Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir rúmlega 7 mánuðum.

Eftirliti með undanþágum á úrvinnslugjaldi ábótavant

Þegar fyrirtæki fær undanþágu á greiðslu úrvinnslugjalds vegna útflutnings er því algjörlega treyst að ekkert af efninu sé notað innanlands. Í skýrslu Ríkisendurskoðunar er gagnrýnt að ekkert eftirlit sé með þessu ferli.

8. september 2022 · 22:18

Bjartmar Oddur Þeyr Alexandersson

bjartmar@heimildin.is

Fyrir stuttu birti Ríkisendurskoðun stjórnsýsluúttekt á starfsemi Úrvinnslusjóðs. Úttektin er afar dökk og er sjóðurinn sagður ekki geta staðið undir þeim lögbundu hlutverkum sem honum er ætlað að starfa eftir. Þá kemur fram að eftirlit sé í algjöru skötulíki innan sjóðsins, en sjóðurinn greiðir árlega um tvo milljarða króna á ári úr ríkissjóði til íslenskra endurvinnslufyrirtækja vegna úrvinnslu á úrgangi. Þessa tvo milljarða rukkar ríkið inn í formi svokallaðra úrvinnslugjalda. Ríkisendurskoðun telur að margir þeir sem eigi að greiða gjaldið séu í raun ekki að gera það, þar sem margar undanþágur eru veittar vegna umbúðaplasts sem er áætlað fyrir útflutning á íslenskum vörum ásamt því að lítið sem ekkert eftirlit sé með undanþágunum.

Hvað er Úrvinnslusjóður og úrvinnslugjald?

Þegar vörur eru annaðhvort framleiddar hér á landi eða fluttar inn til landsins, bera þær langflestar svokallað úrvinnslugjald sem Tollstjóri sér um að innheimta. Ástæða úrvinnslugjaldsins er til að standa undir þeim …

Skráðu þig inn til að lesa

Þú færð tvær fríar áskriftargreinar í mánuði. Þú hefur síðan val um að styrkja óháða blaðamennsku með áskrift á hagstæðu verði, frá aðeins 3.390 krónum á mánuði.

Leiðbeiningar má nálgast á heimildin.is/leidbeiningar.

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Endurvinnsla á Íslandi

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Plastið fundið

FréttirPlastið fundið

Ennþá plast um allt á friðlýstu svæði í Krýsuvík

Enn má finna plast á friðlýstu svæði í Krýsuvík eftir að Terra losaði þar plastmengaða moltu. Fyrirtækið sagðist hafa hreinsað allt svæðið. Plastið hefur nú veðrast og brotnað í örplast sem er nánast ómögulegt að hreinsa.

RannsóknPlastið fundið

Heilbrigðiseftirlitið vissi víst af ólöglegri plasturðun við Skálholt

Heilbrigðiseftirlit Suðurlands vissi í meira en þrjú ár af lögbrotum endurvinnnslufyrirtækisins Terra án þess að aðhafast neitt í málinu. Framkvæmdastjóri eftirlitsins fékk sjálf senda ábendingu um málið en sagðist þremur árum seinna aldrei hafa heyrt af því áður. Hún segir ekki ástæðu til að beita viðurlögum gegn fyrirtækinu.

FréttirPlastið fundið

„Þessi úrgangsmál eiga að vera í lagi”

Auður Anna Magnúsdóttir, framkvæmdastjóri Landverndar, segir það brandara að endurvinnslufyrirtækið Terra hafi verið valið umhverfisfyrirtæki ársins 2020, á sama tíma og það var losa plastmengaðan úrgang á náttúruminjasvæði.

FréttirPlastið fundið

Leyndarmál Endurvinnslunnar

Íslensk endurvinnslufyrirtæki spöruðu sér tugi milljóna króna þegar þau brenndu þúsundir tonna af plasti í stað þess að senda það til endurvinnslu.

