Rúm 56 prósent landsmanna eru frekar ósátt eða mjög ósátt við fiskveiðistjórnunarkerfið í íslenskum sjávarútvegi, samkvæmt niðurstöðum nýrrar skoðanakönnunar sem Félagsvísindastofnun vann fyrir matvælaráðuneytið.
Að sama skapi segjast einungis rúmlega 22 prósent landsmanna vera mjög sátt eða frekar sátt við fiskveiðistjórnunarkerfið. Tæplega 21 prósent segjast hvorki sátt né ósátt.
Þetta má lesa í skýrslu um könnunina, sem birt var á vef Stjórnarráðsins í dag.
Rúm 83 prósent landsmanna telja auðlindagjöld eiga að vera hærri
Þau sem sögðust ósátt með kerfið voru spurð hvað þau væru helst ósáttir með, og af þeim skriflegu svörum er ljóst að óánægja margra stafar af því að þeim þykir arður af sjávarauðlindinni ekki skila sér í nægum mæli til samfélagsins.
Spurt var sérstaklega út í auðlindagjöld af sjávarútvegi síðar í skoðanakönnunni og í þeim svörum kemur fram að 57,3 prósent svarenda telja þau eiga að vera „mun hærri“ og 25,9 prósent til viðbótar sögðu að þau ættu að vera nokkuð hærri. Samandregið telja því rúmlega 83 prósent landsmanna að auðlindagjöldin ættu að vera hærri en þau eru í dag.
Gerð skoðanakönnunarinnar er liður í þeirri vinnu sem matvælaráðuneytið hefur staðið fyrir undir heitinu Auðlindin okkar, en könnunin var framkvæmd dagana 7.-26. mars. Alls voru 2.579 manns í úrtaki, en 1.133 svöruðu könnuninni, sem jafngildir tæplega 44 prósenta þátttökuhlutfalli.
Kjósendur Sjálfstæðisflokks sér á báti
Allar spurningarnar í skoðanakönnunni eru brotnar niður eftir hinum ýmsu bakgrunnsbreytum. Þegar spurningum um álit fólks á fiskveiðistjórnunarkerfinu er skoðuð kemur í ljós lítill munur á milli hópa út frá búsetu, aldri, menntun og stöðu á vinnumarkaði, en þeim mun meira afgerandi munur þegar svörin eru skoðuð eftir fylgi við stjórnmálaflokka.
Þau sem segjast ætla að kjósa Sjálfstæðisflokkinn skera sig sérstaklega úr, en tæp 60 prósent úr þeim hópi segjast mjög eða frekar sátt með fiskveiðistjórnunarkerfið. Rúm 20 prósent þeirra sem segjast ætla að kjósa Sjálfstæðisflokkinn lýsa því hins vegar yfir að þau séu ósátt með fiskveiðistjórnunarkerfið.
Hvað varðar ánægju með kvótakerfið koma þeir sem segja að þau myndu kjósa Framsókn næst á eftir kjósendum Sjálfstæðisflokks, en 34,9 prósent úr þeim hópi segjast frekar eða mjög sátt með fiskveiðistjórnunarkerfið. Þar á eftir koma væntir kjósendur Miðflokksins og Viðreisnar, en um 20 prósent úr þeim hópum segjast frekar eða mjög sátt með fiskveiðistjórnunarkerfið.
Meirihluti væntra kjósenda Pírata (83,6 prósent), Samfylkingar (83,5 prósent) Viðreisnar (72,5 prósent), Flokks fólksins (68,4 prósent) og Miðflokksins (65,1 prósent) segjast ósátt með fiskveiðistjórnunarkerfið og það gera einnig 44,5 prósent væntra kjósenda Vinstri grænna og 34,9 prósent væntra kjósenda Framsóknarflokksins.
Kerfið hafi verið nauðsynlegt, en sé ekki gott
Hvað varðar fiskveiðistjórnunarkerfið segjast 70 prósent svarenda vera ýmist mjög sammála eða frekar sammála þeirri fullyrðingu að á sínum tíma hafi verið nauðsynlegt að koma kvótakerfinu á til að vernda fiskistofna. Hins vegar lýsa rúm 59 prósent svarenda sig frekar eða mjög ósammála þeirri fullyrðingu að kvótakerfið virki eins og það á að gera.
Rúm 64 prósent svarenda segjast svo frekar eða mjög ósammála því að íslensk stjórnvöld hafi komið á góðu kerfi til að styrkja byggðarlög þar sem fiskveiðar hafa dregist saman, en einungis rúm 10 prósent segjast sammála því að kerfið sé gott hvað það varðar.
Meirihluti ósáttur með stjórnun og gagnsæi sjávarútvegsfyrirtækja
Tæp 57 prósent svarenda segjast svo frekar eða mjög ósátt með viðskipta- og stjórnunarhætti íslenskra sjávarútvegsfyrirtækja og enn fleiri, eða tæp 65 prósent svarenda, segjast frekar eða mjög ósátt við gagnsæi í starfsemi íslenskra sjávarútvegsfyrirtækja.
Þátttakendur í skoðanakönnunni voru spurðir hvað þeir teldu að myndi auka sátt um íslenskt fiskveiðistjórnunarkerfi og mátti hver og einn velja fleiri en einn svarmöguleika.
Þeir valmöguleikar sem skoruðu hæst voru að auka gagnsæi í eignarhaldi á kvóta (57,6 prósent), að hækka veiðigjöld svo meira renni til samfélagsins (66,2 prósent) og að setja í stjórnarskrá að fiskurinn sé í eigu þjóðarinnar (61,8 prósent). Einnig sögðu 52,7 prósent að bann við framsali kvóta gæti aukið sátt um íslenskt fiskveiðistjórnunarkerfi.
Umræðan um sjávarútveginn talin neikvæð
Þátttakendur í könnuninni voru einnig spurðir út í það hvernig þeir upplifðu opinbera umræðu um sjávarúveg á Íslandi. Flestir, eða 48,4 prósent, sögðust telja hana frekar neikvæða og til viðbótar voru tæp 12 prósent á því máli að hún væri mjög neikvæð.
Athugasemdir (1)