Þorsteinn Víglundsson, talsmaður þýska sementsfyrirtækisins Heidelberg og forstjóri fyrirtækisins Hornsteins sem Heidelberg á meirihluta í, segir að fréttaflutningur Heimildarinnar um fyrirhugaða „mölunarverksmiðju í bænum séu „fráleitar“. Þetta segir hann í yfirlýsingu til Heimildarinnar.

Þýska fyrirtækið sem Þorsteinn vinnur fyrir vill byggja verksmiðju í Þorlákshöfn sem á að mala móberg fyrir sementsgerð og reynir nú að koma þessari framkvæmd á koppinn. Elliði Vignisson, bæjarstjóri í Ölfusi, segir við Heimildina að framkvæmdin muni alltaf fara í íbúakosningu þar sem kjósendur í Ölfusi ákveða hvort af framkvæmdinni verður. 

Eins og Heimildin fjallaði um í dag og í vikunni bauð Heidelberg félagasamtökum í Þorlákshöfn fjárstyrki í desember. Lúðrasveitin í bænum hafnaði styrknum en björgunarsveitin þáði hann. Það sem virðist sérstaklega fara fyrir brjóstið á Þorsteini eru þau orð stjórnarformanns lúðrasveitarinnar, Ágústu Ragnarsdóttur, að styrktarboðið hafi virkað eins og einhvers konar tilraun til að bera fé á fólk. „Þetta var mjög óþægilegt og maður vill hreinlega ekki trúa því að þetta séu einhverjar mútur. Mér fannst þetta mjög, mjög skrítið.  Við höfum aldrei lent í því áður að vera boðinn peningur fyrir ekki neitt,“ sagði Ágústa við Heimildina en lúðrasveitin hafnaði styrknum. 

Í yfirlýsingu sinni upplýsir Þorsteinn að Heidelberg hafi veitt styrki upp á samtals 3,5 milljónir króna til félagasamtaka í Þorlákshöfn.  Ekki liggur fyrir hverjir þáðu styrkina, fyrir utan björgunarsveitina. 

Þorsteinn segir að það sé fráleitt að markmið Heidelberg með styrkjunum sé að reyna að hafa óeðlileg áhrif á skoðanir fólks á fyrirtækinu.  „Fyrirtækið hafnar alfarið grófum aðdróttunum um nokkurs konar mútustarfsemi eða óeðlileg samskipti í því skyni að kaupa sér velvild eða fyrirgreiðslu. Enginn fótur er fyrir slíkum vangaveltum enda fráleitt að verið sé að „bera fé“ á lúðrasveit til að hafa áhrif á skoðanir fólks, líkt og miðillinn heldur fram í umfjöllun sinni. Það er alþekkt að fyrirtæki styðji við ýmis verkefni í nágrenni sínu og fá dæmi um að því sé haldið fram að slíkar styrkveitingar miði að því að hafa óeðlileg áhrif á skoðanir fólks á einstökum verkefnum.“

Yfirlýsing Þorsteins til Heimildarinnar fer hér á eftir í heild sinni: 

„Fráleitur fréttaflutningur af starfsemi í Þorlákshöfn

 Vegna fréttar Heimildarinnar þann 16. og 17. janúar sl. sem snertir fyrirhugaða starfsemi Heidelberg Materials í Þorlákshöfn er rétt að vekja athygli á nokkrum atriðum. 

 Heidelberg Materials hefur áform um að hefja starfsemi í Þorlákshöfn á næstu árum og hefur átt í góðu samstarfi og samtali við fjölmarga aðila við undirbúning verkefnisins, þ.á m. Íbúa sveitarfélagsins. Bæði Heidelberg Materials og Hornsteinn starfa samkvæmt skýrum siðareglum og reglum um háttsemi í starfsumhverfi sínu. Frá upphafi hefur það verið skýrt að mikill vilji er til að vinna í sátt við samfélagið í Þorlákshöfn og sýna samfélagslega ábyrgð. Heidelberg Materials hafði því í lok árs 2022 frumkvæði að því að styrkja nokkur samfélagsverkefni í bæjarfélaginu, án nokkurra kvaða eða auglýsinga, og voru nokkur samfélagstengd verkefni styrkt um samtals 3,5 milljónir króna. 

Fyrirtækið hafnar alfarið grófum aðdróttunum um nokkurs konar mútustarfsemi eða óeðlileg samskipti í því skyni að kaupa sér velvild eða fyrirgreiðslu. Enginn fótur er fyrir slíkum vangaveltum enda fráleitt að verið sé að „bera fé“ á lúðrasveit til að hafa áhrif á skoðanir fólks, líkt og miðillinn heldur fram í umfjöllun sinni. Það er alþekkt að fyrirtæki styðji við ýmis verkefni í nágrenni sínu og fá dæmi um að því sé haldið fram að slíkar styrkveitingar miði að því að hafa óeðlileg áhrif á skoðanir fólks á einstökum verkefnum.

Heidelberg Materials hefur gert sitt besta til að stuðla að skýrri upplýsingagjöf, m.a. með íbúafundi þar sem athugasemdir og spurningar íbúa komu fram sem og með dreifingu bæklings og opnun vefsvæðis um verkefnið. Auk þess hafa skýr og eðlileg skoðanaskipti átt sér stað víða, m.a. í fjölmiðlum. Þetta er einmitt gert með það að leiðarljósi að forsendur verkefnisins séu öllum ljós svo fólk geti sjálft myndað sér upplýsta skoðun. 

Um fullyrðingar í fréttinni sem snúa að fyrirtækjunum Jarðefni og Jarðefnaiðnaði getur undirritaður lítið sagt. Jarðefnaiðnaður ehf. á óbeinan hlut í Hornsteini sem er að meirihluta í eigu Heidelberg Materials.

Starfsemi Jarðefnaiðnaðar ehf., jarðakaup eða önnur viðskipti sem lýst er í umfjölluninni, tengjast hvorki starfsemi Hornsteins né starfsemi Heidelberg á Íslandi með neinum hætti. Innrömmun blaðamanns á meintum tengslum fyrirtækjanna tveggja geta hins vegar í besta falli flokkast sem kæruleysisleg vinnubrögð og eiga sér enga stoð í raunveruleikanum. Augljóst er að hverju verið er að ýja. Hefði blaðamaður haft fyrir því að bera þessar aðdróttanir undir Heidelberg hefði fyrirtækið getað upplýst að engin tengsl af nokkru tagi eru á milli fjárfestinga Jarðefnaiðnaðar í Ölfusi og fyrirhugaðrar uppbyggingar á vegum Heidelberg í Þorlákshöfn.

Heidelberg hefur átt í góðu samtali við samfélagið og bæjaryfirvöld og vinnur nú að næstu skrefum, m.a. með hliðsjón af ábendingum og áhyggjum sem fram hafa komið meðal íbúa. Móbergsvinnsla í Þorlákshöfn er risastórt verkefni sem getur haft mikil jákvæð efnahagsleg áhrif fyrir sveitarfélagið og jákvæð loftslagsáhrif, en krefst um leið talsverðrar yfirbyggingar og umsvifa. Þar skiptir öllu máli að umfjöllun sé skýr og málefnaleg. Það er eðlilegt og sjálfsagt að fólk hafi mismunandi skoðanir á verkefni sem þessu. Aðdróttanir og hálfkveðnar vísur sem sýna málið í annarlegu ljósi eru hins vegar engum til sóma.

                                                            Þorsteinn Víglundsson,

forstjóri Hornsteins og talsmaður Heidelberg Materials á Íslandi.“