Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 8 árum.

Fjárlagafrumvarp 2017 lagt fram hallalaust

Starfs­stjórn fjár­mála- og efna­hags­ráðu­neyt­is legg­ur fram fjár­laga­frum­varp byggt á um­deildri fjár­mála­stefnu sem var sam­þykkt í ág­úst.

Fjárlagafrumvarp 2017 lagt fram hallalaust
Bjarni Benediktsson Kynnti fjárlögin í dag. Mynd: Pressphotos

Starfsstjórn fjármála- og efnahagsráðuneytisins, leidd af Bjarna Benediktssyni fjármálaráðherra, hefur lagt fram frumvarp til fjárlaga 2017. Eins og síðustu þrjú fjárlög fráfarandi ríkisstjórnar eru þessi lögð fram hallalaus. 

Fjárlög eru venjulega lögð fram með pólitískum vilja ríkisstjórnar, en þar sem ekki hefur tekist að mynda ríkisstjórn er þetta frumvarp byggt á fjármálastefnu 2017-2021 sem var samþykkt í ágúst á þessu ári. Ekki réð einhugur um þá stefnu, en hún var samþykkt með 29 atkvæðum og skilaði minnihlutinn séráliti. Eftir kosningarnar breyttist samsetning Alþingis mjög og er því óljóst hvort fjárlagafrumvarpið, sem byggt er á á þessari umdeildu fjármálastefnu, muni hljóta brautargengi.

Hvernig sem ný ríkisstjórn mun líta út mun hún geta skapað heimildir til að breyta útgjöldum fyrir árið 2017, hvort sem að þetta fjárlagafrumvarp verður samþykkt í núverandi mynd eða ekki. 

Afgangur upp á 28,5 milljarða 

Fjármálaráðherra kynnti fjölmiðlum nýtt fjárlagafrumvarp í dag. Í því er gert ráð fyrir 28,5 milljarða afgangi ríkissjóðs, en gjöld eru 734,4 milljarðar og tekjur 772. Bjarni sagði að sérstök áhersla væri lögð á heilbrigðis-, mennta- og löggæslumál, en er vöxtur útgjalda í þeim málaflokki 5% á yfirstandandi ári, sem er 7% hærra en árið 2006 á föstu verðlagi.

Helstu útgjaldamál í frumvarpinu eru:

  • Heildarframlög á nafnvirði til löggæslumála fara úr 11,8 ma.kr. árið 2015 í 13,7 ma.kr. á næsta ári.

  • Breytingar á lögum um almannatryggingar, sameining bótaflokka ellilífeyrisþega í einn grunnlífeyri o.fl. ‐ samtals 11,1 milljarða króna.

  • Aukin rekstrarframlög til heilbrigðismála, þar af aukin framlög til styrkingar á rekstri sjúkrahúsa og heilsugæslu hátt í 4 ma.kr. og 1,5 ma.kr. vegna nýs rammasamnings um rekstur hjúkrunarheimila – samtals 7,3 ma.kr.

  • Hækkun iðgjalda launagreiðenda til A‐deildar LSR úr 11,5% í 15,1% frá og með næstu áramótum – samtals 4,5 ma.kr.

  • Aukning útgjalda til mennta‐ og menningarmála, s.s. vegna styrkingar á rekstrargrunni háskóla og framhaldsskóla, auk þess sem veitt er framlag til listaframhaldsskóla til eflingar tónlisarfræðslu – samtals 2,5 ma.kr.

  • Nýr rammasamningur um almenn starfsskilyrði landbúnaðarins –  samtals 1,1 ma.kr.

  • Nýtt húsnæðisbótakerfi sem tekur gildi frá og með næstu áramótum – heildarumfang kerfisins verður um 6,5 ma.kr. en aukin framlög nema 785 m.kr. í frumvarpinu – samtals 0,8 ma.kr.

  • Byggðar‐ og sóknaráætlanir landshluta – samtals 0,5 ma.kr. Fjárhæðir og tekjuviðmiðunarmörk barnabóta ásamt eignamörkum vegna vaxtabóta hækkuð þannig að framlög milli áranna 2016 og 2017 haldist áfram óbreytt. 

Skuldlaust Ísland 2025

Hagvöxtur hefur verið stöðugur síðustu ár og er gert fyrir því að hann haldi áfram út það tímabil sem fjárlagastefnan nær til, en væri það í fyrsta skipti í sögu íslenska lýðveldisins sem er samfelldur hagvöxtur í áratug. 

