Heilbrigðisráðuneyti Willums Þórs Þórssonar segir að þagnarskylda hvíli á aðstoðarmönnum ráðherra eftir að þeir láta af störfum. Heimildin spurði heilbrigðisráðuneytið fimm spurninga um starfslok og vistaskipti aðstoðarmanns Willums Þórs, Guðrúnar Ásu Björnsdóttur, nú í nóvember. Guðrún Ása réði sig til einkarekna heilbrigðisfyrirtækisins Klíníkurinnar. Ráðuneytið svaraði hins vegar ekki spurningum Heimildarinnar nema að hluta til. 

Í lok svars ráðuneytisins segir um þagnarskylduna sem hvílir á henni: „Þá er rétt að vekja athygli á því að í 1. mgr. 5. gr. laga nr. 64/2020, um varnir gegn hagsmunaárekstrum í Stjórnarráði Íslands, og í 42. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, er kveðið á um þagnarskyldu starfsmanna, þ.m.t. aðstoðarmanna ráðherra, sem helst þótt látið sé af starfi.“

Ein af spurningunum sem ráðuneytið svaraði til dæmis ekki er hvort það sjái einhverja vankanta eða ágalla á því að aðstoðarmaður ráðherra ráði sig svo snögglega til einkarekins heilbrigðisfyrirtækis og raun ber vitni í tilfelli Guðrúnar Ásu. 

Sat fundi með stjórnendum Landspítalans

Guðrún Ása mun hefja störf sem framkvæmdastjóri hjá Klíníkinni í byrjun næsta árs, innan við tveimur mánuðum eftir að hún lét af störfum hjá ráðherra. Miðað við svar ráðuneytisins má hún ekki nýta neinar upplýsingar sem hún komst yfir í ráðuneytinu í starfi sínu hjá Klíníkinni. 

Þórunn Sveinbjarnardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar og formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar, hefur sagt að fyrir henni líti vistaskipin einkennilega út. „Mér finnst þetta orka tvímælis. Aðstoðarmenn ráðherra eru eðli málsins samkvæmt ráðnir pólitískt og sinna pólitískum störfum í umboði ráðherrans og búa þess vegna yfir upplýsingum og kontöktum sem ekki er víst að aðrir byggju yfir. Mín skoðun er að huga þurfi betur að þessu: Þannig að aðstoðarmenn ráðherra geti ekki farið beint í eitthvert slíkt starf í sama málaflokki.“

Heimildin hefur meðal annars upplýsingar um að Guðrún Ása hafi setið fundi með yfirlækni bæklunarskurðdeildar Landspítalans, Hirti Friðriki Hjartarsyni, í krafti starfs síns sem aðstoðarmaður. Klíníkin gerði fyrr á árinu um samning um að gera liðskiptaaðgerðir með þátttöku Sjúkratrygginga Íslands í fyrsta skipti og hefur verið gefið út að annar samningur verði gerður við Klíníkina fyrir næsta ár. 

Vistaskipti á krítískum tíma

Um þessar mundir ráðgerir heilbrigðisráðuneytið að útvista enn frekari aðgerðaformum til einkaaðila eins og Klíníkurinnar með greiðsluþátttöku Sjúkratrygginga Íslands.

Viskiptaskipti Guðrúnar Ásu eiga sér því stað á krítískum tíma þar sem upplýsingar um ríkisrekstur í heilbrigðiskerfinu sem liggja fyrir í ráðuneytinu geta verið mikilvægar fyrir einkaaðila eins Klíníkinni sem vilja gera fleiri aðgerðir með kostnaðarþátttöku ríkisins. 

Ekkert í gildandi bannar vistaskiptin

Engin ákvæði í gildandi lögum um hagsmunaárekstra æðstu starfsmanna stjórnarráðsins banna slík vistaskipti aðstoðarmanna ráðherra yfir til einkarekinna fyrirtækja sem starfa á málefnasviði ráðherrans sem þeir störfuðu undir. Í tilfelli ráðherra sjálfs, ráðuneytisstjóra og skristofustjóra í ráðuneytum þá þurfa þeir að bíða í sex mánuði eftir að þeir láta af störfum í ráðuneytum áður en þeir ráða sig til einkaaðila á sama sviði. Á meðan eiga þeir rétt á biðlaunum.

Ákveðið var að aðskilja aðstoðarmenn ráðherra frá þessum hópi í lögum sem sett voru á Alþingi á síðasta kjörtímabili.Þess vegna getur Guðrún Ása ráðið sig í starfið hjá Klíníkinni án þess að þurfa að bíða í sex mánuði líkt og gildir um ráðherra sem og ráðuneytis- og skrifstofustjóra.