Í nýrri matsáætlun Vegagerðarinnar og Reykjavíkurborgar um Sundabraut eru settir fram tveir valkostir við þverun Kleppsvíkur; Sundabrú og Sundagöng. Brúin myndi liggja frá gatnamótum Sæbrautar og Holtavegar og fara á samfelldi brú yfir hafnarsvæðið og Kleppsvík og lenda á fyllingu út af Gufuneshöfða.
En innan þessarar staðsetningar er athafnasvæði Samskipa og segir G. Pétur Matthíasson, upplýsingafulltrúi Vegagerðarinnar, að við undirbúning Sundabrautar og í samskiptum við hagsmunaaðila hafi komið fram að yrði Sundabrú fyrir valinu væru allar líkur á því að skipakomur legðust af innan brúar. „Að jafnaði vilja skipafélög ekki vera takmörkunum háð jafnvel þótt í undantekningartilvikum sé,“ segir hann í svari við fyrirspurn Heimildarinnar um hvernig þetta yrði útfært. „Samfara uppbyggingu Sundabrúar þyrfti þá að ráðast í nauðsynlegar breytingar á innviðum Sundahafnar til þess að bregðast við þessari tilfærslu í skipakomum.“
Vegagerðin lagði í vinnu við að skoða möguleika á svokallaðri hábrú yfir Kleppsvík enda var slík hugmynd þegar komin fram fyrir tæpum tveimur áratugum og var sá valkostur m.a. tekinn til mats á umhverfisáhrifum árið 2004.
Með hábrú er átt við brú sem liggur það hátt að hún hindrar ekki skipaumferð um Sundahöfn. Og hvað þyrfti hún að vera há svo að flutningaskip Samskipa kæmust undir hana?
Upphaflega var reiknað með að siglingarrennan fyrir skipin þyrfti að vera 100 metra breið og frí hæð 48 metrar. Faxaflóahafnir, sem eru stór og mikilvægur hagsmunaaðili í Sundabrautarverkefninu, gerðu hins vegar kröfu um 55 metra siglingarhæð, segir í upprifjun á þessum valkosti í nýju matsáætluninni. Þrátt fyrir þá hæð þykir ljóst að brúin myndi snerta hafnaraðstöðuna vegna stöpla brúarinnar sem þrengdu athafnasvæði skipa. Einnig þyrfti að verja stöplana fyrir árekstri skipa.
Alltof mikill halli
Vegna þess hversu stutt er yfir Kleppsvík, myndi þessi mikla brúarhæð að auki leiða til mikils langhalla vegarins og yrði að gera ráð fyrir aukaakreinum fyrir stóra bíla, segir ennfremur í nýju matsáætluninni. Einnig er mikill langhalli óæskilegur vegna umferðaröryggis. Þá takmarkar hallinn og hæðin áhuga hjólandi og gangandi vegfarenda á að nota brúna. Brúin yrði vegna hæðarinnar mjög áberandi í landslaginu og þyrfti „að vanda mjög til verka“ til að hún færi vel. „Ef vel tekst til gæti hún hins vegar orðið kennileiti í borginni eins og þekkt er erlendis frá,“ segir í matsáætluninni. Ekki sé þó líklegt að hagkvæmasta brúin myndi uppfylla „útlitsóskir“ til mannvirkisins.
Af þessum sökum var ekki talin ástæða til að taka hábrú til frekari skoðunar.
En hvað með opnanlega brú?
Annar kostur var einnig til skoðunar og þykir hann ekki heldur fýsilegur en það er opnanleg brú. Slík brú „leysir úr flestum annmörkum hábrúar“ að því er fram kemur í upprifjun á þessum valkosti í matsáætluninni. Þar segir að tvær gerðir séu algengastar af opnanlegum brúm; þ.e. lyftubrú (e. bascule bridge) þar sem brúargólfið lyftist frá láréttri stöðu upp í lóðrétta og snúningsbrú (e. swing bridge) þar sem brúargólfið snýst 90 gráður í plani og opnar brúarhöfin báðum megin við snúningsásinn.
„Vegna breiddar siglingarrennunnar kemur einungis til greina að gera snúningsbrú yfir Sundahöfn,“ segir í matsáætluninni. Brúin yrði lágbrú og því lítt áberandi en þar með myndi hún takmarka aðkomu skipa að viðlegukanti meira en hábrú. Ókostir opnanlegrar brúar tengjast flestir miklum truflunum á umferð bæði bíla og skipa. „Miðað við spár um umferð um Sundabraut verða biðraðir mjög langar á annatímum þegar opna þarf brú,“ segir í matsáætluninni. „Því þarf að banna skipaumferð undir brúna á álagstímum bílaumferðar.“
Ef vel tekst til gæti hábrú hins vegar orðið kennileiti í borginni eins og þekkt er erlendis frá.“
Það sem helst varð til þess að opnanleg brú var ekki tekin til greina er að hún er dýr miðað við lengd, hún getur valdið miklum töfum á bílaumferð og sömuleiðis skipaumferð og skapað árekstrarhættu.
Sundagöng yrðu dýrari en brú, segir í matsáætluninni, en miðað við svör upplýsingafulltrúa Vegagerðarinnar er þar með ekki öll sagan sögð því flytja þyrfti athafnasvæði Samskipa, að minnsta kosti að hluta, yrði brúargerð ofan á.
Þá er landið við Sundahöfn margfalt verðmætara og þar yrði unnt að nýta það betur og hagkvæmar við breytingar á landnýtingu.