Heildarskuldir Íslands eru svipaðar og fyrirfinnast í ESB ríkjunum, en í kjölfar hrunsins snarhækkaði vaxtakostnaður hins opinbera og nemur hann um 11% af tekjum ríkisins, sem er hærra hlutfall en í öllum ríkjum ESB. 

Bjarni talaði um mikilvægi þess að nýta þann ágóða sem hefur skapast með aðhaldi í ríkisfjármálum til að minnka skuldir og vaxtakostnað frekar en að auka kostnað ríkissjóðs. „Við teljum að það séu viss þennslumörk í kerfinu,“ sagði Bjarni, „sem að krefjast þess að fólk beiti agaðri hagstjórn til að sporna gegn ofhitnun.“ Með þessu móti vildi hann meina að Ísland gæti orðið skuldlaust árið 2025. 

Fjárfestingum hins opinbera er haldið lágt, en þó eru nokkrar undantekningar, eins og:

  • Framlög vegna byggingar þriggja nýrra hjúkrunarheimila á árunum 2016‐2018 –  samtals 1,2 ma.kr.

  • Smíði nýrrar Vestmannaeyjaferju – samtals 1,1 ma.kr (4,4 ma.kr. heildarkostnaður á 3 árum).

  • Aukin framlög til almennra vegaframkvæmda – samtals 1 ma.kr. 

Í núverandi fjárlagafrumvarpi er hvergi að finna þá kröfu rektora allra háskóla á Íslandi að hækka framlag á hvern háskólanema þannig að það verði sambærilegt við Norðurlöndin, né í kröfu Kára Stefánssonar og rúmlega 85 þúsund Íslendinga að hækka heilbrigðisútgjöld úr 8,7% af værgri þjóðarframleiðslu í 11%. 

Hægt er að nálgast fjárlagafrumvarpið hér (PDF skrá; hægri smellið og veljið Niðurhala). 

Sjá einnig: 

Umdeild framtíðarsýn veldur titringi á stjórnarheimilinu: Hvað felst í fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar?

„Einn best rekni ríkissjóður í Evrópu“ rekinn með halla í miðri uppsveiflu

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Alþingiskosningar 2016

Mest lesið

Síðasta hálmstráið að vinna á leikskóla — en dýrmætt
1
FréttirÍ leikskóla er álag

Síð­asta hálmstrá­ið að vinna á leik­skóla — en dýr­mætt

Vil­hjálm­ur Þór Svans­son, lög­fræð­ing­ur og starfs­mað­ur á leik­skól­an­um Nóa­borg, bjóst ekki við að hefja störf á leik­skóla til að koma dótt­ur sinni að á leik­skóla. Hann seg­ir það hollt fyr­ir for­eldra að stíga að­eins út fyr­ir þæg­ind­aramm­ann og dýr­mætt að fylgj­ast með dætr­um sín­um vaxa og dafna í leik­skóla­starf­inu.
Leitar að framtíðarstarfsfólki á leikskóla:  „Við erum alltaf að gefa afslátt“
2
ViðtalÍ leikskóla er álag

Leit­ar að fram­tíð­ar­starfs­fólki á leik­skóla: „Við er­um alltaf að gefa af­slátt“

Hall­dóra Guð­munds­dótt­ir, leik­skóla­stjóri á Drafnar­steini, seg­ir það enga töfra­lausn að for­eldr­ar ráði sig tíma­bund­ið til starfa á leik­skól­um til að tryggja börn­um sín­um leik­skóla­pláss. Þetta sé hins veg­ar úr­ræði sem hafi ver­ið lengi til stað­ar en hef­ur færst í auk­ana síð­ustu ár. Far­fugl­arn­ir mega ekki verða fleiri en stað­fugl­arn­ir.
Eini Íslendingurinn til að hlaupa maraþon með tvö ígrædd líffæri
4
Viðtal

Eini Ís­lend­ing­ur­inn til að hlaupa mara­þon með tvö ígrædd líf­færi

Kári Guð­munds­son fékk grætt í sig nýra og bris fyr­ir átta ár­um. Hann er eini Ís­lend­ing­ur­inn sem hef­ur feng­ið tvö líf­færi og náð að hlaupa heilt og hálf mara­þon eft­ir líf­færaígræðsl­una og það oft­ar en einu sinni. Kári hafði í raun mjög lít­ið hreyft sig í gegn­um ár­in en nú hleyp­ur hann og lyft­ir til að fá auk­ið út­hald og styrk og seg­ist aldrei hafa ver­ið í betra formi, það sýni all­ar mæl­ing­ar.
Hélt að hún myndi höndla álagið betur
6
ViðtalÍ leikskóla er álag

