Réttarhöldin yfir Julian Assange eru grimmt sjónarspil. Þar situr hann inni lokaður inni í glerbúri þar sem hann hefur enga möguleika á að vera í beinum samskiptum við lögmenn sína. Sjálfur segist hann vera eins og áhorfandi á Wimbledon. 

Þetta kemur fram í Facebook-færslu Kristins Hrafnssonar, ritstjóra WikiLeaks, en Kristinn er viðstaddur réttarhöldin yfir Assange sem hófust á mánudaginn og fara fram í réttarsal, sem er við hliðina á Belmarsh-fangelsi. Þar hefur Assange verið vistaður síðan í apríl í fyrra, þegar hann var sóttur í sendiráð Ekvador í Bretlandi þar sem hann hafði dvalið frá árinu 2012. Belmarsh er svokallað Category A fangelsi sem er sú tegund fangelsa í Bretlandi þar sem þeir fangar eru vistaðir sem mest ógn er talin stafa af og hafa framið glæpi á borð við morð, nauðganir, mannrán, vopnuð rán og tengsl við hryðjuverk.

Bandarísk stjórnvöld krefjast framsals Assange, sem hefur verið ákærður fyrir 18 brot á lögum um njósnir og meðferð leynilegra gagna á skjölum Bandaríkjahers og utanríkisþjónustunnar. Verði hann sakfelldur fyrir öll brotin gæti hann verið dæmdur til 175 ára fangelsisvistar. 

Meina átti Kristni aðgang að réttarsalnum í gær. Þegar honum var tilkynnt það sagði John Shipton, faðir Assange, að fjölskyldan myndi þá sömuleiðis yfirgefa dómshúsið. Þau greindu frá þessu á Twitter-síðu sinni og í kjölfarið var ákveðið að leyfa Kristni að vera í dómsalnum.

Handjárnaður 11 sinnum, berstrípaður tvisvar og í 5 klefum

 „Það er þung upplifun að sitja á palli í réttarhöldum og horfa á Julian Assange í glerbúri, við hlið tveggja fangavarða að reyna af veikum mætti fylgjast með málflutningi um framtíð sína - líklegast um líf og dauða. Hann er berjast gegn framsali til Bandaríkjanna. Glæpurinn er blaðamennska,“ skrifar Kristinn í færslu sinni. 

„Á degi eitt, á mánudag var hann handjárnaður 11 sinnum, berstrípaður í líkamsleit tvisvar sinnum, settur í 5 mismunandi biðklefa og þegar hann fór til baka í fangelsið voru öll lögfræðigögn tekin af honum. Hvaða rugl er þetta!?“ spyr Kristinn. „Ég sit með erlendum þingmönnum, frá Þýskalandi, Frakklandi, Írlandi, Evrópuþinginu, ásamt eftirlitsmönnum frá Blaðamönnum án landamæra (RSF), Amnesty, norska PEN og formanni Breska blaðamannnafélagsins (NUJ). Það á engin orð yfir því sem við erum vitni að.“ 

Reyndi að tjá sig í gegnum rifu á búrinu

Kristinn skrifar að síðdegis í gær hafi soðið upp úr. Dómarinn hafi spurt Assange hvort hann væri orðinn þreyttur og þyrfti hlé og þá hafi hann reynt að tjá sig milliliðalaus við dómarann í gegnum rifu á glerbúrinu. „Hvernig á ég að geta fylgst með? Ég heyri varla nokkuð, ég á erfitt með að tala við lögmenn mína án þess að fulltrúar bandarískra stjórnvalda heyri hvað okkur fer á milli. Ég er eins og áhorfandi á Wimbeldon. Á enga aðild!“ skrifar Kristinn að Assange hafi sagt.

Í færslu Kristins kemur fram að þar hafi Assange verið að vísa til veru þriggja bandarískra fulltrúa í réttarsalnum.

„Hvernig á ég að geta fylgst með? Ég heyri varla nokkuð“

Kristinn skrifar að þá hafi lögmaður Assange endurflutt þessi skilaboð skjólstæðings síns með beiðni um að honum yrði leyft að yfirgefa búrið og sitja með lögmönnum sínum í réttarsalnum til að geta verið milliliðalaust í sambandi við lögmenn sína. Dómarinn hafi svarað því til að hún hefði ekki vald til að leyfa slíkt og gæti ekki metið þá almannahættu sem myndi skapast yrði sakborningnum hleypt út úr glerbúrinu. 

Ed Fitzgerald, lögmaður Assange, hafi þá bent á að um væri að ræða friðsaman mann sem ekki væri þekktur af ofbeldi. „Hún (dómarinn) gekk svo langt að spyrja ákæruvaldið (breskan lögmann Bandaríkjanna) hvað honum fyndist og hvort það væru fordæmi fyrir slíku. John Lewis, málflutningsmaður Ameríku, varð hálf vandræðalegur og varð að viðurkenna að vissulega væru fordæmi fyrir því að ákærðir menn í varðhaldi sætu með lögmönnum sínum í réttarsalnum sjálfum, - en var fljótur að bæta því við að stundum væru þeir hlekkjaðir við fangavörð ef um ofbeldisglæpi var að ræða. Enn var dómarinn ekki sannfærð og heimtaði lögbókarstuðning - frá saksóknaralögmanninum, andstæðingi Julians, til stuðnings því að hann fengi óhindrað aðgengi að lögmönnum sínum, í réttarhaldi um eigið líf og dauða. Hún bað ekki um slíkan rökstuðning frá verjendunum,“ skrifar Kristinn.

„Ógeðsleg grimmd og hatur“

Þegar hér var komið sögu segist Kristinn hafa gefið upp alla von um að réttlæti væri að fá í þessum réttarsal. „Við erum hér að tala um forvera minn í starfi, sem birti upplýsingar um stríðsglæpi, mannréttindabrot gegn föngum í Guantanamo Bay, þyrluárásarmyndbandið frá Bagdad (í samstarfi við RÚV). Sá sem fletti ofan af stríðglæpunum, mannréttindabrotunum og öðrum óhæfuverkum er á gapastokki.
Ekki þeir sem frömdu glæpina - bara sá sem sagði frá. Reiðin svellur í manni yfir öllu þessu hróplega misrétti og þeirri ógeðslegu grimmd sem felst í þessu hatri sem þarna birtist og aumkunarverðir þjónkun breskra yfirvalda, -stjórnmálamanna og dómstóla, gagnvart grimmdarkröfunum og ofbeldinu,“  skrifar Kristinn.  

„Sá sem fletti ofan af stríðglæpunum, mannréttindabrotunum og öðrum óhæfuverkum er á gapastokki“

„Þetta er slagur sem á eftir að taka tíma, slagur við eitthvað óhreint og myrkt sem er að læðast yfir okkur öll, smám saman. Það er ekki hægt að hlaupa úr víglínunni því hún er mörkuð hér, - í ömurlegu úthverfi Lundúna. Þetta er framlína þar sem barist er, ekki bara um líf Julian Assange, heldur um framtíð blaðamennskunnar. Þessarar sem núna er jöfnuð við njósnir og ógn við þjóðaröryggi og krafist er 175 ára fangelsis yfir þeim sem hana ástunda. Þetta er styrjöld um grundvallarréttindi borgaranna, fyrir aðgangi að upplýsingum, fyrir aðhaldi gagnvart ógeðfelldu, freku og ofbeldisfullu valdi, fyrir sannleikann og vonandi meðfylgjandi réttlæti. 

Þetta er mín borgarastyrjöld,“  skrifar Kristinn. 

Meinað að taka í hönd lögmanns síns

Meðal þeirra sem hafa fylgst með réttarhöldunum yfir Assange er Craig Murray sem er sagnfræðingur, baráttumaður fyrir mannréttindum og fyrrverandi sendiherra. Á bloggsíðu sinni lýsir Murray því að lögmaður Assange hafi reynt að taka í hönd hans í gegnum rifu í glerbúrinu í réttasalnum í gær. Assange reisti sig upp til að taka í hönd lögmanns síns. „Öryggisverðirnir tveir, sem eru í búrinu með honum, stukku samstundis á fætur, lögðu á hann hendur og neyddu hann til að setjast niður til að koma í veg fyrir handabandið,“ skrifar Murray.

„Þetta var alls ekki það versta í dag, skrifar Murray. En þetta var sláandi birtingarmynd þess tilgangslausa ofbeldis sem er ítrekað beitt gegn manni sem er sakaður um að hafa birt skjöl. Að maður geti ekki tekið í hönd lögmanns síns stríðir gegn þeim stoðum réttarkerfisins sem svo gjarnan er talað um að það sé reist á.“