Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.

The Fishrot-case: 9 out of 10 Icelanders believe that Samherji bribed Namibian politicians

The maj­o­rity of Ice­land's pop­ulati­on believes that the is­land's lar­gest fis­hing comp­any, Sam­herji, bri­bed politicians in Nami­bia to get acquire hor­se mack­erel quotas. The so cal­led Fis­hrot ca­se is the lar­get corrupti­on scan­dal that has come up in Nami­bia and Ice­land and ten su­spects will be indicted in it in Namb­ia.

The Fishrot-case: 9 out of 10 Icelanders believe that Samherji bribed Namibian politicians
Samherji´s efforts have been futile Samherji´s efforts to curb public opinion in Iceland about its role in the Fishrot case been futile to date, according to an opinion survey which the company MMR did. Samherji´s CEO, Þorsteinn Már Baldvinsson, and Namibia´s former minister of fisheries, Bernhard Esau, are seen here together.

92 percent of Icelanders believe that the fishing company Samherji paid millions of dollars in bribes to a group of politicians and their cronies in Namibia in exchange for fishing quotas. The case is known in Namibia and internationally as the Fishrot case. Only 8 percent of Iceland's population believes that Samherji did not use bribes to secure itself access to the fishing quotas, more specifically horse mackerel quotas. 

This is one of the main results in an opinion survey that the company MMR carried out for the Icelandic news magazine Stundin in January this year. 1,127 Icelanders from the age of eighteen up participated in the survey. 

The results of MMR´s opinion survey

The Fishrot-case is the largest corruption case that has come up in the history of both Namibia and Iceland. The case is now being investigated in Namibia, where seven Namibian and three Icelandic suspects will be indicted for taking bribes, laundering money and other offences, and in Iceland where the investigation has not been concluded. In Iceland, six current and former employees have the legal status of suspects in the investigation, one of them is the CEO and founder of Samherji, Þorsteinn Már Baldvinsson. 

The opinion survey is included in a series of news articles published by Stundin about Samherji's status in Iceland, especially in the towns of Akureyri and Dalvík, in the wake of the Fishrot-case. Some of the money that  Samherji made on its fishing in Africa, first in Mauritania and Morocco and later in Namibia, was later reinvested in Iceland through various subsidiaries of Samherji, for example in Cyprus. There is therefore a direct link between Samherji's operations in Africa, where Samherji created between 10 to 40 percent of its revenue from 2007 to 2019, and its fishing operations in Iceland. 

"Samherji firmly denies that its management ever intended for any subsidiary to engage in wrongful activity“
Samherji in July 2020

Samherji has denied the accusations

Samherji has denied the accusations of bribery even though the company's strategy in defending itself has changed significantly over the course of the last year: "Samherji firmly denies that its management ever intended for any subsidiary to engage in wrongful activity, including bribery or money laundering, in order to achieve benefits and will rigorously rebut any further allegation to this effect," the fishing company said in a statement last summer. 

First after Wikileaks, the Icelandic investigative TV-program Kveikur, the Qatari TV-station Al Jazeera and Stundin reported about the bribe payments in November of 2019 Samherji tried to blame what happened in Namibia on its former manager in the country, Jóhannes Stefánsson, who is the whistle blower in the Fishrot case.  The bribes reportedly amounted to more than 10 million U.S. dollars but that amount has risen significantly following the investigations into the case in Namibia.

Samherji did not use that tactic for long since the bribe payments continued long after Stefánsson left the company in 2016. The Icelandic fishing company now says that it paid some consultancy fees but categorically denies having paid bribes. Samherji has been using its homepage to publish its defence and refutations of the allegations in the Fishrot-case for the last months.

The company also made YouTube videos denying the allegations as well as attacking the state media company in Iceland, RUV, and its journalists who led the media's coverage of the Fishrot-case. 

One implication of the results that the opinion survey shows it that Samherji appears to have been unsuccessful in its attempts to strongly affect the general opinion in Iceland regarding the company's actions in Namibia. Roughly 9 out of every 10 Icelanders believe that the stories about Samherji's bribe payments are true even though the company says that they are unfounded. 

The difference between Akureyri and the rest of Iceland

Another implication of the survey is the obvious difference between people's opinion in Akureyri, the small town in the north of Iceland where Samherji was founded and the company has its headquarters, and in other parts of country. For example, "only" 71 percent of the inhabitants of Akureyri, and the adjacent fishing village of Dalvík where Samherji is the biggest employer, believe that the stories about the bribe payments are true. 29 percent of the population in Akureyri and Dalvík believes that Samherji did not pay bribes. This more than three times higher than in the rest of Iceland. 