Hélt að hún myndi höndla álag­ið bet­ur

Að vinna með börn­um er það skemmti­leg­asta sem Gunn­hild­ur Gunn­ars­dótt­ir barna­sál­fræð­ing­ur ger­ir. Þeg­ar hún tók að sér tíma­bund­ið starf á leik­skóla til að tryggja syni sín­um leik­skóla­pláss hélt hún að hún myndi höndla álag­ið en það kom henni á óvart hversu krefj­andi starfs­um­hverf­ið er. „Stund­um þeg­ar ég kom heim eft­ir lang­an dag vildi ég bara að eng­inn tal­aði við mig, ég var svo ótrú­lega þreytt.“

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Frá endurlífgun á bráðamóttökunni í umönnun leikskólabarna
2
ViðtalÍ leikskóla er álag

Frá end­ur­lífg­un á bráða­mót­tök­unni í umönn­un leik­skóla­barna

Líf Auð­ar Ólafs­dótt­ur hjúkr­un­ar­fræð­ings og fjöl­skyldu tók stakka­skipt­um síð­asta haust þeg­ar hún sagði skil­ið við Bráða­mót­töku Land­spít­al­ans eft­ir átta ára starf og hóf störf á leik­skóla barn­anna sinna til að koma yngra barn­inu inn á leik­skóla. „Ég fór úr því að vera í end­ur­lífg­un einn dag­inn yf­ir í að syngja Kalli litli kóngu­ló hinn dag­inn.“
Það er eitthvað í samfélaginu sem ýtir undir kulnun
5
Viðtal

Það er eitt­hvað í sam­fé­lag­inu sem ýt­ir und­ir kuln­un

Streita er vax­andi vandi í nú­tíma­sam­fé­lagi og ekki óal­gengt að fólk fari í kuln­un. Dr. Ólaf­ur Þór Æv­ars­son er sjálf­stætt starf­andi geð­lækn­ir og stofn­andi Streitu­skól­ans sem er hluti af heild­stæðri vel­ferð­ar­þjón­ustu Heilsu­vernd­ar. Hann seg­ir að for­varn­ir og fræðsla séu mik­il­væg­ir þætt­ir til að fólk verði bet­ur með­vit­að um eig­in heilsu og geti tek­ið ábyrgð og sporn­að við streitu en hún get­ur haft víð­tæk áhrif á fólk bæði lík­am­lega og and­lega.
Foreldrar vinna á leikskóla til að brúa bilið
6
FréttirÍ leikskóla er álag

For­eldr­ar vinna á leik­skóla til að brúa bil­ið

Veru­leiki barna­fjöl­skyldna í Reykja­vík ein­kenn­ist af því að börn eru orð­in alltof göm­ul til að telja ald­ur í mán­uð­um þeg­ar þau loks kom­ast inn á leik­skóla. Ár­um sam­an hef­ur öll­um 12 mán­aða göml­um börn­um ver­ið lof­að leik­skóla­plássi en raun­in er að mán­uði barna sem fá pláss er hægt að telja í tug­um. For­eldr­ar hafa grip­ið til sinna ráða, með­al ann­ars með því að starfa á leik­skóla til að fá for­gang að leik­skóla­plássi.

Mest lesið í mánuðinum

Einn og hálfur tími á bráðamóttöku: Sjálfsskaði, hjartastopp og hnífstunga
6
Á vettvangi

Einn og hálf­ur tími á bráða­mót­töku: Sjálfsskaði, hjarta­stopp og hnífstunga

Eitt orð má aldrei nota á bráða­mót­töku Land­spít­al­ans og það er orð­ið ró­legt. Nán­ast um leið og Jón Ragn­ar Jóns­son bráða­lækn­ir hef­ur orð á að það sé óvenju ró­legt á næt­ur­vakt eina helg­ina dynja áföll­in á. Hann hef­ur rétt kom­ið manni til lífs þeg­ar neyð­ar­bjall­an hring­ir á ný. Síð­an end­ur­tek­ur sama sag­an sig.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár