Donald Trump, forseti Bandaríkjanna, heldur því fram að hann eigi skilið friðarverðlaun Nóbels fyrir það sem hann lýsir sem hlutverki sínu í að binda enda á átta stríð á þessu ári.

„Á 10 mánuðum batt ég enda á átta stríð,“ sagði Trump á þriðjudag. „Við sköpum frið með styrk.“

Þar á meðal er viðkvæmt vopnahlé á Gaza en honum hefur enn ekki tekist að binda enda á tæplega fjögurra ára stríð Rússlands gegn Úkraínu.

Fréttastofa AFP skoðaði misjafnan árangur Bandaríkjaforseta.

Austur-Kongó og Rúanda

Þann 4. desember undirrituðu Trump og leiðtogar Rúanda og Austur-Kongó samkomulag um að binda enda á einar langvinnustu deilur heims sem hafa kostað hundruð þúsunda mannslífa á nokkrum áratugum.

„Ég held að þetta verði mikið kraftaverk,“ sagði Trump.

En samkomulagið fór út um þúfur þegar M23-liðar, studdir af Rúanda, fóru inn í lykilborgina Uvira í austurhluta Austur-Kongó nálægt landamærunum að Búrúndí á þriðjudag.

Bandaríkin og Evrópuveldin hafa hvatt M23 og stjórnvöld í Kigali til að hætta sókninni „tafarlaust“.

Kambódía og Taíland

Trump var einn þeirra sem undirritaði vopnahléssamning milli Kambódíu og Taílands í lok október í heimsókn sinni til Asíu.

Deilan milli þessara tveggja Suðaustur-Asíuríkja snýst um aldargamlan ágreining um landamæri sem kortlögð voru á tímum nýlendustjórnar Frakka á svæðinu, en báðar hliðar gera tilkall til nokkurra musterissvæða við landamærin.

Vopnahléið hélst aðeins í tvær vikur þar til í síðasta mánuði, þegar Taíland stöðvaði framkvæmd þess eftir að taílenskir hermenn særðust af völdum jarðsprengna við landamærin.

Nýjasta lota bardaga hófst aftur í síðustu viku, með þeim afleiðingum að að minnsta kosti 20 manns létu lífið og meira en hálf milljón manna, aðallega í Taílandi, neyddist til að flýja landamærasvæði.

„Þeir eru í slag, en ég mun klára þetta,“ sagði Trump.

StundarfriðurDonald Trump, forseti Bandaríkjanna, horfir á Hun Manet, forsætisráðherra Kambódíu, og Anutin Charnvirakul, forsætisráðherra Taílands, þar sem þeir taka þátt í undirritun vopnahléssamnings samhliða 47. leiðtogafundi Sambands Suðaustur-Asíuríkja (ASEAN) í Kuala Lumpur þann 26. október 2025. Hálf milljón manna í Kambódíu og Taílandi leitaði skjóls í pagóðum, skólum og á öðrum öruggum stöðum þann 10. desember 2025 eftir að hafa flúið endurnýjuð átök í aldargamalli landamæradeilu sem Donald Trump, forseti Bandaríkjanna, hefur heitið að miðla málum í á ný.

Mynd: AFP

Ísrael og Hamas

Þrýstingur frá Bandaríkjunum leiddi loks til vopnahlés milli Ísraels og Hamas, tveimur árum eftir að hrikalegt stríð hófst á Gasasvæðinu, sem hófst með árás palestínsku vígasamtakanna á Ísrael þann 7. október 2023.

Vopnahléið, sem tók gildi 10. október, opnaði á að skila síðustu eftirlifandi gíslunum og flestum líkum látinna aftur til Ísraels, í skiptum fyrir lausn palestínskra fanga.

Vopnahléið gerði einnig kleift að auka flæði hjálpargagna inn á Gaza, þótt það sé enn hvergi nærri nóg til að mæta þörfum palestínsku íbúanna, að sögn Sameinuðu þjóðanna.

En vopnahléð er enn viðkvæmt og Ísrael og Hamas ásaka hvort annað um brot nánast daglega.

Meira en 70.000 manns hafa fallið á Gaza frá því stríðið braust út, samkvæmt tölum frá heilbrigðisráðuneytinu á svæðinu sem Hamas stjórnar.

Samkomulagið, sem Bandaríkin miðluðu, er í þremur áföngum.

Benjamin Netanyahu, forsætisráðherra Ísraels, gaf nýlega til kynna að hann byggist við að annar áfanginn hæfist bráðlega, en Hamas hefur sagt að það sé ekki hægt á meðan „brot“ Ísraelsmanna halda áfram.

Ísrael og Íran

Í júní hófu Ísraelar fordæmalausa 12 daga loftárásarherferð sem beindist að írönskum kjarnorkustöðvum, vísindamönnum og æðstu herforingjum, og sögðu markmiðið vera að koma í veg fyrir að erkifjandinn kæmist yfir kjarnorkuvopn – fullyrðing sem stjórnvöld í Teheran hafa staðfastlega neitað.

Bandarískar hersveitir tóku síðar þátt í sókninni og gerðu einnig árásir á þrjár kjarnorkustöðvar.

Trump tilkynnti um „algjört vopnahlé“ milli Ísraels og Írans.

En efasemdir eru enn um hversu lengi vopnahléið mun halda.

Íran segir að kjarnorkuáætlun þeirra sé nú í biðstöðu vegna skemmda á mannvirkjum en heldur því fram að þeir muni ekki gefa eftir rétt sinn til að auðga úran. Ísrael og Bandaríkin hafa hótað nýjum árásum ef Teheran endurvekur kjarnorkuáætlun sína.

Pakistan og Indland

Í maí háðu Indland og Pakistan hörð fjögurra daga átök sem kostuðu meira en 70 manns lífið beggja vegna landamæranna áður en Trump tilkynnti um vopnahlé milli kjarnorkuveldanna.

En Narendra Modi, forsætisráðherra Indlands, sagði í júlí að enginn þjóðarleiðtogi hefði þrýst á land sitt að hætta bardögum við Pakistan, án þess að nefna Trump sérstaklega.

Ríkisstjórn Pakistans hefur hins vegar sagt að hún myndi mæla með Trump fyrir friðarverðlaun Nóbels árið 2026 „í viðurkenningarskyni fyrir afgerandi diplómatíska íhlutun hans og lykilforystu“ í átökunum.

Egyptaland og Eþíópía

Eþíópía og nágrannaríki þess neðar meðfram ánni, Egyptaland, eru ekki í stríði, en spennan er mikil vegna vígslu risastórrar stíflu í Eþíópíu í september.

Egyptaland, sem er háð Níl fyrir 97 prósent af vatni sínu, hefur lengi fordæmt verkefnið og Abdel Fattah al-Sisi forseti hefur kallað það „tilvistarógn“ við vatnsöryggi landsins.

Á fyrsta kjörtímabili sínu velti Trump því opinberlega fyrir sér að Egyptaland gæti sprengt stífluna, sem leiddi til þess að Eþíópía sakaði Bandaríkjaforseta um að hvetja til stríðs.

Trump hefur krafist þess að fá heiðurinn af því að „viðhalda friði“ milli Egyptalands og Eþíópíu.

Endurteknar viðræðulotur hafa ekki skilað bindandi samkomulagi um hvernig Eþíópía mun fylla og reka lónið.

Badr Abdelatty, utanríkisráðherra Egyptalands, sagði nýlega að samningaviðræður við Eþíópíu væru komnar í „algjöra blindgötu“.

Armenía og Aserbaídsjan

Í ágúst undirrituðu leiðtogar landanna tveggja í Kákasus drög að friðarsamningi í Hvíta húsinu, sem batt enda á áratuga átök. Armenía og Aserbaídsjan hafa háð tvö stríð um hið umdeilda svæði Karabakh, sem Aserbaídsjan endurheimti frá armenskum hersveitum árið 2023.

Í bili er undirritun samningsins óviss vegna fjölda vandasamra skilyrða sem Aserbaídsjan hefur lagt fram.

Serbía og Kosóvó

Serbía og Kosóvó hafa ekki undirritað endanlegan friðarsáttmála og friðargæslusveitir undir forystu NATO hafa verið staðsettar í Kosóvó frá lokum stríðsins 1998-1999 milli albanskra þjóðernishópa og serbneskra hersveita.

Kosóvó lýsti yfir sjálfstæði árið 2008, sem stjórnvöld í Belgrad hafa ekki viðurkennt.

Þótt Trump hafi ekki komið á friði milli Kosóvó og Serbíu, miðlaði stjórn hans samkomulagi um efnahagslegan stöðugleika milli fyrrverandi óvina á fyrsta kjörtímabili sínu, árið 2020.

Viðræður á vegum ESB um eðlilegt samband milli landanna tveggja á Balkanskaga, sem hófust árið 2011, eru enn í sjálfheldu.

Ný stríð

Til viðbótar við að státa af því að ljúka stríðum hefur Trump hótað leynt og ljóst að hefja nokkur. Eitt af þeim er loftárásir á Venesúela, annað er stríð gegn íslamistum í Nígeríu. Þá hefur hann ekki útilokað að taka Grænland með hervaldi eða hertaka Panamaskurðinn. Í gær hertóku Bandríkin olíuskip frá Venesúela. Þá hafa yfir 80 manns fallið í loftárásum Bandaríkjahers á skip á Karíbahafi og Kyrrahafi.