Samherji employs more than 500 people in Akureyri and Dalvík where it operates two fish factories. This is a significant number of jobs in a small, rural community of twenty-thousand inhabitants.  For the last decade, Samherji has also donated around 685 million Icelandic krónur, the equivalent of 5 million U.S. dollars, to good causes in the region. It has funded sports clubs, given money to schools and hospitals and bought a new chairlift for the skiing resort in Akureyri. 

Other results of the survey also support the claim that the opinions of the inhabitants of Akureyri and Dalvík are more positive than in the rest of Iceland. For example, 47 percent of the inhabitants say that their opinions on Samherji have not changed during the last two years, whereas only 28 percent of Icelanders in other parts of the island say that their opinion of Samherji has not changed. Similarly, 69 percent of Icelanders living outside of Akureyri and Dalvík say that their opinion on Samherji has worsened during the last two years, while 46 percent of the inhabitants in the two towns say that their views on the company have changed to the worse. 

In this respect, the survey shows a significant difference between the groups, the residents of Akureyri and Dalvík on the one hand, and the residents of other parts of Iceland on the other, even though the majority of both groups believes that Samherji participated in the paying of bribes. 

Same opinionThe mayor of Akureyri, Ásthildur Sturludóttir, says that her opinion of Samherji has not changed because of the Fishrot case.

Fishrot has not changed the views of many local politicians 

Even though the Fishrot-case in Nambia seems to have influenced public opinion in Iceland strongly it has not changed the views of many of the local politicians in Akureyri where Samherji is the largest privately owned employer. Only the University of Akureyri and the local hospital employ more people. 

The mayor of Akureyri, Ásthildur Sturludóttir, says, for example, that the Fishrot-case has not made her change her opinion on Samherji. "I can’t say that it has but this is just an affair that I can’t go about having an opinion on. […] Of course I was shocked but this is just one affair," Sturludóttir says. 

"Generally I believe that people fully trust Samherji“
Þórhallur Jónsson, a local politician in Akureyri

One of municipal politicians in Akureyri, Þórhallur Jónsson, says also: "Samherji is a very good and strong company which plays a big part in the economic life in this area. Generally I believe that people fully trust Samherji and that this has not changed much following the Fishrot-case. I definitely do. My feeling is that people in this area are not ready to make a judgment and that they want to wait for result of the investigation."

Another politician in Akureyri, Halla Björk Reynisdóttir, says that her opinion on Samherji has not changed yet but that it might change, based on what the investigation will lead to.

"I think that people in general are saddened by this. But people are just waiting to see what the investigation will lead to and whether Samherji did the things that they are accused of doing.  I hope that they will finish the investigation soon. Regarding my own personal opinion of Samherji it has not changed but my final opinion will be based on the result of the investigation," Halla Björk says. 

As is evident from the words of local politicans in Akureyri then Samherji is an important company in the community. What is also evident from their words is that the results of investigations of the Fishrot case in Iceland, and possibly also Namibia, is likely to have further repercussions for the company's status in its home community of Akureyri. 

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Sjá meira

Áhrif Namibíumálsins á íbúa Akureyrar: „Fólki þykir almennt rosalega vænt um Samherja“
RannsóknHeimavígi Samherja

Áhrif Namib­íu­máls­ins á íbúa Ak­ur­eyr­ar: „Fólki þyk­ir al­mennt rosa­lega vænt um Sam­herja“

Hvaða áhrif hef­ur það á 20 þús­und manna sam­fé­lag á Ís­landi þeg­ar stærsta fyr­ir­tæk­ið í bæn­um, út­gerð sem veit­ir rúm­lega 500 manns vinnu og styrk­ir góð mál­efni um allt að 100 millj­ón­ir á ári, er mið­punkt­ur í al­þjóð­legri spill­ing­ar- og saka­mál­a­rann­sókn sem teyg­ir sig víða um heim? Stund­in spurði íbúa Ak­ur­eyr­ar að þess­ari spurn­ingu og kann­aði við­horf íbúa í Eyja­firði og á Ís­landi öllu til Sam­herja­máls­ins í Namib­íu. Rúmt ár er lið­ið frá því mál­ið kom upp og nú liggja fyr­ir ákær­ur í Namib­íu gegn með­al ann­ars Sam­herja­mönn­um og embætti hér­aðssak­sókn­ara og skatt­rann­sókn­ar­stjóri eru með mál­ið til með­ferð­ar á Ís­landi.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Heimavígi Samherja

