El­ín Ósk Arn­ars­dótt­ir ákvað 17 ára að fara í „sak­laust átak“ til að létt­ast en missti al­gjör­lega tök­in og veikt­ist al­var­lega af átrösk­un. Hún lýs­ir bar­áttu sinni, ekki ein­ung­is við lífs­hættu­leg­an sjúk­dóm held­ur líka brot­ið heil­brigðis­kerfi þar sem fólk fær ekki hjálp fyrr en sjúk­dóm­ur­inn er orð­inn al­var­leg­ur, en dán­ar­tíðni vegna hans er sú hæsta á með­al geð­sjúk­dóma.

Geir Gunn­ar Markús­son nær­ing­ar­fræð­ing­ur seg­ir að auk­in tíðni lífs­stíls­sjúk­dóma kalli á heil­næm­ara fæði, meiri hreyf­ingu, næg­an svefn og streitu­minni lífs­stíl. Hann tel­ur að fæða okk­ar í dag sé að mörgu leyti verri en fyr­ir um 30 ár­um og að við höf­um flækt mataræð­ið. Þrátt fyr­ir mik­ið magn upp­lýs­inga þá gæti mik­ill­ar upp­lýs­inga­óreiðu þeg­ar kem­ur að nær­ingu. Geir Gunn­ar vill að fólk borði morg­un­mat til að stuðla að jafn­ari blóð­sykri og orku út dag­inn en morg­un­mat­ur­inn er á veru­legu und­an­haldi.

Eldri borg­ar­ar Hafn­ar í Horna­firði hafa ekki sleg­ið slöku við síð­ustu ár­in. Tug­ir þeirra sækja lík­ams­rækt­ar­tíma í Sport­höll­inni þar sem lögð er áhersla á að þau styrki sig og liðki til þess að eiga auð­veld­ara með dag­leg­ar at­hafn­ir. Þjálf­ar­inn Kol­brún Þor­björg Björns­dótt­ir seg­ir þetta upp­á­halds­hóp­inn sinn.

„Við þurf­um að sjá gleð­ina og verð­mæt­in í því að vera með hvert öðru,“ seg­ir Anna María Jóns­dótt­ir geð­lækn­ir um mik­il­vægi sterkra tengsla. Rann­sókn­ir hafa sýnt að tengsla­fá­tækt sé ein mesta ógn­in við heil­brigð­an til­finn­inga­þroska og geð­heilsu barna.

Berta Þór­halla­dótt­ir er þjálf­ari með mennt­un í já­kvæðri sál­fræði, við­skipta­fræði og mark­þjálf­un. Hún ákvað að helga líf­inu hreyf­ingu og þjálf­un eft­ir áfall ár­ið 2016 þeg­ar hún missti son sinn að­eins þriggja daga gaml­an.

Kristjana Páls­dótt­ir og Sig­urð­ur Pét­ur Harð­ar­son ákváðu í vet­ur að gera breyt­ing­ar á mataræði sínu en þau áttu bæði við kvilla að stríða eins og há­an blóð­þrýst­ing, svefn­vanda, voru of þung og fleira mætti telja. Ár­ang­ur­inn hef­ur ekki lát­ið á sér standa.

Dr. Hann­es Hrafn­kels­son heim­il­is­lækn­ir seg­ir hreyf­ingu nauð­syn­leg­an hluta af þeim lífs­stíl sem all­ir eigi að hafa, einkum ef fólk vill við­halda sæmi­leg­um lífs­gæð­um á efri ár­um, geta ferð­ast og bú­ið leng­ur við sjálf­stæði. Hann seg­ir hreyf­ingu geta seink­að sjúk­dóm­um, og jafn­vel kom­ið í veg fyr­ir að fólk fái ein­hverja þeirra, en legg­ur áherslu á að hreyf­ing sé að­eins einn af mörg­um þátt­um í með­ferð margra sjúk­dóma og að hún þurfi að vera í rútínu okk­ar.

Streita er vax­andi vandi í nú­tíma­sam­fé­lagi og ekki óal­gengt að fólk fari í kuln­un. Dr. Ólaf­ur Þór Æv­ars­son er sjálf­stætt starf­andi geð­lækn­ir og stofn­andi Streitu­skól­ans sem er hluti af heild­stæðri vel­ferð­ar­þjón­ustu Heilsu­vernd­ar. Hann seg­ir að for­varn­ir og fræðsla séu mik­il­væg­ir þætt­ir til að fólk verði bet­ur með­vit­að um eig­in heilsu og geti tek­ið ábyrgð og sporn­að við streitu en hún get­ur haft víð­tæk áhrif á fólk bæði lík­am­lega og and­lega.

El­ín Vig­dís Guð­munds­dótt­ir, lög­fræð­ing­ur og jóga­kenn­ari, seg­ir að hug­leiðsla og önd­un­aræf­ing­ar séu ómet­an­leg tæki til að tak­ast á við streitu og jóga sé góð for­vörn gegn ýms­um lífs­stíl­stengd­um kvill­um.

Kon­ur vilja stund­um ekki kann­ast við að vera með ein­kenni breyt­inga­skeiðs­ins. Sum­ar þjást í ein­rúmi og halda jafn­vel að þær séu að missa vit­ið. Hér er rýnt í ein­kenn­in og jafn­framt rætt við tvo sér­fræð­inga; Stein­unni Krist­björgu Zoph­on­ías­dótt­ur ljós­móð­ur sem er sér­hæfð í breyt­inga­skeið­inu og líka Unni Önnu Valdi­mars­dótt­ur, að­al­rann­sak­anda lang­tím­a­rann­sókn­ar­inn­ar Áfalla­saga kvenna. Get­ur ver­ið að kon­ur með áfalla­sögu séu ber­skjald­aðri á breyt­inga­skeið­inu?

„Ég myndi frek­ar fara á laug­ar­dags paraæf­ingu held­ur en laug­ar­dagspartí,“ seg­ir Sara Lind Frosta­dótt­ir um íþrótt­ina sem hún kynnt­ist fyr­ir sex ár­um síð­an. Tví­bura­syst­ir henn­ar, Ír­is Dögg Frosta­dótt­ir, seg­ir þær sí­fellt koma sér sjálf­um á óvart, enda verði það nán­ast ávana­bind­andi að ná ár­angri í íþrótt­inni.