Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.

710. spurningaþraut: Úkraína, fólk og saga

710. spurningaþraut: Úkraína, fólk og saga

Þessi þraut snýst um sögu Úkraínu, að gefnu tilefni.

Fyrri aukaspurning:

Hér að ofan má sjá skjáskot úr frægri kvikmynd sem fjallar um uppreisn sjóliða á skipi rússneska keisaradæmisins en frægasta sena þeirrar myndar gerist þó í úkraínskri borg. Skjáskotið er úr þeirri senu. Hvað heitir borgin?

***

Aðalspurningar:

1.  Höfuðborg Úkraínu heitir Kyív eins og allir vita. Hún mun hafa verið stofnuð á 6. öld eftir Krist en á 9. öld gekk hún í endurnýjun lífdaga þegar höfðingjar af öðru ætterni en heimamenn settust þar að. Þeir gerðu borgina að miðdepli í nýju ríki sem þeir áttu þátt í að koma á fót. Hverjir voru þetta?

2.  Árið 988 varð mjög örlagaríkur atburður í því ríki sem þá stóð í hinni núverandi Úkraínu. Menn sunnan úr Miklagarði eða Konstantínópel komu þá og aðstoðuðu við að ... hvað?

3.  Árið 1240 birtist óvígur her utan við borgarhlið Kyív og eftir umsátur í rúma viku náði þessi her borginni og gereyddi íbúunum. Hverjir voru þarna á ferð?

4.  Árið 1709 átti sér stað örlagarík orrusta við bæinn Poltava í miðri Úkraínu þegar langt að kominn norrænn konungur barðist við leiðtoga Rússa. Hafði Rússinn sigur þrátt fyrir að foringi Kósakka á svæðinu veitti norræna kónginum lið. Hvað hétu þessir tveir leiðtogar, norræni kóngurinn annars vegar og Rússaforinginn hins vegar? — Og ef einhver skyldi nú vita það, þá fæst Kósakkastig fyrir að vita hvað Kósakkaforinginn hét.

5.  Frægasti rithöfundur Úkraínumanna á 19. öld skrifaði raunar á rússnesku eins og margir úkraínskir höfundar hafa gjarnan gert. Hann er kunnur fyrir sveitasögur úr úkraínsku umhverfi en líka fyrir næsta hrollvekjandi smásögur eins og Nefið og Frakkann. Hvað hét hann?

6.  Frægustu verk hans eru þó annars vegar leikritið Eftirlitsmaðurinn og svo hins vegar mikil skáldsaga sem fjallar ekki síst um ánauðina sem bændur í Rússlandi og Úkraínu máttu þola langt fram á 19. öld, og sér í lagi verslun með bændurna. Hvað heitir sagan?

7.  Skelfilegur atburður í sögu Úkraínu er nefndur á tungu heimamanna holodomor og hófst rétt upp úr 1930. Hvers konar atburður var holodomor?

8.  Árið 2014 var gerð bylting í Úkraínu sem oftast er nefnd „virðingarbyltingin“ opinberlega, eða hvernig sem á að þýða Революція гідності. Í munni manna er byltingin þó yfirleitt nefnd eftir torgi því þar sem byltingarmenn héldu aðallega til. Hvað heitir það?

9.  Pútin Rússlandsforseti segir að sér sé einkum umhugað um velfarnað íbúa í tveim héruðum Úkraínu sem eru byggð rússneskumælandi fólki að meirihluta. Hvað kallast þessi héruð einu nafni?

10.  Ásakanir Pútins Rússlandsforseta um að í Úkraínu séu nasistar upp um alla veggi eiga sér fáar stoðir í raunveruleikanum, en þó eina. Herflokkur einn sem nú er tengdur úkraínska herliðinu var stofnaður m.a. af hreinræktuðum nasistum, þótt nú geti allur flokkurinn ekki lengur flokkast þannig. En hvað nefnist þessi herflokkur?  

***

Seinni aukaspurning:

Hér má sjá úkraínsku leikkonuna Olgu Kurylenko í hlutverki sínu í kvikmynd einni. Olga er til hægri á myndinni. En hvað nefnist bíómyndin?

***

Svör við aðalspurningum:

1.  Víkingar.

2.  ... kristna íbúana.

3.  Mongólar.

4.  Karl XII og Pétur mikli. Mazepa hét Kósakkaforinginn.

5.  Gogol.

6.  Dauðar sálir.

7.  Hungursneyð — raunar af mannavöldum en hungursneyð dugar.

8.  Maidan.

9.  Donbass.

10.  Asov-herdeildin.

***

Svör við aðalspurningum:

Atburðurinn, sem til er vísað í fyrri spurningu, gerist í Odesa.