Þorsteinn Már og Helga skulduðu fyrirtækjum Samherja í Belís og Kýpur milljónir án gjalddaga
FréttirHeimavígi Samherja

Þor­steinn Már og Helga skuld­uðu fyr­ir­tækj­um Sam­herja í Belís og Kýp­ur millj­ón­ir án gjald­daga

Árs­reikn­ing­ar fé­laga Sam­herja á Kýp­ur sýna inn­byrð­is við­skipti við Þor­stein Má Bald­vins­son og Helgu Stein­unni Guð­munds­dótt­ur. Þau voru sekt­uð vegna brota á gjald­eyr­is­hafta­lög­un­um eft­ir hrun­ið vegna milli­færslna inn á reikn­inga þeirra en þær sekt­ir voru svo aft­ur­kall­að­ar vegna mistaka við setn­ingu lag­anna.

Mest lesið

Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"
2
FréttirLaxeldi

Ráðn­ing stjórn­anda til MAST vek­ur at­hygli: „Ég er fag­mað­ur"

MAST til­kynnti starfs­mönn­um sín­um um það á mið­viku­dag­inn að bú­ið væri að ráða Þor­leif Ág­ústs­son sem nýj­an sviðs­stjóra yf­ir með­al ann­ars fisk­eld­is­deild­ina hjá stofn­un­ina. Þor­leif­ur hef­ur skrif­að grein­ar þar sem hann tal­ar fyr­ir lax­eldi í sjókví­um. Þor­leif­ur seg­ist vera vís­inda­mað­ur og að hann taki ekki af­stöðu. For­stjóri MAST, Hrönn Jó­hann­es­dótt­ir vill ekki ræða um ráðn­ing­una þeg­ar eft­ir því er leit­að.
Þórður Snær Júlíusson
3
Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Hand­bók um leið­ir til að þykj­ast sið­leg­ur ráð­herra

Á Ís­landi er við lýði reglu­verk sem á að koma í veg fyr­ir spill­ingu ráð­herra og auka traust á stjórn­sýslu. Ný­lega var gef­in út hand­bók með út­skýr­ing­um á regl­un­um með raun­hæf­um dæm­um. Raun­veru­leik­inn sýn­ir hins veg­ar að ráð­herr­ar láta þetta ekki hafa áhrif á hegð­un sína. Regl­urn­ar gilda bara þeg­ar það reyn­ir ekki á þær.
Ríkisstjórnin vill gefa kvótann í laxeldinu um aldur og ævi
4
FréttirLaxeldi

Rík­is­stjórn­in vill gefa kvót­ann í lax­eld­inu um ald­ur og ævi

Í frum­varpi mat­væla­ráð­herra um lagar­eldi er kveð­ið á um að lax­eld­is­fyr­ir­tæk­in í land­inu hafi „ótíma­bund­in“ rekstr­ar­leyfi til að stunda sjókvía­eldi í ís­lensk­um fjörð­um. Hing­að til hafa rekstr­ar­leyf­in ver­ið tíma­bund­in í 16 ár. Með þessu ákvæði munu stjórn­völd á Ís­landi ekki geta bann­að sjókvía­eldi án þess að baka sér skaða­bóta­skyldu gagn­vart lax­eld­is­fyr­ir­tækj­un­um.
Kostnaður við árshátíð fram úr skattfrelsi: „Ekki einhver trylltur glamúr“
8
Viðskipti

Kostn­að­ur við árs­há­tíð fram úr skatt­frelsi: „Ekki ein­hver tryllt­ur glamúr“

Kostn­að­ur á hvern starfs­mann við árs­há­tíð Lands­virkj­un­ar fór fram úr skatt­frjáls­um kostn­aði um 34 til 230 þús­und á mann, eft­ir því hvernig á það er lit­ið, og gæti starfs­fólk­ið því þurft að greiða skatt af þeim krón­um. Lands­virkj­un ætl­ar, að sögn upp­lýs­inga­full­trúa, að fara að lög­um og regl­um um skatt­skil en gef­ur ekki uppi hvernig upp­gjör­inu er hátt­að gagn­vart starfs­fólk­inu.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Jón Gnarr segir að ísraelskir landnemar í Palestínu þurfi að hypja sig
6
FréttirForsetakosningar 2024

