Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.

Finnar opna birgðageymslurnar í fyrsta sinn

Þeir voru sagð­ir gam­aldags og of­sókn­aróð­ir en búa nú að því að eiga um­tals­verð­ar birgð­ir and­lits­gríma, lyfja og lækn­inga­tækja. Finn­ar hafa hald­ið áfram að safna í neyð­ar­birgða­geymsl­ur sín­ar, nokk­uð sem flest­ar þjóð­ir hættu að gera þeg­ar kalda stríð­ið leið und­ir lok.

Finnar opna birgðageymslurnar í fyrsta sinn
COVID-19 Frá miðborg Helsinki, höfuðborgar Finnlands. Styttan af smiðunum þremur sem er eitt frægasta kennileiti borgarinnar ber nú merki COVID-19 faraldursins. Smiðirnir bera andlitsgrímur og lumbra á kórónaveirunni sem veldur COVID-19. Mynd: Shutterstock

Neyðarbirgðageymslur Finnlands koma nú að góðum notum, en þar geyma finnsk stjórnvöld meðal annars gríðarlegt magn af andlitsgrímum, lyfjum og ýmsum lækningavörum. Safnað hefur verið í geymslurnar og birgðirnar endurnýjaðar eftir þörfum allt frá lokum heimstyrjaldarinnar síðari.

Á tímum kalda stríðsins komu margar vestrænar þjóðir sér upp birgðum af því sem talið var vera nauðsynlegt til að halda landinu gangandi í nokkra mánuði, kæmi til átaka eða einangrunar landsins. Þessar birgðir voru meðal annars matvara, lyf og eldsneyti og þegar leið undir lok kalda stríðsins hættu allflestar þjóðir slíkri birgðasöfnun.

En ekki Finnar. Þeir viðhéldu þessari birgðastöðu sinni og nú býr finnska þjóðin að því að eiga vel búnar birgðageymslur sem koma sér vel í COVID-19 faraldrinum.  Þar eru lyf og lækningavörur, eldsneyti, korn, tæki og búnaður til landbúnaðar og efniviður til að smíða vopn. Og nú hefur dyrum geymslunnar verið lokið upp, birgðirnar notaðar í fyrsta skiptið síðan byrjað var að safna þeim og fyrir skömmu var andlitsgrímum úr geymslunum dreift á milli spítala í Finnlandi. 

Sagðir gamaldags og með ofsóknaræði

Fjallað er um þetta á vefsíðu norska dagblaðsins Aftenposten. „Á meðan flest lönd, Noregur þar með talinn, hættu að safna slíkum lager héldu Finnar áfram eins og ekkert hefði í skorist,“ segir Magnus Håkenstad, sem er sérfræðingur í málefnum kalda stríðsins hjá rannsóknarstofnun um varnarmál í Noregi. „Finnar hafa verið skotspónn háðs og spotts í gegnum tíðina. Þeir hafa verið kallaðir gamaldags og með ofsóknaræði, en núna sjáum við að þetta var ekki svo galið hjá þeim eftir allt saman,“ segir hann. 

„Finnar hafa verið skotspónn háðs og spotts í gegnum tíðina. En núna sjáum við að þetta var ekki svo galið hjá þeim eftir allt saman“

Í grein Aftenposten segir að tilvist birgðageymslanna sé umlukin talsverðri leynd. Hvar þær séu og hversu mikið sé í þeim sé ríkisleyndarmál. Það eina sem hefur verið gert opinbert er að geymslurnar eru staðsettar víða um land.

Í erfðaefni Finna að vera við öllu viðbúnir

The New York Times fjallar einnig um þessar birgðageymslur Finna. Í grein blaðsins er þessi staða sögð öfundsverð og Finnar eru þar kallaðir „The prepper nation of the Nordics“, eða dómsdagsspámenn Norðurlandanna, en „prepper“ er notað um fólk sem eru ávallt undirbúið fyrir dómsdag af einhverju tagi. 

Með grímuNeyðarbirgðageymslur Finnlands koma nú að góðum notum, en þar geyma finnsk stjórnvöld meðal annars gríðarlegt magn af andlitsgrímum, lyfjum og ýmsum lækningavörum.

„Finnar eiga löng landamæri að Rússlandi. Þeir reiða sig á samgöngur um Eystrasaltið og hafa í gegnum tíðina verið viðbúnir hinu versta„“ segir Tomi Lounmena, forstjóri neyðarbirgðastofnunar Finnlands  í samtali við NYT. „Það er í erfðaefni Finna að vera við öllu viðbúnir.“

Hann segir að sumt af því sem er í birgðageymslunni sé komið til ára sinna, en það sé vel nothæft og nefnir þar andlitsgrímur.

Varpar ljósi á viðkvæma stöðu Norðurlandanna

Í grein NYT segir að þetta varpi ljósi á hversu viðkvæm staða Norðurlandaþjóðanna sé í raun og hversu mikið þær þurfi að reiða sig á innflutning.

