Þessi grein birtist fyrir rúmlega 4 mánuðum.

Erlent

Ein fegursta kirkja Svíþjóðar víkur fyrir námunni

Í Lapplandi í Svíþjóð er verið að færa sögulega kirkju til með mikilli fyrirhöfn til að rýma fyrir stækkun stærstu neðanjarðarnámu Evrópu. „En það er gríðarlega erfitt að horfa upp á bæinn sinn hverfa,“ segir rithöfundurinn Ann-Helen Laestadius.

19. ágúst 2025 · 11:26

AFP

Agence France-Presse

Flutningur sögulegrar, rauðmálaðar timburkirkju, sem er talin ein fallegasta bygging Svíþjóðar, hófst í morgun með mikilli fyrirhöfn. Kirkjan verður færð til í bænum Kiruna í Lapplandi til að rýma fyrir stækkun stærstu neðanjarðarnámu Evrópu.

En það er ekki nóg að flytja kirkjuna. Í raun verður allur miðbær Kiruna fluttur til vegna risavaxinnar járnámu LKAB. Sífellt dýpri námugröftur hefur veikt jarðveginn og aukið hættu á að hann gefi sig á ákveðnum svæðum.

Árið 2018 voru 26,9 milljónir tonna af járngrýti sótt í námuna. Námuvinnslan hófst árið 1898 og alls hafa verið sótt þangað 950 milljónir tonna af efni. Það var síðan árið 2004 sem ákveðið var að flytja miðbæ Kiruna austar, vegna hættu á jarðsigi af völdum námuvinnslu. Árið 2020 varð jarðskjálfti af stærðinni 4,9 á svæðinu, sem var afleiðing námugraftar. Frá árinu 2020 hefur efni aðallega verið flutt frá jarðlögum sem liggja 1.365 metra undir Kiirunavaara-fjalli, þar sem járngrýtið lá …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

UmhverfiðFerðamannalandið Ísland

„Húsin eru ekki tveggja hæða“

Hús við Skaftafell sem áttu að vera ein hæð, samkvæmt skilmálum deiliskipulags, máttu síðar verða tvær hæðir. Bæjarstjóri segir að „ekki var um að ræða hækkun húsa um heila hæð“.

Viðskipti

Baggalútar fá 429 þúsund hver

Fyrirtækið sem heldur utan um hljómsveitina Baggalút átti meira en hundrað milljóna króna eignir í lok síðasta árs. Stærstur hluti þeirra eigna eru peningar á bankabók.

Stjórnmál

Stefán Einar birtir falsfrétt um múslima

Stefán Einar Stefánsson, stjórnandi Spursmála, segir ranglega að myndbönd af hópum múslima sýni þá reyna að trufla jólamarkaði, „sýna vald sitt“ og „sýna hinum kristna meirihluta hverjir það eru sem ráða“. Staðreyndavakt erlendra fjölmiðla staðfestir að þetta sé rangt og myndböndin tekin úr samhengi.

Stjórnmál

Magga Stína um Eurovision ákvörðunina: „Í hvaða leikriti erum við stödd?“

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra segir að ákvörðun RÚV um að taka ekki þátt í Eurovision í ár hafi ekki áhrif á samskipti Íslands og Ísrael. Tónlistarkonan Magga Stína gagnrýnir málflutninginn.

GreiningListamannalaun

Fleiri listamenn við níu götur í Reykjavík fá laun en á allri landsbyggðinni

Töluvert ójafnvægi er á úthlutun listamannalauna, séu þau skoðuð eftir búsetu launþega. Launin, sem eru töluvert lægri en regluleg laun fullvinnandi fólks, renna í flestum tilvikum til íbúa í Vesturbæ og miðbæ Reykjavíkur. Menningarmálaráðherra segir niðurstöðuna ekki óvænta þó hún slái hann ekki vel.

Viðskipti

Útgerðarfólk komið með meirihluta í Domino's

Eigendur Lýsis, sem selja nú fyrirtækið til útgerðarfélagsins Brims fyrir 30 milljarða króna, hafa eignast fjórðungshlut í Domino's. Eigendur Brims og Ísfélagsins munu eiga pizzukeðjuna ásamt Bjarna Ármannssyni, fyrrverandi forstjóra Glitnis.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

UmhverfiðFerðamannalandið Ísland

„Húsin eru ekki tveggja hæða“

Viðskipti

Baggalútar fá 429 þúsund hver

Fyrirtækið sem heldur utan um hljómsveitina Baggalút átti meira en hundrað milljóna króna eignir í lok síðasta árs. Stærstur hluti þeirra eigna eru peningar á bankabók.

Leiðari

Jón Trausti Reynisson

Komandi hrun siðmenningar

Snorri Másson sagði „hrun vestrænnar siðmenningar vofa yfir“. Margt bendir til þess að hann hafi rétt fyrir sér.

Innlent

Uppgjör að handan: „Ég fann að Davíð hafði horn í síðu minni“

Karl Sigurbjörnsson biskup, lýsir andúð og kulda frá fyrrverandi forsætisráðherra landsins. Sérstaklega í tengslum við gagnrýni kirkjunnar á kjör fátækra, en ekki síst vegna eldfimrar smásögu sem varð að fréttamáli.

Innlent

Uppgjör að handan: „Mér fannst ég vera ærulaus, non grata, slaufað“

Æviminningar Karls Sigurbjörnssonar voru gefnar út á vikunum og má þar finna einstakt uppgjör við róstursama tíma þjóðkirkjunnar. Hér verður fjallað um kynferðisofbeldið sem upp kom og Karl tekst á við í minningum sínum.

Stjórnmál

Stefán Einar birtir falsfrétt um múslima

Mest lesið í mánuðinum

Dómsmál

Krafðist grafarþagnar á heimilinu

Réttarhöldum yfir Margréti Löf er lokið, en þar kom meðal annars fram að fjölskyldan tjáði sig að miklu leyti með bréfaskriftum út af meintri hljóðóbeit Margrétar, sem beindist að foreldrum hennar.

UmhverfiðFerðamannalandið Ísland

„Húsin eru ekki tveggja hæða“

Viðskipti

Baggalútar fá 429 þúsund hver

Fyrirtækið sem heldur utan um hljómsveitina Baggalút átti meira en hundrað milljóna króna eignir í lok síðasta árs. Stærstur hluti þeirra eigna eru peningar á bankabók.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Það sem enginn segir á dánarbeði

Ef dagurinn í dag væri síðasti dagur ævi þinnar, hver væri mesta eftirsjáin?

Stjórnmál

Þingmaður Sjálfstæðisflokks hnakkreifst við hóp kennara

Jón Pétur Zimsen, þingmaður Sjálfstæðisflokks og fyrrverandi skólastjóri, hvatti kennara til að hrista af sér hlekkina og hafna „elítunni“ í spjallhópi á Facebook. „Ertu móðguð, gæti ekki verið meira sama,“ svaraði hann þegar kennari sagði hann tala niður til kennarastéttarinnar.

Innlent

Sex leiðir til að þvætta peninga

Greiningardeild ríkislögreglustjóra hefur birt lista yfir leiðir sem farnar eru við peningaþvætti á Íslandi. Lögreglan telur nýlegan dóm staðfesta að peningaþvættisþjónusta sé seld af sérfræðingum hér á landi.