Læknafélag Íslands er mótfallið því að þungunarrof verði heimilað til loka 22. viku meðgöngu eins og gert er ráð fyrir í frumvarpi Svandísar Svavarsdóttur heilbrigðisráðherra. „LÍ sér ekki ástæðu til að Ísland gangi í þessu frumvarpi lengra en nokkurt hinna Norðurlandanna hefur séð ástæðu til að gera og leggur til að fyrirkomulag gildandi laga að þessu leyti verði áfram viðhaft,“ segir í umsögn félagsins um frumvarpið.
Rök félagsins eru tvenn. Annars vegar fullyrðir Læknafélagið að í núgildandi lögum séu hvort eð er tímamörkin „sett fram með þeim hætti að þau gefi konum ætíð kost á því að leita þungunarrofs“ en hins vegar að „hvergi á Norðurlöndunum [sé] miðað við svo langa meðgöngu gagnvart þungunarrofi og lagt er til í þessu frumvarpi“.
Í upphaflegum frumvarpsdrögum ráðherra var miðað við 18 vikna tímamörk líkt og í sænskum lögum. Þetta var gagnrýnt harðlega af fagfólki, t.d. af Félagi íslenskra fæðingar- og kvensjúkdómalækna, sem taldi að með því væri í raun „lagt til að réttur kvenna til þungunarrofs vegna mjög alvarlegra fósturvandamála þar sem fóstur væri lífvænlegt væri takmarkaður miðað við núgildandi lög“.
Landspítalinn tók í sama streng og benti á að með 18 vikna markinu væri lokað fyrir þann möguleika að konur geti valið að enda meðgöngu vegna klofins hryggjar, vatnshöfuðs, litningafrávika, hjartagalla og margra fleiri vandamála.
Samkvæmt gildandi lögum um fóstureyðingar er þungunarrof leyfilegt eftir 16 vikur séu miklar líkur á vansköpun, erfðagöllum eða sköddun fósturs. Ísland hefur hins vegar fullgilt samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks þar sem er að finna ákvæði um rétt til lífs og skyldu ríkja til vitundarvakningar um mannlega reisn fatlaðra.
Eftirlitsnefnd um framkvæmd sáttmálans hefur túlkað ákvæðin á þann veg að aðildarríki megi ekki mæla fyrir um það í lögum að fötlun fósturs sé grundvöllur heimildar til þungunarrofs. Með því að afnema ákvæði um þungunarrof vegna fötlunar og færa tímamörk óskilyrtrar heimildar til þungunarrofs úr 12 vikum upp í 22 yrðu kröfur sáttmálans uppfylltar að þessu leyti. Er þetta í samræmi við þróun í löggjöf um réttindi fatlaðs fólks og athugasemdir sem eftirlitsnefndin hefur gert við löggjöf erlendis. Þá gefur auga leið að breytingin felur í sér að konur fá aukið sjálfsforræði yfir eigin líkama, aukið svigrúm til að ákveða hvort þær vilji eignast barn eða ekki.
Athugasemdir