Kvikmyndin sem spurt er um í seinni spurningu heitir Quantum of Solace.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Tengdar greinar

Spurningaþrautin

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Hefði ekki dottið í hug að ráða sjálfan sig
1
Viðtal

Hefði ekki dott­ið í hug að ráða sjálf­an sig

Bogi Ág­ústs­son hef­ur birst lands­mönn­um á skján­um í yf­ir fjóra ára­tugi og flutt Ís­lend­ing­um frétt­ir í blíðu og stríðu. Hann seg­ir heim­inn hafa breyst ótrú­lega mik­ið til batn­að­ar á þess­um ár­um en því mið­ur halli á ógæfu­hlið­ina í rekstri fjöl­miðla á Ís­landi. Af öll­um þeim at­burð­um sem hann hef­ur sagt frétt­ir af lögð­ust snjóflóð­in fyr­ir vest­an ár­ið 1995 þyngst á hann. Enn þann dag í dag man hann hvernig var að þurfa að lesa upp nöfn þeirra sem dóu í flóð­inu á Flat­eyri.
Hver er Jón Óttar? - „Ég hef sjálfur fylgst með fólki mánuðum saman“
2
Fréttir

Hver er Jón Ótt­ar? - „Ég hef sjálf­ur fylgst með fólki mán­uð­um sam­an“

Jón Ótt­ar Ólafs­son, einn þeirra sem stund­aði njósn­ir fyr­ir Björgólf Thor Björgólfs­son ár­ið 2012, gaf út glæpa­sögu ári síð­ar þar sem að­al­sögu­hetj­an er lög­reglu­mað­ur sem stund­ar hler­an­ir. Jón Ótt­ar vann lengi fyr­ir Sam­herja, bæði á Ís­landi og í Namib­íu, en áð­ur hafi hann ver­ið kærð­ur af sér­stök­um sak­sókn­ara, sem hann starf­aði fyr­ir, vegna gruns um að stela gögn­um.
Bannaður á leigubílastæðinu fyrir að leggja starfsfólk Isavia í einelti
4
Fréttir

Bann­að­ur á leigu­bíla­stæð­inu fyr­ir að leggja starfs­fólk Isa­via í einelti

Isa­via seg­ir leigu­bíl­stjóra, sér­stak­lega virk­an á sam­fé­lags­miðl­um, hafa lagt starfs­fólk flug­vall­ar­ins í einelti – með­al ann­ars með ásök­un­um í garð þess og nafn­birt­ing­um á net­inu. Hann hafi ver­ið sett­ur í ótíma­bund­ið bann vegna ógn­andi og óvið­eig­andi fram­komu. „Þetta er nátt­úr­lega óþægi­legt að mæta í vinn­una og verða svo fyr­ir áreiti,“ seg­ir einn starfs­mað­ur við Heim­ild­ina.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Hefði ekki dottið í hug að ráða sjálfan sig
1
Viðtal

Hefði ekki dott­ið í hug að ráða sjálf­an sig

Bogi Ág­ústs­son hef­ur birst lands­mönn­um á skján­um í yf­ir fjóra ára­tugi og flutt Ís­lend­ing­um frétt­ir í blíðu og stríðu. Hann seg­ir heim­inn hafa breyst ótrú­lega mik­ið til batn­að­ar á þess­um ár­um en því mið­ur halli á ógæfu­hlið­ina í rekstri fjöl­miðla á Ís­landi. Af öll­um þeim at­burð­um sem hann hef­ur sagt frétt­ir af lögð­ust snjóflóð­in fyr­ir vest­an ár­ið 1995 þyngst á hann. Enn þann dag í dag man hann hvernig var að þurfa að lesa upp nöfn þeirra sem dóu í flóð­inu á Flat­eyri.
Hver er Jón Óttar? - „Ég hef sjálfur fylgst með fólki mánuðum saman“
2
Fréttir

Hver er Jón Ótt­ar? - „Ég hef sjálf­ur fylgst með fólki mán­uð­um sam­an“

Jón Ótt­ar Ólafs­son, einn þeirra sem stund­aði njósn­ir fyr­ir Björgólf Thor Björgólfs­son ár­ið 2012, gaf út glæpa­sögu ári síð­ar þar sem að­al­sögu­hetj­an er lög­reglu­mað­ur sem stund­ar hler­an­ir. Jón Ótt­ar vann lengi fyr­ir Sam­herja, bæði á Ís­landi og í Namib­íu, en áð­ur hafi hann ver­ið kærð­ur af sér­stök­um sak­sókn­ara, sem hann starf­aði fyr­ir, vegna gruns um að stela gögn­um.
Grein um hópnauðgun byggð á Facebookfærslu: Athugaði „hvort þetta væri alvöru manneskja“
3
Fréttir

Grein um hópnauðg­un byggð á Face­book­færslu: At­hug­aði „hvort þetta væri al­vöru mann­eskja“

Mar­grét Frið­riks­dótt­ir, rit­stjóri Frétt­in.is, stend­ur við grein um hópnauðg­un hæl­is­leit­enda og stað­fest­ir að grunn­ur­inn að grein­inni sé Face­book-færsla sem kona birti um helg­ina. Önn­ur kona er merkt í færsl­unni – hún teng­ist mál­inu ekki neitt en hef­ur heyrt í fólki sem tel­ur að hún hafi orð­ið fyr­ir hópnauðg­un.
Taxý Hönter bannaður á leigubílastæðinu:  „Þeir lugu upp á mig rasisma“
5
Fréttir

Taxý Hön­ter bann­að­ur á leigu­bíla­stæð­inu: „Þeir lugu upp á mig ras­isma“

Með­al þeirra leigu­bíl­stjóra sem hef­ur ver­ið mein­að­ur að­gang­ur að leigu­bíla­stæð­inu á Kefla­vík­ur­flug­velli er Frið­rik Ein­ars­son eða Taxý Hön­ter. Hann seg­ir ástæð­una vera upp­logn­ar kvart­an­ir, með­al ann­ars um að hann sé ras­isti. Karim Ask­ari, leigu­bíl­stjóri og fram­kvæmda­stjóri Stofn­un­ar múl­isma á Ís­landi, seg­ir Frið­rik hafa áreitt sig og aðra bíl­stjóra.

Mest lesið í mánuðinum

Hefði ekki dottið í hug að ráða sjálfan sig
2
Viðtal

Hefði ekki dott­ið í hug að ráða sjálf­an sig

Bogi Ág­ústs­son hef­ur birst lands­mönn­um á skján­um í yf­ir fjóra ára­tugi og flutt Ís­lend­ing­um frétt­ir í blíðu og stríðu. Hann seg­ir heim­inn hafa breyst ótrú­lega mik­ið til batn­að­ar á þess­um ár­um en því mið­ur halli á ógæfu­hlið­ina í rekstri fjöl­miðla á Ís­landi. Af öll­um þeim at­burð­um sem hann hef­ur sagt frétt­ir af lögð­ust snjóflóð­in fyr­ir vest­an ár­ið 1995 þyngst á hann. Enn þann dag í dag man hann hvernig var að þurfa að lesa upp nöfn þeirra sem dóu í flóð­inu á Flat­eyri.
„Ég var bara glæpamaður“
3
Viðtal

„Ég var bara glæpa­mað­ur“

„Margt af því sem ég hef gert mun ég aldrei geta bætt fyr­ir,“ seg­ir Kristján Hall­dór Jens­son, sem var dæmd­ur fyr­ir al­var­leg­ar lík­ams­árás­ir. Hann var mjög ung­ur að ár­um þeg­ar ljóst var í hvað stefndi og fann ekki leið­ina út fyrr en ára­tug­um síð­ar. Í dag fer hann inn í fang­els­in til þess að hjálpa öðr­um, en það er eina leið­in sem hann sér færa til þess að bæta fyr­ir eig­in brot.
Íslendingar vísa trans konu á flótta frá Bandaríkjunum úr landi
5
Fréttir

Ís­lend­ing­ar vísa trans konu á flótta frá Banda­ríkj­un­um úr landi

Kona sem er á flótta frá Banda­ríkj­un­um með son sinn sótti um al­þjóð­lega vernd á Ís­landi. Fyr­ir Út­lend­inga­stofn­un lýsti hún því hvernig hat­ur hafi far­ið vax­andi þar í landi gagn­vart kon­um eins og henni – trans kon­um – sam­hliða að­gerð­um stjórn­valda gegn trans fólki. Sjálf hafi hún orð­ið fyr­ir að­kasti og ógn­un­um. „Með hverj­um deg­in­um varð þetta verra og óhugn­an­lega.“
Hver er Jón Óttar? - „Ég hef sjálfur fylgst með fólki mánuðum saman“
6
Fréttir

Hver er Jón Ótt­ar? - „Ég hef sjálf­ur fylgst með fólki mán­uð­um sam­an“

Jón Ótt­ar Ólafs­son, einn þeirra sem stund­aði njósn­ir fyr­ir Björgólf Thor Björgólfs­son ár­ið 2012, gaf út glæpa­sögu ári síð­ar þar sem að­al­sögu­hetj­an er lög­reglu­mað­ur sem stund­ar hler­an­ir. Jón Ótt­ar vann lengi fyr­ir Sam­herja, bæði á Ís­landi og í Namib­íu, en áð­ur hafi hann ver­ið kærð­ur af sér­stök­um sak­sókn­ara, sem hann starf­aði fyr­ir, vegna gruns um að stela gögn­um.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár