„Ilmreyr, móðurminning er titill þessarar bókar. Þetta er bók sem er kveðja frá mér til móður minnar,“ segir höfundurinn Ólína Kjerúlf. „Bókin fór að fæðast í huga mér þegar ég sat við banabeð hennar fyrir þremur árum. En um leið og þetta er bók um mömmu, minning um mömmu, þá er þetta óður til formæðra okkar og forfeðra og tímaspönnin í bókinni er tvö hundruð og fjörutíu ár. Í gegnum sögu þessa fólks og frásagnir og minningar mömmu frá bernsku spinn ég þráðinn inn í mitt eigið líf og til dagsins í dag. Þannig að bókin er að hluta til sjálfsævisöguleg en hún er líka sagnfræði og þjóðfræði og það er í henni talsverður skáldskapur. Hér er sagt frá samskiptum fólks, frá ástum og örlögum, frá hversdagslegu lífi og sorgum, öllu því sem gerir fólk að fólki. Og gripið þannig um ættarstrenginn því að ævi okkar er alltaf framhald af …
Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.
Bók um mig og móður mína
Um leið og þetta er minning um mömmu þá er þetta óður til formæðra okkar og forfeðra, segir Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir um bókina Ilmreyr.
Mest lesið
1
Sigmundur Davíð ver Musk með hæpnum samanburði
Á meðan að öfgamenn og nýnasistar víða um heim upplifa valdeflingu og viðurkenningu og fagna ankannalegri kveðju Elons Musks spyr fyrrverandi forsætisráðherra Íslands hvort íslenskir fjölmiðlar ætli í alvöru að flytja þá falsfrétt að handahreyfing sem leit út eins og nasistakveðja, frá manni sem veitir öfgafullum sjónarmiðum vængi flesta daga, hafi verið nasistakveðja.
2
Nei, Hitlers-kveðja Musks var EKKI ævaforn rómversk kveðja
Hin viðurstyggilega nasistakveðja Elons Musks daginn sem Donald Trump var settur í embætti hefur að vonum vakið mikla athygli. Kannski ekki síst vegna þess að kveðjuna lét Musk flakka úr ræðustól sem var rækilega merktur forseta Bandaríkjanna. Hin fasíska tilhneiging margra áhangenda Trumps hefur aldrei fyrr birst á jafn augljósan hátt — enda lét Musk sér ekki nægja að heilsa...
3
Yfirgangstal með óþægilega hliðstæðu
Embættistaka Donalds Trumps vekur upp spurningar sem við Íslendingar þurfum að hugsa alla leið, meðal annars í ljósi yfirlýsinga hans gagnvart Grænlandi og Kanada, segir Friðjón R. Friðjónsson borgarfulltrúi. Hann kveðst einnig hafa „óþægindatilfinningu“ gagnvart því að vellauðugir tæknibrósar hjúfri sig upp að Trump, sem nú fer á ný með framkvæmdavaldið í langvoldugasta ríki heims.
4
Birkir tapaði fyrir ríkinu í Strassborg
Mannréttindadómstóll Evrópu hafnaði öllum kæruliðum Birkis Kristinssonar vegna málsmeðferðar fyrir íslenskum dómstólum. Birkir var dæmdur til fangelsisvistar í Hæstaréttið árið 2015 vegna viðskipta Glitnis en hann var starfsmaður einkabankaþjónustu hans. MDE taldi íslenska ríkið hins vegar hafa brotið gegn rétti Jóhannesar Baldurssonar til réttlátrar málsmeðferðar.
5
Ný samtök gegn kynbundu ofbeldi
Markmið nýrra samtaka gegn kynbundnu ofbeldi er að vinna að réttlátara réttarkerfi og auka vitund í samfélaginu þegar kemur að málaflokknum. Ólöf Tara Harðardóttir, ein stjórnarkvenna í Vitund, segir feminíska baráttu geta verið bæði erfiða og skemmtilega.
6
Kolefnisföngun knúin áfram af ótta og græðgi
Ástralir eru ekki hrifnir af kolefnisföngunar- og förgunartækninni eða CCS tækninni eins og hún er skammstöfuð á ensku. Í Ástralíu er því haldið fram að hún sé notuð til þess að grænþvo gas- og olíufyrirtæki.
Mest lesið í vikunni
1
Tobba Marinósdóttir
Fengitíminn löngu liðinn
Tobba Marinósdóttir er orðin klár. „Klár í að láta það laskaða dæma sig sjálft.“
2
Sett á lyf sem reyndust hættuleg
Ásta Þórdís Skjalddal gekk í 25 ár á milli lækna þar til hún fékk loks rétta sjúkdómsgreiningu. Aftur og aftur var hún sett á lyf við sjúkdómi sem hún var ekki með. Í tvígang voru lyfin sem hún var á tekin úr sölu því þau voru talin hættuleg heilsu fólks. „Það var enginn sem hlustaði,“ segir Ásta.
3
Sigurjón sagði hana einfalda en skemmtilega - Enginn mannanna fékk samþykki
Enginn þeirra karlmanna sem komu á heimili þroskaskertrar konu til að hafa kynmök við hana var ákærður. Þó hafði enginn þeirra fengið samþykki hennar. Sálfræðingur segir hana hafa upplifað sjálfsvígshugsanir á þessu tímabili. Óútskýrðar tafir á lögreglurannsókn leiddu til mildunar refsingar yfir Sigurjóni Ólafssyni, fyrrverandi yfirmanni konunnar.
4
Það rís úr djúpinu 1: Gríðarlegt vatnsmagn leynist á 660 kílómetra dýpi, og demantar
Fyrir fáeinum dögum birti vefritið Science Alert fregn um rannsókn, sem raunar var gerð árið 2022, en hefur ekki farið hátt fyrr en nú. Hér er frásögn Science Alert. Rannsakaður var örlítill demantur sem fundist hafði í demantanámu í ríkinu Bótsvana í suðurhluta Afríku. Hér er sagt frá þeirri rannsókn í vefritinu Nature.com. Í ljós kom að demanturinn hafði myndast...
5
Fyrsta barnið fætt á Seyðisfirði í yfir 30 ár - „Fór allt á besta veg miðað við aðstæður“
Fyrsta barnið í yfir þrjá áratugi fæddist á Seyðisfirði í dag eftir snjóþunga nótt þar sem Fjarðarheiðin var ófær. Varðskipið Freyja var einnig til taks ef flytja þyrfti móðurina á Neskaupsstað. „Þetta er enn ein áminningin um öryggisleysið sem við búum við,“ segir nýbökuð móðirin.
6
Sif Sigmarsdóttir
Nauðgunargengi norðursins
Fórnarlömbin voru stúlkur með veikan félagslegan bakgrunn sem sneru ítrekað aftur í faðm ofbeldismannanna.
Mest lesið í mánuðinum
1
Viðskiptaáætlun Carbfix: Földu áform sín fyrir íbúum
Fyrirætlanir Carbfix eru mun umfangsmeiri en fram hefur komið. Stefnt er að því að dæla niður allt að 4,8 milljónum tonna af koldíoxíði (CO2) og fyrirtækið vonast til þess að velta hátt í þrjú hundruð milljörðum á fullum afköstum. Það er hærri upphæð en stærsta fyrirtæki landsins veltir í dag. Á meðal viðskiptavina er fyrirtæki sem framdi glæp gegn mannkyni og vill dæla niður CO2 á Íslandi.
2
Móðir Kolfinnu Eldeyjar: „Ég segi mína sögu því að samfélagið þarf að vakna“
Ingibjörg Dagný Ingadóttir, móðir Kolfinnu Eldeyjar Sigurðardóttur, opnar sig um andlát dóttur sinnar. Hún segir kerfin hafa brugðist barnsföður sínum, sem hefur verið ákærður fyrir að hafa ráðið dóttur þeirra bana. „Ég vissi strax í hjarta mínu að hann hefði ekki tekið meðvitaða ákvörðun um að gera svona lagað“.
3
Tobba Marinósdóttir
Fengitíminn löngu liðinn
Tobba Marinósdóttir er orðin klár. „Klár í að láta það laskaða dæma sig sjálft.“
4
Sett á lyf sem reyndust hættuleg
Ásta Þórdís Skjalddal gekk í 25 ár á milli lækna þar til hún fékk loks rétta sjúkdómsgreiningu. Aftur og aftur var hún sett á lyf við sjúkdómi sem hún var ekki með. Í tvígang voru lyfin sem hún var á tekin úr sölu því þau voru talin hættuleg heilsu fólks. „Það var enginn sem hlustaði,“ segir Ásta.
5
Grátbað um myndatöku fyrir barnið sem leiddi í ljós heilaæxli
Mánuðum saman þurfti Hrund Ólafsdóttir að grátbiðja lækni um að senda Sigrúnu, dóttur hennar, í myndatöku vegna alvarlegra veikinda sem voru skilgreind sem mígreni. „Barnið bara kvaldist og kvaldist og kvaldist og kvaldist.“ Þegar hún loks fékk ósk sína uppfyllta kom í ljós fimm sentímetra stórt æxli í litla heila Sigrúnar.
6
Söguleg stund í Danmörku
Þeir Danir sem settust við sjónvarpstækin klukkan sex á gamlársdag sáu strax að eitthvað var breytt. Friðrik konungur kom gangandi inn í móttökuherbergið, settist við borð og hóf lesturinn. Þetta var söguleg stund. Í fyrsta sinn sem nýr konungur ávarpaði dönsku þjóðina í nýársávarpi.
Athugasemdir