Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, telur að menn gefi sér forsendur í umræðunni um stóriðjufyrirtæki og skattgreiðslur þeirra á Íslandi. 

„Mér finnst menn gefa sér um of í umræðunni að þegar kemur að stóriðjufyrirtækjum liggi það með einhverjum hætti fyrir að þar sé verið að sjúga út vexti sem eru langt umfram markaðsvexti. Ég hef bara ekki séð þessi gögn,“ sagði Bjarni í óundirbúnum fyrirspurnatíma á Alþingi í dag þegar Oddný Harðardóttir, formaður Samfylkingarinnar, og Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, spurðu ráðherra um setningu reglna um þunna eiginfjármögnun.

Samkvæmt ársreikningi Alcoa fyrir árið 2015 greiddi það ekki tekjuskatt á Íslandi í fyrra þrátt fyrir að velta rúmlega 90 milljörðum króna. Er þetta vegna þess að skuldir fyrirtækisins eru metnar hærri en eignir þess hér á landi. Raunar hefur fyrirtækið aldrei greitt fyrirtækjaskatt á Íslandi enda ekki skilað hagnaði hér.

Eins og Stundin greindi frá í fyrra hefur Alcoa á Íslandi greitt móðurfélagi sínu í Lúxemborg tæplega 57 milljarða króna í vexti frá byggingu álversins á Reyðarfirði. Á sama tíma hefur bókfært tap numið rúmlega 52 milljörðum króna. Rúmlega 4,5 milljarða króna munur er á greiðslum Alcoa á Íslandi til móður­félags síns í Lúxemborg og taprekstri fyrirtækisins frá árinu 2013. Skýringuna á bókfærðu tapi má því rekja að öllu leyti, og rúmlega það, til greiðslnanna til móðurfélagsins í Lúxemborg. Fyrrverandi ríkisskattstjóri hefur sagt tapið vera tilbúið til að komast hjá skattgreiðslum en talsmenn Alcoa hafa fullyrt að það megi rekja til mikillar fjárfestingar á Íslandi. 

„Ég tek eftir því að Ríkisútvarpið virðist nánast gefa sér að það séu óeðlilega háir vextir þegar þeir eru 60 milljarðar yfir tíu ára tímabil, en mér finnst ekki sjálfgefið að í því liggi einhver staðfesting á því í þeirri fjárhæð einni og sér að vaxtaprósentan sé umfram það sem hægt hefur verið að sækja á hinum almenna markaði,“ sagði Bjarni í umræðunum í dag. „En um það snýst þetta. Um það að menn komist ekki upp með að lána dótturfyrirtækjum sínum á kjörum sem eru langt umfram það sem sama fyrirtæki gæti fengið úti á markaðnum, notað þessi háu kjör til að lágmarka hagnaðinn á Íslandi og koma sér undan tekjuskattsgreiðslum. Ég vil berjast gegn því að menn geti gert þetta. Þess vegna hef ég lagt fram þessar tillögur. Þær eru almennar, þær eru í samræmi við það sem annars staðar hefur verið gert.“ 

Þorstein Víglundsson, frambjóðandi hjá Viðreisn og fyrrum framkvæmdastjóra Samáls, fullyrti í Vikulokunum á dögunum að alþjóðleg fyrirtæki spiluðu þennan leik á hverjum degi, þ.e. þá aðferð að koma rekstrarhagnaði úr landi án þess að þurfa að greiða tilhlýðilega skatta af honum sem kallast á ensku „transfer mispricing“.

Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, skrifar á Facebook í dag að frumvarp frá henni um að settar verði reglur um þunna eiginfjármögnun hafi legið frammi á Alþingi frá 2013. „Því var vísað til ríkisstjórnar á sínum tíma en aldrei kom neitt þar til í vor - þá lagði ég frumvarpið að nýju fram endurskoðað. Nú haustið 2016 hefur efnahagsnefnd loksins fengið tillögur frá fjármálaráðuneytinu um þetta efni. Jákvætt skref eftir langan tíma,“ skrifar hún.