Þessi þraut snýst um sögu Úkraínu, að gefnu tilefni.
Fyrri aukaspurning:
Hér að ofan má sjá skjáskot úr frægri kvikmynd sem fjallar um uppreisn sjóliða á skipi rússneska keisaradæmisins en frægasta sena þeirrar myndar gerist þó í úkraínskri borg. Skjáskotið er úr þeirri senu. Hvað heitir borgin?
***
Aðalspurningar:
1. Höfuðborg Úkraínu heitir Kyív eins og allir vita. Hún mun hafa verið stofnuð á 6. öld eftir Krist en á 9. öld gekk hún í endurnýjun lífdaga þegar höfðingjar af öðru ætterni en heimamenn settust þar að. Þeir gerðu borgina að miðdepli í nýju ríki sem þeir áttu þátt í að koma á fót. Hverjir voru þetta?
2. Árið 988 varð mjög örlagaríkur atburður í því ríki sem þá stóð í hinni núverandi Úkraínu. Menn sunnan úr Miklagarði eða Konstantínópel komu þá og aðstoðuðu við að ... hvað?
3. Árið 1240 birtist óvígur her utan við borgarhlið Kyív og eftir umsátur í rúma viku náði þessi her borginni og gereyddi íbúunum. Hverjir voru þarna á ferð?
4. Árið 1709 átti sér stað örlagarík orrusta við bæinn Poltava í miðri Úkraínu þegar langt að kominn norrænn konungur barðist við leiðtoga Rússa. Hafði Rússinn sigur þrátt fyrir að foringi Kósakka á svæðinu veitti norræna kónginum lið. Hvað hétu þessir tveir leiðtogar, norræni kóngurinn annars vegar og Rússaforinginn hins vegar? — Og ef einhver skyldi nú vita það, þá fæst Kósakkastig fyrir að vita hvað Kósakkaforinginn hét.
5. Frægasti rithöfundur Úkraínumanna á 19. öld skrifaði raunar á rússnesku eins og margir úkraínskir höfundar hafa gjarnan gert. Hann er kunnur fyrir sveitasögur úr úkraínsku umhverfi en líka fyrir næsta hrollvekjandi smásögur eins og Nefið og Frakkann. Hvað hét hann?
6. Frægustu verk hans eru þó annars vegar leikritið Eftirlitsmaðurinn og svo hins vegar mikil skáldsaga sem fjallar ekki síst um ánauðina sem bændur í Rússlandi og Úkraínu máttu þola langt fram á 19. öld, og sér í lagi verslun með bændurna. Hvað heitir sagan?
7. Skelfilegur atburður í sögu Úkraínu er nefndur á tungu heimamanna holodomor og hófst rétt upp úr 1930. Hvers konar atburður var holodomor?
8. Árið 2014 var gerð bylting í Úkraínu sem oftast er nefnd „virðingarbyltingin“ opinberlega, eða hvernig sem á að þýða Революція гідності. Í munni manna er byltingin þó yfirleitt nefnd eftir torgi því þar sem byltingarmenn héldu aðallega til. Hvað heitir það?
9. Pútin Rússlandsforseti segir að sér sé einkum umhugað um velfarnað íbúa í tveim héruðum Úkraínu sem eru byggð rússneskumælandi fólki að meirihluta. Hvað kallast þessi héruð einu nafni?
10. Ásakanir Pútins Rússlandsforseta um að í Úkraínu séu nasistar upp um alla veggi eiga sér fáar stoðir í raunveruleikanum, en þó eina. Herflokkur einn sem nú er tengdur úkraínska herliðinu var stofnaður m.a. af hreinræktuðum nasistum, þótt nú geti allur flokkurinn ekki lengur flokkast þannig. En hvað nefnist þessi herflokkur?
***
Seinni aukaspurning:
Hér má sjá úkraínsku leikkonuna Olgu Kurylenko í hlutverki sínu í kvikmynd einni. Olga er til hægri á myndinni. En hvað nefnist bíómyndin?
***
Svör við aðalspurningum:
1. Víkingar.
2. ... kristna íbúana.
3. Mongólar.
4. Karl XII og Pétur mikli. Mazepa hét Kósakkaforinginn.
5. Gogol.
6. Dauðar sálir.
7. Hungursneyð — raunar af mannavöldum en hungursneyð dugar.
8. Maidan.
9. Donbass.
10. Asov-herdeildin.
***
Svör við aðalspurningum:
Atburðurinn, sem til er vísað í fyrri spurningu, gerist í Odesa.
Kvikmyndin sem spurt er um í seinni spurningu heitir Quantum of Solace.
Athugasemdir