FréttirPlastið fundið

Terra ætlar að axla ábyrgð fjórum árum eftir brot

Plastmengaður úrgangur, sem endurvinnslufyrirtækið Terra losaði á náttúruminjasvæði, verður hreinsaður. Sveitarfélagið Bláskógabyggð benti fyrirtækinu á brotið árið 2018. Terra brást ekki við fyrr en fjórum árum síðar.

AfhjúpunPlastið fundið

Terra losaði plast ólöglega á náttúruminjasvæði í mörg ár

Endurvinnslufyrirtækið Terra hefur urðað plast á náttúruminjasvæði í tæpan áratug, þvert á lög. Sveitarfélagið Bláskógabyggð hefur rekið urðunarstaðinn án leyfis í fjölda ára. Úrgangurinn var skilinn þar eftir þrátt fyrir að ekkert starfsleyfi sé til staðar fyrir urðunarstaðinn.

Mest lesið

Pistill

Hrafnhildur Sigmarsdóttir

Andlegt þrot Þorgerðar

Um 40% íslenskra kvenna hafa orðið fyrir líkamlegu/og eða kynferðislegu ofbeldi á lífsleiðinni og heilsufar þeirra tekur mið af því.

Fréttir

Fanney Birna Jónsdóttir ráðin nýr dagskrárstjóri Rásar 1

Stefán Eiríksson útvarpsstjóri tilkynnti starfsmönnum RÚV í dag að Fanney Birna Jónsdóttir hefði verið ráðin nýr dagskrárstjóri Rásar 1 úr hópi 18 umsækjenda.

Viðtal

Í launaviðtali með móður sinni

„Manni á að bera gæfa til þess að hætta á toppnum og við hjónin erum að gera það,“ segir Egill Örn Jóhannsson sem kveður sem framkvæmdastjóri Forlagsins. Í áttatíu ár hefur fjölskyldan starfað við bókaútgáfu. Á hans tíma hefur hann séð margt og upplifað.

Fréttir

Fólk þurfi að „rísa upp eða gefast upp“

Ragnar Þór Ingólfsson formaður VR og Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness, gagnrýndu Seðlabankann og stjórnvöld harðlega í útvarpsviðtali að morgni mánudags. „Við erum ekki hæf, því miður, við virðumst ekki vera hæf til að stýra gjaldmiðlinum okkar. Við erum ekki hæf til að stýra efnahags landsins. Við erum ekki með hæft fólk til að vera í brúnni, bara því miður, hvorki stjórnmálamenn né fólkið í Seðlabankanum,“ sagði Ragnar Þór.

FréttirSnjóflóð í Neskaupstað

Skaflinn fyrir stofuglugganum „er svona tveir metrar plús“

Eldri sonur Oddnýjar Lindar Björnsdóttur vildi taka með sér uppáhaldshlutina sína þegar fjölskyldan þurfti að rýma hús sitt í Neskaupstað. Yngri sonurinn skilur hins vegar ekki í tilstandinu og vill komast út að leika.

Erlent

Alræmdur sýknudómur í nauðgunarmáli í Svíþjóð

Í lok febrúar féll umdeildur dómur á öðru dómsstigi í Svíþjóð. Fimmtugur karlmaður var sýknaður af barnanauðgun út frá því hvernig fórnarlambið, 10 ára stúlka, talaði um snertingu hans, Fjórir karlkyns dómarar töldu ósannað að maðurinn hefði farið með fingurna inn í leggöng stúlkunnar þar sem hún notaði huhgtak sem samkvæmt orðabók á aðeins við um ytri kynfæri kvenna.

FréttirKína og Ísland

NATO hefur lýst áhyggjum af rannsóknamiðstöð Kína um norðurljósin

Norðurljósarannsóknamiðstöð Íslands og Kína að Kárhóli í Þingeyjarsýslu hefur verið vandræðamál inni í stjórnkerfinu um nokkurra ára skeið. Guðlaugur Þór Þórðarson, fyrrverandi utanríkisráðherra, furðaði sig á miðstöðinni eftir að hann varð utanríkisráðherra. Rannsóknamiðstöðin virðist hafa verið ákveðin og byggð nánast án pólitískrar aðkomu eða eftirlits.

Mest lesið

1
Pistill
1
Hrafnhildur Sigmarsdóttir
Andlegt þrot Þorgerðar
Um 40% íslenskra kvenna hafa orðið fyrir líkamlegu/og eða kynferðislegu ofbeldi á lífsleiðinni og heilsufar þeirra tekur mið af því.
2
Fréttir
Fanney Birna Jónsdóttir ráðin nýr dagskrárstjóri Rásar 1
Stefán Eiríksson útvarpsstjóri tilkynnti starfsmönnum RÚV í dag að Fanney Birna Jónsdóttir hefði verið ráðin nýr dagskrárstjóri Rásar 1 úr hópi 18 umsækjenda.
3
Viðtal
Í launaviðtali með móður sinni
„Manni á að bera gæfa til þess að hætta á toppnum og við hjónin erum að gera það,“ segir Egill Örn Jóhannsson sem kveður sem framkvæmdastjóri Forlagsins. Í áttatíu ár hefur fjölskyldan starfað við bókaútgáfu. Á hans tíma hefur hann séð margt og upplifað.
4
Fréttir
2
Fólk þurfi að „rísa upp eða gefast upp“
Ragnar Þór Ingólfsson formaður VR og Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness, gagnrýndu Seðlabankann og stjórnvöld harðlega í útvarpsviðtali að morgni mánudags. „Við erum ekki hæf, því miður, við virðumst ekki vera hæf til að stýra gjaldmiðlinum okkar. Við erum ekki hæf til að stýra efnahags landsins. Við erum ekki með hæft fólk til að vera í brúnni, bara því miður, hvorki stjórnmálamenn né fólkið í Seðlabankanum,“ sagði Ragnar Þór.
5
FréttirSnjóflóð í Neskaupstað
Skaflinn fyrir stofuglugganum „er svona tveir metrar plús“
Eldri sonur Oddnýjar Lindar Björnsdóttur vildi taka með sér uppáhaldshlutina sína þegar fjölskyldan þurfti að rýma hús sitt í Neskaupstað. Yngri sonurinn skilur hins vegar ekki í tilstandinu og vill komast út að leika.
6
Erlent
Alræmdur sýknudómur í nauðgunarmáli í Svíþjóð
Í lok febrúar féll umdeildur dómur á öðru dómsstigi í Svíþjóð. Fimmtugur karlmaður var sýknaður af barnanauðgun út frá því hvernig fórnarlambið, 10 ára stúlka, talaði um snertingu hans, Fjórir karlkyns dómarar töldu ósannað að maðurinn hefði farið með fingurna inn í leggöng stúlkunnar þar sem hún notaði huhgtak sem samkvæmt orðabók á aðeins við um ytri kynfæri kvenna.
7
FréttirKína og Ísland
1
NATO hefur lýst áhyggjum af rannsóknamiðstöð Kína um norðurljósin
Norðurljósarannsóknamiðstöð Íslands og Kína að Kárhóli í Þingeyjarsýslu hefur verið vandræðamál inni í stjórnkerfinu um nokkurra ára skeið. Guðlaugur Þór Þórðarson, fyrrverandi utanríkisráðherra, furðaði sig á miðstöðinni eftir að hann varð utanríkisráðherra. Rannsóknamiðstöðin virðist hafa verið ákveðin og byggð nánast án pólitískrar aðkomu eða eftirlits.
8
Fréttir
2
Bæjarstjóri gagnrýnir skipun Klausturmanns í starf lögreglustjóra í Vestmannaeyjum
Bæjarstjórinn í Vestmannaeyjum segir Jón Gunnarsson væntanlega hafa komist að þeirri niðurstöðu að það væri heppileg og smekkleg ráðstöfun að skipa Karl Gauta Hjaltason sem lögreglustjóra „eftir þá kvenfyrirlitningu og almennu mannfyrirlitningu sem mér og fleirum var sýnd á Klaustursbar hér um árið. Þar var hinn nýskipaði lögreglustjóri þátttakandi.“
9
Greining
Greiðslubyrði af óverðtryggðum lánum hefur tvöfaldast á tveimur árum
Greiðslubyrði af óverðtryggðu 50 milljón króna láni á breytilegum vöxtum nálgast nú 400 þúsund krónur á mánuði. Um fjórðungur allra lána eru óverðtryggð og fastir óverðtryggðir vextir þúsunda heimila losna í ár.
10
Fréttir
Einn sjötti íbúða á Akureyri í eigu aðila utan sveitarfélagsins
Hátt í 1.500 íbúðir á Akureyri eru í eigu fólks eða lögaðila sem hafa heimilisfesti annars staðar. Akureyri sker sig frá sveitarfélögunum á höfuðborgarsvæðinu.

