Fjölmennt var á Austurvelli í dag þangað sem fólk mætti til að styðja baráttu svartra gegn lögregluofbeldi í Bandaríkjunum. Það sem einkenndi þessi mótmæli umfram önnur fjölmenn mótmæli á Austurvelli síðustu ár var hryggðarblærinn sem lá yfir þátttakendum. Sumir föðmuðust, á meðan aðrir felldu tár í minningu George Floyd og annarra sem látið hafa lífið með sambærilegum hætti og flestir lutu höfði er þeir hlustuðu á ræðumenn tjá reynslusögur sínar af rasisma og ofbeldi.
Mótmælendur voru mættir til þess að sýna samstöðu og mótmæla með friðsælum hætti andláti George Floyd, sem átti sér stað um hábjartan dag í Minnisota fylki, af völdum lögregluofbeldis. Fjórir lögreglumenn áttu hlut í dauða Floyd, en einn þeirra að nafni Derek Chauvin kraup með hné sitt á hálsi hans í nærri því níu mínútur og gaf ekkert eftir jafnvel þótt George Floyd léti vita að hann gæti ekki andað. Yfirvöld í Minnsota hafa verið undir miklum þrýstingi til þess að draga lögreglumennina fyrir dóm og hafa þeir nú allir verið ákærðir, ýmisst fyrir annarar gráðu morð eða aðstoð við morð, samkvæmt BBC.
Friðsælir mótmælendur á Austurvelli báru margir skilti áletruð „I can't breathe“ til þess að minnast lokaorða Floyd. Orða sem voru hunsuð af lögreglumönnunum sem drógu hann til dauða. Fjöldi annarra mótmælenda báru skilti sem á stóð „Black Lives Matter“ sem er slagorð hreyfingar sem berst fyrir félagslegum réttindum svartra Bandaríkjamanna, en hefur fengið alþjóðlegan meðbyr, meðal annars á Íslandi. Orðin fela í sér áfellidóm á samfélög sem mismuna fólki eftir litarhafti og lætur sem líf hinna svörtu vegi minna en hinna hvítu. Þessi hugmyndafræði kynþáttastigveldis hefur kostað ómæld mannslíf.
Lögreglan hefur ekki gefið út fjöldatölur en um er að ræða fjölmennustu samkomu hér á landi frá því að samkomubann var sett á um miðjan mars. Fundurinn var skipulagður var af Dori Levett Baldvinsson, Derek T. Allan og Sante Feaster sem eiga það sameiginlegt að vera þeldökkir Bandaríkjamenn, búsett á Íslandi.
Meðal viðstaddra voru tónlistarkonan Björk Guðmundsdóttir og þingmennirnir Helga Vala Helgadóttir og Þórhildur Sunna Ævarsdóttir. Kolbeinn Óttarsson Proppé, þingmaður Vinstri Grænna, var einnig viðstaddur. Hann sagði í viðtali við Stundina: „Mér finnst bara mikilvægt að við sýnum samstöðu þessum góða málstaði hvar sem við erum í heiminum. Hvert líf skiptir máli, hvernig á litinn sem það er.“
Stundin ræddi við unga konu sem sagðist hafa mætt til þess að styðja Black Lives Matter-hreyfinguna og sýna stuðning við fjölskyldur þeirra sem látið hafa lífið. Önnur ung kona sló í sama streng og bætti við að „morðið á George Floyd hafi vakið umtalið verulega mikið, því það var tekið upp á vídjó og svo margir viðstaddir.“ Rasismi væri til staðar hér á landi líkt og annars staðar og það hafi alltaf angrað hana, en oft sé hann undirliggjandi og fólk taki ekki eftir honum.
Ungur, svartur Íslendingur stóð ásýndar og bar litla dóttur sína á herðum sér. „Við erum bara að styðja líf svartra manna í öllum heiminum. Fréttirnar í dag eru að segja fullt um hvað er í gangi í heiminum og við þurfum að laga það.“
Listakonan Sólveig Eir Stewart sagði: „Mér finnst bara mikilvægt að sem flestir í öðrum löndum sýni stuðning við þessa baráttu. Líka vegna ástandsins sem er í Bandaríkjunum. Fyrir utan þetta atvik sem kom upp, þá er þetta samfélagslegt vandamál.“
Bandarísk kona sem búsett er á Íslandi tjáði þakklæti sitt fyrir þátttöku Íslendinga í þessum samstöðufundi. Hún sagði fólk þurfa að gera betur og nefndi mikilvægi þess að ræða hlutina og hlusta á raddir þeirra sem eru dökkir á hörund. Ísland væri heimili hennar núna og það væri mikilvægt að gera betur.
#BlackLivesMatter
Margrét Valdimarsdóttir
Rasismi og Black Lives Matter
Lýsa skeytingarleysi íslenskrar lögreglu gagnvart jaðarsettum
Gabríel Benjamin
Þegar lögreglan særði blökkumann á Íslandi
Rísa upp gegn misrétti, ofbeldi og niðurlægingu
Elliði varar við því að íslenska lögreglan gæti þurft að vígbúast
Athugasemdir