Ummæli Sigurðar Inga Jóhannssonar innviðaráðherra um Vigdísi Häsler, framkvæmdastjóra Bændasamtaka Íslands, gætu varðað bæði siðareglur alþingismanna, sem og siðareglur ráðherra. Sigurður Ingi hefur játað að hafa haft uppi „óviðurkvæmileg orð“ um Vigdísi í veislu Framsóknarflokksins í tengslum við Búnaðarþing í síðustu viku. Samkvæmt heimildum Stundarinnar mun Sigurður Ingi hafa spurt hvort taka ætti mynd af honum „með þeirri svörtu“.
Vigdís birti yfirlýsingu um málið á Facebook-síðu sinni í hádeginu þar sem hún sagði ummæli Sigurðar Inga hafa verið afar særandi. „Ég neita að bera ábyrgð á þeim orðum sem ráðherrann viðhafði í minn garð. Duldir fordómar eru gríðarlegt samfélagsmein og grassera á öllum stigum samfélagsins. Þeir smætta verk einstaklinga og gjörðir niður í lit eða kyn.“
Sigurður Ingi baðst í eftirmiðdaginn afsökunar á ummælum sínum á Facebook-síðu sinni. „Í kvöldverðarboði Framsóknar fyrir fulltrúa á Búnaðarþingi síðastliðið fimmtudagskvöld, lét ég óviðurkvæmileg orð falla í garð framkvæmdastjóra Bændasamtakanna. Á þeim orðum biðst ég innilegrar afsökunar. Í lífinu er maður alltaf að læra á sjálfan sig. Sárt er þó að sá lærdómur bitni á tilfinningum annarra.“
Alþingismenn kasti ekki rýrð á Alþingi
Í siðareglum alþingismanna segir meðal annars að alþingismenn skuli sem þjóðkjörnir fulltrúar „ekki kasta rýrð á Alþingi eða skaða ímynd þess með framkomu sinni,“ og „leggja sig fram um að skapa í störfum sínum heilbrigt starfsumhverfi innan þings sem utan og hvarvetna þar sem þeir sinna störfum sínum þar sem hafnað er hvers konar kynferðislegri eða kynbundinni áreitni, einelti eða annarri vanvirðandi framkomu.“ Einstaklingum og lögaðilum er heimilt að leggja fram erindi um meint brot á siðareglunum og skal beina þeim til forsætisnefndar Alþingis. Forsætisnefnd getur beint erindum til ráðgefandi siðanefndar alþingis sem lætur í té álit sitt á því hvört þingmaður hafi brotið gegn hátternisskyldum sínum.
„Ráðherra gætir þess að rýra ekki virðingu embættis síns með ámælisverðri framkomu, skeytingarleysi um lög eða virðingarleysi við manngildi og mannréttindi“
Í siðareglum ráðherra segir meðal annars: „Ráðherra gætir þess að rýra ekki virðingu embættis síns með ámælisverðri framkomu, skeytingarleysi um lög eða virðingarleysi við manngildi og mannréttindi.“ Ábendingum um ámælisverða háttsemi má koma á framfæri við umboðsmann Alþingis sem gætir þess að stjórnsýslan fari fram í samræmi við siðareglur settar á grundvelli laga um Stjórnarráð Íslands.
Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra undirritaði siðareglur ráðherra fyrir hönd ríkisstjórnarinnar, lögum samkvæmt, 16. desember 2017. Í umræðum á alþingi í dag sagði Katrín í svari við óundirbúinni fyrirspurn Halldóru Mogensen, þingmanns Pírata, um hvernig hún teldi að ríkisstjórnin ætti að axla ábyrgð á ummælum Sigurðar Inga, að Sigurður Ingi hefði beðist afsökunar og það skipti máli. „Það liggur algerlega fyrir að þau ummæli sem vitnað er til voru óásættanleg og ég rengi ekki orð framkvæmdastjóra Bændasamtakanna í þeim efnum en við verðum líka að geta tekið því þegar fólk biðst afsökunar eins og hæstvirður innviðaráðherra hefur gert með mjög skýrum hætti.“
Ekki óþekkt að siðanefnd taki mál til umfjöllunar
Siðanefnd Alþingis fjallaði árið 2019, að beiðni sérskipaðra varaforseta þingsins, um Klausturmálið. Siðanefnd komst þar að því að Gunnar Bragi Sveinsson og Bergþór Ólason hefðu brotið siðareglur alþingismanna með ummælum sínum á barnum Klaustri í nóvember 2018, en aðrir þingmenn sem viðstaddir voru, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, Anna Kolbrún Árnadóttir, Karl Gauti Hjaltason og Ólafur Ísleifsson hefðu ekki gerst brotlegir við siðareglurnar.
Sama ár hafði siðanefnd áður komist að þeirri niðurstöðu að Þórhildur Sunna Ævarsdóttir hefði brotið siðareglur með því að viðhafa þau ummæli að uppi væri „rökstuddur grunur um það að Ásmundur Friðriksson hafi dregið að sér fé.“ Ummælin lét Þórhildur Sunna falla í umræðuþættinum Silfrinu í febrúar sama ár.
Sniðugt, bara ef þetta gilti um okkur hin.
Það er auðvelt að biðjast afsökunar á Facebook. Maður á að biðjast afsökunar augliti til auglitis við þann sem maður misgerði.