Mest lesið í vikunni

Viðtal

Lögreglurannsókn spillt á kynferðisbroti starfsmanns sumarbúða fyrir fötluð börn

Níu ára gömul stelpa greindi frá kynferðisbroti af hálfu starfsmanns sumarbúða fyrir fötluð börn í Reykjadal. Engar verklagsreglur voru til staðar til að taka á slíkum málum og lögreglurannsókn var spillt. Foreldrar stúlkunnar lýsa málinu sem „helvíti frá upphafi til enda“.

Fréttir

Svíar sitja uppi með íslenska raðnauðgarann Geirmund

37 ára Íslendingur, sem verið hefur búsettur í Svíþjóð frá fæðingu, hefur fjórum sinnum verið dæmdur fyrir kynferðisofbeldi gegn konum auk fleiri brota. Mál mannsins, Geirmundar Hrafns Jónssonar, hefur vakið spurningar um hvort hægt sé að vísa honum úr landi. Geirmundur hélt 25 ára konu fanginni í marga klukkutíma síðastliðið sumar og beitti hana grófu ofbeldi.

Pistill

Hrafnhildur Sigmarsdóttir

Andlegt þrot Þorgerðar

Um 40% íslenskra kvenna hafa orðið fyrir líkamlegu/og eða kynferðislegu ofbeldi á lífsleiðinni og heilsufar þeirra tekur mið af því.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Þeir sem vilja hræða fólk til að kjósa sig

Okkur stendur ekki ógn af flóttafólki. Okkur stendur ógn af fólki sem elur á ótta með lygum, dylgjum og mannvonsku til að ná skammtímaárangri í stjórnmálum, með miklum og alvarlegum afleiðingum á íslenskt samfélag til lengri tíma.

Fréttir

Dómur kveðinn upp í máli blaðamanna gegn Páli Vilhjálmssyni

Blaðamaður og ritstjóri stefndu bloggara fyrir ærumeiðandi aðdróttanir á síðasta ári. Hann fullyrti að þeir bæru, beina eða óbeina, ábyrgð á byrlun og stuldi á síma.

Fréttir

Fanney Birna Jónsdóttir ráðin nýr dagskrárstjóri Rásar 1

Stefán Eiríksson útvarpsstjóri tilkynnti starfsmönnum RÚV í dag að Fanney Birna Jónsdóttir hefði verið ráðin nýr dagskrárstjóri Rásar 1 úr hópi 18 umsækjenda.

Viðtal

Í launaviðtali með móður sinni

Mest lesið í mánuðinum

Viðtal

Skutlað sextán ára til fanga á Litla-Hrauni: „Ég var alltaf hrædd“

Ingibjörg Lára Sveinsdóttir var sextán ára þegar henni var ekið á Litla-Hraun í heimsóknir til manns sem afplánaði átta ára dóm fyrir fullkomna amfetamínverksmiðju. Hún segir sorglegt að starfsfólk hafi ekki séð hættumerkin þegar hún mætti. Enginn hafi gert athugasemd við aldur hennar, þegar henni var vísað inn í herbergi með steyptu rúmi þar sem hennar beið töluvert eldri maður með hættulegan afbrotaferil.

Edda Falak#1

Skilin eftir með fanga á Litla-Hrauni: „Hræðilega vont“

Ingibjörg Lára Sveinsdóttir var í slagtogi við fanga á táningsaldri og fór reglulega í heimsóknir á Litla-Hraun. Enginn gerði athugasemdir við ungan aldur hennar eða þroska.

Úttekt

Þekkt fólk í viðskiptalífinu á bak við vindmyllurnar

Erlend stórfyrirtæki eru helstu leikendur þegar kemur að hugsanlegri virkjun vinds á Íslandi. Í því skyni hafa þau fengið til liðs við sig fjölda fyrrverandi þingmanna. Þá liggja þræðir inn í íslenska stjórnsýslu og allt inn í ríkisstjórn Íslands þegar kemur að vindorkuverkefnum sem gætu velt milljörðum króna.

ViðtalKostnaðurinn af fátæktinni

Einsemdin verri en hungrið

Systir Lalla Johns, sem óx upp úr sama jarðvegi, fór í aðra átt, kláraði fjórar háskólagráður, en slapp ekki undan byrði bernskunnar. Rósa Ólöf Ólafíudóttir greinir frá slæmri meðferð yfirvalda á fátæku fólki, þar sem hungrið var ekki versta tilfinningin.

Fréttir

Ræstingafyrirtækið Dagar velti öllum kjarasamningshækkunum út í verðlag

Ræstingafyrirtækið Dagar hækkaði launalið í þjónustusamningum sínum um sem nam allri taxtahækkun í kjarasamningum SA og SGS. Þá sendi fyrirtækið viðskiptavinum sínum bakreikninga fyrir afturvirkri hækkun kjarasamninganna. Yfir tveir milljarðar króna hafa verið greiddir út í arð til hluthafa fyrirtækisins á síðustu sjö árum. Stærstu eigendur Daga eru Einar og Benedikt Sveinssynir.

Viðtal

Lögreglurannsókn spillt á kynferðisbroti starfsmanns sumarbúða fyrir fötluð börn

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Það er verið að tala við ykkur

Það er fátækt á Íslandi. Misskipting eykst og byrðarnar á venjulegt fólk þyngjast. Á meðan lætur ríkisstjórn Íslands eins og ástandið komi henni ekki við og hún geti ekkert gert.