Jón Gn­arr seg­ir að ísra­elsk­ir land­nem­ar í Palestínu þurfi að hypja sig

Jón Gn­arr lýs­ir yf­ir harðri and­stöðu við stríð­ið í Palestínu í ný­legu við­tali í hlað­varp­inu Vakt­inn. Hann vill taf­ar­laust vopna­hlé, póli­tíska end­ur­nýj­un í Ísra­el og að land­töku­byggð­ir Ísra­els í Palestínu verði lagð­ar nið­ur. „Það þarf bara að jafna þetta við jörðu og segja þessu liði að hypja sig.“
Það er búið að einkavæða hafið og færa örfáum á silfurfati
7
Allt af létta

Það er bú­ið að einka­væða haf­ið og færa ör­fá­um á silf­urfati

Kjart­an Páll Sveins­son, formað­ur Strand­veiði­fé­lags­ins, elsk­ar haf­ið út af líf­inu, eins og hann orð­ar það, og vill ekki að það sé tek­ið af hon­um eða öðr­um Ís­lend­ing­um. Hann seg­ir haf­ið hafa ver­ið tek­ið af þjóð­inni, einka­vætt og fært ör­fá­um á silf­urfati. Hann vill að strand­veiði fái stærri hluta úr pott­in­um og pott­ur­inn fyr­ir aðra en kvótakónga stækki.
Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"
8
FréttirLaxeldi

Ráðn­ing stjórn­anda til MAST vek­ur at­hygli: „Ég er fag­mað­ur"

MAST til­kynnti starfs­mönn­um sín­um um það á mið­viku­dag­inn að bú­ið væri að ráða Þor­leif Ág­ústs­son sem nýj­an sviðs­stjóra yf­ir með­al ann­ars fisk­eld­is­deild­ina hjá stofn­un­ina. Þor­leif­ur hef­ur skrif­að grein­ar þar sem hann tal­ar fyr­ir lax­eldi í sjókví­um. Þor­leif­ur seg­ist vera vís­inda­mað­ur og að hann taki ekki af­stöðu. For­stjóri MAST, Hrönn Jó­hann­es­dótt­ir vill ekki ræða um ráðn­ing­una þeg­ar eft­ir því er leit­að.
Sigríður Hrund greiddi fyrir viðtal á NBC – Verðið trúnaðarmál
9
FréttirForsetakosningar 2024

Sig­ríð­ur Hrund greiddi fyr­ir við­tal á NBC – Verð­ið trún­að­ar­mál

Sig­ríð­ur Hrund Pét­urs­dótt­ur for­setafram­bjóð­andi greiddi ásamt nokkr­um öðr­um kon­um fyr­ir birt­ingu við­tals við hana hjá banda­ríska fjöl­miðl­in­um NBC en verð­ið er trún­að­ar­mál. Hún seg­ist hafa vilj­að grípa tæki­fær­ið til þess að benda á það hve op­ið fram­boðs­ferl­ið er á Ís­landi og til þess að sýna að venju­leg kona gæti boð­ið sig fram til for­seta.

Mest lesið í mánuðinum

Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár
1
Viðtal

Læst­ur inni í íbúð­inni sinni í fimmtán ár

Sveinn Bjarna­son bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á veg­um Ak­ur­eyr­ar­bæj­ar. Hann bank­aði oft ít­rek­að og grét áð­ur en starfs­fólk opn­aði fyr­ir hon­um. Móð­ir hans gerði end­ur­tekn­ar at­huga­semd­ir við að hann væri læst­ur inni og seg­ir son sinn hafa ver­ið van­rækt­an. Fyrr á þessu ári greip hún til þess ör­þrifa­ráðs að flytja hann bú­ferl­um í ann­an lands­hluta til að fá mann­sæm­andi að­bún­að fyr­ir hann. Mál Sveins varp­ar ljósi á al­var­leg­ar brota­lam­ir í þjón­ustu við fatl­að fólk á Ís­landi og sýn­ir hvernig mann­rétt­indi hafa ver­ið virt að vett­ugi ár­um sam­an.
Eina leiðin til að halda lífinu áfram var að koma út
3
ViðtalForsetakosningar 2024

