Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

Glímt við drauga fortíðar

Sverr­ir Nor­land spinn­ur í sögu sinni ýmsa for­vitni­lega þræði en opn­að er á of mörg og stór mál­efni og ekki kaf­að nægi­lega djúpt í þau.

Glímt við drauga fortíðar
Sverrir Norland Kletturinn er þriðja skáldsaga höfundar. Mynd: Kristinn Magnússon
Bók

Klett­ur­inn

Höfundur Sverrir Nordal
Forlagið -JPV útgáfa
212 blaðsíður
Gefðu umsögn

Í upphafi sögu kemur Einar Torfason óvænt auga á Brynjar Fludel, gamlan vin sinn, og kærustu hans, Tinu Birnu. Þetta snertir hann illa og þegar hann fær í kjölfarið boðskort í brúðkaup skötuhjúanna er honum öllum lokið. Ljóst er að eitthvað hefur gerst á milli þeirra, einhver gamall draugur er vakinn og Einar hefur ekki nokkurn áhuga á því að horfast í augu við hann.

Kletturinn er samtímasaga og hefst í Reykjavík um miðjan apríl 2022, en það sem allt hverfist um átti sér stað í Hvalfirði tuttugu árum fyrr. Einar, Brynjar og Gúi, félagi þeirra úr Menntaskólanum í Reykjavík, fóru saman í útilegu um verslunarmannahelgi og þar lét Gúi lífið við grunsamlegar aðstæður. Þetta situr skiljanlega í þeim sem eftir lifa og í sögunni er síðan leitt til lykta hvað það var eiginlega sem gerðist í útilegunni. 

Einar er um fertugt, heimavinnandi faðir þriggja barna, atvinnulaus handritshöfundur og eiginmaður þingkonunnar Emblu, sem er á hraðri uppleið í lífinu og stefnir á enn frekari frama í stjórnmálum. Einar stússar vitaskuld mikið í kringum börnin, nærvera þeirra er áþreifanleg í sögunni og barnamál tekur á köflum yfir textann. Að heyra sagt frá draumum um að fara í „rússíbanana“ í „Kjötmannahöfn“ og horfa á „sónvabbið“ er auðvitað hluti veruleika þess sem er mikið einn heima með börnum, þótt slík orð séu raunar frekar þreytandi í lesmáli.

Einar bakar sítrónumúffur og pantar hluti frá IKEA, Embla birtir myndir af börnunum á samfélagsmiðlum og uppsker „tvö hundruð og sautján hjörtu og fjörutíu og átta athugasemdir á borð við: Þvílíkir gullmolar, Embla! Og þú ert flottust!“(bls. 46) eins og lög gera ráð fyrir. Einar er heimavinnandi, sem fyrr segir, og ef til vill ekki alsáttur við það.

„Það hafði meira að segja birst grein í Mannlífi með undirfyrirsögninni „Við bakið á ofurkonunni Emblu Eiðsdóttur styður traustur eiginmaður“. (Ég var nafngreindur síðar í textanum.) Hinn bitri sannleikur var hins vegar sá að fæstir sóttust eftir hlutskipti mínu og þá allra síst aðrir karlmenn; ég sá vorkunn í augum þeirra frekar en aðdáun.“ (bls. 47)

Einari nægir ekki hlutverk húsföðurins og yfirlýst verkefni hans er því að hann sé að skrifa bók. „Glæpasögu – Nordic noir. Það var bæði söluvænlegt og karlmannlegt; fólk kinkaði samþykkjandi kolli.“ (bls. 48) 

Það er ljóst strax í upphafi sögu að Einar virðist ekki „hvíla almennilega í sjálfum sér“ eins og sagt er. Eftir því sem sögunni vindur fram kemur svo smám saman í ljós að þetta er hreint ekki nýtt vandamál og lesendur fá að kynnast margvíslegum fortíðardraugum hans og basli við að tengjast öðru fólki.

Kletturinn er bók sem að stærstum hluta snýst um sambönd. Vináttusambönd á milli karlmanna, samband (eða skort á sambandi) sonar við föður, samband þess sem ekki hefur „fundið sig í lífinu“ við eiginkonu sem skarar fram úr, og ekki síst samband manns við sjálfan sig þegar hann stendur frammi fyrir ákvörðun um að gera hreint fyrir sínum dyrum eða sleppa því.

