Í júlí árið 64 braust út eldur í Rómaborg. Það var enginn sérstakur viðburður því eldar kviknuðu oft í borginni og oft varð mikið tjón. Í þetta sinn varð eldurinn hins vegar meiri en oftast áður og brann samtals í níu sólarhringa samfleytt. Þegar upp var staðið höfðu tveir þriðju hlutar borgarinnar brunnið til ösku.

Hinn 27 ára gamli Nero var þá keisari í Róm og honum þótti ljóst að mikil reiði myndi beinast að honum vegna þess gífurlega tjóns sem þarna varð. Hann var hins vegar snöggur til og náði að varpa ábyrgðinni á brunanum á nýjan og enn frekar lítinn hóp Gyðinga, sem aðhylltust sérstaka trú.

Kristni.

Jesúa frá Nasaret var sennilega krossfestur í Jerúsalem árið 31 en lærisveinar hans og -meyjar gáfust ekki upp og á aðeins rúmum þrem áratugum voru þau kristnu komin alla leið til Rómar og orðin svo fjölmenn þar að þau voru farin að vekja athygli fyrir „nýja og einkar skaðlega hjátrú“, eins og sagnaritarinn Suetonius komst að orði.

Þau voru samt ekki fjölmennari en svo að Nero taldi sér óhætt að kenna þeim um brunann og draga þannig athyglina frá sjálfum sér. Þau voru nefnilega til sem sökuðu Nero sjálfan um að hafa látið kveikja í svo hann fengi tækifæri til að hefja umfangsmiklar nýjar byggingaframkvæmdir í Rómaborg.

„Hatur hinna kristnu á öllu mannkyni“

Nú lét Nero refsa hinum kristnu fyrir brunann og reyndar líka fyrir „hatur sitt á öllu mannkyni“, eins og sagnaritarinn Tacitus komst nokkrum áratugum síðar að orði í Annálum sínum.

Aftökur þeirra voru hafðar sem háðulegastar. Sumir voru klæddir í skinn og rifnir í tætlur af hundum, aðrir negldir á kross og því næst brenndir til að lýsa upp kvöldhimininn eftir að dimma tók.

Ekki er því hægt að segja að kristið fólk hafi fengið góðar viðtökur í Rómaborg sjálfri.

En kristindómurinn varð þó ekki kveðinn í kútinn og sagnir sem síðan urðu lífseigar í kirkjunni hermdu að meðal þeirra sem létu lífið í þessum fyrstu ofsóknum Rómverja hefði verið enginn annar en Símon Pétur, hinn helsti meðal postulanna tólf sem Jesúa var sagður hafa skipað áður en hann var handtekinn og líflátinn.

Í Postulasögunni segir frá því að Pétur hafi fyrsta kastið eftir dauða Jesúa verið leiðtogi kristins fólks í Jerúsalem og verið heldur andsnúinn hugmyndum fólks á borð við Pál — sem einnig kallaði sig postula — um að boða skyldi hinar nýju hugmyndir og trú víðar en bara meðal Gyðinga.

Pétur var fyrsti páfinn

Það þarf ekki að stangast á við að hann hafi verið kominn til Rómar árið 64 til að boða trú, því í Rómaborg bjó fjöldi Gyðinga og Pétur gæti sem hægast hafa ætlað sér að boða trúna fyrst og fremst meðal þeirra. Í rauninni er ekkert vitað með vissu um örlög Péturs en kirkjufeður ákváðu seinna að telja skyldi Pétur fyrsta biskup kristins fólks í Róm en í því fólst að hann var þannig hinn fyrsti páfi, því opinber embættistitill páfa er einfaldlega biskup í Róm.

Ljóst virðist að þegar í frumkirkjunni hafa menn trúað því að Pétur hafi verið krossfestur fyrir trú sína. Í Jóhannesarguðspjalli — sem var skrifað um það bil á árunu 90-110 — er svolítið einkennilegur eftirmáli (21. kapítuli) þar sem segir frá samskiptum Jesúa og postulanna í Galíleu eftir upprisuna frá dauðum.

Þar segir Jesúa við Pétur: „„Sannlega, sannlega segi ég þér: Þegar þú varst ungur bjóstu þig sjálfur og fórst hvert sem þú vildir en þegar þú ert orðinn gamall munt þú rétta út hendurnar og annar býr þig og leiðir þig þangað sem þú vilt ekki.“ Þetta sagði Jesús til að kynna með hvílíkum dauðdaga Pétur mundi vegsama Guð.“ (19.-20. vers)

Lýsingin á því hvernig Pétur mun „rétta út hendurnar“ þykir gefa til kynna að höfundur Jóhannesarguðspjalls hafi trúað því að Pétur hafi verið krossfestur.

Og þar reis kirkja Péturs

Og þótt höfundurinn segi það ekki berum orðum, þá komst sem sé á sá trú að Pétur hafi verið krossfestur í Róm árið 64 þegar Nero keisari ákvað að kenna kristnum mönnum um brunann mikla í borginni.

Og kirkjunnar menn urðu brátt sammála um hvar Pétur hefði verið krossfestur.

Á völlunum handan Tíberfljóts, séð frá miðborg Rómar.

Þar urðu seinna aðalbækistöðvar kristinnar kirkju í borginni og sjálf dómkirkjan þar sem biskupinn í Róm prédikar sitt guðsorð.

Péturskirkjan.

Þannig var nú það. Eða kannski, að minnsta kosti. Og kannski ég segi á næstunni með óreglulegu millibili sögur af Rómarbiskupum, páfunum, sögur sem hófust með brunanum ægilega og gömlum manni sem var „leiddur þangað sem hann vildi ekki“.

Hérna er svo sagt frá næstu páfum!

„Pétur krossfestur“ eftir Caravaggio,málað 1601