Eina leið­in til að halda líf­inu áfram var að koma út

Bald­ur Þór­halls­son bældi nið­ur eig­in kyn­hneigð frá barns­aldri og fannst hann ekki geta ver­ið hann sjálf­ur. Fyr­ir 28 ár­um tók hann ákvörð­un um að koma út úr skápn­um, það var ekki ann­að í boði ef hann ætl­aði að halda áfram með líf­ið. Nú stefna þeir Fel­ix Bergs­son á Bessastaði. „Við eig­um 28 ára ást­ríkt sam­band að baki og höf­um ekk­ert að fela,“ seg­ir Fel­ix.
Nýjar ógnir blasa við Íslendingum
4
Úttekt

Nýj­ar ógn­ir blasa við Ís­lend­ing­um

Ís­land get­ur orð­ið skot­mark í styrj­öld sem veik­asti hlekk­ur­inn í varn­ar­keðju Vest­ur­landa. Don­ald Trump hafn­ar skuld­bind­ingu Banda­ríkj­anna til að verja NATO-ríki sem borga ekki sinn skerf, en Ís­land er lengst frá því af öll­um. Ingi­björg Sól­rún Gísla­dótt­ir, fyrr­ver­andi ut­an­rík­is­ráð­herra, seg­ir varn­ar­samn­ing­inn við Banda­rík­in hafa „af­skap­lega tak­mark­að gildi“.
„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“
6
ViðtalForsetakosningar 2024

„Ég ætla ekki að kinka kolli fram­an í ein­hver ill­menni án þess að segja neitt“

Jón Gn­arr er kom­inn í for­setafram­boð. Hann seg­ir meiri þörf á gleði og húm­or í lýð­ræð­inu og sam­fé­lag­inu þar sem of­fram­boð sé á leið­ind­um og er sann­færð­ur um að þjóð­in sé að leita sér að mann­eskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætl­ar sér að mýkja freka kall­inn með kær­leik­ann að vopni og lof­ar að vera hvorki of­stopa­mann­eskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hef­ur hann alltaf dreymt um að búa í Garða­bæ.
Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu
7
Fréttir

Hjúkr­un­ar­heim­il­ið Sól­tún fékk 20 millj­arða frá ís­lenska rík­inu

Frá ár­inu 2009 hef­ur hjúkr­un­ar­heim­il­ið Sól­tún feng­ið tæp­lega 20 millj­arða króna frá ís­lenskra rík­inu. Um 90 pró­sent af tekj­um Sól­túns koma frá rík­inu. Eig­end­urn­ir hafa tek­ið á þriðja millj­arð króna út úr rekstr­in­um með því að selja fast­eign­ir og lóð­ir og lækka hluta­fé fyr­ir­tæk­is­ins. All­ur rekst­ur­inn bygg­ir hins veg­ar á um­deild­um samn­ingi við ís­lenska rík­ið sem gerð­ur var ár­ið 2000.
Risar í landbúnaði orðnir að fríríki og geta stýrt verði eins og þeim sýnist
8
Rannsókn

Ris­ar í land­bún­aði orðn­ir að fríríki og geta stýrt verði eins og þeim sýn­ist

Laga­breyt­ing sem var fyr­ir einu og hálfu ári köll­uð „að­för að neyt­end­um“ var sam­þykkt á Al­þingi í lok síð­ustu viku með at­kvæð­um minni­hluta þing­manna. Um er að ræða af­nám á ólög­mætu sam­ráði stærstu land­bún­að­ar­fyr­ir­tækja lands­ins. Laga­breyt­ing­unni var laum­að inn í frum­varp á loka­metr­um af­greiðslu þess með mik­illi að­komu þeirra sem mest græða á henni.
Halla nú ósammála mörgu sem hún beitti sér fyrir sem framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs
10
FréttirForsetakosningar 2024

Halla nú ósam­mála mörgu sem hún beitti sér fyr­ir sem fram­kvæmda­stjóri Við­skipta­ráðs

Ár­ið 2007 mælti Halla Tóm­as­dótt­ir, sem þá var fram­kvæmda­stjóri Við­skipta­ráðs, fyr­ir breyt­ing­um til þess að Ís­land gæti orð­ið „best í heimi.“ Þar á með­al var að setja á flata og lága skatta, einka­væða há­skóla og heil­brigðis­kerfi, einka­væða nátt­úru­auð­lind­ir og stór­auka ensku­kennslu. Heim­ild­in kann­aði hver við­horf Höllu væru til mála­flokk­anna í dag.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár