Þessi grein birtist fyrir meira en 2 árum.

Rannsókn

„Allar hennar eigur hefðu komist fyrir í einni kistu“

Efnislegt líf Íslendinga fyrr á öldum var allt annars eðlis en það er í dag. Þó okkur sé tamt að tala um „fátækt“ í því samhengi var skilgreining fólks á fátækt, velgengni og stéttaskiptingu að mörgu leyti frábrugðin því sem hún er í dag. Um þetta og margt annað fjallar sýningin „Heimsins Hnoss“ í Þjóðminjasafninu.

3. maí 2023 · 14:00

Jean-Rémi Chareyre

ritstjorn@heimildin.is

- Hestur 12 vetra, gallalaus
- Nærbuxur (með gati)
- 1 kýr 5 vetra fengin að 4da kálfi
- 1 hlaða
- 1 draghefill, 2 föld tönnin
- 2 hrífur
- Kvennskyrta og Vestisgarmur
- Bænakver
(o. sv. fr.)

Þetta er upptalning úr svokallaðri „uppskriftabók“ frá 19. öld og gefur manni hugmynd um hvers konar veraldlegar eigur Íslendingar gátu átt í þeirri tíð.

Kafað í fortíðina

Við höfum sennilega aldrei komist eins nálægt því að stíga inn í tímavél eftir að nokkrir fræðimenn úr Háskóla Íslands tóku sig til og hófu rannsókn á efnislegum eigum Íslendinga á 18. og 19. öld, meðal annars með því að rýna í slíkar uppskriftabækur. Ólíkt því sem nafnið virðist gefa til kynna höfðu þessar bækur ekkert með matargerð að gera, heldur var um að ræða skrár yfir þær veraldlegar eigur sem fólk skildi eftir sig við andlátið.

Eigur úr slíkum dánarbúum voru gjarnan …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Eigum við bara að láta slíkt viðgangast?

Þingkona kvað það „óboðlegt“ að hópar fólks kæmu saman á þjóðhátíðardaginn við Alþingishúsið og veifuðu „fána annars lands“ og hrópaði „ókvæðisorð að ráðamönnum og öðrum viðstöddum.“

Viðskipti

Hagar hagnast meira og segja „meðbyr“ í rekstri verslana

Samhliða 6% hækkun matvöruverðs á einu ári eykst framlegð Haga, sem reka Bónus, Hagkaup og Olís, um 22% milli ára.

Fréttir

Segja fráfarandi stjórnarmann hafa dregið sér 3 milljónir

Ný framkvæmdastjórn Sósíalistaflokksins útskýrir í tölvupósti til flokksmanna hvers vegna þrír úr fyrri forystu flokksins hafa verið kærðir. Átök eru boðuð á fundi Vorstjörnunnar síðdegis í dag.

Erlent

Noregur framselur mann vegna þjóðarmorðsins í Rúanda

Samkvæmt yfirlýsingu frá norsku lögreglunni verður maðurinn framseldur til Rúanda þar sem hann verður dreginn fyrir dom vegna þátttöku hans í þjóðarmorðinu.

Erlent

Hitabylgjan í Suður-Evrópu: „Ekki eðlilegt“

Tíu prósenta aukning er á því að fólk leiti á bráðamóttökur á Ítalíu vegna hitaslags. Helst eru það aldraðir, krabbameinssjúklingar og heimilislausir sem hafa þurft að leita sér aðstoðar vegna ofþornunar, hitaslags og alvarlegrar þreytu.

Fréttir

Áslaug Arna komin til New York en enginn tekinn við

Varamaður hefur ekki verið kallaður inn fyrir Sjálfstæðisflokkinn eftir að Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir þingmaður flutti til Bandaríkjanna í nám.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Flækjusagan

Saga Írans 3: Þegar konungur Írans var messías Gyðinga

Hér segir frá upphafi stjórnartíðar Kýrusar mikla Persakonungs sem setti á stofn þriðja og mesta stórveldið í Íran, og var einhver merkasti, mildasti og skynsamasti stjórnarherra fornaldar.

Fréttir

Brutu gegn siðareglum í máli Ásthildar Lóu

RÚV og Sunna Karen Sigurþórsdóttir brutu gegn Ásthildi Lóu Þórsdóttur ráðherra í umfjöllun um son hennar og samskipti við barnsföður. Siðanefnd Blaðamannafélagsins vísaði hins vegar frá öllum kröfum ráðherra nema einni.

Pistill

Indriði Þorláksson

Veiðigjöld, hagnaður og raunveruleg afkoma

Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi hafa mótmælt hækkun veiðigjalda með röngum forsendum og áróðri. Almenningur styður hins vegar að hlutur þjóðarinnar í arði af fiskveiðiauðlindinni verði aukinn. Reiknuð auðlindarenta endurspeglar raunverulega afkomu betur en bókhaldslegur hagnaður, sem getur verið skekktur með reikningsfærslum og eignatengslum.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Eigum við bara að láta slíkt viðgangast?

Pistill

Valur Gunnarsson

Er komin heimsstyrjöld?

Enn sem komið er hafa stórveldin forðast bein átök hvert við annað á 21. öld, nú þegar fjórðungur hennar er liðin. Helstu sprungusvæði eru þó farin að minna á sig.

Fréttir

Rútustæðin færð frá Hallgrímskirkju

Hópbílar munu stoppa á stæði við Gömlu Hringbraut en safnstæði við Hallgrímskirkju mættu óánægju nágranna. Álagstoppar voru á sama tíma og börn ganga í og úr skóla.

Mest lesið í mánuðinum

Aðsent

Indriði Þorláksson

Kvótaskerðing, þjóðartekjur, veiðigjöld og hafið

Ekkert tilefni er því til endurmats á þeirri tillögu sem sjávarútvegsráðherra hefur lagt fram um hækkun á veiðigjaldi. Enn vantar mikið á til að hlutur almennings í tekjum af eigin auðlind sé kominn í eðlilegt horf.

Fréttir

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg

Sigfús Aðalsteinsson, stofnandi hópsins Ísland - þvert á flokka, sem stendur fyrir útifundum um hælisleitendur, játaði á sig fjárdrátt frá leikskólanum Klettaborg þegar hann var forstöðumaður þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu alvarleg til að innflytjendur sem gerðust sekir um þau ætti að senda úr landi.

Fréttir

Ósammála um hvernig bregðast eigi við mótmælum gegn innflytjendum

Álitsgjafa á vinstri væng stjórnmálanna greinir á um hvort nálgast eigi meinta rasista með skilningi, háði, ofbeldi eða þögninni. „Ég hef nú svo sem reynt eitt og annað en veit ekkert hvort það virkar,“ segir háskólakennari um samtöl sín við fólk andvígt innflytjendum.

Fréttir

Innflytjandi sár eftir 30 ár á Íslandi: „Við erum helvítis útlendingar og múslímar sem á að reka úr landi“

Jasmin Vajzovic sem fluttist til Íslands frá Bosníu og Hersegóvínu fyrir 30 árum segist aðeins nýlega hafa upplifað fordóma vegna trúar sinnar og uppruna. Hann segist kvíða fyrir framtíð dóttur sinnar á Íslandi.

Fréttir

Ragga Nagli um reynslu sína sem innflytjandi: lögbrjótur sem tileinkar sér ekki siði Danans

Ragga Nagli lýsir brestum sínum sem innflytjandi í Danmörku og segist aldrei hafa upplifað vesen frá múslimum. „Sýnum náungakærleika og komum fram við innflytjendur á Íslandi eins og við viljum að sé komið fram við okkur þegar við tökum okkur búsetu á erlendri grund.“

Úttekt

Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir

Tólf ára gamlir drengir leituðu til skólastjóra vegna meints ofbeldis af hálfu kennara. Í kjölfarið var þeim meinað að sitja kennslustundir hjá kennaranum. Annar baðst afsökunar eftir tvær vikur og fékk þá að koma aftur í tíma. Hinn sætti útskúfun í tvo mánuði, áður en skólanum var gert að taka drenginn aftur inn í tíma. Foreldrar drengsins segja kerfið hafa brugðist barninu og leituðu að lokum til lögreglu.