Persónur sögunnar eru nokkuð langt frá því að vera einhliða. Engin þeirra er algóð eða alslæm, þær eru eins og manneskjur eru flestar, meingallaðar en engu að síður elskuverðar. Eða hvað? Ein af þeim spurningum sem verkið krefur lesendur sína svara við er hvort hægt sé að vinna grimmdarverk en vera samt sem áður fúnkerandi manneskja, sem á skilið ást og virðingu.

Sverrir Norland skrifar fjörlegan stíl og spinnur í sögu sinni ýmsa forvitnilega þræði. Ef til vill mætti segja að í verkinu sé opnað á of mörg og stór málefni og kannski ekki kafað nægilega djúpt í þau. Kletturinn er engu að síður saga sem veltir upp fjölmörgum áhugaverðum spurningum án þess að taka sig allt of hátíðlega.

Kjósa
5
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Tugir sjúklinga dvöldu á bráðamóttökunni lengur en í 100 klukkustundir
2
HlaðvarpÁ vettvangi

Tug­ir sjúk­linga dvöldu á bráða­mót­tök­unni leng­ur en í 100 klukku­stund­ir

Vegna pláss­leys­is á legu­deild­um Land­spít­al­ans er bráða­mót­tak­an oft yf­ir­full og því þurftu 69 sjúk­ling­ar að dvelja á bráða­mót­tök­unni leng­ur en í 100 klukku­stund­ir í sept­em­ber og októ­ber. Þetta kem­ur fram í þáttar­öð­inni Á vett­vangi sem Jó­hann­es Kr. Kristjáns­son vinn­ur fyr­ir Heim­ild­ina. Í fjóra mán­uði hef­ur hann ver­ið á vett­vangi bráða­mótt­tök­unn­ar og þar öðl­ast ein­staka inn­sýni í starf­sem­ina, þar sem líf og heilsa fólks er und­ir.
Mataræði er vanræktur þáttur í svefnvanda
3
Viðtal

Mataræði er van­rækt­ur þátt­ur í svefn­vanda

Góð­ur svefn er seint of­met­inn en vanda­mál tengd svefni eru al­geng á Vest­ur­lönd­um. Tal­ið er að um 30 pró­sent Ís­lend­inga sofi of lít­ið og fái ekki end­ur­nær­andi svefn. Ónóg­ur svefn hef­ur áhrif á dag­legt líf fólks og lífs­gæði. Svefn er flók­ið fyr­ir­bæri og margt sem get­ur haft áhrif á gæði hans, má þar nefna lík­am­lega og and­lega sjúk­dóma, breyt­inga­skeið, álag, kvíða, skort á hreyf­ingu og áhrif sam­fé­lags­miðla á svefn­gæði. Áhrif nær­ing­ar og neyslu ákveð­inna fæðu­teg­unda á svefn hafa hins veg­ar ekki vak­ið at­hygli þar til ný­lega.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Hann sagðist ekki geta meir“
1
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Síðasta tilraun Ingu Sæland
3
ViðtalFormannaviðtöl

Síð­asta til­raun Ingu Sæ­land

Flokk­ur fólks­ins var stofn­að­ur til að út­rýma fá­tækt á Ís­landi, sem Inga Sæ­land, formað­ur flokks­ins, þekk­ir af eig­in raun. Hún boð­ar nýtt hús­næð­is­kerfi með fyr­ir­sjá­an­leika og nið­ur­skurð í öllu því sem heita að­gerð­ir gegn lofts­lags­breyt­ing­um. Græn­asta land í heimi eigi að nota pen­ing­ana í heil­brigðis­kerfi og aðra inn­viði sem standi á brauð­fót­um.
Svanhildur Hólm með áberandi minnsta reynslu af utanríkismálum
5
Fréttir

Svan­hild­ur Hólm með áber­andi minnsta reynslu af ut­an­rík­is­mál­um

Ljóst er að Svan­hild­ur Hólm, sendi­herra í Banda­ríkj­un­um, sker sig úr hópi koll­ega sinna frá Norð­ur­lönd­un­um hvað varð­ar tak­mark­aða reynslu á vett­vangi ut­an­rík­is­mála. Stjórn­skip­un­ar- og eft­ir­lits­nefnd bíð­ur enn svara frá ut­an­rík­is­ráðu­neyt­inu um vinnu­brögð ráð­herra við skip­un á sendi­herr­um í Banda­ríkj­un­um og Ítal­íu.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
3
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
4
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár