj­unn­ar vegna um­bóta, stuðn­ings við sam­kyn­hneigð pör og inn­flytj­end­ur, sem leiddu til op­in­berra árekstra, gagn­rýni og brottrekstra bisk­upa.

Barátta Frans páfa gegn íhaldsöflum innan kirkjunnar

Frans páfi lést á mánudag, 88 ára að aldri. Hann vakti bæði aðdáun og reiði innan kirkjunnar með umbótum sem miðuðu að því að opna dyr aldargamallar stofnunar fyrir trúuðum samtímans.

Hér eru helstu deilumálin sem klufu kaþólsku kirkjuna, þar sem  íhaldsmenn börðust gegn páfanum.

Latnesk messa

Árið 2021 skrifaði Frans páfi undir tilskipun sem takmarkaði notkun hinnar svokölluðu Tridentísku messu á latínu og sneri þar með við heimild frá 2007, sem forveri hans, Benedikt XVI, hafði veitt.

Ákvörðunin vakti undrun og reiði meðal ýmissa klerka og trúaðra sem bundnir eru hefðbundinni latneskri messu, þar sem presturinn snýr að altarinu — líkt og safnaðarmeðlimir. Sumir gengu svo langt að ásaka hann um að hindra þá í að iðka trú sína.

„Svikulir“ kardínálar

Frans páfi vakti reiði nokkurra kardínála — hinna rauðhattarklæddu æðstu ráðgjafa hans og næstvaldamestu manna kirkjunnar.

Árið 2017 gagnrýndi hann ónefnda „svikara“ sem hann sagði standa í vegi fyrir umbótum sínum innan stofnana kirkjunnar.

Deilurnar komu fram í dagsljósið árið 2023 þegar ítalskur blaðamaður nafngreindi nýlátinn Ástrala, kardínálann George Pell, sem höfund nafnlausrar gagnrýni á páfann.

Í bréfinu lýsti Pell, sem áður hafði verið náinn ráðgjafi Frans, pontifikatinu sem „hörmung á mörgum sviðum“ og gagnrýndi „alvarleg mistök“ í utanríkisstefnu, einkum varðandi stríðið í Úkraínu.

Sama ár gaf þýski kardínálinn Gerhard Mueller, fyrrverandi yfirmaður Kennivaldsins, út bók þar sem hann fordæmdi stjórnarhætti páfa.

Hann sakaði Frans um að vera umkringdur áhrifamikilli klíku og gagnrýndi hann fyrir „kennilegan óskýrleika“.

Reikningsskil

Frans átti í sérstaklega erfiðu sambandi við Georg Gaenswein, einkaritara Benedikts XVI.

Eftir andlát Benedikts árið 2022 sagði Gaenswein að páfinn hefði „brotið hjarta“ hins fyrrverandi páfa með því að takmarka latnesku messuna.

Frans svaraði með því að harma að andlát Benedikts hefði verið „misnotað“ af „siðlausum einstaklingum sem starfa að pólitískum markmiðum“.

Brottrekstur biskupa

Árið 2023 rak Frans í sjaldgæfu inngripi bandaríska biskupinn Joseph Strickland, einn harðasta gagnrýnanda sinn, sem hafði sakað páfann um linkind gagnvart fóstureyðingum og of mikið umburðarlyndi gagnvart  samkynhneigðum og fráskildu fólki.

Árið 2024 var komið að íhaldssama ítalska biskupnum Carlo Maria Vigano, sem sakaði Frans um „villutrú“ og „harðstjórn“.

Vigano, sem áður var sendiherra Vatíkansins í Bandaríkjunum, var bannfærður — rekinn algerlega úr kirkjunni — fyrir að hafna yfirvaldi páfa, leiðtoga tæplega 1,4 milljarðs kaþólikka í heiminum.

Samkynhneigð og innflytjendur

Árið 2023 birti Vatíkanið skjöl sem ruddu brautina fyrir blessanir samkynhneigðra para, sem olli mikilli reiði meðal íhaldssamra kaþólikka, sérstaklega í Afríku og Bandaríkjunum.

Gagnrýnin varð til þess að Vatíkanið gaf út „skýringar“ til að verjast ásökunum um trúvillu, þó viðurkennt væri að beiting blessunarinnar gæti verið „óvarfærin“ í sumum löndum.

„Með andstöðu sinni gegn blessun samkynhneigðra para eru afrískir biskupar að gagnrýna það sem þeir kalla siðferðislega hnignun Evrópu eða evrópskrar kaþólsku — og þeir telja páfann hluta af því,“ sagði François Mabille, forstöðumaður Landfræðistofnunar trúarbragða, við AFP í febrúar 2025.

Frans, sem er argentínskur að uppruna, pirraði einnig öfgahægrisinnaða kaþólikka með endurteknu ákalli um að Evrópa taki á móti innflytjendum — sumir sögðu slíkt myndi stefna kristilegri sjálfsmynd álfunnar í hættu.

Kjósa
16
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Mest lesið í mánuðinum

Hefði ekki dottið í hug að ráða sjálfan sig
2
Viðtal

Hefði ekki dott­ið í hug að ráða sjálf­an sig

Bogi Ág­ústs­son hef­ur birst lands­mönn­um á skján­um í yf­ir fjóra ára­tugi og flutt Ís­lend­ing­um frétt­ir í blíðu og stríðu. Hann seg­ir heim­inn hafa breyst ótrú­lega mik­ið til batn­að­ar á þess­um ár­um en því mið­ur halli á ógæfu­hlið­ina í rekstri fjöl­miðla á Ís­landi. Af öll­um þeim at­burð­um sem hann hef­ur sagt frétt­ir af lögð­ust snjóflóð­in fyr­ir vest­an ár­ið 1995 þyngst á hann. Enn þann dag í dag man hann hvernig var að þurfa að lesa upp nöfn þeirra sem dóu í flóð­inu á Flat­eyri.
„Ég var bara glæpamaður“
3
Viðtal

„Ég var bara glæpa­mað­ur“

„Margt af því sem ég hef gert mun ég aldrei geta bætt fyr­ir,“ seg­ir Kristján Hall­dór Jens­son, sem var dæmd­ur fyr­ir al­var­leg­ar lík­ams­árás­ir. Hann var mjög ung­ur að ár­um þeg­ar ljóst var í hvað stefndi og fann ekki leið­ina út fyrr en ára­tug­um síð­ar. Í dag fer hann inn í fang­els­in til þess að hjálpa öðr­um, en það er eina leið­in sem hann sér færa til þess að bæta fyr­ir eig­in brot.
Hver er Jón Óttar? - „Ég hef sjálfur fylgst með fólki mánuðum saman“
4
Fréttir

Hver er Jón Ótt­ar? - „Ég hef sjálf­ur fylgst með fólki mán­uð­um sam­an“

Jón Ótt­ar Ólafs­son, einn þeirra sem stund­aði njósn­ir fyr­ir Björgólf Thor Björgólfs­son ár­ið 2012, gaf út glæpa­sögu ári síð­ar þar sem að­al­sögu­hetj­an er lög­reglu­mað­ur sem stund­ar hler­an­ir. Jón Ótt­ar vann lengi fyr­ir Sam­herja, bæði á Ís­landi og í Namib­íu, en áð­ur hafi hann ver­ið kærð­ur af sér­stök­um sak­sókn­ara, sem hann starf­aði fyr­ir, vegna gruns um að stela gögn­um.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár