Andrés Ingi Jónsson, þingmaður Pírata sendi í vor fyrirspurn til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra um kolefnisjöfnun Stjórnarráðsins. Spurt var meðal annars hvort markmiði Stjórnarráðsins um að kolefnisjafna alla starfsemi Stjórnarráðsins hafi verið náð og hvort starfsemi þess væri kolefnishlutlaus í dag.

Í svari ráðherra kemur fram að markmiðinu um kolefnishlutleysi fyrir árin 2019–2021 hafi verið náð. Við nánari skoðun á þeim gögnum sem fylgja svarinu er þó ljóst að þessi staðhæfing stenst ekki og að kolefnisjöfnun flestra ráðuneyta mætti kalla grænþvott.

Flest ráðuneytin kolefnisjöfnuðu starfsemi sína í gegnum Kolvið og Votlendissjóð. Votlendissjóður hefur nú stöðvað sölu kolefniseininga þar til alþjóðleg vottun þeirra verður komin í höfn. Kolviður býður hins vegar enn upp á óvottaða kolefnisbindingu með skógrækt en tekur núorðið fram á vef sínum að boðið sé upp á kolefnisbindingu en ekki kolefnisjöfnun.

Fjögur ráðuneyti kolefnisjöfnuðu starfsemi sína á þessum árum alfarið í gegnum Kolvið. Í þeim tilfellum er auðvelt að grandskoða þær tölulegu upplýsingar sem liggja til grundvallar staðhæfingu Stjórnarráðsins um kolefnishlutleysi.

Kolefnishlutleysi fjármála- og efnahagsráðuneytisins

Tökum sem dæmi fjármála- og efnahagsráðuneytið. Heildarlosun áranna 2019-2022 var 227 tonn CO₂-ígildi og keypti ráðuneytið samtals 279 tonna CO₂-bindingu af Kolviði til kolefnisjöfnunar.

Þessi 279 tonn CO₂  eru hins vegar áætlað heildarmagn kolefnisbindingar í viðkomandi skógræktarverkefnum á næstu 50 árum. Raunveruleg kolefnisbinding á þeim árum sem ráðuneytið ætlaði að kolefnisjafna er lítil sem engin. Ef ráðuneytið notaði sömu rök við gerð fjárlagafrumvarpa væri það hliðstæða þess að ríkissjóður væri talinn í jafnvægi ef útgjöld ársins væru jafn mikil og samanlagðar tekjur næstu 50 ára. 

Í svari ráðherra kemur fram að „með því að nýta kolefnisjöfnunarfjármagn ráðuneytanna innan lands hefur verið styrkt við aðra meginstoð stefnumörkunar íslenskra stjórnvalda í loftslagsmálum, sem er að ýta undir skógrækt og endurheimt votlendis innanlands.“

Með endurheimt votlendis væri hægt að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda og ná raunverulegri kolefnisjöfnun. Kaup á framtíðar kolefnisbindingu með gróðursetningu trjáa er hins vegar bara hægt að kalla almennan stuðning við skógrækt. Kaupin hafa lítið sem ekkert með kolefnisjöfnun að gera.