„Þó að sænska ríkið hafi ekki gætt að birgðastöðu sinni, þá hafa landsmenn þar í gegnum tíðina verið hvattir til að koma sér upp sínum eigin neyðarbirgðum,“  segir í greininni. Þar er vísað til þess að allir Svíar hafi fengið bækling sendan í pósti fyrir um tveimur árum sem bar heitið Hættuástand eða stríð og þar eru leiðbeiningar um hvernig heimili geti komið sér upp matar- og vatnsbirgðum og ýmsum nauðsynjavörum, komi til slíks ástands.

Í greininni segir að Norðmenn hafi áður gætt þess að eiga birgðir af ýmsum nauðsynjavörum í landinu, en ekki hafi verið lögð nægileg áhersla á það undanfarna áratugi og að helsta áhyggjuefni Norðmanna sé hugsanlegur skortur á lyfjum og lækningavörum. Yrði lokað fyrir innflutning á slíkum vörum yrði landið fljótt uppiskroppa, en mestur hluti þeirra kemur frá Kína.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Covid-19

Mest lesið

Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
1
ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúll­etta Ró­berts og vitn­is­burð­ir starfs­fólks: „Þetta er bara rosa­lega mik­ið álag“

Starfs­menn Al­votech lýsa vinnu­álag­inu sem ómann­eskju­legu og hafa leit­að til stétt­ar­fé­laga út af ógreiddri yf­ir­vinnu og fleiri mál­um. Vinnu­að­stæð­urn­ar hafa ver­ið svona út af því að Al­votech hef­ur unn­ið að því að fá mark­aðs­leyfi fyr­ir sam­heita­lyf Humira í Banda­ríkj­un­um. Fyr­ir­tæk­ið hef­ur veðj­að öllu á þetta lyf en sala á því hef­ur dreg­ist sam­an og sam­heita­lyfj­um þess hef­ur alls ekki geng­ið eins vel í Banda­ríkj­un­um og reikn­að var með.
Þórður Snær Júlíusson
4
Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Elsku ráð­herr­ar, hætt­ið að gefa Ís­land

Nú stend­ur til að gefa norsk­um lax­eld­is­fyr­ir­tækj­um ís­lenska firði til eign­ar. Þeg­ar er bú­ið að gefa ör­fá­um út­gerð­ar­fjöl­skyld­um hundruð millj­arða króna hið minnsta af fé sem ætti að hafa far­ið í sam­fé­lags­lega upp­bygg­ingu. Vilji er til þess að gefa einka­að­il­um vindorku en eng­inn vilji til þess að rukka ferða­þjón­ustu fyr­ir nýt­ingu á al­manna­g­æð­um. Hvað geng­ur ís­lensk­um ráða­mönn­um eig­in­lega til?

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
1
ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúll­etta Ró­berts og vitn­is­burð­ir starfs­fólks: „Þetta er bara rosa­lega mik­ið álag“

Starfs­menn Al­votech lýsa vinnu­álag­inu sem ómann­eskju­legu og hafa leit­að til stétt­ar­fé­laga út af ógreiddri yf­ir­vinnu og fleiri mál­um. Vinnu­að­stæð­urn­ar hafa ver­ið svona út af því að Al­votech hef­ur unn­ið að því að fá mark­aðs­leyfi fyr­ir sam­heita­lyf Humira í Banda­ríkj­un­um. Fyr­ir­tæk­ið hef­ur veðj­að öllu á þetta lyf en sala á því hef­ur dreg­ist sam­an og sam­heita­lyfj­um þess hef­ur alls ekki geng­ið eins vel í Banda­ríkj­un­um og reikn­að var með.
Sleppti máltíðum til þess að komast frá Ásbrú
3
Greining

Sleppti mál­tíð­um til þess að kom­ast frá Ás­brú

„Stans­laust von­leysi vakn­ar um leið og þú mæt­ir,“ seg­ir ung­ur venesú­elsk­ur hæl­is­leit­andi um Ás­brú. Þar hafi ver­ið ómögu­legt fyr­ir hann, eða nokk­urn mann, að að­lag­ast ís­lensku sam­fé­lagi – sem er at­riði sem stjórn­mála­menn þvert á flokka hafa sagt mik­il­vægt. Fé­lags- og vinnu­mark­aðs­ráð­herra hef­ur sagst vilja fleiri bú­setu­úr­ræði á borð við Ás­brú.
Fyrirtækið sem Kvika keypti kom að lánum til félags konu Ármanns
6
ViðskiptiKvika og Ortus

Fyr­ir­tæk­ið sem Kvika keypti kom að lán­um til fé­lags konu Ár­manns

Breska fyr­ir­tæk­ið Ort­us Capital, sem Ár­mann Þor­valds­son, nú­ver­andi for­stjóri al­menn­ings­hluta­fé­lags­ins Kviku, var hlut­hafi í var einn af lán­veit­end­um breska kráar­fyr­ir­tæk­is­ins Red Oak Taverns, sem eig­in­kona Ár­manns á hlut í. Þetta fyr­ir­tæki varð síð­ar að Kviku Secu­rities í Bretlandi og keypti það breskt lána­fyr­ir­tæki af við­skipta­fé­lög­um fyr­ir tveim­ur ár­um fyr­ir millj­arða króna.
Umsækjandi hjá MAST vill rökstuðning: „Ég er vonsvikinn“
7
FréttirLaxeldi

Um­sækj­andi hjá MAST vill rök­stuðn­ing: „Ég er von­svik­inn“

Eg­ill Stein­gríms­son dýra­lækn­ir var ann­ar af um­sækj­end­un­um um sviðs­stjórastarf hjá Mat­væla­stofn­un sem með­al ann­ars snýst um eft­ir­lit með lax­eldi. Fiska­líf­eðl­is­fræð­ing­ur­inn Þor­leif­ur Ág­ústs­son var ráð­inn fram yf­ir hann og vakti ráðn­ing­in at­hygli inn­an MAST vegna já­kvæðra skrifa hans um lax­eldi hér á landi.

Mest lesið í mánuðinum

Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár
1
Viðtal

Læst­ur inni í íbúð­inni sinni í fimmtán ár

Sveinn Bjarna­son bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á veg­um Ak­ur­eyr­ar­bæj­ar. Hann bank­aði oft ít­rek­að og grét áð­ur en starfs­fólk opn­aði fyr­ir hon­um. Móð­ir hans gerði end­ur­tekn­ar at­huga­semd­ir við að hann væri læst­ur inni og seg­ir son sinn hafa ver­ið van­rækt­an. Fyrr á þessu ári greip hún til þess ör­þrifa­ráðs að flytja hann bú­ferl­um í ann­an lands­hluta til að fá mann­sæm­andi að­bún­að fyr­ir hann. Mál Sveins varp­ar ljósi á al­var­leg­ar brota­lam­ir í þjón­ustu við fatl­að fólk á Ís­landi og sýn­ir hvernig mann­rétt­indi hafa ver­ið virt að vett­ugi ár­um sam­an.
„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“
5
ViðtalForsetakosningar 2024

„Ég ætla ekki að kinka kolli fram­an í ein­hver ill­menni án þess að segja neitt“

Jón Gn­arr er kom­inn í for­setafram­boð. Hann seg­ir meiri þörf á gleði og húm­or í lýð­ræð­inu og sam­fé­lag­inu þar sem of­fram­boð sé á leið­ind­um og er sann­færð­ur um að þjóð­in sé að leita sér að mann­eskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætl­ar sér að mýkja freka kall­inn með kær­leik­ann að vopni og lof­ar að vera hvorki of­stopa­mann­eskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hef­ur hann alltaf dreymt um að búa í Garða­bæ.
Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu
6
Fréttir

Hjúkr­un­ar­heim­il­ið Sól­tún fékk 20 millj­arða frá ís­lenska rík­inu

Frá ár­inu 2009 hef­ur hjúkr­un­ar­heim­il­ið Sól­tún feng­ið tæp­lega 20 millj­arða króna frá ís­lenskra rík­inu. Um 90 pró­sent af tekj­um Sól­túns koma frá rík­inu. Eig­end­urn­ir hafa tek­ið á þriðja millj­arð króna út úr rekstr­in­um með því að selja fast­eign­ir og lóð­ir og lækka hluta­fé fyr­ir­tæk­is­ins. All­ur rekst­ur­inn bygg­ir hins veg­ar á um­deild­um samn­ingi við ís­lenska rík­ið sem gerð­ur var ár­ið 2000.
Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
7
ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúll­etta Ró­berts og vitn­is­burð­ir starfs­fólks: „Þetta er bara rosa­lega mik­ið álag“

Starfs­menn Al­votech lýsa vinnu­álag­inu sem ómann­eskju­legu og hafa leit­að til stétt­ar­fé­laga út af ógreiddri yf­ir­vinnu og fleiri mál­um. Vinnu­að­stæð­urn­ar hafa ver­ið svona út af því að Al­votech hef­ur unn­ið að því að fá mark­aðs­leyfi fyr­ir sam­heita­lyf Humira í Banda­ríkj­un­um. Fyr­ir­tæk­ið hef­ur veðj­að öllu á þetta lyf en sala á því hef­ur dreg­ist sam­an og sam­heita­lyfj­um þess hef­ur alls ekki geng­ið eins vel í Banda­ríkj­un­um og reikn­að var með.
Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"
10
FréttirLaxeldi

Ráðn­ing stjórn­anda til MAST vek­ur at­hygli: „Ég er fag­mað­ur"

MAST til­kynnti starfs­mönn­um sín­um um það á mið­viku­dag­inn að bú­ið væri að ráða Þor­leif Ág­ústs­son sem nýj­an sviðs­stjóra yf­ir með­al ann­ars fisk­eld­is­deild­ina hjá stofn­un­ina. Þor­leif­ur hef­ur skrif­að grein­ar þar sem hann tal­ar fyr­ir lax­eldi í sjókví­um. Þor­leif­ur seg­ist vera vís­inda­mað­ur og að hann taki ekki af­stöðu. For­stjóri MAST, Hrönn Jó­hann­es­dótt­ir vill ekki ræða um ráðn­ing­una þeg­ar eft­ir því er leit­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár