Landvernd umhverfisverndarsamtök hafa boðað til mótmæla á Austurvelli kl. 16:30 í dag til að mótmæla því að „leikreglur eru brotnar á Alþingi“. Þegar þetta er skrifað hafa um þúsund manns boðað komu sína. Síðdegis fer einnig fram á Alþingi framhald síðari umræðu um áætlun um vernd og orkunýtingu landsvæða þar sem lagt er til að fimm nýir virkjanakostir verði færðir úr biðflokki rammaáætlunar í nýtingarflokk. Hart var tekist á um málið í þingsal í gær en umræður stóðu yfir til miðnættis.
„Rammaáætlun fjallar um hvar megi virkja og hvar ekki. Alþingi ræðir nú tillögu meirihluta atvinnuveganefndar um að færa virkjanahugmyndir yfir í virkjanaflokk rammaáætlunar án þess að hugmyndirnar hafi hlotið fullnægjandi málsmeðferð sem lög mæla fyrir um og að öllum faglegum atriðum hafi verið sinnt,“ segir meðal annars í texta um viðburðinn. „Burtséð frá lagalegum atriðum er ljóst að verði tillaga meirihluta atvinnuveganefndar að veruleika felur það í sér alvarlegt rof á tilraun til sátta um orkunýtingu í landinu. Rammaáætlun verður gefið langt nef. Aðeins eitt ár er í að niðurstöður verkefnisstjórnar núverandi rammaáætlunar liggja fyrir, þar sem hægt yrði að taka ofangreindar virkjanahugmyndir til greina. Er ekki nær að bíða þeirrar niðurstöður í stað þess að efna til þessa ófriðar?“ spyrja aðstandendur mótmælanna.
Sjá einnig: „Það er búið að henda rammaáætlun“
Virkjanirnar fimm:
Stundin hefur safnað saman upplýsingum um virkjanahugmyndirnar fimm sem meiri hluti atvinnuveganefndar leggur til að verði færðar í nýtingarflokk.
Virkjanir í neðri hluta Þjórsár
Þrír virkjanakostir, af þessum fimm sem eru til umræðu á Alþingi,eru í neðri hluta þjórsár; Hvammsvirkjun, Holtavirkjun og Urriðafossvirkjun. Landsvirkjun áformar að reisa 82 MW virkjun í landi Hvamms við Þjórsá, 53 MW virkjun í Holtum við Þjórsá og 130 MW virkjun við Urriðafoss.
Á vef Framtíðarlandsins segir að meðalrennsli í Þjórsá myndi minnka verulega með Hvammsvirkjun og hafa í för með sér fokhættu úr þurrum farveginum með tilheyrandi svifryksmengun og rofhættu. Eini birkiskógur svæðisins myndi opnast fyrir ágangi búfjár.
Þá yrði inntakslónið yrði með Holtavirkjun næstum 5 km² að stærð og eyjunni Árnesi (sem Árnessýsla er kennd við) yrði að hluta til sökkt í lón. „Vatnsvegur Þjórsár yrði vatnslítill eða þurr á 8-9 km kafla sem hefði í för með sér fokhættu úr þurrum jarðveginum með tilheyrandi svifryksmengun og rokhættu. Þar að auki myndi lónið hafa áhrif á tún og beitilönd nokkurra jarða í sveitinni,“ segir á vef félagsins.
Um Urriðafossvirkjun segir að verði áform Landsvirkjunar að veruleika yrði fossinn vatnslítill eftir virkjun og nánast hverfa. „Stór villtur laxastofn lifir í Þjórsá. Veiðimálastofnun og óháðir sérfræðingar á sviði veiðimála hafa áhyggjur af áhrifum virkjunar á vistfræði árinnar, einkum á sjógenga fiska eins og lax og silung,“ segir jafnframt á vef Framtíðarlandsins.
Verkefnisstjórn um rammaáætlun fól faghópi árið 2013 að fara yfir skýrslu um laxfiska í Þjórsá og svör Landsvirkjunar. Faghópurinn taldi réttlætanlegt að færa Hvammsvirkjun úr biðflokki í nýtingarflokk, en taldi hvorki réttlætanlegt að færa Holtavirkjun né Urriðafossvirkjun í nýtingarflokk. Engu að síður leggur meiri hluti atvinnuveganefndar, með Jón Gunnarsson í fararbroddi, til að allir þrír kostir verði færðir í nýtingarflokk. Máli sínu til stuðnings bendir meiri hlutinn á greinargerðir Landsvirkjunar þar sem fjallað er um mótvægisaðgerðir vegna Holtavirkjunar og Urriðafossvirkjunar sem miða að því að vernda fiskstofna og um vöktun og viðbragðsáætlun.
Skrokkölduvirkjun í Kaldakvísl
Svæðið sem um ræðir er á Sprengisandsleið sem er með fjölfarnari hálendisleiðum landsins og hefur því áhrif á mikilvægar ferðaleiðir. Tilheyrandi 60 km háspennulína myndi gjörbreyta upplifun af svæðinu en hugmyndir eru um 35 MW vatnsaflsvirkjun á svæðinu.
Athugasemdir