Mest lesið í mánuðinum

1
Viðtal
Skutlað sextán ára til fanga á Litla-Hrauni: „Ég var alltaf hrædd“
Ingibjörg Lára Sveinsdóttir var sextán ára þegar henni var ekið á Litla-Hraun í heimsóknir til manns sem afplánaði átta ára dóm fyrir fullkomna amfetamínverksmiðju. Hún segir sorglegt að starfsfólk hafi ekki séð hættumerkin þegar hún mætti. Enginn hafi gert athugasemd við aldur hennar, þegar henni var vísað inn í herbergi með steyptu rúmi þar sem hennar beið töluvert eldri maður með hættulegan afbrotaferil.
2
Edda Falak#1
2
Skilin eftir með fanga á Litla-Hrauni: „Hræðilega vont“
Ingibjörg Lára Sveinsdóttir var í slagtogi við fanga á táningsaldri og fór reglulega í heimsóknir á Litla-Hraun. Enginn gerði athugasemdir við ungan aldur hennar eða þroska.
3
Úttekt
15
Þekkt fólk í viðskiptalífinu á bak við vindmyllurnar
Erlend stórfyrirtæki eru helstu leikendur þegar kemur að hugsanlegri virkjun vinds á Íslandi. Í því skyni hafa þau fengið til liðs við sig fjölda fyrrverandi þingmanna. Þá liggja þræðir inn í íslenska stjórnsýslu og allt inn í ríkisstjórn Íslands þegar kemur að vindorkuverkefnum sem gætu velt milljörðum króna.
4
ViðtalKostnaðurinn af fátæktinni
9
Einsemdin verri en hungrið
Systir Lalla Johns, sem óx upp úr sama jarðvegi, fór í aðra átt, kláraði fjórar háskólagráður, en slapp ekki undan byrði bernskunnar. Rósa Ólöf Ólafíudóttir greinir frá slæmri meðferð yfirvalda á fátæku fólki, þar sem hungrið var ekki versta tilfinningin.
5
Fréttir
8
Ræstingafyrirtækið Dagar velti öllum kjarasamningshækkunum út í verðlag
Ræstingafyrirtækið Dagar hækkaði launalið í þjónustusamningum sínum um sem nam allri taxtahækkun í kjarasamningum SA og SGS. Þá sendi fyrirtækið viðskiptavinum sínum bakreikninga fyrir afturvirkri hækkun kjarasamninganna. Yfir tveir milljarðar króna hafa verið greiddir út í arð til hluthafa fyrirtækisins á síðustu sjö árum. Stærstu eigendur Daga eru Einar og Benedikt Sveinssynir.
6
Viðtal
Lögreglurannsókn spillt á kynferðisbroti starfsmanns sumarbúða fyrir fötluð börn
Níu ára gömul stelpa greindi frá kynferðisbroti af hálfu starfsmanns sumarbúða fyrir fötluð börn í Reykjadal. Engar verklagsreglur voru til staðar til að taka á slíkum málum og lögreglurannsókn var spillt. Foreldrar stúlkunnar lýsa málinu sem „helvíti frá upphafi til enda“.
7
Leiðari
11
Þórður Snær Júlíusson
Það er verið að tala við ykkur
Það er fátækt á Íslandi. Misskipting eykst og byrðarnar á venjulegt fólk þyngjast. Á meðan lætur ríkisstjórn Íslands eins og ástandið komi henni ekki við og hún geti ekkert gert.
8
Afhjúpun
2
Kalkþörungafélagið staðið að skattaundanskotum
Eigendur Íslenska kalkþörungafélagsins á Bíldudal hafa árum saman keypt afurðir verksmiðjunnar á undirverði og flutt hagnað úr landi. Skatturinn komst að þeirri niðurstöðu eftir að hafa rannsakað skattskil félagsins á fimm ára tímabili. Á 15 ára starfstíma verksmiðjunnar hefur hún aldrei greitt tekjuskatt. „Við erum ekki skattsvikarar,“ segir forstjóri félagsins.
9
Fréttir
1
Svíar sitja uppi með íslenska raðnauðgarann Geirmund
37 ára Íslendingur, sem verið hefur búsettur í Svíþjóð frá fæðingu, hefur fjórum sinnum verið dæmdur fyrir kynferðisofbeldi gegn konum auk fleiri brota. Mál mannsins, Geirmundar Hrafns Jónssonar, hefur vakið spurningar um hvort hægt sé að vísa honum úr landi. Geirmundur hélt 25 ára konu fanginni í marga klukkutíma síðastliðið sumar og beitti hana grófu ofbeldi.
10
Fréttir
19
Aðalsteinn hélt eldræðu á landsfundi - „Mér er algjörlega misboðið“
Aðalsteinn Baldursson verkalýðsforkólfur hélt ræðu á landsþingi Vinstri grænna í dag þar sem hann skaut föstum skotum að forystu Eflingar og fordæmdi þá hatursorðræðu sem hefur grasserað innan verkalýðshreyfingarinnar sem og í stjórnmálunum. „Oftar en ekki, eru þetta aðilar sem standa utan stéttarfélaga eða eru óvirkir félagsmenn. Menn sem vilja ala á óeiningu innan hreyfingarinnar og fá sem flest læk á sínar færslur fyrir rógburð og ærumeiðingar,“ sagði hann.